11 Egha Pol ghuriar pɨn itimɨn ghuavanabogha, bret abɨagharigha gumazamiziba ko me da api. Pol me mɨgɨa ghuavɨra itima amɨnim tirazɨ a me ategha zui. 12 Ezɨ me gumazir igiar angamɨra itim inigha an dɨpenimɨn ghua bar akonge.
22 [s][t]“Ia oragh, Godɨn Duar nan aven itim, a datɨrɨghɨn Jerusalemɨn mangasa puvɨra na mɨgei. Ezɨ kɨ fozir puvatɨ, bizir manatam munagh na batogham. 23 [u][v]Kɨ kamaghɨn fo, nguibar ekiar kɨ zuiba bar Godɨn Duam na mɨgɨa ghaze, kalabusba ko osɨmtɨziba na mɨzua iti.
24 [w][x]“Ezɨ kɨ uan mɨkarzir angamɨra itim gɨnɨghnɨzi, a pura bizim. Ekiam Iesus ingangarir mam na ganɨngi. Ezɨ ingangarir kam kamakɨn, kɨ bizitam iniasa ivemari. Mati gumazim uan ivemarim a gɨvasava ami, kamaghɨra kɨ uaghan uan ingangarim agɨvasa bar ifonge. Ingangarir kam kamakɨn, God uan apangkuvim gumazamiziba bar men akakaghasa. Ezɨ kɨ bizir kabar akam akuri.
25 “Ezɨ ia oragh. Kɨ ian tongɨn ikia God Bizibagh Ativamin Dughiamɨn akam akuragha arui. Egha kɨ fo, datɨrɨghɨn ia ua nan guamɨn apighan kogham. 26-27 [y]Bizir kam bagha kɨ atiatir puvatɨgha Godɨn nɨghnɨziba bar ia mɨgei. Kamaghɨn amizɨma, datɨrɨghɨn kɨ bar deraghvɨra ia mɨkɨmasa, gumazitam ian tongɨn oveghtɨ, kar ian osɨmtɨzim. 28 [z][aa]Ia uari uari bagh ganɨva, egh uaghan Godɨn gumazamizibar gan. Godɨn Duam Godɨn gumazir nɨghnɨzir gavgaviba iti, a bar dar ganasa ia mɨsefe. Ia gumaziba gari gumazibar mɨn ikɨ, ia Kraisɨn adarazir gan. God uabɨ uan Otarimɨn ghuzimɨn me givese. 29 [bb][cc]Kɨ kamaghɨn fo, kɨ gɨn ia ategh mangɨghtɨ, gumazitaba afiar atiabar mɨn ian tongɨn izam. Ezɨ afiar atiaba sipsipbagh asɨghasɨzi moghɨn, gumazir kaba ian gari darazigh asɨghasɨgham. 30 [dd][ee]Eghtɨ ian tongɨn tarazi, dɨkavigh guizɨn akam giragh nɨghnɨzir gavgavim Kraisɨn itir daraziv kɨmtɨ, me men gɨn mangam. 31 [ff][gg]Kamaghɨn amizɨ, ia uari bagh gan. Kɨ azenir pumuning ko mɨkezimɨn amizir araziba, ia dagh nɨghnɨgh. Kɨ arueba ko dɨmagaribar, teriba sara, zurazurara nɨghnɨzir aghuiba vaghvagha ia mɨgɨa, tong mɨtetam atɨzir puvatɨ. Egha ghaze, ia uari bagh ganigh.
32 [hh][ii]“Ezɨ kɨ datɨrɨghɨn ia isa Godɨn dafarim gatɨ, eghtɨ an apangkuvimɨn akam ia damutɨ, ia gavgavigham. Egh gɨn apangkuvimɨn akar kam, bizir aghuiba ia danɨngɨva, ia ko Godɨn damazimɨn zuezir gumazamiziba sara danɨng, akurvazir aghuibar gumazamizir Godɨn damazim zuezibar tongɨn gɨn ia danɨngam.
33 [jj][kk]“Kɨ tavɨn silva ko gol ko inibagh ifongezir puvatɨ. 34 [ll][mm]Ia uari kamaghɨn fo, nan dafarir kamning, kɨ uabɨ ua bagha ingarir biziba isa uabɨn akurvagha, egha na ko ingarir darazir akurvasi. 35 [nn][oo]Ezɨ kɨ amizir ingangariba bar, kɨ kamaghɨn ian aka, e pamtemɨn ingangarir arazimɨn gɨn mangɨ, egh kamaghɨn, e ingaran iburazir gumazibar akurvagham. Egh ia Ekiam Iesus, a uabɨ mɨkemezir akam gɨnɨghnɨgh, ‘Nɨ bizir aghuarim munav ganɨdir arazim, a bar dera. Egha a nɨ ua baghavɨra biziba isir arazim gafira.’ ”
36 [pp][qq]Egha Pol akar kam mɨkemegha, me ko me bar moghɨra teviba apɨrigha, gumazir dapaniba ko, me God ko mɨgei. 37 Ezɨ me bar aziava a muigha an tori. 38 [rr][ss]Ezɨ Pol me mɨgɨa ghaze, “Ia ua nan guamɨn ganighan kogham.” Ezɨ bizir kam bagha, me bar osemegha bar nɨghnɨghava avenge. Egha Polɨn akua, kurimɨn anemangasa zui.
<- Aposel 19Aposel 21 ->- a Ap 19:29, 21:29, Ef 6:21
- b Aposel 19:29; 21:29; Efesus 6:21
- c Fofozir gumazir avɨrim kamaghɨn nɨghnɨsi, Pol Filipain otogha, Luk inigha a ko ghu. Kamaghɨn amizɨma mɨgɨrɨgɨar otevir kam iti, “e.” (Nɨ Aposel 16:10, an gan.)
- d Ap 2:42, 2:46, 1 Ko 16:2, MAA 1:10
- e Aposel 2:42; 2:46; 1 Korin 16:2; Akar Mogomem 1:10
- f Fofozir gumazir avɨrim kamaghɨn nɨghnɨsi, me dagher kam gamua, Iesusɨn inivafɨzim ko ghuzim gɨnɨghnɨsi.
- g 1 Kin 17:21
- h 1 Atriviba 17:21
- i Ap 18:21, 24:17, 1 Ko 16:8
- j Aposel 18:21; 24:17; 1 Korin 16:8
- k Nɨ Aposel 2:1ɨn akamɨn ganigh.
- l Ap 18:21
- m Aposel 18:21
- n Miletusɨn nguibam, a Efesusɨn nguibam mong an saghon iti. Aning tongɨn ababanim 50 kilomitan tu.
- o Ap 18:19, 19:10
- p Aposel 19:10
- q Ap 20:3
- r Aposel 20:3
- s Ap 19:21
- t Aposel 19:21
- u Ap 19:21, 21:4, 21:11, 1 Te 3:3
- v Aposel 19:21; 21:4; 21:11; 1 Tesalonika 3:3
- w Ap 21:13, Ro 8:35, 2 Ko 4:1, 4:16, Ga 1:1, 2 Ti 4:7
- x Aposel 21:13; Rom 8:35; 2 Korin 4:1; 4:16; Galesia 1:1; 2 Timoti 4:7
- y Aposel 18:6; 2 Korin 7:2
- z 1 Ko 12:28, 1 Ti 4:16, Hi 9:14, 1 Pi 1:19, 5:2-4
- aa 1 Korin 12:28; 1 Timoti 4:16; Hibru 9:14; 1 Pita 1:19; 5:2-4
- bb Mt 7:15, Jo 10:12, 2 Pi 2:1
- cc Matyu 7:15; Jon 10:12; 2 Pita 2:1
- dd 1 Ti 1:20, 1 Jo 2:19
- ee 1 Timoti 1:20; 1 Jon 2:19
- ff Mk 13:37, Ap 19:8-10, 1 Te 2:11
- gg Mak 13:37; Aposel 19:8-10; 1 Tesalonika 2:11
- hh Ap 26:18, Ef 1:18, Kl 1:12, Hi 13:9
- ii Aposel 26:18; Efesus 1:18; Kolosi 1:12; Hibru 13:9
- jj 1 Sml 12:3, 1 Ko 9:11-12, 2 Ko 7:2
- kk 1 Samuel 12:3; 1 Korin 9:11-12; 2 Korin 7:2
- ll Ap 18:3, 1 Ko 4:12, 1 Te 2:9
- mm Aposel 18:3; 1 Korin 4:12; 1 Tesalonika 2:9
- nn Mt 10:8, 2 Ko 11:9, 11:12, Ef 4:28, 1 Te 4:11, 2 Te 3:8
- oo Matyu 10:8; 2 Korin 11:9; 11:12; 1 Tesalonika 4:11; 2 Tesalonika 3:8
- pp Ap 21:5
- qq Aposel 21:5
- rr Ap 20:25
- ss Aposel 20:25