Diꞌa ni̱ kuu, dá ni̱ ka̱ndo̱o Judas Iscariote ña̱ naki̱ꞌo ra Jesús noo̱ ndáꞌa̱ ta̱ néꞌe choon
1 Sa̱ ni̱ ku̱yati va víko̱ pascua, tá seí na̱ Israel pan, ña̱ ko̱ ní kíꞌin táꞌan xíꞌín ña̱ dákuita̱ ta̱chía̱n. 2 Ta ra̱ duti̱ sakua̱ꞌa̱ xíꞌín ta̱ dánaꞌa̱ ley nándukú rá ndi kee ra kaꞌání rá Jesús, tído yuꞌú ra̱ kée ña̱yuu ñoo ñoó. 3 Kúú ni̱ ndu̱ꞌu ña̱ uꞌu̱ ini nío̱ Judas, ta̱ káꞌa̱n xíꞌín ná Iscariote, táꞌa̱n ra̱ nákaa̱ tein ndin uxi̱ uu̱ ta̱ xíonoo xíꞌín Jesús. 4 Dá ni̱ saꞌa̱n ta̱ yóꞌo ni̱ kaꞌa̱n ra̱ xíꞌín ta̱ duti̱ sakua̱ꞌa̱ xíꞌín ta̱a saꞌándá choon no̱ó ra̱ ndaá yéꞌé ño̱ꞌo káꞌano ñoó, chi̱ ni̱ kaꞌa̱n ra̱ saꞌa̱ ndi kee ra naki̱ꞌo ra Jesús noo̱ ndáꞌa̱ rá. 5 Ta kúú ni̱ kadii̱ nda̱ꞌo ini ta̱a ñoó, dá ni̱ ka̱ndo̱o ra ña̱ ki̱ꞌo ra di̱ꞌón noo̱ Judas. 6 Ta kúú ni̱ ka̱ndía ra tiin ra di̱ꞌón ñoó. Dá ni̱ ka̱sáꞌá rá ndúkú rá ndi kee ra naki̱ꞌo ra Jesús noo̱ ndáꞌa̱ ta̱a ñoó, dá ná o̱ kándaa̱ ini na̱ ñoo ñoó.
Diꞌa ni̱ kuu tá ni̱ sa̱díni Jesús noo̱ ndiꞌi kuií xíꞌín ta̱a xíonoo xíꞌín ná
7 Kúú ni̱ kasa̱ndaá va kuu̱ seí na̱ Israel pan ko̱ ní kíꞌin táꞌan xíꞌín ña̱ dákuita̱ ta̱chía̱n, ta dóko̱ taꞌani na iin léko noo̱ Ndios, kirí kúú kuendá víko̱ pascua. 8 Dá ni̱ saꞌanda Jesús choon noo̱ Pedro xíꞌín Juan, ta kaá na̱ xíꞌín rá:
13 Dá ni̱ kee ra kuaꞌa̱n ra̱. Ta ni̱ ndoꞌo ra táto̱ꞌon ki̱ꞌo ni̱ kaꞌa̱n Jesús xíꞌín rá. Ta ñoó ni̱ kenduu ra̱ ña̱ kadíni ra xíꞌín ná kuendá víko̱ pascua.
14 Tá ni̱ kasa̱ndaá hora kasáꞌan na, dá ni̱ sa̱ ko̱o Jesús mesa xíꞌín ta̱a xíonoo xíꞌín ná. 15 Dá ni̱ kaa na̱ xíꞌín rá:
Yóꞌo ni̱ kaꞌa̱n Jesús ña̱ ndata̱ Simón Pedro saꞌa̱ ná
31 Dá ni̱ kaa taꞌani satoꞌo yo̱ Jesús:
―Simón, Simón, kanaꞌón ña̱ kóni̱ ña̱ uꞌu̱ kexíxian xíꞌín ndó táto̱ꞌon kée ña̱yuu dáxi̱xi na tirió. 32 Tído sa̱ ni̱ seí ndaꞌávíi̱ noo̱ Ndios sa̱ꞌo̱n, dá kía̱n ná dáꞌa ni ndiꞌi ña̱ kándéé ino̱n yuꞌu̱. Dá tá ni̱ ndiꞌi ni̱ na̱ndió ko̱o tukón noo̱ yúꞌu̱, dá chindeéón ñano̱n, dá ná kuita ndaa̱ na̱ xíꞌín to̱ꞌon yuꞌu̱.
33 Dá ni̱ kaa Simón xíꞌín ná:
―Satoꞌo miíi̱, sa̱ ió nduu va yuꞌu̱ ña̱ koꞌi̱n veꞌe ka̱a xíꞌín ní, ta ió taꞌanii ña̱ kuu nduúi̱ xíꞌín ní.
34 Dá ni̱ kaa Jesús xíꞌín rá:
―Pedro, káꞌi̱n xíꞌón ña̱ tá o̱ ñáꞌa̱ taꞌon kana chéli viti, kúú sa̱ oni̱ va taꞌándá ndato̱n sa̱ꞌá yuꞌu̱.
35 Dá ni̱ kaa Jesús xíꞌín ta̱a xíonoo xíꞌín ná:
―Tá ni̱ ta̱ndaꞌá yuꞌu̱ ndo̱ꞌó ni̱ saꞌa̱n ndo̱ ni̱ da̱náꞌa̱ ndo̱, ko̱ ní sá neꞌe ndó léka̱ ndo̱, ta ni lúꞌu̱ di̱ꞌón, ta ni ndisa̱ ndo̱ ko̱ ní sá neꞌe ndó koꞌo̱n ndo̱. ¿Á ió ña̱ꞌa ni̱ kamani̱ noo̱ ndo̱?
Dá ni̱ kaa ra̱ xíꞌín ná:
―Ni iin ña̱ꞌa taꞌon.
36 Dá ni̱ kaa na̱ xíꞌín rá:
―Tído viti, ndi ndáa ndoꞌó ió léka̱ xíꞌín di̱ꞌón, kiꞌin ndó ña̱ kaneꞌe ndó koꞌo̱n ndo̱. Ta ndoꞌó, na̱ ko̱ó espada, di̱kó ndó kotó ndíxi ndó, ta kuiin ndóa̱n. 37 Dá chi̱ káꞌi̱n xíꞌín ndó ña̱ miía̱n xi̱nko̱o ña̱ káꞌa̱n tuti ii̱ Ndios sa̱ꞌí, dá chi̱ kaáa̱n diꞌa: “Ni̱ ndee ñaá ná iin ta̱a kómí kua̱chi.” Ta dión koo, chi̱ ndidaá ña̱ káꞌa̱n tuti ii̱ Ndios sa̱ꞌá ña̱ kía̱n ndoꞌi, kánian xi̱nko̱oan ―kaá na̱.
38 Dá ni̱ kaa ra̱ xíꞌín ná:
―Satoꞌi̱, yóꞌo ió uu̱ espada.
Dá ni̱ kaa na̱ xíꞌín rá:
―Sa̱ ió va̱ꞌa va.
Diꞌa ni̱ kuu tá ni̱ kaꞌa̱n Jesús xíꞌín Ndios iin noo̱ naní Getsemaní
39 Dá ni̱ keta Jesús kuaꞌa̱n na̱ yúku̱ naní Olivos táto̱ꞌon ki̱ꞌo sá kée na dao ka̱ kuu̱ ñoó. Dá ni̱ kee ta̱ xíonoo xíꞌín ná tákuei ñaá rá kuaꞌa̱n ra̱. 40 Dá tá ni̱ saa̱ na̱ ñoó, dá ni̱ kaa na̱ xíꞌín rá:
―Kaꞌa̱n ndo̱ xíꞌín Ndios, dá kía̱n ná dáꞌa ni kandeé ña̱ kini kexíxian xíꞌín ndó, dá ya̱ꞌa ndó kee ndó kua̱chi.
41 Dá ni̱ kana xoo na kuaꞌa̱n na̱ táto̱ꞌon ki̱ꞌo xíká dáyaa̱ yo̱ iin yuu̱. Dá ñoó ni̱ sa̱ kuíi̱n xi̱tí ná, ta ni̱ ka̱sáꞌá ná káꞌa̱n na̱ xíꞌín Ndios, 42 ta kaá na̱:
―Táꞌa̱ lóꞌo̱, tá kóni̱ ní, di̱tá ní yuꞌu̱ noo̱ ndutá ova̱, ña̱ kúú ña̱ ndóꞌo nío̱í. Tído ná dáꞌa ni kakuuan táto̱ꞌon ki̱ꞌo kóni̱ yuꞌu̱. Ná kakuuan táto̱ꞌon kóni̱ mií ní.
43 Dá ni̱ ka̱sáa̱ iin ángel ni̱ kii chí induú, ta ni̱ xi̱ꞌo na ndée̱ noo̱ Jesús. 44 Ta sa̱ꞌá ña̱ ndaꞌí kúu ini na̱, sa̱ꞌá ño̱ó ni̱ ndu̱ndeé cháá ka̱ ini na̱ ni̱ kaꞌa̱n na̱ xíꞌín Ndios. Ta tee̱n ná kúú táto̱ꞌon yúyó náꞌano nii̱, ta kuéi rá nda̱ no̱ñóꞌo̱. 45 Tá ni̱ na̱kuíi̱n ndichi na̱ ni̱ ndiꞌi ni̱ kaꞌa̱n na̱ xíꞌín Ndios, dá ni̱ kee na kuaꞌa̱n na̱ noo̱ ndéi ta̱ xíonoo xíꞌín ná ñoó. Tá ni̱ saa̱ na̱, kúú sa̱ kídi̱ va ra ndéi ra, chi̱ ni̱ kuitá vá rá ni̱ kee ña̱ kúndaꞌí ini ra̱. 46 Dá ni̱ kaa na̱ xíꞌín rá:
―¿Ndiva̱ꞌa kídi̱ ndo̱? Ndakuei kíi̱ ndo̱, ta kaꞌa̱n ndo̱ xíꞌín Ndios, dá ná o̱ kándeé ña̱ kini kexíxian xíꞌín ndó, dá ya̱ꞌa ndó kee ndó kua̱chi.
Diꞌa ni̱ kuu tá ni̱ ka̱sáa̱ Judas xíꞌín kua̱ꞌá ta̱a tiin ra Jesús kandaka ra koꞌo̱n ra̱ no̱ó ta̱ néꞌe choon
47 Káꞌa̱n i̱í vá Jesús íin na, kúú sa̱ ni̱ ka̱sáa̱ va iin tuꞌu ña̱yuu. Ta Judas, táꞌa̱n ra̱ kúú kuendá ndin uxi̱ uu̱ ta̱a xíonoo xíꞌín Jesús, kúú ra̱ xíonoo ve̱i no̱ó ña̱yuu kuáꞌa̱ ñoó. Dá ni̱ na̱tuu yati ra noo̱ íin Jesús, dá ni̱ chitó rá noo̱ ná. 48 Dá ni̱ kaa Jesús xíꞌín rá:
Dá ni̱ tiin na do̱ꞌo ra, ta kúú ni̱ ndu̱va̱ꞌa naa̱n. 52 Dá ni̱ kaa na̱ xíꞌín ta̱ duti̱ sakua̱ꞌa̱, xíꞌín ta̱ saꞌándá choon no̱ó ra̱ ndaá yéꞌé ño̱ꞌo, xíꞌín ta̱ sáꞌano ni̱ ka̱sáa̱ tiin ñaá ñoó:
―¿Á ta̱ kui̱ꞌíná vá kée ndó yuꞌu̱ kúúí, sa̱ꞌá ño̱ó ve̱i ndó xíꞌín espada xíꞌín yíto̱ tiin ndó yuꞌu̱? 53 Ta ndidaá kuu̱ vá ni̱ sa̱ káa̱i̱ xíꞌín ndó yéꞌé ño̱ꞌo káꞌano, ta ko̱ ní tiin ndó yuꞌu̱. Tído hora yóꞌo ni̱ niꞌi̱ ndo̱ kee ndó dión xíꞌíín, dá chi̱ hora yóꞌo kúú hora dándáki ña̱ uꞌu̱ ―kaá na̱.
Diꞌa ni̱ kuu tá ni̱ ndata̱ Pedro saꞌa̱ Jesús oni̱ taꞌándá
54 Dá ni̱ tiin ra Jesús ndáka ra kuaꞌa̱n ra̱ chí veꞌe ta̱ duti̱ kúú no̱ó. Ta xíká xíká tákaa ñaá Pedro kuaꞌa̱n ra̱. 55 Dá ni̱ na̱kaꞌon ta̱a ñoó ñóꞌo̱ yéꞌé veꞌe ñoó. Ta ni̱ kao̱ noo ra ndéi ra nádaa̱ rá. Ta ñoó taꞌani ni̱ sa̱ ko̱o Pedro tein ta̱a ñoó. 56 Ta kúú ni̱ xini iin ñáꞌa̱ kéchóon no̱ó ta̱ duti̱ ña̱ ñoó ió Pedro nádaa̱ rá, dá ni̱ sa̱ nde̱ꞌé va̱ꞌa ñaáán, dá ni̱ kaaa̱n:
―Xíonoo taꞌani ta̱a yóꞌo xíꞌín ta̱a káa.
57 Tído ni̱ ndata̱ vá rá, ta kaá ra̱ xíꞌán:
―Ko̱ó, didi, ko̱ náꞌá taꞌon yuꞌu̱ ta̱a káa.
58 Ta kúú tóó vá, ta kúú tuku va ni̱ xini ñaá iin ka̱ ta̱a. Dá ni̱ kaa ra̱ xíꞌín rá:
―Yoꞌó taꞌani kúú kuendá ta̱a káa, ¿daá ko̱ó?
Dá ni̱ kaa Pedro:
―Ko̱ó, dito, ko̱ ta̱ꞌón ñaá kúú yuꞌu̱.
59 Tá ni̱ ya̱ꞌa táto̱ꞌon iin hora, dá ni̱ kaa iin ka̱ ta̱a:
―Miía̱n ndaa̱ kuiti xíonoo ta̱a yóꞌo xíꞌín ta̱a káa, dá chi̱ ta̱ kuendá Galilea taꞌani kúú rá.
60 Dá ni̱ kaa tuku Pedro:
―Ko̱ó, dito. Xíni̱ nda̱ saꞌa̱ káꞌa̱n ní.
Kúú káꞌa̱n i̱í vá rá íin ra, kúú ni̱ kana va chéli. 61 Dá ni̱ na̱ndió ko̱o satoꞌo yo̱ Jesús ni̱ sa̱ nde̱ꞌé ná noo̱ rá. Ta kúú ni̱ ndu̱sáa̱ va ini ra̱ táto̱ꞌon ni̱ kaꞌa̱n satoꞌo yo̱ xíꞌín rá, chi̱ ña̱ yóꞌo kía̱n ni̱ kaꞌa̱n na̱: “Tá ko̱ ñáꞌa̱ kana chéli, ta kúú sa̱ ndata̱ yo̱ꞌó oni̱ taꞌándá saꞌa̱ yúꞌu̱.” 62 Dá ni̱ keta ra sata̱ véꞌe, ta kúú ndaꞌí nda̱ꞌo ni̱ ndeiꞌi̱ ra̱.
Diꞌa ni̱ kuu tá ni̱ kani ra Jesús, ta ni̱ kedi̱ki ndaa ñaá rá
63 Ta ra̱ ndíta ndaá Jesús, ro̱ón kúú ra̱ ni̱ kedi̱ki ndaa ñaá, ta ni̱ kani ñaá rá. 64 Ta ni̱ sadi ra̱ iin dáꞌo̱n noo̱ ná, dá ni̱ kani ra noo̱ ná. Dá ni̱ nda̱to̱ꞌón ñaá rá, ta kaá ra̱:
―Nakoni ini, ná nde̱ꞌá ndá yoo kúú ra̱ ni̱ kani ñaá.
65 Ta kúú kua̱ꞌá ka̱ ví ña̱ꞌa ni̱ kaꞌa̱n ra̱ ni̱ kedi̱ki ñaá rá.
Diꞌa ni̱ kuu tá ni̱ sa̱ íin Jesús no̱ó ta̱ duti̱ kúú no̱ó
66 Tá ni̱ tu̱u noo̱, dá ni̱ na̱taka ndidaá ta̱ sáꞌano ñoo, xíꞌín ta̱ duti̱ sakua̱ꞌa̱, xíꞌín ta̱ dánaꞌa̱ ley. Dá ni̱ saꞌanda ra̱ choon ña̱ ná kandaka ra Jesús saa̱ ra̱ noo̱ ndéi ra néꞌe ra choon. Dá tá ni̱ saa̱ na̱, dá ni̱ kaa ra̱ xíꞌín ná:
67 ―¿Á miía̱n ndaa̱ mií ní kúú Cristo, na̱ dáka̱ki ñaá? Kaꞌa̱n ní xíꞌín nduꞌu̱.
Dá ni̱ kaa Jesús xíꞌín rá:
―Tá ná kaꞌa̱n yuꞌu̱ xíꞌín ní, ta o̱ kándía taꞌon ní. 68 Tá ná ndato̱ꞌín mií ní, ta o̱ nándió néꞌe taꞌon ní ña̱ ndato̱ꞌón ñaá yuꞌu̱, ta ni o̱ dáyaa̱ taꞌon ní yuꞌu̱. 69 Tído kanaꞌá ní ña̱ nda̱ kuu̱ víti ná ko̱o na̱ ni̱ nduu ta̱a ñayuú yóꞌo xoo kuáꞌa Ndios noo̱ ió na̱ dándáki na.
70 Dá ni̱ kaa ndidaá ta̱a ñoó xíꞌín ná:
―¿Á mií ní kúú de̱ꞌe Ndios, tá dáá?
Dá ni̱ kaa Jesús xíꞌín rá:
―Táto̱ꞌon ki̱ꞌo káꞌa̱n ní, ki̱ꞌo dión kíán.
71 Dá ni̱ kaa ra̱:
―¿Ndá choon kuu ka̱ yo̱ cháá ka̱ ta̱a kaꞌa̱n kua̱chi saꞌa̱ rá? Chi̱ sa̱ ni̱ seídóꞌo va mií yó ña̱ ni̱ ya̱ꞌa ra no̱ó to̱ꞌon ni̱ kaꞌa̱n ra̱ ―kaá ra̱.
<- San Lucas 21San Lucas 23 ->