Juan 12

1 Kumani iñu ga kɨvɨ ja kejaꞌa viko pascua, ti ni jaa Jesús ñuu Betánia, nuu kancha Lázaro, chaa ni naxndoto ya nuu ñujiꞌi. 2 Nu ni jaa Jesús ti ni ka saꞌa ɨɨn viko lulu ja kuu maa ya. Marta ni savaꞌa ja kuu viko un. Ti Lázaro kancha da nuu mesa jiin Jesús.

3 Suni kancha María yukan. Ti ja iyo tuꞌva ña sava litro aceite perfume, mani maa nardo, ja nchaa yaꞌu xaan tonto, ti ni chiꞌi ña sɨkɨ jaꞌa Jesús. Ti na nasichi ña jiin ixi xini ña. Ti ni chitu xiko vixi ini veꞌe jiin xiko perfume un.

4 Ti Judas, chaa ñuu Cariote, suni kancha da un, chi suni ni skuaꞌa da jiin Jesús. Ko so ja maa da kuu ɨɨn ja kin nukuaꞌa Jesús nuu chaa ka jito uꞌu ya. 5 Ti ni kachi da:

―¿Ndoo tu ni xiko ña aceite perfume un? Ti i niꞌin ña uni ciento xuꞌun plata ja chindee ña yɨvɨ ndaꞌu niku ―ni kachi da.

6 Siaꞌan ni kachi da, ko ansu ja kundaꞌu ini da yɨvɨ ndaꞌu, chi vanuxia kuu da ɨɨn chaa kuiꞌna. Ti maa da kuu ja ndiso xuꞌun ja kuu nuu ndajaꞌa Jesús, ti tava da xuꞌun ja ka jaꞌa yɨvɨ naa i. 7 Yukan ti ni kachi Jesús:

―Sia na saꞌa maa ña, chi ja satuꞌva ña ruꞌu ja kuu kɨvɨ jakunduji ri. 8 Ko yɨvɨ ndaꞌu un naa i, chi siaꞌan ni kunchuku i jiin ra, ko ruꞌu chi ansu siaꞌan ni kuncha ri jiin ra naa ra ―ni kachi Jesús.

9 Kuaꞌa yɨvɨ hebreo ni ka niꞌin yɨ jnuꞌun ja kande Jesús ñuu Betania, ti ni ka kee i kuankoyo i yukan, kuandeꞌe i ya. Ko ansu nɨnɨ Jesús kuan ndeꞌe da naa da, chi suni kuan ndeꞌe da Lázaro, chaa ni naxndoto Jesús nuu ñujiꞌi. 10 Ti sutu ka kuñaꞌnu un, suni ni ka ndoꞌo ini da ja kaꞌni da Lázaro. 11 Chi kuaꞌa xaan yɨvɨ hebreo un ni ka jini i nava ni kuu jiin Lázaro, ni ka kusɨɨn i jiin sutu un, ti ni kejaꞌa ka kandixia i Jesús. Ni ka kandixia i Jesús chi ni ka jini i jniñu ñaꞌnu ni saꞌa ya jiin Lázaro.

Ni kɨvɨ Jesús ñuu Jerusalén

(Mt. 21.1‑11; Mr. 11.1‑11; Lc. 19.28‑40)

12 Kuaꞌa yɨvɨ ka kuchitu ñuu Jerusalén, chi ni ka jakoyo i ja kuu viko pascua. Ɨnga kɨvɨ, ti ni ka niꞌin yɨ jnuꞌun ja chaa Jesús ñuu Jerusalén. 13 Ni ka kenda i ti kuan nujnaꞌan i ya jiin ndaꞌa yuku ñuu. Ti ni kejaꞌa ka kanajaa i:

―Ñaꞌnu na koo maa ya ja ni taji Yandios ja vaji ya. Vaji ya jiin jniñu maa Jitoꞌyo Yandios. Na taꞌu ya jniñu nuu nɨ tuꞌu yɨvɨ ñuu Israel ―ni ka kachi i.

14 Ni niꞌin Jesús ɨɨn burru lulu, ti ni yoso ya tɨ nava ni kachi tutu ii Yandios ja ni kaꞌan jaꞌa Jesús:

15 Roꞌo, yɨvɨ ja kanchuku nuu ñuꞌun ñuu Sión, koto ma yuꞌu ra.

Maa ya ja kii taꞌu jniñu nuu ra, ja vaji ya,

ti yoso ya ɨɨn burru.

Kachi tutu.

16 Kɨvɨ un tu ni ka chaku ini chaa ni ka skuaꞌa jiin Jesús ja nasa kuni kaꞌan tutu ii Yandios, ja siaꞌan kii Jesús nuu ñuu Jerusalén. Ko nu ni nandoto tuku Jesús nuu ñujiꞌi, ti sa ni ka nukuꞌun ini da. Ni kejaꞌa ka nukuꞌun ini da ja ni kachi tutu Yandios ja siaꞌan koo, ti siaꞌan ni kundaa ndixia nava ni jnaꞌan ya.

17 Yukan kaꞌiin yɨvɨ ni ka jan ndeꞌe na ni naxndoto ya Lázaro, ti ka jani i jnuꞌun ja ni ka jini i nu ni ñunduji da, ti suni ni ka jini i nasa ni kana ya xini da hora ni nandoto da. 18 Ja yukan kuu ja kuankoyo i kuan nujnaꞌan i Jesús, vanuxia ja ni ka jinisoꞌo i ja ni saꞌa ya jniñu ñaꞌnu un.

19 Ko chaa fariseo un, ni ka kejaꞌa ka ndajnuꞌun da naa da:

―Ja ni ka jini yo ja tukaa ga ndo kuu saꞌa yo vijna na. Chi ja ni ndɨ kuɨtɨ yɨvɨ kuankoyo i jiin chaa un ―ni ka kachi da.

Yɨvɨ ñuu Grecia ka nanduku i Jesús

20 Suni ni iyo yɨvɨ ñuu Grecia ja ni ka jakoyo i ñuu Jerusalén, chi kuan chiñuꞌun i kɨvɨ viko un. 21 Ni ka ndejnaꞌan i jiin Felipe, ɨɨn ndajaꞌa Jesús ja kuu da chaa ñuu Betsaida, ja kuu ɨɨn ndañuu Galilea. Ti ni ka kachi i:

―Taa, ka kuni kaꞌan na jiin Jesús ―ni ka kachi i.

22 Ni jaꞌan Felipe, ni kaxnuꞌun da nuu Andrés. Ti ndɨnduu da siaꞌan kuan kaxnuꞌun nuu Jesús. 23 Yukan ti ni kachi ya nuu da naa da:

―Ja ni jaa kɨvɨ ja kuu Seꞌe Yɨvɨ Ñuyɨvɨ, nava na kuni yɨvɨ naa i ja nduñaꞌnu ri saꞌa Yandios. 24 Yukan kuu ja na kachi ndaa ri nuu ra nasa kuu jiin ɨɨn ni triu. Chi jini yo ja nu tu kanakava triu un nuu ñuꞌun ti ndiꞌyu sɨkɨ, ni tu ndoto kuɨtɨ. Ti saꞌa yo nanu ja ni jiꞌi triu un. Chi nani kaa ni kaa triu un. Ko nu na kanakava triu un chii ñuꞌun, yukan na ti nandoto ti nakaya kuaꞌa xaan.

25 Suni siaꞌan kuu jiin roꞌo naa ra. Nu ndɨꞌɨ kuu ini ra nasa niꞌin ga ra ja kuñavaꞌa ra nuu ñuyɨvɨ jaꞌa, ko na kachi ri ja jiin yukan ti naa ra nuu Yandios. Ko nu suꞌva na saꞌa ra nanu triu un, ja saꞌa ra nanu ja tukaa ga chaku ra, yukan ti ni tukaa kundiyo ini ra ndajniñu iyo nuu ñuyɨvɨ jaꞌa. Nu siukan na saꞌa ra ti kendo ndaa ra nuu Yandios, chi nakutu ini ra ja kuu nuu maa ya. Siaꞌan na ti kuncha ra jiin ya ja kuu saa ni. 26 Ko nu kancha ra ñuyɨvɨ jaꞌa ti saꞌa ra jniñu ja kuu maa ri, ti siuku ndaa ra jniñu ri. Nu siaꞌan saꞌa ra, ti kuncha ra jiin ri, chi saꞌa ra jniñu ja kuu nuu maa ri. Nu sajniñu ra ja kuu ruꞌu, ti na saꞌa Tata ri ja na nduñaꞌnu ra ―ni kachi Jesús.

Ni kaꞌan Jesús ja kuu ya

27 Siin Jesús kaꞌan ya ti ni kachi ya:

―Vijna ti ndɨꞌɨ xaan ini ri ja undi ndaꞌu kuu ini ri. Ti tu jini ri nasa kaꞌan ri jiin Tata ri. Ko tu kachi ri ja na nama ya ruꞌu nuu nundoꞌo kii sɨkɨ ri, chi ja sɨkɨ jniñu yukan vaji ri. 28 Ko na kachi ri jiin ya: “Tata na, vijna ti na kaꞌan yɨvɨ ja kuñaꞌnu xaan ni” ―ni kachi Jesús.

Yukan ti ichi andɨvɨ ni kaꞌan ɨɨn ndusu yuꞌu Yandios, ti ni kachi ya:

―Ja ni ka jini yɨvɨ ja kuñaꞌnu xaan ri, ko na kuni tuku i ja kuñaꞌnu xaan ndixia ri ―ni kachi ya.

29 Ti yɨvɨ kaꞌiin yukan ni ka jinisoꞌo da ndusu un, ti sava i ni ka kachi:

―Taja ni kaꞌan ―kachi da.

Ko sava ga yɨvɨ un ni ka kachi:

―Ɨɨn ángel Yandios ni kaꞌan jiin ya ―ni ka kachi da.

30 Yukan ti Jesús ni kachi ya nuu da naa da tuku:

―Ansu nuu ruꞌu ni kaꞌan Yandios jnuꞌun un, chi suꞌva, nuu roꞌo naa ra ni kaꞌan ya nava na kuni ra ja ni kaꞌan ndixia ya jiin ri. 31 Ti na kachi ri nuu ra naa ra ja ja ni jaa kɨvɨ ja xndichi Yandios kuachi sɨkɨ yɨvɨ ñuyɨvɨ jaꞌa. Ti ɨɨn ja taꞌu jniñu nuu i kuxio kiꞌin ɨɨn. 32 Ko kɨvɨ na ndaniꞌin yɨvɨ ruꞌu, yukan na ti saꞌa ri ja na kandixia da sɨvɨ da naa da, ti nakuaka ri yɨ kunchuku da jiin ri ―ni kachi ya.

33 Jiin jnuꞌun un ni jani ya jnuꞌun nasa kuu ya. 34 Ti yɨvɨ un ni ka kaꞌan da jiin ya:

―Ka jini na ja tutu ii Yandios ni kachi ja kuaꞌa Yandios jniñu nuu Cristo, ti kuchaku ya ja kuu saa ni. Nusa ti, ¿nasa kuu ja kuu Seꞌe Yɨvɨ Ñuyɨvɨ? ¿Nau kuu Seꞌe Yɨvɨ Ñuyɨvɨ un nusa? ―ni ka kachi da.

35 Yukan ni kachi Jesús nuu da:

―Maa ɨɨn ja kuu nanu ñuꞌun ndinchaa, kuncha jiin ra jaku ni ga kɨvɨ. Ja siaꞌan kuu ja kanuu ja na kaka ndaa ra, chi maa ñuꞌun ndijin un ndinchaa nuu ichi ra. Koto maa kɨvɨ ra nuu ichi ñuñaa un, chi siaꞌan na ti xnaa ra maa ra. Ko nu ka jikonuu ra nuu ñuñaa, ti tu ka jini kuɨtɨ ra na ichi kiꞌin ra. 36 Vijna ti maa Ɨɨn ja kuu nanu ñuꞌun ndijin kancha jiin ra. Vijna ti kandixia maa ya naa ra, chi siaꞌan na ti nduu ra yɨvɨ ka jika nuu ichi ndaa ―ni kachi ya.

Jnuꞌun yukan ni kaꞌan Jesús ti kuaꞌan ya. Ni saꞌu ya kuaꞌan ya. Ti tukaa ga ni ka jini yɨvɨ naa da nachi kuaꞌan ya.

Tu ni kandixia yɨvɨ hebreo Jesús

37 Yɨvɨ hebreo un ni ka jini da jniñu ñaꞌnu ni saꞌa Jesús, ko tu ni ka kandixia da ya. 38 Ja yukan ti ni kundaa jnuꞌun ni kaꞌan profeta Isaías na janaꞌan, chi ni kachi da nuu Yandios:

Jitoꞌyo, tu iyo ni ɨɨn yɨvɨ ja kandixia ra jnuꞌun ni kaꞌan ri.

Ni tu ni kandixia ra ja saꞌa ri jniñu ñaꞌnu.

Ni kachi Isaías.

39 Ja yukan tu ni kuu kandixia da, ti siaꞌan ni kaꞌan Isaías tuku:

40 Tu ni jaꞌa Yandios ja na kujnuni ini da.

Ni sia ya maa da nava na nduniꞌin ga undi ini añu da.

Ka kuu da nanu yɨvɨ kuaa ja tu ka jini da na ichi kiꞌin da, chi tu chaku kuɨtɨ ini da.

Ja yukan nu tukaa sia da jniñu ndevaꞌa un, ti ni tu nduvaꞌa undi ini añu da.

Ni kachi Jesús, kachi tutu.

41 Yukan ni kachi Isaías chi ni jini da ja kuñaꞌnu xaan Jesús, ti ni jani da jnuꞌun sɨkɨ nasa koo kɨvɨ kii ya.

42 Vasu ni iyo kuaꞌa ga yɨvɨ hebreo ja tu ni kandixia i Jesús, ko kuaꞌa yɨvɨ ni kejaꞌa ka kandixia da ya. Suni kuaꞌa chaa ka kuñaꞌnu ja ka taꞌu jniñu nuu yɨvɨ hebreo un, ni ka kejaꞌa ka kandixia da. Ko tu ni ka stuu da maa da ja kaꞌan da jnuꞌun ja ka kandixia da, chi ka yuꞌu da chaa fariseo. Chi sandau tukaa kuaꞌa chaa un jnuꞌun ja kɨvɨ da ini veñuꞌun kaꞌnu un. 43 Siaꞌan ni ka saꞌa chaa un, chi ni ka ndiyo xaan ini da ja na kuaꞌa yɨvɨ ja yɨñuꞌun nuu da, ti ansu ja na kuaꞌa maa Yandios ja yɨñuꞌun nuu da naa da.

Xndichi Jesús yɨvɨ naa da jiin jnuꞌun kaꞌan ya

44 Ni kaꞌan jaa Jesús, ti ni kachi ya:

―Yɨvɨ ja ka kandixia ruꞌu, ansu maa ɨɨn ni ruꞌu kandixia da, chi suni kandixia da undi maa Tata ri, ya ni taji ruꞌu. 45 Ti yɨvɨ jini nuu ri, suni ka jini da nuu maa ya ni taji ruꞌu.

46 Kuu ri nanu ɨɨn ñuꞌun ja ndinchaa ñuyɨvɨ jaꞌa, ja na kuni yɨvɨ na ichi kaka da. Nu na kandixia da ruꞌu, ti tukaa ga ka jika da nanu yɨvɨ ka jikonuu nuu ñuñaa, ja tu ka niꞌin da na ichi kiꞌin da. 47-48 Ko nu tu kuni kandixia ra ruꞌu, ni tu kuni kuantaꞌu ra jnuꞌun kaꞌan ri. Ko iyo Ɨɨn ja kankuachi sɨkɨ ra ti saꞌa ndaa ya kuachi ra. Chi kii kɨvɨ juicio ja saꞌa ndaa ya sɨkɨ ra, ti xndichi ya roꞌo ndenu ni ka jantaꞌu ra jnuꞌun ri xi tuu.

49 Ko tu kaꞌan ri jnuꞌun jaꞌa ja kuu ini maa ni ri, chi Tata ri ni taji ruꞌu jiin jniñu jaꞌa. Ti maa ya kuu ja ni kachi nasa koo jnuꞌun kaꞌan ri nuu yɨvɨ ñuyɨvɨ jaꞌa. 50 Jini ndaa ri ja nu na saꞌa ra nava kachi Yandios, ti kunchuku ra jiin ya ja kuu saa ni. Ja yukan kuu ja kaꞌan ri jnuꞌun jaꞌa nava ni kachi maa Tata ri nuu ri ―ni kachi Jesús jiin yɨvɨ un naa da.

Ni nakacha Jesús sɨꞌɨn ndajaꞌa ya