KOLLOSI Poll-ni KOLLOSI-Yambuma Pepá Topa Sirim Bukele Poll-ni Pepá Topa Sirim Ilinga Ung-Pulu Mare Poll molupa tirim mele ung-pulu mare kene yu-ni pepá topa sirim-manga ung-pulu mare kene buk-gomú 682 molemú. ‘Poll ui-pulu-pulu kolea-auli Rom ka siku lku tenga pípili ami-yima-ni nukuring kene pepá ili kene Epesas, Pillipai, Pillimon kene wasie turum.’ niku piliilimili (Liipa Mundurum Yima 28:16-31.) Kollosi akili kolea Esia propinj lirim kolea taon auli te. Akili kolea-auli Epesas taon nondupa lirim akiliinga-pe Poll yu-yunu akuna naa purumunje. Temani te naa molemú. Epesas taon molupa kene yi mare Kollosi akuna “Temani toku sangi pai.” nimba liipa mundurumnje. Yi Epaporas-ni ungma nimba sirim mele Kollosi 1:7-8 molemú. Korin Kumbi-Lepale 16:19 molemú ung akili Kollosi-yambumandu nirimkonje? Pepá ili Poll-ni nambimuna topa sirim-nje? Yi mare-ni gólu toku ung-bo tonjuku mani siring mele Krais-nga yambuma piliiku lumbili puring mele piliipaliinga pepá topa sirim. Teku kis-siring mele i-sipa: Te: Pulu Yili-nga yambuma mulungíndu langi mare kene no kene enama kene kangi kopsili ulele kene ui Moses-ni “Ulu mare teai!” nimba “Ulu mare naa teai!” nimba ung mani sirim mele piliiku liiku tiring mele Poll-ni ‘naa piliangi.’ nirim (2:16-17, 2:11, 3:11). Te: Gólu toku ‘Mélema naa ambolku, naa noku piliangi, mólu.’ niku mani siring (2:21,23). Te: Mulú-koleana angkellama popu toku bi paka tunjuring (2:18). Te: Krais toku mania munduringinje. Poll-ni Krais tondulu mundupa kape nirim (1:15-20, 2:2-3,9). Te: Gólu toku ‘Ung mare mo turum.’ niring akili Poll-ni nimba mele: “Ung piliipa kungnjuli mo túlima Krais-kene mindi pelemú.” nirim (2:18, 2:2-3). Te: ‘Mana-yambuma-ni piliipa kungnjuli pelemú ungma kene mana-yambuma-ni ulu-pulu tiring mele kene piliipu teamili.’ niring. Poll-ni aku-siku piliiku aku-siku tiring mele ‘Aima kapula mólu.’ nirim. ‘ ‘Kapula molamili.’ niku Krais mindi piliiku, Krais mindi wasie molangi.’ nirim. Yu Pulu Yili mele molupa, yu mindi mélema kene ungmanga kene aima olandupale (1:15,16,17,18,19, 2:9, 1:20-22, 2:10). ‘Gólu tuli ungma-ni naa liipa tapunjilimú.’ nirim (2:8, 2:23). Ya ung-pulele pora nikem.
9 Akiliinga, eni-kene aku-sipa uluma wendu urumeliinga ui-pulu-pulu piliirimbulu kene yandupa taki-taki Pulu Yili-kene eninga nimbulu mawa tenjipulu kene, “Pulu Yili-ni ‘Teangi.’ nimba piliipa molemú mele eni aima piliiku kene, akiliinga ung-puluma aima piliangi akiliinga Mini Kake Tiliele eninga numanuna molupa piliipa kungnjuliele sipili.” nilimbulu. 10 “Aku-siku piliiku teku molku kene, Auliele-ni eni kanupa kaí piliipili akiliinga yunga yambuma teku molemele mele aku-siku teku molku, ulu kaí lupa-lupa pulele teku, Pulu Yili molemú mele kene, nilimú ungma kene, piliiku molemele mele aima olandupa pupili.” nimbu mawa tenjilimbulu. 11-12 “Eni, buni pemba kene mini-wale naa munduku, ‘Buni enama pora nimbá.’ niku táka-niku nokuku molangi akiliinga Pulu Yili tondulu aima olandupa pulimúmanga yu-ni ‘Eni tondulu pupili molangi.’ nimba eni tondulu lupa-lupama sipili. ‘Yunga yambumanga’ nimba yu yi nuim kingele molupa nokulemú kolea pa tílieliinga méle nosinjilimúma eni Kollosi-yambumanga kepe wasie nosinjilimú liingí kupulanumele akisinjirim yi, akili eninga Lapale, yu-kene aima numanu siku ‘Angke’ niangi.” nimbu Pulu Yili eninga mawa tenjilimbuluko. 13 “Yu-ni oliu tepa liipa súmbulu tuliele yu yi nuim kingele molupa nokulemú tonduluna wendu liipa, yunga numanu monjulemú Málale-ni nokulemú tonduluna sukundu liipa munjurumeliinga ⸤aku-siku teangi⸥.” nimbu mawa tenjilimbulu. 14 Yunga Málu akili (yunga memi onde linjirimele-ni) oliunga ulu-pulu-kísima ‘Kamu mania pupili.’ nimba kanupa konde tenjipa, oliu ka sipa ambulurum kupulanum-na wendu liipa ‘We kapula molangi.’ nirim yili.
21 Aku tinjirim nikerele-ni eni liipa tere lenjilimú. Ui eni ulu-kísima teku eninga numanale-ni yu-kene ele-tu muluringeliinga Pulu Yili-kene sulu-teku muluring. 22 Akiliinga-pe ekupu ⸤Málu Krais-nga⸥ kangiele turing kulurum ulu akili-ni Pulu Yili-ni eni yu-kene ‘numanu tiluna pupili nondupa oku molangi.’ nirim. ‘Eni yunga yambu kake tílima molku, kalaru te naa pepa, yu-ni kanupa kis piliilimú ulu te naa pípili yu molemúna oku molangi.’ nimba kene aku tirim. 23 Akiliinga-pe ⸤Krais⸥ ‘Sika’ niku tondulu munduku piliiring mele niku piliiku, ‘Krais eninga lku-paka-sum mele.’ niku yu tondulu munduku ambolku enembu naa kolku munduku naa kelai. Aku tíngi lem ⸤yu-ni mulungí mele nikem aku-siku mulungí⸥. Temani-kaiéle ui-pulu-pulu piliiring kene ‘Sika’ niku tondulu munduku piliiku temani kanili-ni wendu ombá mele kene eni mulungí mele kene nilimú ‘aku-sipa mele oliu-kene aima wendu upili.’ niku numanu siku nokuku muluring mele ulu buni te wendu ombá kene enembu kolku munduku kilingí akiliinga mimi-siku kanuku molai. Temani-kaí kanili ma-koleamanga pali toku siring, eni piliilimili temanele. ⸤Krais-ni⸥ na Poll ‘Temani-kaí kaniliinga kendemande-yili molani.’ nirim-na moliu.
28 I niker yi Krais akili-ni telemále yambuma temani topu nimbu silimulu. ‘Enini Krais-kene wasie tapú-toku molku yunga yambu numanu tondulu pili yambu yuma mulungí kene membu pupu ⸤Pulu Yili⸥ samili.’ nimbu, piliipa kungnjuli pelemále-ni yambuma mimi-sipu lip-lipi topu mani sipu ung-bo tonjilimulu. 29 ‘Aku teambu.’ nimbu yu-ni na tondulu sipa tondulu mundupa liipa tapunjilimú uluma-ni pali tondulu mundupu mindili sipu kongun teliu.
KOLLOSI 2 ->