1 [a]Ua Me Ini 12:1-27; Mak 11:18Dughiar kam, God Israelia Gitazir Dughiam, ko Yis Puvatɨzir Bretɨn Isam Damuamin Dughiam, dughiar pumuningra ikiavɨra itima, ofa gamir gumazir ekiaba, ko Judan Arazibagh fozir gumaziba, arazir mogometamɨn Iesusɨn suiragh a mɨsueghtɨ an aremeghasa tuaviba buri.*Nɨ Israelia Gitazir Dughiam koma Yis Puvatɨzir Bretɨn Isam Damuamin Dughiamɨn mɨngariba gɨfoghsɨ, nɨ akɨnafarir kamɨn akɨrangɨn itir Akar Mɨngaribar gan. 2 Egha me kamaghɨn uariv gei, “E isamɨn dughiamɨn an suighan kogham. E damutɨ isamɨn itir gumazamiziba mɨdorozir ekiatam damigham.”

3 [~4~]Luk 7:37-38Egha Iesus Betanin nguibamɨn ikiava, Saimonɨn dɨpenimɨn aven dagher dakozimɨn apava aperaghav iti. (Saimon faragha lepan arɨmariam an mɨkarzim gami.) Iesus apava aperaghav itima, amizir mam mughuriar aghuim zuir borer mam inigha izi. Borer kam alabastan ingarizir mɨsevimɨn aven iti. Boremɨn ziam nat, an ivezim bar pɨn ko. Amizir kam borer kam inigha Iesus bagha izegha borev sevim abigha borem Iesusɨn dapanim ginge. 4 Ezɨ uaghan itir darasi, men naviba isia kamaghɨn uariv gɨavɨra iti, “Kav tizim bagha borer mughuriar aghuim zuim pazava a gami? 5 A ti anemadagha dagɨar avɨriba inighai. An ivezim azenir vamɨran ivezim gafira. Eghtɨ an dagɨaba onganarazibagh amibar akuragham.” Egha me puv an atari, egha an anogorosi.

6 Ezɨ Iesus kamaghɨn me mɨgei, “Ia tizim bagha osɨmtɨzim a garɨsi? An arazir aghuim na gami. Ia anetakigh! 7 [~6~]Godɨn Araziba 15:11Onganarazibagh amiba zurara ia ko ikiam. Ia dughiar manam men akurvaghsɨ, men akurvagh. Kɨ zurara ia ko ikian kogham. 8 [~8~]Jon 19:40Kɨ aremeghtɨ a damuamin bizim, a datɨrɨghɨn na gami. A faragh mughuriar aghuim zuir borem nan mɨkarzim daghuightɨ me gɨn na mozim darɨgham. 9 Kɨ guizbangɨra ia mɨgei, me nguazir kamɨn danganir manabar Godɨn Akar Aghuim akunɨva egh amizir kam amizir arazim uaghan a mɨkɨmɨva a gɨnɨghnɨghvɨra ikiam.”

10 Ezɨ Judas Iskariot 12plan aposelɨn mam, a Iesus isɨ ofa gamir gumazir ekiabar dafarim darɨghasa me bagha ghu. 11 Ezɨ Farisiba an akar kam baregha bar akonge, egha dagɨaba a danɨngasa akam akɨri. Ezɨ Judas, Iesusɨn suiragh men dafaribar arɨghasa tuaviba buri.

12 [~10~]Ua Me Ini 12:6; 12:14; 12:20; Matyu 26:17; Luk 22:7Yis Puvatɨzir Bretɨn Isam Damuamin Dughiabar faragha zuir aruemɨn, Judan gumazamiziba arazir kam iti. Me faragh God Israelia Gitazir Dughiam gɨnɨghnɨgh sipsipɨn igiam inigh God danighɨva an ofa damuam. Ezɨ Iesusɨn suren gumaziba an azara, “Nɨ danganir manamɨn God Israelia Gitazir Dughiamɨn isam amɨsɨ ifueghtɨ, e an mangɨ biziba akɨram?”

13 Ezɨ a uan suren gumazir pumuning amaga kamaghɨn aning mɨgei, “Gua nguibar ekiamɨn mangɨtɨ gumazitam dɨpar mɨnem ater izɨ gua batoghtɨ, gua an gɨn mangɨ. 14 Dɨpenir an aven zuim gua an mangɨva an ghuavim mɨkɨm suam, Tisa kamaghɨn mɨgei, ‘Nan danganir kɨ uan suren gumaziba ko God Israelia Gitazir Dughiamɨn isam amamim a mana?’ 15 Eghtɨ a pɨn dɨpenimɨn aven itir danganir ekiam ian akagham. Danganir kam biziba bar ikia e baghavɨra mɨzuai. Eghtɨ ia danganir kam e uari bagh biziba bar adar kɨrigh.” 16 Ezɨ an suren gumazimning me ategha nguibar ekiamɨn aven ghua garima biziba an mɨgɨrɨgɨamɨn mɨrara ghuzɨ, aning maghɨra God Israelia Gitazir Dughiam bagha dagheba ko bizibar kɨri.

17 Ezɨ guaratɨghɨn Iesus uan 12plan suren gumaziba ko otifi. 18 [~12~]Onger Akaba 41:9Egha dagher dakozimɨn apiaghav ikia apava, Iesus kamaghɨn me mɨgei, “Kɨ guizbangɨra ia mɨgei, ian tav na isɨ gumazir nan apanim gamibar agharim darɨgham, a uaghan na ko ikiava api.”

19 Me an akam baregha, naviba bar oseme. Egha me bar vaghvagha an azangsɨgha kamaghɨn mɨgei, “Kɨ ti markiama?”

20 Ezɨ a me ikaragha kamaghɨn me mɨgei, “Gumazir na ko bret isa itarir vamɨram aghua, uam a isim, a gumazir na isɨva apanibar agharim darɨghamim, a ian 12plan mavɨra. 21 Godɨn Akɨnafarim mɨkemezɨ moghɨn, gumazamizibar Otarim aremegham. Eghtɨ gumazir Gumazamizibar Otarim isava apanibar agharim gatɨzim, gumaka! A bar ikuvigham! Amebam a batezir puvatɨzɨ, deraghai!”

22 Egha Iesus uan suren gumaziba ko apa ikiava, a bretɨn mam inigha God mɨnabagha anebigha, a isa uan suren gumazibagh anɨga kamaghɨn me mɨgei, “Kar nan inivafɨzim. Ia a inigh aneremɨ.” 23 Egha a wain apir kap inigha God mɨnabagha me ganɨngizɨ, me vaghvagha uarir guri.

24 [~14~]Ua Me Ini 24:8; Jeremaia 31:31-34; Sekaraia 9:11; 1 Korin 10:16; Hibru 9:20Me wain apima a kamaghɨn me mɨgei, “Kar nan ghuzim, an Akar Dɨkɨrɨzir Gavgavim, gavgavim a ganɨdi. A gumazamizir avɨriba bagha ire. 25 Kɨ guizbangɨra ia mɨgei, Kɨ uam wainɨn ovɨzimɨn dɨpatam rameghan kogham, kamaghɨra ikɨ mangɨ Dughiar God Bizibagh Ativamimɨn otogham. Eghtɨ dughiar kamɨn, kɨ wainɨn dɨpar igiam amam.”

26 Egha me Godɨn ziam fer ighiar mam gamigha dɨkavigha Olivɨn Mɨghsɨamɨn ghue.

27 [~16~]Sekaraia 13:7; Mak 14:50Egha Iesus kamaghɨn uan suren gumazibav gei, “Godɨn Akɨnafarimɨn osizirim kamaghɨn iti:

32 [~22~]Matyu 26:36; Jon 18:1Egha Iesus uan suren gumaziba ko Getsemanin ghuegha, a kamaghɨn me mɨgei, “Ia kagh dapiaghɨv ikɨtɨ kɨ God ko mɨkɨmam.” 33 Egha a Pita, Jems ko Jon inigha ghu. Egha a bar osemegha, bar paza uabɨ barasi. 34 [~24~]Jon 12:27Egha kamaghɨn me mɨgei, “Nan navir averiam, osɨmtɨzim a itaragha ghuaghiri. Ezɨ kɨ aremeghasava ami. Ia kagh ikɨva, deravɨra gan.”

35 Egha a mong isɨvagha ghugha, uan guam moghɨn nguazim girɨgha kamaghɨn God ko mɨgɨa ghaze, tuavir igharazitam ikɨtɨ God dughiar kurar kam na dam a inigh. 36 [~26~]Mak 10:38; Jon 6:38; Rom 8:15; Hibru 5:7A kamaghɨn God ko mɨgei, “O Ame, nan afeziam, bizitam bar nɨn osemezir puvatɨ. Kamaghɨn osɨmtɨzir kam, nɨ na dam a inigh. Nɨ nan ifongiamɨn gɨn mangan markɨ. Puvatɨ, nɨ uan ifongiamra gɨn mangɨ.”

37 Egha a dɨkavigha uamategha uan suren gumazir pumuning ko mɨkezim bagha ghua gari me akui. Ezɨ a kamaghɨn Pitan azai, “Saimon, nɨ akui? Nɨ tong dughiar otevimɨn angamɨra ikeghan kogham? 38 [~28~]Luk 11:4; Rom 7:23; Galesia 5:17Ia na bagh deravɨra gan, egh God ko mɨkɨmtɨ, osɨmtɨzitam ia damutɨ ia ireghan kogham. Kɨ fo, ian navir averiaba ifonge, ezɨ inivafɨziba gavgaviba dar puvatɨ. Kamaghɨn pariam ian azi.”

39 Egha a uamategha ghua faragha God ko mɨkemezɨ moghɨn uam a ko mɨgei. 40 Egha a uamategha suren gumaziba bagha iza gari, me akuavɨra iti. Pariam puv men azi. Ezɨ a me gaghurazɨ, me a mɨkɨmamin akabagh asa.

41 Ezɨ a dughiar mɨkezimɨn ghua God ko mɨkemegha uamategha iza me mɨgei, “Ia avughsava akuavɨra iti? Arazir kam atakigh! Dughiam oto. Ia gan, Gumazamizibar Otarim me a isɨva gumazir arazir kurabagh amibar dafarim darɨghasa. 42 Ia dɨkavigh, e mangam. Ia gan. Gumazir na isɨva apanibar anɨngamra muna izi!”

43 Egha Iesus Pita, Jems ko Jon mɨgɨavɨra itima, Judas oto, a 12plan suren gumazibar mav. Maburan avɨrim a ko mɨdorozir sababa ko asianiba inigha Iesus bagha izi. Ofa gamir gumazir ekiaba ko Judan Arazibagh fozir gumaziba ko Judabar gumazir aruaba, me me amangizɨ, me izi. 44 Gumazir Iesus isɨ men dafaribar arɨghasava amim faragha ghaze, “Kɨ arazir kam ian akagham. Gumazir kɨ toramim, kar Iesusra. Ia an suiragh, deraghvɨra an ganɨva, egh a inigh mangɨ.”

45 Ezɨ Judas Iesus bagha ghuavɨra ikia kamaghɨn mɨgei, “Tisa!” Egha an tore. 46 Ezɨ gumaziba izava Iesusɨn agharibagh iregha, pamtem an suiki.

47 Ezɨ Iesusɨn boroghɨn itir gumazir mam uan mɨdorozir sabam asigha, ofa gamir gumazibar dapanimɨn ingangarir gumazimɨn kuarim atuzɨ, an kuarim dutuaghirɨ. 48 Ezɨ Iesus kamaghɨn me mɨgei, “Kɨ okɨmakɨar gumazim puvatɨ. Ia tizim bagha nan suighasa mɨdorozir sababa koma asianiba suigha izi? 49 [~30~]Aisaia 53:7; Luk 19:47; 22:37; Jon 18:20Kɨ zurara ia ko ikia, Godɨn Dɨpenim avɨnizir dɨvazimɨn aven gumazamizibar sure gami. Ezɨ ia nan suighan aghua. Ezɨ Godɨn Akɨnafarimɨn osizirim mɨkemezir moghɨra ia kamaghɨn na gami.” 50 [~32~]Ezɨma Iesusɨn suren gumaziba bar aneteghava are.

53 Ezɨ Iesusɨn apaniba a inigha ofa gamir gumazibar dapanim bagha ghu. Ezɨ ofa gamir gumazir ekiaba ko Judabar gumazir aruaba, ko Judan Arazibagh fozir gumaziba, me bar iza uari akufa. 54 Ezɨ Pita mong tɨzim a gatɨgha Iesusɨn gɨn ghua bar ghua ofa gamir gumazibar dapanimɨn dɨpenimɨn dɨvazimɨn aven ghu. Egha kagh ganganir gumaziba ko apiaghav ikia avimɨn fɨi.

55 Ezɨ ofa gamir gumazir ekiaba ko, Judan kotɨn aven itir gumaziba bar, me Iesusɨn mɨsueghtɨ an aremeghasa akar men akurvaziba buria, tam batozir puvatɨ. 56 Gumazir avɨriba ifavarir mɨgɨrɨgɨabar Iesus gami, ezɨ men mɨgɨrɨgɨaba voroghɨra zuir puvatɨ. 57 Ezɨ marazi dɨkavigha ifavarir akar kamɨn a mɨgei, 58 [~33~]Jon 2:19“E orazi, a ghaze, ‘Kɨ Godɨn Dɨpenir gumaziba ingarizim apɨrigh, egh dughiar pumuning ko mɨkezimɨn, igharazitamɨn ingarigham. Godɨn Dɨpenir kɨ ingaramim, gumaziba uan dafaribar ingarizir puvatɨzimɨn ingarigham.’ ” 59 Ezɨ mɨgɨrɨgɨar kaba uaghan guizbangɨra voroghɨra zuir puvatɨ.

60 Ezɨma ofa gamir gumazibar dapanim dɨkavigha men tongɨn tugha egha Iesusɨn azara, “Nɨ akatam ikarvaghan aghua? Me nɨ gasir akar kam, a guizbangɨra, o?” 61 [~35~]Aisaia 53:7; Mak 15:5; Luk 23:9Ezɨ Iesus nɨmɨra ikia men mɨgɨrɨgɨatam ikarazir puvatɨ.

66 Dughiar kamra Pita dɨpenimɨn dɨvazimɨn aven vangɨnan itima, ofa gamir gumazibar dapanimɨn ingangarir guivir mam izi. 67 Egha Pitan garima an avimɨn fɨima, a dɨkɨravɨram an gara, kamaghɨn mɨgei, “Nɨ uaghan Nasaretɨn gumazir kam, Iesus ko ike.”

68 Ezɨ Pita uabɨn ghuaragha ghaze, “Kɨ nɨ mɨgeir bizir mam gɨfozir puvatɨ.” Egha dɨvazimɨn tiar akar ekiamɨn otivasa azenan ghu. Ezɨ tuarim ati.

69 Ezɨ ingangarir guivir kam kagh an apigha tuivighav itir gumazamiziba ua me mɨgei, “Muna men mav.” 70 Ezɨ a ua uabɨn tira.