3 “Pungíndu, mélema naa meku we pai. Apulu-mingi kepe, méle-wale kepe, keri-langi kepe, ku-moni kepe, wale-pakuli tale kepe naa meku we pai.
4 “Penga kolea tenga sukundu puku kene akuna mulungí teku lku tiluringa lkundu puku kene akuna mindi peku molku kene penga kolea akili munduku kelku pai. ⸤Lku tenga puku tenga puku naa teai. Tiluringa mindi keri-langi noku peai.⸥ 5 Kolea marenga suku pungí kene kolea pulu yambuma-ni “Papu úngi. Wasie piamili wai.” ni naa niku enini ung ningíma piliiku naa lííngi lem kolea kanuna yambu kísima munduku kelku pungí teku kene eni liiku su singéliinga kolea kanuna yambuma ‘Kamu molku kis-sangi! Pulu Yili-ni enini liipa naa tapunjumba akili piliangi.’ niku kolea kanumanga ma eninga kimbuna angiliimbama tanda siku munduku pai.” nirim.
6 Aku-sipa nirim kene yi kanuma puku, koleamanga anduku, Pulu Yili-nga temani-kaiéle toku silsiliiku, kuru turum yambuma teku kaí telsiliiku, telsiliiku anduring.
9 ⸤Yi nuim king⸥ Erot-ni ⸤Yesos-ni tirim mele temani turing⸥ piliipa kene nimba mele: “⸤No-Liinjili⸥ Jon ‘yunga pengale wendu pupili.’ nimbu numi kari lirindu-na yu kulurum akiliinga-pe ulu-tondulu lupa-lupa telemú piliiliu yi ili yunu naenje?” nirim. Aku-sipa nimba kene “Yi Yesos ili kanulkanje kapula!” nimba mulurum.
11 Akiliinga-pe enini akuna puring kene yambu aima pulele piliikuliinga yunu purumna lumbili aeleku puring. We-yambuma uring kanupaliinga Yesos-ni eninindu “Papu úngi.” nimba kene enini Pulu Yili omba yi nuim kingele molumba temani-kaiéle topa sipa, eninga yambu kuru turum-ma ‘Kaí molangi.’ nimba enini tepa kaí tirim.
12 Penga ipinjali ena pumba tirim kene yu lumbili anduli yi rurepu yunu mulurumna oku yunundu niku mele: “Kolea ilinga yambu te naa pelemelé akiliinga ya máku toku molemele yambuma ‘Puku kolea marenga keri-langi taropu toku liiku noku pe-pangi.’ ni.” niring.
13 Aku-siku niring kene Yesos-ni lumbili anduli yimandu nimba mele: “Eni-enini yambuma langi mare liiku sai.” nirim.
16 Kanu-kene Yesos-ni pllawa kaluli angere te-guli kene oma tale kene liipa kene mulú-koleana olandu-sipa kanupa ⸤Pulu Yili-kene⸥ “Angke” nimbaliinga langi kanuka ambulupa puku topa yu lumbili andúlima moke tepa sipa kene “Anju yambuma sai.” nirim, ⸤enini yambuma moke teku siring⸥. 17 Enini pali langi kanuma nuring kene olu tirim. Penga yu lumbili anduli yima-ni langi kakena lirim-ma liiku máku toku wale-basket engkaki-rurepu toku peka siring.
19 Enini yunundu pundu toku niku mele:
20 ⸤Aku-siku niring kene⸥ Yesos-ni eninindu walsipaliinga nimba mele: “⸤We-yambuma-ni aku-siku nilimele⸥ akiliinga-pe eni-enini na nae nilimeleye?” nimba walsurum.
21 Pita-ni aku-sipa nirim piliipaliinga Yesos-ni eninindu tondulu mundupa nimba mele: “Na moliu mele ⸤Pita-ni ekupu nikemele⸥ eni anju yambu tilurindu kepe ⸤isili-ui⸥ aima naa niku sai!” nirim.
23 Kanu-kene Yesos-ni akuna liiku máku toku muluring yambumandu pali nimba mele: “Yambu te-ni ‘Yu lumbili pumbú.’ nimba kene yunu-ni taki-taki yunga numanale-ni piliilimú melemanga ‘Topu mania mundambu.’ nimba, yambuma unji-perana peku mindili noku kolemele mele yu-ni unji-pera mele koma lembandu ‘Na yu lumbili pupu kene mindili nundu lem kapulako; kulundu lem kapulako.’ nimba kene na lumbili upili. We naa upili. 24 Yambu te-ni ma-koleana yunga kona molupa naa kululi ulu-pulele ambulumba temba kene yu kolupa kene sika molupa kis-sipa mindi pumba. Akiliinga-pe yambu te-ni na numanu monjupa kene nanga kongunale “Tenjambu.” nimba temba kene yunu kolupa kene yu kona molupa konjupa mindi puli ulu-pulele sika kanupa liimba. 25 ⸤Akili nambimuna nikerye?⸥ Yambu te-ni ma-koleana mélema pali yunu liipa nosulka kene yunga minéle pali Pulu Yili naa molumba koleana pupa mindili nomba molupa kis-silkanje méle kanuma-ni yambu kanili nambi-sipa tepa liilkanje? Manda tepa naa liilkale.
26 “Nanga yambu mare we-yambuma kene molkuliinga niku mele: “Oliu Yesos-nga ungma piliipu liipu, yunu lumbili andupu molemulu mele akili we-yambuma-ni naa piliangi.” niku kene, na kiyang niku lumbili andolemele yambuma eni-kene ulu te penga wendu ombá akili nimbu sambu: Mania Omba Mana-Yi Au Talurum Yili penga Lapanga tondulu talang puliele kene ⸤mulú-koleana⸥ angkella kake tílima kene ⸤mania⸥ ombá temba kene, we-yambu kanuma mulungína yunga yambuma mokeringa mulungéliinga we-yambuma mulungína kanuku kene yunu ui naa upili ‘Oliu yunga yambuma molemulu akili we-yambuma-ni naa piliangi.’ niku pipili kolku mo toku mulungí yambuma yu-ni liipa wekundu kanupa, “Na moliuna naa wai.” nimbáko.” ⸤nirim.⸥
27 “Na-ni enindu aima sika nimbu siker: “Eni ya angiliikimilimanga mare ui kulú naa kolangi Pulu Yili yi nuim kingele omba molupa kolea nokumbandu ombá kanungí.” niker.” nirim.
29 Yunu-ni akuna Pulu Yili-kene popu topa ung nimba mulupili yunga kumbi-kerale te-lupa-mele tepa angiliirim, yu pakurum mulumbalema ena tondulu topa yambumanga mongma takele telemú mele aku-sipa kake tirim. 30-31 Yunu aku-sipa mulupili, ⸤Juda-yambumanga kórunga-ui muluringli yi-auli tale,⸥ Moses kene Illaija-sele, okulu talang purum-na oku angiliirim elsele Yesos kene enini Yesos kolea-auli Jerusallem akuna Pulu Yili-ni yunundu ‘Ti.’ nirim mele kolumba akili niku muluring.
32 ⸤Yesos uinga Pulu Yili-kene popu topa ung nimba mulurum kene⸥ Pita kene, wasie akuna muluring yisele kene, enini enimbu topa uru ombá tirim akiliinga-pe, penga enini suru niku numanu-bo pirim-na molkuliinga Yesos yunga kangiele te-lupa-mele tepa angiliirim-na mulurum mele akili kepe, yunga tondulale talang purum mele kepe, yunu kene angiliiringli yisele kene wasie kanuring.
33 Kanu-kene yi akusele punglí puringli kene Pita-ni Yesos-ndu nimba mele: “Yi Nuimele, oliu ya molkumulale kaí lam. Oliu-ni lku-takaé yupuku takunjamili. Te nunga, te Moses-nga, te Illaija-nga takunjamili.” nirim. (Akiliinga-pe nirim mele ⸤mundu-mong lakupa kolupa kene⸥ yunu-ni nimbá mele naa piliipa ungele walu-sipa nirim.) 34 Pita-ni aku-sipa nimba mulupili kupa te omba enini panda turum. Kupana sukundu puring kene enini mini-wale munduring. 35 Kupa turumuna sukundu ung te wendu omba kene nimba mele: “Yi ili nanga Málale. Na-ni ⸤‘Eninga’ nimbu⸥ yunu makó topu liipu mundurundu. Yunu-ni ung nimbáma piliiku liai.” nirim. 36 Ung akili nimba kilirim kene Yesos yunu mindi mulurum kanuring.
41 ⸤Aku-sipa nirim-na⸥ piliipa kene Yesos-ni ⸤yambuma ung-mura sipa kene⸥ nimba mele: “Ekupu molemele yambuma eni ⸤‘Pulu Yili-ni uluma sika kapula temba.’ niku⸥ tondulu munduku naa piliilimili. Eni numanu karaye tepa pili yambuma, na eni-kene molupu, wale nambi-sili molupu mani sipu ulu mare liipu ora simbu kene mimi-siku piliingíye? ⸤Na eni-kene enembu tokum.⸥” nimbaliinga penga yi kanilindu nimba mele: “Nunga kangale na moliuna meku ui.” nirim. 42 Memba ombá urum kene kuru kanili-ni kang kanili topa liipa kapá lepa mundurum yu turum kene Yesos-ni kurale ung-mura sipa kangale tepa kaí tepaliinga lapa sirim. 43 Aku-sipa tirim kanuku kene yambuma Pulu Yili-nga tondulale numanale-ni piliikuliinga mini-wale munduring.
45 Akiliinga-pe yunu-ni nirim ungele piliiku sunduku kene ‘Ung ilinga pulele nambulkanje, naa piliikumulu.’ niring akiliinga-pe “Nambulka niku nikinuye?” niku yunu walsiku piliingíndu pipili kolku naa walsiring. Pulu Yili-ni ‘Enini ung kaniliinga pulele isili-ui naa piliangi.’ nimbaliinga tirim kanili.
47 Enini numanale-ni piliiring akili piliipa kene, Yesos-ni kangambula kelú te liipa ⸤Yesos-yu⸥ mulurumna nondupa monjupa kene 48 eninindu nimba mele: “Yambu te-ni ‘Na Auliele-nga yambale moliu.’ nimbaliinga kangambula ili liipa tapunjumba yambu kanili-ni temba kaniliinga na liipa tapunjumbako. Kanu-kene na liipa tapunjumba yambale-ni na liipa mundurum yili liipa tapunjumbako. Eninga yi te-ni ‘Nanga bili ola naa mulupili.’ nimba, ‘Yi tenga lupa bili ola mulupili.’ nilimú yili yu eninga aima olandupa molumbáliinga ⸤aku-sipa ulele pemba⸥.” nirim.
50 Aku-sipa nirim-na piliipa kene Yesos-ni yundu ⸤yi kanili-ni tirim ulelendu⸥ nimba mele: “Yambu te oliu-kene ele-tu naa molemú yambale oliunga ele-lkeramale molemú akiliinga eni yunundu “Mólu.” naa niai.” nirim.
52 Yu lumbili anduli yi mare liipa mundupaliinga nimba mele: “Ekupu sumbulsuli kolea Sameria-nga taon nondupa lemba tenga piamilieliinga eni akuna puku oliu pemulu lku te koruku liangi pai.” nirim kene puku kururing. 53 Akiliinga-pe Sameria-yambu kanuma ⸤enini kene Isrel-yambuma kene anju-yandu numanu kis panjiku muluringeliinga⸥ yunu Jerusallem pumba purum kanuku kene enini “Mólu, ya kapula naa pingí.” niring.
54 Aku-siku niring kanuku kene yu lumbili anduli yi Jemis kene Jon-seleni yunundu nikulu mele: “Auliele, ‘olsu-ni ‘Mulú-koleana tepi wendu omba Sameria-yambu ima nomba kunjupili.’ niambili.’ niku piliikunuye?” niku walsiringli.
55 Akiliinga-pe yunu topele topa elsele kanupa ung-mura sipa “Akili nikulu kis-sikimbili.” nirim kene 56 enini kolea tenga puku pi-puring.
59 Kanu-kene yunu-ni yi te-ndu nimba mele: “Na-kene wasie pambili lumbili ui.” nirim kanu-kene yi kanili-ni yunundu pundu topa kene nimba mele: “Auliele, ⸤nu kamu lumbili wambu aramele-pe⸥ ui pupu nanga lápale-kene molambu. Penga yunu kolumba kene angnjipu panjipuliinga nu lumbili ombú.” nirim.
60 Akiliinga-pe Yesos-ni yunundu ⸤ung-eku topa⸥ alsupa nimba mele: “Yambu kulúlima enini yambu kulungíma ónu teangi. Nu ‘Pulu Yili yi nuim kingele molupa yambuma nokumba temani-kaiéle yambuma piliangi.’ niku toku silsiliikunu andui.” nirim.
61 Kanu-kene yi te-ni yunundu nimba mele: “Auliele, nu lumbili ombáliinga-pe ui pupu nanga yambuma kondu kolupu ‘Molai.’ nimbu kene penga nu lumbili wambu.” nirim kene 62 Yesos-ni yunundu nimba mele: “Na ‘Lumbili ombú.’ nimba omba kene nondupa enimbu kolumba yambale Pulu Yili yi nuim kingele molupa nokumba kolealiinga kongunale kapula naa tenjimba.” nirim.
<- LLUK 8LLUK 10 ->