Zudas Zudas egaŋ zapat meluwaŋ kapi kuye Zapat meluwaŋ kapi Zudasiyaŋ kuye. An kapi Zemsiyet notnaŋ isikŋaŋ. Zems egaŋ Zelusalem am nâmkiŋpepeŋinmak mambien ekŋengalen an damuŋ. Zemsimak Zudas eget Zisasiyet meniŋanet (Matiyu 13:55; Mak 6:3). Zudasiyaŋ zapat meluwaŋ kapi apapalak kuye. Glik ma Zuda amgat temakwep kumindayeyepmti eksese mti mamayelen. Zet zapat meluwaŋ kapiyet keŋan tazinen am nâmkiŋpepeŋinmak indamukulem mimindeme zet ŋen yuŋguŋguŋaŋmagaŋ ekŋengat tuŋguwinanen kwapme sekwep kume totogalen zemgwatnaŋ zet kumindaye. Kawawaŋ nâmkiŋpenup keyaŋ zemâtâtât papianok beme yom mmambe tapmanup yaŋgut ke met zikat samamti mama kanzizit ŋep aiikgalen kogok zemyuŋguwien. Zemgwatnaŋ keboŋ ma zet notnaŋ am nâmkiŋpepeŋin ŋep mukulem mindendeyelen nâmti kumindaye. Zet ŋotekŋaŋ temaŋ kapigogaŋ Zudas zapat meluwaŋ keŋan talip: 1-2 Mukuku zet ma zemsesewat zet 3-4 Kulekikiyaŋ tasokbeme zapat meluwaŋ kapi kukuŋaŋ 5-16 An zemyuŋgu yuŋgu ekŋengalen zet mutu mutuyet ekseseyelen 17-23 Am nâmkiŋpepeŋinaŋgalen zemolimindendeŋaŋ 24-25 Zet zemdelaŋ zenzeŋaŋ
1 Âpme neŋ Zudas Zisas Kilaisiyelen mulup an ma Zemsiyet meniŋaŋ. Yaŋ neŋ zet zapat meluwaŋ kapi Kawawaŋaŋ am indakumtetiye ma Kawawaŋ Biwinaŋ ikŋaŋ in gogot mimindeme Zisas Kilais egaŋ maindikdamuŋ min ingat kumindayap.
2 Kegogapmti Kawawaŋgalen aŋgalaŋ gogot ma keŋ sewakŋaŋ ma gogotnaŋ inmagen bemisiksikŋaŋmak weweyet nâmti mandunduyap.
Zet Zapat Dolakŋaŋ Penaŋ zemyuŋguŋgu an ekŋengat eksewep 3 Notnne penaŋ, neŋ inmagen zet zapat meluwaŋ ŋeŋaŋ in ma neŋ ningalen nâmkiŋpepeyet yaŋaŋ Zisas Kilaisiyaŋ ningat yomgapmti gakiye manânup keyet kumindasâgât mneti pemaweme naman zet kapi ŋoktiknnan nâmkawaŋ bemtiyepm inmagen sakwep zemsokbemindandayelengapmti kumindasowap. Kawawaŋgalen zet katnaŋ penaŋ in kukŋaŋgat indadaŋaŋ e zet penaŋ ilak ke. Kogogapmti egalen zelen in ekmak tusum mamayelen zemâtâtât sambe tazin ke ingat nâmkiŋpepeŋin mkaliŋaŋ bembeyelengat zet windeŋaŋbeŋ zemti tabep. Zet ke nâmkiŋpepeŋin mkaliŋaŋ bemti weyaŋ mamayelen golaŋ zet kegok kumindayap. 4 An notnaŋ Kawawaŋgat ku manâmkiŋpeip ekŋen keyaŋ buzak ingat tuŋguwinan kobienaŋ mamaip, ekŋen ke in ku indikmâtâbien. Ekŋen keyelen mzikat indanda kapigok set tazin. Kawawaŋgalen keŋ taoletnaŋgat manzemyuŋgumti zemgulu gilik mamip, “Kawawaŋgalen keŋ taoletnaŋ tazingapmti yom ŋep mseip,” zeme in yom mamip. Ma Amobotnaŋŋ Zisas Kilais winde sambeyet toŋaŋ ek manzemkandatpeip. Kogogapm kan tipman baenen golaŋ zenze an ekŋenaŋ Kawawaŋaŋ an ekŋen set kileŋ mama ekŋenaŋ zet kaboŋ kapi zewep nâmtiyepm dopmaŋin bekanaŋ mutumindasâgât nâmti zeme kuwien. 5 In zet kapi nâmtalip keyegak neŋ ewe zema in keyet otnâit. Amobotnaŋ Kawawaŋaŋ eweŋan Islael am mulup katikŋaŋ Izip msalen mame Kawawaŋaŋ indamukulem mme Izip msat ke katikpemti mebien. Yaŋgut keyet palaŋanen am notnaŋ ekŋen Kawawaŋgalen zetnaŋ kuluwiengapmti indawalet mâge. 6 Âpme in ensel ekŋen Kawawaŋgalen zetnaŋ kulumti ek sebempepeyelen mme Kawawaŋgalen mundumen ke Kawawaŋaŋ âtâtindeme kwatobien keyet nâmtalip. Topme Kawawaŋaŋ selin belin zamti mundumin tambusosogen zemindeyeyaŋ ke etaŋ ke matalip. Yaŋ bamgat zemdelaŋ zenze kanen Kawawaŋaŋ ekŋen zemindondoyet zapat zemindeyeyaŋ talip. 7 Ma in itnaŋaŋ tipman baenen mka temaŋ zut Sodom ma Gomola ma mka ŋande sokŋan sokŋan tapmebien ekŋen keyelen zet zapat ke otnâit. Ekŋenaŋ anaŋ anaŋ ilinak set kileŋ mulup mbien ma imbi imbiyaŋ ilinak set kileŋ mimiyelen nâmtikŋaŋ penaŋ mti bekanaŋ ke mkwabien. Kegok mamme Kawawaŋaŋ am ma mka temaŋ ekŋen ke yominaŋgat dopmaŋ tewaŋ indabume delaŋ zemâge. Keyaŋ ningat piliŋ bein ma teziŋ kwesiŋ kwesiŋ manzin keyet keŋan ayomtoŋaŋ dopmaŋin ke indeme towebep.8 Âpme sakam kegogak an ekŋen keyaŋ ki kimbemti ilinaŋgalen ŋoktik ke bandim mti otnâmti set kileŋ mulup mti sekŋin mawalelip. Ekŋenaŋ Kawawaŋgalen windeyet zemtalati ensel dolakŋaŋ ekŋengat mtotindemti zet bekanaŋ manzeip. 9 Yaŋgut eweŋan penaŋ ensel dolakŋaŋ ekŋengalen ŋeŋaŋin kwitnaŋ Maikel ekmak Sadaŋmak Mosesiyet sekŋaŋ gakikiŋaŋgat msalen kapi mdândâmti zet mmot mtot mbun. Yaŋ mbunaŋ yek beme ensel Maikel egaŋ Sadaŋ zet mtopemti zenzeyet nâme ŋep ku beme pigok etaŋ dunduye, “Amobotnaŋ Kawawaŋaŋ ikŋaŋ dopmaŋ mutumgawe.” Egaŋ zeye keyet kataŋ ekŋenaŋ ku tapmip. 10 Âpme set kileŋ an ekŋen keyaŋ zet yaŋaŋ ku nâmâtâlip keyet ekŋenaŋ zet belakŋaŋ penaŋ manâip. Keyaŋgut an ekŋen keyaŋ tam boyaŋ sekŋinaŋgat tikŋaŋ nâmti mamâlip keyet kataŋ ekŋenaŋ ilinaŋgat sekŋinaŋgalen kwitnaŋ kwitnaŋgat nânâ etaŋ mamâlip. Kegok mti ilinaŋgat keŋin ma sekŋin mawalelip. 11 Wakae! An ekŋen sindem omba penaŋ tiwep. Ekŋen keyaŋ an ŋen kwitnaŋ Kein egalen mama mimi mamâlip. An ŋen kwitnaŋ Balaam egalen mama mimi mâti mânep mandam titiyelen mulup kwitnaŋ kwitnaŋ bekanaŋ mam mâlip. Ma sakam kegogak an kwitnaŋ Kola ek ma maŋgeŋane ekŋenaŋ Kawawaŋgat zet bamset zeme indawalege. An ekŋen kemagen Kawawaŋgalen ŋenzinziŋ ekŋengat palen timtapme tapmaip.
12 Âpme am nâmkiŋpepeŋinmak in tu meuŋin timbum ondekti Amobotnaŋgat keŋ oloŋen tatnime set kileŋ an ekŋen keyaŋ inmagen koti meu ilinsakwep tatnip. Keyaŋ ingalen totatalin ke mme mgasik tabein. Mti keyet ekŋenaŋ sakambuk ku mamip. Ekŋenaŋ ilinaŋgat an damuŋ manzeip keyaŋgut dapmelaŋgeŋine ku maindikdamuŋ mip. An ekŋen keyet yaŋin zanza sopmaŋ tâgâyaŋ kumbume pelelaŋ mekopme mawaŋ ku makozin keboŋ. Ma ekŋen ke tep katnaŋ kananen ku maelikme selume memuŋaŋ penaŋ mambein keboŋ. 13 Ma an ekŋen keyet mama mimiŋin nembu mamaŋ temaŋaŋ kwati mpulup pulup kaputimti gambibigen mopmayaloŋzin keboŋ. Ma ekŋengalen mama mimiŋin sakambukŋaŋmak mamip ke nembu mamaŋ zawak salaŋ kalak kalak mamin keboŋ. Ma an ekŋen ke wenzimaŋ mundumaŋ katikpemti belakŋaŋ mepmatazin keboŋ. Ma an ekŋen ke Kawawaŋaŋ tambusosok gimbikŋan keŋan mamayet zapat ombempeye keyet tabep.
14 Âpme Adam ekmagengatnaŋ am sokbemkwatnepeme sek 7 beme an kwitnaŋ Inok egaŋ sokbeye. Egaŋ an ekŋen keyet ma am notnaŋ keboŋgat golaŋ zenze an keyaŋ zet kapigok zeye, “Egit! Amobotnaŋ ek enselŋane teŋ sambe sopmaŋ ekŋenmak koti 15 am sambe zemindomti am yomtoŋ ekŋen egat ku manâmkiŋpemti mulup bekanaŋ am notnaŋmagen mamip ma zet kwitnaŋ kwitnaŋ bekanaŋ Kawawaŋ egat manzemtalalip am ekŋen keboŋ ke dopmaŋin bekanaŋ penaŋ egaŋ mutumindawe.”
16 Âpme an ekŋen ke âŋ zelinbeŋ ma am notnaŋgat nâmbekam bembe mamip. Mti ilinaŋgalen mama mimi bekanaŋ ke mamâlip ma ilinaŋgat sek mobot zet zemti zet kelakŋaŋ mimindame ekŋengat kwizet buŋamin mmobotgat mamip.
Bimbim zet 17 Yaŋgut notnne, in Amobotnaŋ Zisas Kilaisiyelen mulup anene mamti egalen Zet Zapat Dolakŋaŋ Penaŋ zempalakŋaŋ bembeyelen nâmti ombemindeye ekŋenaŋ zet tipman baenen kwitnaŋ kwitnaŋ bam sokbembeyet diindowienen ke otnâit! 18 Ekŋenaŋ ingat kapigok zewien, “Kan Zisas Kilaisiyelen kokotnaŋgalen kan bududuk beme am Kawawaŋgat ku manâmkiŋpeip ekŋen keyaŋ ingat zet mtotindende zet diindowep ma an ekŋen keyaŋ ilinaŋgalen mama mimi bekanaŋ mamâlip.” 19 Ma ekŋen keyaŋ am maŋge makalaŋindeip ma ekŋen Kawawaŋgalen Emetak Teŋaŋ ku maindikdamuŋ min. Sekgalen tikŋaŋaŋ etaŋ maindikdamuŋ min. 20 Yaŋgut notnne, in nâmkiŋpepeŋin esemteŋ taindain keyet dukŋaŋ imtati kwitnaŋ kwitnaŋ pembenaŋ akumbembeyet mti nâmkiŋpepeen semembep. In Emetak Teŋaŋ nânâ indame egalen nânâ mâti mandundumambep. 21 Ma in Kawawaŋgalen gogotnaŋ kandaŋan mamti ku bamkumpewep. Kegok mti kan delaŋ zenzeyet damuŋ tapme Amobotnaŋ Zisas Kilais egaŋ ingat aŋgalaŋ gogot mimindamti mama kwesiŋ kwesiŋ ke indawe.22 In am ekŋen nâmkiŋpepeŋin ku mamkatikbeip ekŋen keyet keŋ sewakŋaŋ palen indamambep. 23 Ma in am mama mimiŋin bekanaŋ mamip ekŋen teziŋ ŋandeŋen mesâipgat indamukulem mbep. Ma notnaŋ ekŋen bekanaŋ kileŋ penaŋ mti mamaip in kembeŋ palen indamukulem mbewaŋgut eksemambe mbep mneti in indamandame in kogogak bekanaŋin keŋan toti yommak bewepgat teleŋan tati mbep.
Kawawaŋ olimpepeyelen zet 24 Neŋ Kawawaŋaŋ in ŋep kapigok mimindandayelen maotnâyap. Egaŋ in ŋep indamukulem mme yomen ku toindowe ma egaŋ kegogak ŋep indatimti mama kwesiŋ kwesiŋ busatnaŋmak ikŋaŋgalen mundum keyet keŋan moindewe. Ma egaŋ in Kilaisiyet pembenaŋgat mti in indikme myuŋguŋguŋinpiŋ beme oloŋen palen ekmak mambep. 25 Kogogapmti nin Kawawaŋgat kwizet buŋamaŋ mwatpene. Ek kwewetaŋ Kawawaŋ. Egaŋ Amobotnaŋ Zisas Kilais egalen gakikiŋaŋgapmti am nin yomengatnaŋ gilik zemti ndatiye. Ek Amobotnaŋ temaŋ ma ek kwitnaŋ kwitnaŋ sambe keyet toŋaŋ ma ek windeŋaŋ temaŋaŋ eweŋan baen takwage yaŋ alak takwazin yaŋ ewe tapmobe! Ke penaŋ.
1 Âpme neŋ Zudas Zisas Kilaisiyelen mulup an ma Zemsiyet meniŋaŋ. Yaŋ neŋ zet zapat meluwaŋ kapi Kawawaŋaŋ am indakumtetiye ma Kawawaŋ Biwinaŋ ikŋaŋ in gogot mimindeme Zisas Kilais egaŋ maindikdamuŋ min ingat kumindayap.
2 Kegogapmti Kawawaŋgalen aŋgalaŋ gogot ma keŋ sewakŋaŋ ma gogotnaŋ inmagen bemisiksikŋaŋmak weweyet nâmti mandunduyap.
8 Âpme sakam kegogak an ekŋen keyaŋ ki kimbemti ilinaŋgalen ŋoktik ke bandim mti otnâmti set kileŋ mulup mti sekŋin mawalelip. Ekŋenaŋ Kawawaŋgalen windeyet zemtalati ensel dolakŋaŋ ekŋengat mtotindemti zet bekanaŋ manzeip. 9 Yaŋgut eweŋan penaŋ ensel dolakŋaŋ ekŋengalen ŋeŋaŋin kwitnaŋ Maikel ekmak Sadaŋmak Mosesiyet sekŋaŋ gakikiŋaŋgat msalen kapi mdândâmti zet mmot mtot mbun. Yaŋ mbunaŋ yek beme ensel Maikel egaŋ Sadaŋ zet mtopemti zenzeyet nâme ŋep ku beme pigok etaŋ dunduye, “Amobotnaŋ Kawawaŋaŋ ikŋaŋ dopmaŋ mutumgawe.” Egaŋ zeye keyet kataŋ ekŋenaŋ ku tapmip. 10 Âpme set kileŋ an ekŋen keyaŋ zet yaŋaŋ ku nâmâtâlip keyet ekŋenaŋ zet belakŋaŋ penaŋ manâip. Keyaŋgut an ekŋen keyaŋ tam boyaŋ sekŋinaŋgat tikŋaŋ nâmti mamâlip keyet kataŋ ekŋenaŋ ilinaŋgat sekŋinaŋgalen kwitnaŋ kwitnaŋgat nânâ etaŋ mamâlip. Kegok mti ilinaŋgat keŋin ma sekŋin mawalelip. 11 Wakae! An ekŋen sindem omba penaŋ tiwep. Ekŋen keyaŋ an ŋen kwitnaŋ Kein egalen mama mimi mamâlip. An ŋen kwitnaŋ Balaam egalen mama mimi mâti mânep mandam titiyelen mulup kwitnaŋ kwitnaŋ bekanaŋ mam mâlip. Ma sakam kegogak an kwitnaŋ Kola ek ma maŋgeŋane ekŋenaŋ Kawawaŋgat zet bamset zeme indawalege. An ekŋen kemagen Kawawaŋgalen ŋenzinziŋ ekŋengat palen timtapme tapmaip.
12 Âpme am nâmkiŋpepeŋinmak in tu meuŋin timbum ondekti Amobotnaŋgat keŋ oloŋen tatnime set kileŋ an ekŋen keyaŋ inmagen koti meu ilinsakwep tatnip. Keyaŋ ingalen totatalin ke mme mgasik tabein. Mti keyet ekŋenaŋ sakambuk ku mamip. Ekŋenaŋ ilinaŋgat an damuŋ manzeip keyaŋgut dapmelaŋgeŋine ku maindikdamuŋ mip. An ekŋen keyet yaŋin zanza sopmaŋ tâgâyaŋ kumbume pelelaŋ mekopme mawaŋ ku makozin keboŋ. Ma ekŋen ke tep katnaŋ kananen ku maelikme selume memuŋaŋ penaŋ mambein keboŋ. 13 Ma an ekŋen keyet mama mimiŋin nembu mamaŋ temaŋaŋ kwati mpulup pulup kaputimti gambibigen mopmayaloŋzin keboŋ. Ma ekŋengalen mama mimiŋin sakambukŋaŋmak mamip ke nembu mamaŋ zawak salaŋ kalak kalak mamin keboŋ. Ma an ekŋen ke wenzimaŋ mundumaŋ katikpemti belakŋaŋ mepmatazin keboŋ. Ma an ekŋen ke Kawawaŋaŋ tambusosok gimbikŋan keŋan mamayet zapat ombempeye keyet tabep.
14 Âpme Adam ekmagengatnaŋ am sokbemkwatnepeme sek 7 beme an kwitnaŋ Inok egaŋ sokbeye. Egaŋ an ekŋen keyet ma am notnaŋ keboŋgat golaŋ zenze an keyaŋ zet kapigok zeye, “Egit! Amobotnaŋ ek enselŋane teŋ sambe sopmaŋ ekŋenmak koti 15 am sambe zemindomti am yomtoŋ ekŋen egat ku manâmkiŋpemti mulup bekanaŋ am notnaŋmagen mamip ma zet kwitnaŋ kwitnaŋ bekanaŋ Kawawaŋ egat manzemtalalip am ekŋen keboŋ ke dopmaŋin bekanaŋ penaŋ egaŋ mutumindawe.”
16 Âpme an ekŋen ke âŋ zelinbeŋ ma am notnaŋgat nâmbekam bembe mamip. Mti ilinaŋgalen mama mimi bekanaŋ ke mamâlip ma ilinaŋgat sek mobot zet zemti zet kelakŋaŋ mimindame ekŋengat kwizet buŋamin mmobotgat mamip.
22 In am ekŋen nâmkiŋpepeŋin ku mamkatikbeip ekŋen keyet keŋ sewakŋaŋ palen indamambep. 23 Ma in am mama mimiŋin bekanaŋ mamip ekŋen teziŋ ŋandeŋen mesâipgat indamukulem mbep. Ma notnaŋ ekŋen bekanaŋ kileŋ penaŋ mti mamaip in kembeŋ palen indamukulem mbewaŋgut eksemambe mbep mneti in indamandame in kogogak bekanaŋin keŋan toti yommak bewepgat teleŋan tati mbep.