Israelian Gumazir Dapaniba O Jasba Akar faragha zuim Akɨnafarir kam, an eghaghanir avɨriba iti. Eghaghanir kaba, da Israelia Kenanɨn nguazim inigha a gapiazir dughiamɨn ikegha ghua me uari baghavɨra atrivim inizir dughiamɨn oto. A Israelian gumazir dapanir mabar ikɨrɨmɨrim ko me amizir ingangarir mabagh eghari. Gumazir dapanir kabar avɨriba, me kotiaba baragha akaba akɨrir arazibagh fozir puvatɨ. Puvatɨ. Me mɨdorozibar faragha zuir gumaziba. Apaniba Israelia gasɨghasigh osɨmtɨziba me darɨghasava amima God Israelian akurvaghasa me amɨsefe. Men ziabar kara: Otniel, Ehut, Samgar, Debora, Barak, Gideon, Abimelek, Tola, Jair, Jepta, Elon, Apdon ko Samson. Akɨnafarir kamɨn God bizir ekiar mamɨn en sure damuasa, a kamakɨn. Israelia bar deraghvɨra Godɨn akabar gɨn mangɨva, egh deraghvɨra ikiam. Me an akaba baraghan kogh, egh me ikuvigham. Ezɨ tuavir igharazir mam kam gafira. Me Godɨn akaba baraghan kogh osɨmtɨzim initɨ, God men apangkuvigh ua men akurvagham. Me navibagh iragh arazir kuraba ateghtɨ, God uam men akurvagham. Akɨnafarir kamɨn eghaghanir avɨriba, da tuavir igharazir kam azenara aneka. God uabɨ, Godɨn Araziba (o Diuteronomi) sapta 28ɨn aven, tuavir kam isa gumazamizibar aka.
Gumazir dapaniba Israelia gatifa 1(Sapta 1--3) Judan anabam ko Simeonɨn anabamɨn adarasi, atrivim Adoni Besekɨn suira 1 Josua aremegha gɨvazɨ, Israelia kamaghɨn Ikiavɨra Itir Godɨn azara, “Te mɨdorozimɨn faragh mangɨ Kenania mɨsogham?”2 Ezɨ Ikiavɨra Itir God me ikaragha ghaze, “Ia kamaghɨn fogh, kɨ nguazir kam isa Judan anabamɨn gumazamizibagh anɨngi, kamaghɨn me ian faragh mangam.”
3 Ezɨ Judan anabamɨn adarazi kamaghɨn Simeonɨn anabamɨn adaraziv gei, “Aveghbuaba, ia izɨ en gɨn mangɨ nguazir God e danɨngasa mɨkemezimɨn mangɨva bar uari akuvagh, Kenanian adarazi ko mɨsogham. Egh gɨn e bar moghɨra mangɨ nguazir God ia ganɨngizimɨn mangam.” Ezɨ Simeonɨn adarasi, Judan adarazi ko zui.
4 Ezɨ Judan anabamɨn gumaziba mɨdorozimɨn faragha zuima, Ikiavɨra Itir God Kenania ko Peresia isa Judabagh anɨngizɨ, me Besekɨn nguibar ekiamɨn 10,000plan gumazibav sogha, me abɨni. 5 Me Adoni Besek ko an adarasi, Besekɨn nguibamɨn me batogha me mɨsoke. Egha me bar Kenania ko Peresia abɨni. 6 Ezɨ Adoni Besek uabɨ arima, Judaba an agɨntɨgha ghua an suira. Egha me an dafarir puzir amebamning aghorava an dagarir puzir amebamning sara dutu.
7 Ezɨ Adoni Besek kamaghɨn mɨgei, “Kɨ fomɨra atrivir 70plan dafarir puzir amebaba ko suer puziba aghorezɨma, me dagher daghatevir muziarir nan dakozimɨn apengan iriba isa da api. Ezɨ datɨrɨghɨn kɨ me gamizir arazimra, God a ikaragha an na gami.” Ezɨ Judaba Adoni Besek inigha ghua Jerusalemɨn ikia ghuav iti an areme.
Judan anabamɨn adarazi Jerusalem ko Hebron ini 8 Judaba Jerusalemɨn gumaziba ko mɨsogha men nguazim ini. Egha men gumazibav sozi me ariaghirezɨ, me men nguibam gaborozɨ, a isi. 9 Me gɨn ghua, gumazamizir Kenanian mɨghsɨar dozibar itiba, ko Negevɨn Distrighɨn itiba, ko sautɨn amadaghan nguazir voroghɨra zuimɨn itibav soghasa zui. 10 Egha me gɨn ua ghua, Kenanian Hebronɨn nguibar ekiamɨn itibav sosi, kar me fomɨra kamaghɨn dɨborir nguibar ekiam, Kiriat Arba. Judaba uaghan Sesain adarazi ko Ahiman ko Talmain adarazi abɨni. Otniel Debirɨn nguibar ekiam ini (Josua 15:15-19)11 Egha Judaba nguibar kam ategha ghua Debirɨn nguibar ekiamɨn gumazamizibav sosi. (Nguibar kamɨn ziar mam, Kiriat Sefer.) 12 Ezɨ Kalep kamaghɨn mɨgɨa ghaze, “Gumazim Kiriat Seferɨn gumazibav sogh me abɨraghtɨ, kɨ uan guivim Aksa a danightɨ an an ikiam.” 13 Ezɨ Kalepɨn dozim Kenas, an otarim Otniel, nguibar kamɨn gumazibav sogha me abɨra. Ezɨ Kalep uan guivim Aksa isa, a ganɨngizɨ an an iti.
14 Egha aning uaningɨn ikiava, Aksa Otniel bagha iza anebɨrava, a mɨgɨa ghaze, nɨ nan afeziam Kalepɨn azaraghtɨ a nguazitam atugh ga danɨngigh. Egha Aksa ghua Kalep batogha uan donkin faghafɨragha izaghirima, Kalep an azara, “Kɨ bizir tizitam nɨ bagh a damuam?”
15 Ezɨ Aksa uan afeziam ikaragha ghaze, “Nɨ bizir aghuitam na danɨngigh. Nɨ faragha dɨpaba puvatɨzir nguazim Negevɨn itir nguazir akuar mam abigha na ganɨngi. Datɨrɨghɨn nɨ dɨpar emɨmɨriba itir nguazir aghuitam abigh na danɨngigh.” Ezɨ Kalep dɨpar emɨmɨriba itir nguazir pumuning a ganɨngi. Aning Hebronɨn nguibamɨn boroghɨn iti, mam pɨn amadaghan itima, mam vɨn amadaghan iti.
Judan anabamɨn adarazi ko Benjaminɨn anabamɨn adarazi mɨdorozim gafira 16 Mosesɨn amerer afeziam, a Kinɨn ikɨzimɨn gumazir mam. Ezɨ Mosesɨn amerer afeziamɨn adarazi ko Judan anabamɨn adarasi, me Temer Detba itir nguibar ekiam, ategha ghua sautɨn amadaghan, Judan gumazamiziba puvatɨzir danganimɨn, Negevɨn danganimɨn aven itir nguibar ekiam, Aratɨn boroghɨn ghue. Me ghua Amalekia ko danganir kamɨn iti.17 Ezɨ Judan anabamɨn gumaziba ko Simeonɨn anabamɨn gumaziba ghua, Kenanian Sefatɨn nguibar ekiamɨn itiba ko mɨsogha bar me abɨragha, bar nguibar kam agɨfa. Kamaghɨn, me ziar igiam, “Horma,” a gatɨ. 18 Me uaghan Gasan nguibar ekiam ko Askelonɨn nguibar ekiam ko Ekronɨn nguibar ekiam ko nguazir dar boroghɨn itiba sara ini.
19 Ikiavɨra Itir God Judabar akurazɨ, me mɨghsɨar dozibar itir nguaziba ini. Ezɨ ongarimɨn boroghɨn nguazir voroghɨra itimɨn adarasi, me ainɨn karisba iti, kamaghɨn Judaba me batoghan ibura. 20 Josua 15:13-14Moses fomɨra mɨkemezɨ moghɨn, me Hebronɨn nguibar ekiam isa Kalep ganɨngi. Ezɨ Kalep zuima, Anakɨn ovavir borir 3plan adarasi, Hebronɨn itima a me batoke.*Ikɨzir kabar ziaba ves 10ɨn iti, nɨ Dɨboboniba 13:22 uaghan an gan. 21 Josua 15:63; 2 Samuel 5:6; 1 Eghaghaniba 11:4Ezɨ Benjaminɨn anabamɨn adarasi, me Jebusian Jerusalemɨn iti darazi batoghezir puvatɨ, kamaghɨn Jebusia Benjaminɨn anabamɨn adarazi ikiavɨra iti.
Josepɨn anabamɨn adarasi, Betelɨn nguibar ekiam ini 22-23 Josepɨn anabamɨn adarazi uaghan kamaghɨram ami. Me uaghan Betelɨn iti darazi ko mɨsosi. Me fomɨra kamaghɨn nguibar ekiar kam dɨbori, Lus. Ezɨ Ikiavɨra Itir God me ko ikia men akura. Josepɨn anabamɨn adarasi, gumazir maba amadazɨ, me ghua nguibar ekiar kam mogomemɨn a getiagha rui. 24 Gumazir kaba gumazir mamɨn gari, a nguibar ekiar mam ategha azenan zuima, me kamaghɨn a mɨgei, “Nɨ tuavir ghua nguibar ekiamɨn aven zuimɨn gun e mɨkemeghtɨma, e pazɨ nɨ damighan kogham.” 25 Ezɨ a tuavir aven zuim men aka. Ezɨ me aven ghua uan mɨdorozir sababar nguibar ekiar kamɨn aven itir gumazamiziba bar me mɨsuagharɨki. Egha me gumazir kam ko an adaraziv soghezir puvatɨgha me ataghizɨ, me zui. 26 Ezɨ gumazir kam ghua Hitian nguazimɨn ghugha, nguibar ekiar mamɨn ingarigha kamagh a dɨbori, Lus. Ezɨ ziar kam datɨrɨghɨn an ikiavɨra iti. Israelia igharaz darazir gumazamiziba bar me batoghezir puvatɨ 27 Josua 17:11-13Ezɨ Manasen anabamɨn adarasi, me Betsan nguibamɨn itir gumazamiziba, ko Tanak, Dor, Ipleam, Megido koma nguibar ekiar kabar boroghɨn itir nguibar doziba, me dar gumazamiziba batoghezir puvatɨ. 28 Ezɨ gɨn Israelia ikia ghua gavgavigha, Kenanian gumazamizir kabagh amizɨ, me men ingangarir gumazamizir kɨnibar otifi. Israelia bar me batoghezir puvatɨ.29 Josua 16:10Efraimɨn anabamɨn gumaziba Kenanɨn gumazamizir Geserɨn nguibar ekiamɨn itiba batoghezir puvatɨ, kamagh amizɨ, Kenanian gumazamizir kaba men tongɨn danganir kamɨn iti.
30 Ezɨ Sebulunɨn anabamɨn gumaziba, gumazamizir Kitronɨn nguibar ekiam ko Nahalalɨn nguibar ekiamɨn itiba batoghezir puvatɨ. Kamaghɨn, Kenanian gumazamizir kaba men tongɨn ikiavɨra iti. Ezɨ Sebulunɨn gumazamiziba, Kenania gamizɨ, me men ingangarir gumazamizir kɨnibar otifi.
31 Ezɨ Aserɨn anabamɨn gumaziba, gumazamizir Akon nguibar ekiam ko Saidonɨn nguibar ekiam ko Alap, Aksip, Helba, Afek ko Rehopɨn nguibar ekiabar itiba, me batoghezir puvatɨ. 32 Me, me batoghezir puvatɨ, kamaghɨn, Aserian gumazamiziba Kenanian tongɨn ikiavɨra iti.
33 Ezɨ Naptalin anabamɨn gumaziba, gumazamizir Betsemesɨn nguibar ekiam ko Betanatɨn nguibar ekiamɨn itiba batoghezir puvatɨ. Egha me Kenanian tongɨn iti. Egha Naptalin anabamɨn adarazigh amizɨ, me men ingangarir gumazamizir kɨnibar otifi.
34 Ezɨ Amoria gavgavigha Danɨn anabamɨn gumazamiziba batoghezɨ, me ghua mɨghsɨar danganimɨn ghue. Amoria me ataghizɨ me izaghira danganir zarimɨn itir puvatɨ. 35-36 Amoria uarira Heresɨn Mɨghsɨam ko, Aijalonɨn nguibar ekiam, ko Salbimɨn nguibar ekiam gapia. Ezɨ men nguazir mɨtaghniam, Tuighakabar Mɨghsɨamɨn Pɨn Zuir Tuavimɨn ikegha ghua, Selan nguibamɨn otogha bar sɨvagha ghu. Ezɨ dughiar maba, Josepɨn anabamɨn gumazamiziba me gativagha me gamizɨ, me men ingangarir gumazamizir kɨnibar otifi.
Gumazir Dapaniba 2 ->
2 Ezɨ Ikiavɨra Itir God me ikaragha ghaze, “Ia kamaghɨn fogh, kɨ nguazir kam isa Judan anabamɨn gumazamizibagh anɨngi, kamaghɨn me ian faragh mangam.”
3 Ezɨ Judan anabamɨn adarazi kamaghɨn Simeonɨn anabamɨn adaraziv gei, “Aveghbuaba, ia izɨ en gɨn mangɨ nguazir God e danɨngasa mɨkemezimɨn mangɨva bar uari akuvagh, Kenanian adarazi ko mɨsogham. Egh gɨn e bar moghɨra mangɨ nguazir God ia ganɨngizimɨn mangam.” Ezɨ Simeonɨn adarasi, Judan adarazi ko zui.
4 Ezɨ Judan anabamɨn gumaziba mɨdorozimɨn faragha zuima, Ikiavɨra Itir God Kenania ko Peresia isa Judabagh anɨngizɨ, me Besekɨn nguibar ekiamɨn 10,000plan gumazibav sogha, me abɨni. 5 Me Adoni Besek ko an adarasi, Besekɨn nguibamɨn me batogha me mɨsoke. Egha me bar Kenania ko Peresia abɨni. 6 Ezɨ Adoni Besek uabɨ arima, Judaba an agɨntɨgha ghua an suira. Egha me an dafarir puzir amebamning aghorava an dagarir puzir amebamning sara dutu.
7 Ezɨ Adoni Besek kamaghɨn mɨgei, “Kɨ fomɨra atrivir 70plan dafarir puzir amebaba ko suer puziba aghorezɨma, me dagher daghatevir muziarir nan dakozimɨn apengan iriba isa da api. Ezɨ datɨrɨghɨn kɨ me gamizir arazimra, God a ikaragha an na gami.” Ezɨ Judaba Adoni Besek inigha ghua Jerusalemɨn ikia ghuav iti an areme.
11 Egha Judaba nguibar kam ategha ghua Debirɨn nguibar ekiamɨn gumazamizibav sosi. (Nguibar kamɨn ziar mam, Kiriat Sefer.) 12 Ezɨ Kalep kamaghɨn mɨgɨa ghaze, “Gumazim Kiriat Seferɨn gumazibav sogh me abɨraghtɨ, kɨ uan guivim Aksa a danightɨ an an ikiam.” 13 Ezɨ Kalepɨn dozim Kenas, an otarim Otniel, nguibar kamɨn gumazibav sogha me abɨra. Ezɨ Kalep uan guivim Aksa isa, a ganɨngizɨ an an iti.
14 Egha aning uaningɨn ikiava, Aksa Otniel bagha iza anebɨrava, a mɨgɨa ghaze, nɨ nan afeziam Kalepɨn azaraghtɨ a nguazitam atugh ga danɨngigh. Egha Aksa ghua Kalep batogha uan donkin faghafɨragha izaghirima, Kalep an azara, “Kɨ bizir tizitam nɨ bagh a damuam?”
15 Ezɨ Aksa uan afeziam ikaragha ghaze, “Nɨ bizir aghuitam na danɨngigh. Nɨ faragha dɨpaba puvatɨzir nguazim Negevɨn itir nguazir akuar mam abigha na ganɨngi. Datɨrɨghɨn nɨ dɨpar emɨmɨriba itir nguazir aghuitam abigh na danɨngigh.” Ezɨ Kalep dɨpar emɨmɨriba itir nguazir pumuning a ganɨngi. Aning Hebronɨn nguibamɨn boroghɨn iti, mam pɨn amadaghan itima, mam vɨn amadaghan iti.
17 Ezɨ Judan anabamɨn gumaziba ko Simeonɨn anabamɨn gumaziba ghua, Kenanian Sefatɨn nguibar ekiamɨn itiba ko mɨsogha bar me abɨragha, bar nguibar kam agɨfa. Kamaghɨn, me ziar igiam, “Horma,” a gatɨ. 18 Me uaghan Gasan nguibar ekiam ko Askelonɨn nguibar ekiam ko Ekronɨn nguibar ekiam ko nguazir dar boroghɨn itiba sara ini.
19 Ikiavɨra Itir God Judabar akurazɨ, me mɨghsɨar dozibar itir nguaziba ini. Ezɨ ongarimɨn boroghɨn nguazir voroghɨra itimɨn adarasi, me ainɨn karisba iti, kamaghɨn Judaba me batoghan ibura. 20 Josua 15:13-14Moses fomɨra mɨkemezɨ moghɨn, me Hebronɨn nguibar ekiam isa Kalep ganɨngi. Ezɨ Kalep zuima, Anakɨn ovavir borir 3plan adarasi, Hebronɨn itima a me batoke.*Ikɨzir kabar ziaba ves 10ɨn iti, nɨ Dɨboboniba 13:22 uaghan an gan. 21 Josua 15:63; 2 Samuel 5:6; 1 Eghaghaniba 11:4Ezɨ Benjaminɨn anabamɨn adarasi, me Jebusian Jerusalemɨn iti darazi batoghezir puvatɨ, kamaghɨn Jebusia Benjaminɨn anabamɨn adarazi ikiavɨra iti.
29 Josua 16:10Efraimɨn anabamɨn gumaziba Kenanɨn gumazamizir Geserɨn nguibar ekiamɨn itiba batoghezir puvatɨ, kamagh amizɨ, Kenanian gumazamizir kaba men tongɨn danganir kamɨn iti.
30 Ezɨ Sebulunɨn anabamɨn gumaziba, gumazamizir Kitronɨn nguibar ekiam ko Nahalalɨn nguibar ekiamɨn itiba batoghezir puvatɨ. Kamaghɨn, Kenanian gumazamizir kaba men tongɨn ikiavɨra iti. Ezɨ Sebulunɨn gumazamiziba, Kenania gamizɨ, me men ingangarir gumazamizir kɨnibar otifi.
31 Ezɨ Aserɨn anabamɨn gumaziba, gumazamizir Akon nguibar ekiam ko Saidonɨn nguibar ekiam ko Alap, Aksip, Helba, Afek ko Rehopɨn nguibar ekiabar itiba, me batoghezir puvatɨ. 32 Me, me batoghezir puvatɨ, kamaghɨn, Aserian gumazamiziba Kenanian tongɨn ikiavɨra iti.
33 Ezɨ Naptalin anabamɨn gumaziba, gumazamizir Betsemesɨn nguibar ekiam ko Betanatɨn nguibar ekiamɨn itiba batoghezir puvatɨ. Egha me Kenanian tongɨn iti. Egha Naptalin anabamɨn adarazigh amizɨ, me men ingangarir gumazamizir kɨnibar otifi.
34 Ezɨ Amoria gavgavigha Danɨn anabamɨn gumazamiziba batoghezɨ, me ghua mɨghsɨar danganimɨn ghue. Amoria me ataghizɨ me izaghira danganir zarimɨn itir puvatɨ. 35-36 Amoria uarira Heresɨn Mɨghsɨam ko, Aijalonɨn nguibar ekiam, ko Salbimɨn nguibar ekiam gapia. Ezɨ men nguazir mɨtaghniam, Tuighakabar Mɨghsɨamɨn Pɨn Zuir Tuavimɨn ikegha ghua, Selan nguibamɨn otogha bar sɨvagha ghu. Ezɨ dughiar maba, Josepɨn anabamɨn gumazamiziba me gativagha me gamizɨ, me men ingangarir gumazamizir kɨnibar otifi.
Gumazir Dapaniba 2 ->