1 Pues te'i. Joq'ui ich caj Capernaum a Jesusu. Bini ich cuenta Judea. Bini junxeel a noja' Jordan tu joq'eeb q'uin. Top yaab a cristiano a tücünacoo' tu pach tucaye'il. Caji u ca'ansoo' jabix ilic ti walac u betic ti walac u c'ocholoo' a cristiano etele.[a]

2 Pues te'i. Naatz'oo' a fariseo u c'aba'oo' u na'at etel a Jesusu. U c'atoo' u yila' wa patal a Jesusu. —¿Qui' wa tu c'axül ti'i a ley u tz'iibtaj aj Moises ca' u p'ütü' u yütan a winiqui?— cu t'an ti'i a Jesusu.[b] 3 —¿C'u' u yadaj aj Moises ichil a ley u tz'iibtaj ca' a bete'exe?— cu t'an a Jesus ti'ijoo' ti uchi u nuuc. 4 —Le'ec aj Moisese, u cha'aj a mac ca' u p'ütü' u yütan. Jadi' yan u tz'iibtic u ju'umil u yütan ti'i u p'ütical,— cu t'anoo' ti'i a Jesusu.[c] 5 —Top chiche'ex a pol, mentüc u tz'iibtaj ti baalo' aj Moisese.[d] 6 Le'ec ti yaax betabi a yoc'olcab u men a Dioso, u betaj jun tuul ti winic jun tuul ti ix ch'up,— cu t'an a Jesusu.[e] 7 —“U men baalo' ti yan, le'ec a winiqui, yan u p'ütic u na' u tat ti'i ca' u yet'octe u yütan.[f] 8 Le'ec a ca' tuulu, p'aatül u ca'a ti jun tuul ilicoo' tun tu bajil. Ti baalo'o, ma' ca' ca' tuuloo' tu bajili. Jun tuul ilicoo' tu bajil. 9 Le'ec a c'u' a lüc'cunbi u men a Dioso, ma' qui' u jüp'bül u men cristiano,” cu t'an a Dioso,— cu t'an a Jesus ti'ijoo' a fariseo u c'aba'oo' u na'ata.

10 Pues te'i. Oqui a Jesus ich naj u yet'ocoo' u yaj cambal. C'aatbi ti'i tucaye' yoc'ol abe' u menoo' u yaj cambal. 11 —Le'ec a winic ca' u p'ütü' u yütan ca' tun u cüxte ulaac' u yütana, chen tan u cüjtal etel,— cu t'an a Jesusu.[g] 12 —Le'ec ix ch'up ca' u p'ütü' u yicham ca' tun u cüxte ulaac' u yichama, chen tan u cüjtal etel,— cu t'an a Jesusu.

13 Pues te'i. C'ochesaboo' a tz'ub etel a Jesus ti'i ca' u qui'qui't'antoo'. Le'ecoo' u yaj cambal a Jesusu, u tze'ectajoo' a tanoo' u c'ochesic a tz'ubu, u men ma' qui'oo' tu wich.[h] 14 Tz'iicaji a Jesus ca' u yilaj c'u' a tanoo' u betic u yaj cambala. —Cha'aj u taleloo' a tz'ub tin wetel. Ma' c'üticoo' u wich. Le'ec boon tuul a walacoo' u tz'ocsaj t'an jabix ala'oo'o, le'ec a ocoloo' u ca'a tu cuenta a Dioso,— cu t'an a Jesus ti'ijoo' u yaj cambala.[i] 15 —Tan in wadic te'ex u jajil. Mac a ma' u c'ati u c'üm-oolte a Dios jabix ilic ti walac u tz'ocsaj t'an a tz'ubu, le'ec a ma' tu yocol tu cuenta a Dioso,— cu t'an a Jesus ti'ijoo'o.[j] 16 U meectajoo' jujun tuulil a tz'ub a Jesusu. U tz'aj u c'ü' yoc'oloo', y u c'ajsaj a Dios yoc'oloo'.[k]

17 Pues te'i. Tan cuchi u joc'ol te'i a Jesus ti c'ochi ti alca' jun tuul a winic etel. Xonlaji tu taan. —Maestro, top qui'ech. ¿C'u' a yan in betic ti'i ca' in naalte a cuxtal a ma' yan q'uin u jobolo?— cu t'an ti'i a Jesusu.[l] 18 —¿C'u' ca'a tan a wadic ti qui'en? Ma' yan mac a qui'i, jadi' a Dioso,— cu t'an a Jesus ti'iji. 19 —A weel c'u' a tz'iiba'an ichil a ley u men aj Moisese. “Ma' beel ti cüjtal etel a ca'ax macaca. Ma' beel ti quimsaj. Ma' beel ti xuuch'. Ma' beel ti tzol etel tus. Ma' beel ti cho'. Tz'oques u yanil a na' a tat,” cu t'an a leye,— cu t'an a Jesusu.[m] 20 —Maestro, in laj tz'ocsaj tulacal abe' asto ti tz'uben to y tac leeb,— cu t'an a winiqui. 21 A Jesusu, u cha'antaj a winiqui. Yaj u yubi. —Yan to jun p'eel c'u' a ma' a tz'ocsaja. Ca' xiquech a cono' tulacal a c'u' a yan teche. T'oxo u tool ti'ijoo' a otzili. Ca' a bete' ti baalo'o, bel u ca'a ti yantal tech a ayic'alil ti ca'an. Ca' tun talaquech tin pach,— cu t'an a Jesus ti'iji.[n] 22 Le'ec ca' u yubaj abe'e, ma' ca' qui' u yool a winiqui. Yaj u yool ti bini u men top yaab u ayic'alil.

23 Pues te'i. A Jesusu, u cha'antajoo' a que'en tu xoyo. —Chücyajil u yocol tu c'ü' a Dios a winic a yan u ayic'alil yoc'olcaba,— cu t'an a Jesus ti'ijoo' u yaj cambala.[o] 24 Sa'too' u yool u yaj cambal ca' u yubajoo' a t'an abe'e. —In waj cambale'ex,— cu t'an a Jesus ti'ijoo'o. —Chücyajil u yocol tu c'ü' a Dios a winic a yan u ayic'alil yoc'olcaba,— cu t'an a Jesus ti'ijoo' u yaj cambala.[p] 25 —Ma' yan biqui u manül jun tuul a noxi' baalche' u c'aba' camello[q] tu potolal a puutzu, u men noxi' ta wichi. Mas top yaj tucaye'il ca' ococ jun tuul ayic'al tu c'ü' a Dios tuwich u mansabül a camello[r] tu potolal a puutzu,— cu t'an a Jesusu. 26 Top sa'too' u yool u yaj cambal tu jajil. —Entonces ma' tu sa'albül a ayic'ala, y wa ma' tu paatal u sa'albül a ayic'ala, ma'ax mac wal a bel u ca'a sa'albülü,— cu t'anoo'. 27 Le'ec a Jesusu, u cha'antajoo' u yaj cambal. —Le'ecoo' a cristianojo, ma' yan biqui u mansic a camello[s] tu potolal a puutzu, pero ma' baalo' etel a Diosi. Le'ec a Dioso, u paatal u betic tulacal asto ti u sa'altical a ayic'al xan,— cu t'an a Jesus ti'ijoo'o.[t] 28 —Uxtun ino'ono, ¿c'u' a bel ti ca'a ti c'ümü' u men ti p'ütaj tulacal ti'i ca' xico'on ta pach jabix ilic a wadaj ti'i a ayic'ala?— cu t'an aj Pedro ti'i u men c'u' u yadaj a Jesus ti'i a winiqui.[u] 29 —Tan in wadic te'ex u jajil. Tulacal a jujun tuul u p'ütajoo' u yotoch chen ti'i u tz'ocsicalenoo'o, y ti'i u yadicaloo' u pectzil a Dioso, beloo' u cu c'ümü' ti mas yaab u qui'il a Dios wa'ye' yoc'olcaba. Baalo' ilic mac u p'ütaj u sucu'un, wa u quic, wa u yitz'in, wa u na', wa u tat, wa u mejen, wa u yal, wa u cuuchil chen ti'i ca' u tz'ocsicalenoo' y ti'i u yadicaloo' u pectzil a Dioso, 30 beloo' ilic u cu c'ümü' ti mas yaab u qui'il a Dios wa'ye' yoc'olcaba. Bel u ca'a ti joc'ol ti'ijoo' jabix yan ti yaab u yotochoo' ti posado, jabix yan ti yaab cuchi u jeloo' u sucu'un, u jeloo' u quic, u jeloo' u yitz'in, u na', u mejen, u yal, u cuuchil. C'u' betiqui, beloo' ilic u ca'a betabül ti'ijoo' a yaja. Beloo' ilic u ca'a u c'ümoo' a cuxtal a ma' yan q'uin u jobol tu q'uinil a wataca,— cu t'an a Jesusu.[v] 31 —Yan ti yaab a jabix taanil que'en wa'ye' u men u meyaj. Tu yaamoo' abe'e, yanoo' a beloo' u ca'a ti cuntal pachil tu cuenta a Dioso. Yan ilic ti yaab a pachil que'en wa'ye' a taanil u beel te'iji,— cu t'an a Jesusu.[w]

32 Pues te'i. Le'ec a Jesusu, que'en ti bej u yet'ocoo' u yaj cambal. Tanoo' u beel ich caj Jerusalen. Le'ec a Jesus aj ch'a'beje. Sa'too' u yool u yaj cambal u men tan u ca' beel Jerusalen u men te'i motztzil. Yanoo' ulaac' a que'enoo' tu pach a Jesusu, pero saacoo'. A Jesusu, u ca' püyajoo' u yaj cambal ca' joc'oc tu yaamoo' u chucaan a cristiano ca' xicoo' tu junal etel ala'aji. Caji u yadü' ti'ijoo' c'u' a bel u ca'a ti uchul ti'iji.[x] 33 —U'ye'ex. Tan ti beel ich caj Jerusalen. Le'ec inen a yanajeen ti cristianojili, bel in ca'a c'ubbul ti'ijoo' u noochiloo' u yaj mansaj t'an a cristiano ti'i a Dioso, u yet'ocoo' u yaj ca'ansajil u ley aj Moisese,— cu t'an a Jesusu. —Beloo' u cu yadü' in quimil. Le'ec ala'oo'o, beloo' u cu c'ubeen ti'ijoo' a ma' Israele,— cu t'an a Jesus ti'ijoo' u yaj cambala. 34 —Le'ecoo' a ma' Israele, beloo' u cu p'a'asteen. Beloo' u cu tuubteen. Beloo' u cu jütz'een etel jatz'. Beloo' u cu quimseen. Bel in ca'a ti ca' cuxtal tu yox p'eel q'uin,— cu t'an a Jesusu.[y]

35 Pues te'i. Le'ec aj Jacob etel aj Juana, u yitz'inoo' u sucu'unoo' u bajil. Zebedeo u c'aba'oo' u tat. C'ochoo' a ca' tuul abe' etel a Jesusu. —Maestro, ti c'ati cuchi ca' a tz'aa' to'on le'ec a c'u' a bel ti ca'a ti c'aate teche,— cu t'anoo' ti'i a Jesusu. 36 —¿C'u' a c'ate'ex ca' in tz'aa' te'exe?— cu t'an ti'ijoo'. 37 —Tz'a to'on ti chucul ti yanil ti'i ca' tinlaco'on ta tzeel le'ec ti ocoquech ti reyili. Jujun tuulo'on jujun xeelech,— cu t'anoo' ti'i a Jesusu. 38 —Ma' a weele'ex c'u' a tane'ex a c'aatiqui,— cu t'an a Jesus ti'ijoo'o. —¿Jede'ec wa u paatale'ex a c'ümic a yaj a bel in quin c'ümü'ü, jabix cuchi tane'ex a wuq'uic a top yaj a yan ichil in pote a bel in quin wuc'u'u, wa xan jabix cuchi a c'ümique'ex a ocja' ichil a top yaj jabix a bel in quin c'üm'ü?— cu t'an a Jesus ti'ijoo'o. 39 —Jede'eque,— cu t'anoo' ti'i. —Bele'ex a ca'a a wuc'u' u ba'al in pote wa bele'ex a ca'a a c'ümü' in wocja' jabix ilic a bel in quin c'ümü'ü,— cu t'an a Jesusu.[z] 40 —C'u' betiqui, a tintal tin tzeele, ma' inen jaj teni. Le'ec mac a bel u ca'a ti tintal te'i, ac yeeta'an tun,— cu t'an a Jesus ti'i a ca' tuul u yaj cambala.[aa]

41 Pues te'i. Le'ec ca' u yubajoo' c'u' u c'aatajoo' aj Jacob y aj Juana, cajoo' ti tz'iictal a diez tuul u chucaan u yaj cambala.[bb] 42 Le'ec a Jesusu, u püyajoo' u yaj cambal tu tzeel. —Inche'exe, a weele'ex. Le'ec boon tuul a ma' Israel a noochoo' u wichil u meyaja, walacoo' u betic u yanil tu yaamoo' a que'en tu c'ü'ü. Le'ecoo' a tz'aboo' u yanil u men u noochiloo'o, top walacoo' u betic u yanil ti tücaa',— cu t'an a Jesus ti'ijoo'o.[cc] 43 —Ma' qui' ca' yanac ti baalo' ta yaame'exe. Le'ec mac ta yaame'ex u c'ati ti nooch u wichil u meyaja, yan u yaanticoo' u chucaan etel tulacal,— cu t'an a Jesusu.[dd] 44 —Le'ec mac u c'ati ti top nooch u wichil u meyaj tucaye'il ta yaame'exe, yan u betic u bajil jabix jumpul ma' nooch u wichil u meyaj. Yan u mas aanticoo' tulacal,— cu t'an a Jesusu. 45 —Yan u betic jabix ilic a walac in betic inen a yanajeen ti cristianojili. Ma' taleen ti'i ca' aantabüqueni. Taleen ti'i anat. Taleen ti'i ca' in c'ubu' in cuxtal ti'i ca' in sa'altoo' a yaaba,— cu t'an a Jesusu.[ee]

46 Pues te'i. C'ochi a Jesus ich caj Jerico u yet'ocoo' u yaj cambal. Le'ec ti tanoo' u joc'ol ichil a caja, top yaaboo' a cristiano a tücünacoo' tu pacha. Tina'an ti que'en chi' bej jun tuul a ch'oopo. Aj Bartimeo u c'aba' a winic abe'e. Aj Timeo u c'aba' u tat.[ff] 47 Le'ec ca' u yubaj ti tan u manül te'i a Jesus a tali Nazarete, caji ti t'an ti chich. —Jesus, inchech u mam aj quimen rey David a tan u paac'baanülü. Ch'a'a in wotzilil,— cu t'an ti chich.[gg] 48 —Top lo'peequech,— cu t'anoo' a pimil cristiano ti'iji. C'u' betiqui, jadi' u pul-ooltaj u yadic ti mas yaab. —Inchech u mam aj quimen rey David a tan u paac'baanülü. Ch'a'a in wotzilil,— cu t'an ti chich. 49 Wa'laji a Jesusu. U yadaj ca' püybüc a winiqui. —P'ütü a saaquili. Liq'uen. Tan u püyiquech,— cu t'anoo' ti'i a ch'oopo. 50 U jan joc'saj u lichpach. Wa'laji ti jomol. Bini etel a Jesusu. 51 —¿C'u' a c'ati ca' in bete' tech?— cu t'an a Jesus ti'iji. —Noochil, in c'ati cuchi ca' sasilac in wich,— cu t'an a ch'oop ti'iji. 52 —A tz'ocsaj ti patalen in ch'aneseech, mentücü, ch'aneech. Ca' xiquech tuba a c'ati,— cu t'an a Jesus ti'iji. Tu seebal uchi u cha'an. Caji ti beel tu pach a Jesus ti bej.[hh]

<- SAN MARCOS 9SAN MARCOS 11 ->