1 Te ni̱ kenda‑ya̱ yúan. Te ni̱ najaa̱‑ya̱ ñúu̱‑ya̱. Te cha̱a káskuá'a jíín‑yá, ni̱ kandiki̱n‑de‑ya̱ kája'a̱n‑de. 2 Te máá kɨvɨ́ ndéta̱tú ni̱ stá'a̱n‑ya̱ tú'un ini̱ ve̱'e sinagoga. Te kua'a̱ ñáyɨvɨ, ni̱ ka̱naa iní‑i kájini ná'ín‑i. Te káka'a̱n‑i: Ndé ni̱ ni'i̱n cháa yá'a tu̱'un yá'a. Te na̱ún kuní ka'a̱n tu̱'un ndíchí ní ni'i̱n‑dé‑ún. Te na̱ún sɨkɨ̱ kúu tiñu ñá'nu ja̱ sá'a‑de jíín ndá'a‑dé‑ún. 3 Nasu̱ yá'á kúu cha̱a tújí yúnu. Te nasu̱ sé'e María, ñani̱ Jacobo jíín José jíín Judas jíín Simón kúu‑de náún. Á tú ká'i̱in kua̱'a‑de jíín‑yó yá'a, áchí‑i. Te súan ni̱ ka̱kujá'a̱ ini̱‑i jíín‑yá. 4 Te Jesús, ni̱ ka'a̱n‑ya̱ jíín‑i: Cha̱a jáni tu̱'un Dios, máni ñuu̱‑de jíín tá'an‑de jíín iní ve̱'e‑de kúu ja̱ tú káka'a̱n tu̱'un jíñú'ún jíín‑de, áchí‑ya̱. 5 Te tú ní kúu sá'a‑ya̱ ní ɨɨn tiñu ñá'nu yúan. Chi̱ yaku̱‑ni ña̱yɨvɨ káku'u̱ ni̱ nasáva̱'a‑ya̱, já ní xndée‑ya̱ ndá'a‑yá sɨkɨ̱‑í. 6 Te náa iní‑ya̱ ndé'é‑yá ja̱ tú kákandíja máá‑i. Te ni̱ jíkó núu‑ya̱ nɨ́ɨ́ ñúu̱ yani. Te ni̱ stá'a̱n‑ya̱ tú'un.

7 Te ni̱ kana‑ya̱ xiní uxí uu̱ cha̱a káskuá'a jíín‑yá. Te tájí‑yá ndɨ́'úu̱ ndɨ́'úu̱‑de ki̱ngoyo‑de. Te ni̱ ja̱'a‑ya̱ fuerza ini̱‑de ja̱ kúndéé‑de jíín tachí kíni. 8 Te ni̱ tá'ú‑yá tiñu nuu̱‑dé ja̱ tú kutɨ na̱ún kúndiso‑de kuu‑de ichi. Ni ñunu, ni sta̱tilá, ni xu̱'ún kúnu'ni̱ sánchi̱i‑de. Chi̱ máá vara‑ni kundá'á‑de. 9 Ko kɨ'vɨ‑de ndija̱n. Te tú ku'un‑de uu̱ su'nu̱, áchí‑ya̱. 10 Te suni ni̱ ka'a̱n‑ya̱ jíín‑de: Na̱ni ve'e kúu nú ni̱ kɨ̱vɨ‑ró, te kendo̱o‑ró iní ve̱'e‑ún onde̱ nú ni̱ kenda‑ró yúan kua'a̱n‑ro̱. 11 Te ta̱ká ñuu̱ tú kájatá'ú róó yúan, ni tú káchu'un ini̱ tu̱'un ká'a̱n‑ro̱, onde̱ nú ni̱ kenda‑ró yúan te skóyo‑ró tɨ́kacha̱ iní ja'a̱‑ro̱, te súan kani ndaa̱‑ro̱ tú'un nuu̱‑í. Ja̱ndáa̱ ká'a̱n‑ri̱ jíín‑ró ja̱ vítá‑ga̱ koo kua̱chi sɨkɨ̱ ñúu̱ Sodoma jíín ñúu̱ Gomorra kɨvɨ̱ kíi juicio, vásá sɨkɨ́ ñúu̱‑ún, áchí‑ya̱. 12 Te ni̱ kenda koyo‑de. Te ni̱ ka̱jani‑de tu̱'un ja̱ táká ña̱yɨvɨ ná nákani ini̱‑i. 13 Te suni kua'a̱ tachí kíni ni̱ ka̱kiñi'in‑de kája'a̱n. Te jíín aceite ni̱ ka̱chi'i‑de ña̱yɨvɨ káku'u̱, te ni̱ ka̱nasáva̱'a‑de‑i.

14 Te rey Herodes, ni̱ jini tu̱'un‑de tu̱'un Jesús, chi̱ sɨ́'vɨ́‑yá ni̱ jicha̱ nu̱u ndiji̱n kua'a̱n. Te ni̱ ka'a̱n‑de: Ja̱n jaa̱n, Juan ja̱ ní skuánducha‑ún, ni̱ nachaku̱ ma̱'ñú ndɨ́yi. Ja̱ yúán sátiñu tiñu ñá'nu xaa̱n iní núsáá, áchí‑de. 15 Ko sava‑i ni̱ kaka'a̱n‑i: Elías kúu‑de. Te sava‑ga̱‑i ni̱ kaka'a̱n tuku‑i: Ɨɨn cha̱a jáni tu̱'un Dios kúu‑de, nátu̱'un cha̱a ni̱ ka̱jani tu̱'un‑ya̱ ondé sáá, áchí‑i. 16 Te ni̱ jini tu̱'un Herodes. Te ni̱ ka'a̱n‑de: Yu̱án kúu Juan ja̱ ní janchaa̱‑ri̱ xini̱, te ni̱ nachaku̱ núsáá, áchí‑de. 17 Chi̱ suni máá Herodes, a ni̱ tájí‑de cha̱a ni̱ jatɨ̱ɨn Juan. Te ni̱ ju'ni̱‑de cha̱a. Te ni̱ chindee‑de cha̱a veka̱a ja̱ kuáchi Herodías, ñasɨ́'ɨ́ Felipe ñani̱ máá Herodes. Chi ni̱ janchaa̱‑de‑ña kúu tuku‑ña ñásɨ́'ɨ́‑de. 18 Te Juan, a ni̱ kana jíín‑de nuu̱ Herodes: Tú íó ley kuaka‑ró ñásɨ́'ɨ́ ñani̱‑ro̱, áchí‑de. 19 Ko ña'an, Herodías‑ún, ni̱ jito yu'u‑ñá Juan, chi̱ ka'ni‑ñá‑de kuní‑ña núú. Ko tú ní kúu sá'a‑ña. 20 Chi̱ Herodes, ni̱ yu̱'ú‑de ni̱ jito‑de Juan, chi̱ jiní Herodes ja̱ cháa ndaa̱ cha̱a ndoo kúu Juan. Te ni̱ ndi̱to va̱'a‑de cha̱a. Te jíni ná'ín‑de ja̱ ká'a̱n Juan, te náa iní‑de ndé'é‑de. Te ni̱ i̱o ini̱ ni̱ i̱o añú‑de ni̱ jini ná'ín‑de tu̱'un ká'a̱n Juan. 21 Te ɨɨn kɨvɨ̱ ní kusɨɨ̱ iní Herodes. Te ni̱ sá'a‑de ɨɨn viko kɨvɨ́ ní kaku‑de. Te ni̱ sá'a‑de ɨɨn ja̱ kúxíni cha̱a kákuñá'nu jíín‑de, jíín cháa kákuu general, jíín cháa kákuñá'nu ñuu̱ Galilea. 22 Te ni̱ kɨ̱vɨ se̱sɨ́'ɨ́ máá Herodías jíta já'á‑i. Te Herodes jíín táká cha̱a káyee stáa̱ jíín‑de, ni̱ ka̱kusɨɨ̱ iní‑de ni̱ sá'a‑i. Te rey‑ún, ni̱ ka'a̱n‑de jíín súchí sɨ́'ɨ́‑ún: Kaka̱n na̱ún kuní‑ro̱ núu̱‑rí te ná kuá'a‑ri̱ nuu̱‑ro̱, áchí‑de. 23 Te ni̱ jatu̱'un téyíí‑de: Ta̱ká na̱ún kuní‑ro̱ kakán‑ro̱ núu̱‑rí te ná kuá'a‑ri̱ nuu̱‑ro̱, va̱sa onde̱ sava ñuu̱ ja̱ tɨ́ɨn‑ri̱, áchí‑de. 24 Te ni̱ kenda‑i kua'a̱n‑i. Te ni̱ ka'a̱n‑i jíín náa̱‑i: Na̱ún kakán‑ná nuu̱‑dé, áchí‑i. Te ni̱ ka'a̱n‑ña jíín‑i: Xini̱ Juan ja̱ skuánducha‑ún kaka̱n‑ro̱, áchí‑ña. 25 Yúan‑na te máá‑i, ni̱ ndɨ̱vɨ‑ni‑i nuu̱ rey. Te ni̱ jika̱n‑i: Vina nchaa te kuní‑ná kua̱'a‑ní xini̱ Juan ja̱ skuánducha‑ún nuu̱‑ná kundee nuu̱ ɨ́ɨn ko'o̱, áchí‑i jíín‑de. 26 Te rey‑ún, ni̱ kuxíí xáa̱n iní‑de. Ko sɨkɨ̱ já ní jatu̱'un téyíí‑de, jíín sɨkɨ́ já ní ka̱jini so̱'o cha̱a káyee stáa̱ jíín‑de, te tú ní kuní‑de sásá'án‑de kua̱'a‑de nuu̱‑í. 27 Te rey‑ún, ni̱ tájí‑ni‑de ɨɨn soldado ndíto yuxé'é‑ún kua'a̱n kuaki̱'in xini̱ Juan. 28 Te soldado‑ún, ni̱ ja'a̱n. Te ni̱ janchaa̱ xini̱ Juan ini̱ veka̱a. Te ni̱ chaa̱ jíín xiní‑ún kándee nuu̱ ɨ́ɨn ko'o̱. Te ni̱ ja̱'a nuu̱ súchí sɨ́'ɨ́‑ún. Te su̱chí‑ún, ni̱ ja̱'a‑i nuu̱ náa̱‑i. 29 Te ni̱ ka̱jini tu̱'un cha̱a káskuá'a jíín Juan. Te ni̱ ja̱koyo‑de, ni̱ ka̱ndañaa‑de yikɨ kúñu‑ún. Te ni̱ ka̱chindee‑de ini̱ ve̱'e añú.

30 Te cha̱a apóstol, ni̱ ka̱ndutútú‑de nuu̱ Jesús. Te ni̱ ka̱nakani‑de tu̱'un ta̱ká tiñu ni̱ ka̱sá'a‑de, jíín tú'un ni̱ ka̱stá'a̱n‑de. 31 Te máá‑yá, ni̱ ka'a̱n‑ya̱ jíín‑de: Ña'a̱n sɨ́ɨn ɨɨn lugar ñu'un té'é, te ndeta̱tú‑ro̱ ɨ́ɨn tí'lí, áchí‑ya̱. Chi̱ kua'a̱n va̱i kua'a̱ ñáyɨvɨ kákuu‑i. Te ni tú ní kánuña‑ya̱ já kée‑yá staa̱. 32 Te kája'a̱n‑ya̱ iní ɨɨn barco onde̱ nuu̱ íó sɨ́ɨn ñu'un té'é. 33 Te ni̱ kajini̱ ña̱yɨvɨ já kája'a̱n‑ya̱. Te ni̱ ka̱nakuni̱‑i‑ya̱. Te onde̱ ta̱ká ñuu̱ ni̱ ka̱jinu‑i ni̱ ka̱kutútú‑i yúan. Te ni̱ ja̱koyo‑i xna'a̱n‑ga̱ vásá máá‑yá. Te ni̱ ka̱kutútú‑i nuu̱‑yá. 34 Te ni̱ kenda Jesús. Te ni̱ jini̱‑ya̱ ñáyɨvɨ kuá'a̱ xáa̱n‑ún. Te ni̱ kundá'ú ini̱‑ya̱‑í, chi̱ nátu̱'un rɨɨ̱ tú jito'o̱ súan ká'i̱in‑i. Te ni̱ stá'a̱n‑ya̱ kuá'a̱ tú'un nuu̱‑í.

35 Te sáá chi̱ a kua̱'ini, te cha̱a káskuá'a jíín‑yá, ni̱ jaa̱‑de nuu̱‑yá. Te ni̱ kaka'a̱n‑de: Yá'a chi̱ máá ñú'un té'é kúu, te a kua̱'ini. 36 Núsáá te tájí‑ní‑i ná kíngoyo‑i ta̱ká rancho jíín táká ñuu̱ yani yá'a, te ná kuáan máá‑i staa̱ kée‑í, chi̱ tú na̱ún kée‑í, áchí‑de. 37 Te máá‑yá, ni̱ ka'a̱n‑ya̱: Kua̱'a máá‑ró já kée‑í, áchí‑ya̱ jíín‑de. Te ni̱ kaka'a̱n‑de jíín‑yá: Ki̱ngoyo‑ná te kuaan‑ná uu̱ ciento peso staa̱ te kua̱'a‑ná kee‑í náún, áchí‑de. 38 Te ni̱ ka'a̱n‑ya̱ jíín‑de: Na̱saa staa̱ kándi̱so‑ró. Kuánde̱'é, áchí‑ya̱. Te nuu̱ ní kajini̱‑de, te ni̱ kaka'a̱n‑de: U'u̱n sta̱tilá te uu̱ ti̱yáká íó, áchí‑de. 39 Yúan‑na te ni̱ tá'ú‑yá tiñu nuu̱ ñáyɨvɨ‑ún ja̱ ná júngo̱o sɨ́ɨn ɨɨn nuu ɨ́ɨn nuu‑í sɨkɨ̱ ichá kuíi. 40 Te ni̱ kaju̱ngo̱o yuku̱n‑i, ɨɨn ciento, ɨɨn ciento‑i, jíín úu̱ xiko uxi̱, uu̱ xiko uxi̱‑i. 41 Te ni̱ ki'in‑ya̱ ndɨ́'ú'u̱n sta̱tilá‑ún jíín úu̱ ti̱yáká‑ún. Te ni̱ ndakoto‑ya̱ íchi ándɨ́vɨ́. Te ni̱ jika̱n ta'u̱‑yá ja'a̱ státilá. Te ni̱ sákuáchí‑yá sta̱tilá‑ún. Te ni̱ ja̱'a‑ya̱ núu̱ cháa káskuá'a jíín‑yá ni̱ ka̱jani‑de nuu̱‑í. Te ni̱ saka‑yá ndɨ́'úu̱ ti̱yáká‑ún nuu̱ táká‑i. 42 Te ndivii ñáyɨvɨ‑ún, ni̱ ka̱yee‑í. Te ni̱ kanda'a̱ chi̱i‑i. 43 Te ni̱ ka̱nastútú‑de ja̱ ní kendo̱o kuáchí, onde̱ uxi̱ uu̱ ji̱ka chítú ndɨ́ɨ kúu, onde̱ jíín tíyáká. 44 Te cha̱a ni̱ ka̱yee‑ún jínu onde̱ u'u̱n mil‑de.

45 Yúan‑na te ni̱ skandá‑ni Jesús cha̱a káskuá'a jíín‑yá, ni̱ kɨ̱vɨ koyo‑de ini̱ barco. Te ná kúxnúú‑de nuu̱‑yá ki̱ngoyo‑de ɨnga̱ lado yu'u mar nuu̱ ñúu̱ Betsaida. Chi̱ kuéé jachá‑ya̱ ñáyɨvɨ kuá'a̱‑ún. 46 Te ni̱ nakuatá'ú‑yá nuu̱ ñáyɨvɨ‑ún kua̱ngoyo‑i. Te ni̱ kee‑ya̱ kuá'a̱n‑ya̱ ondé yuku kuákaka̱n ta'u̱‑yá. 47 Te ni̱ ini, te barco‑ún a kándee onde̱ ma̱'ñú mar. Te máá ɨ́ɨn‑na̱‑ya̱ ní ndo̱o‑ya̱ núu̱ ñú'íchí. 48 Te ni̱ jini̱‑ya̱ já ní kakui̱tá‑de káskáka‑de barco‑ún, chi̱ sua ni̱ nana nuu tachi̱. Te tɨ́kuáán‑na̱ kúu, te ni̱ chaa̱‑ya̱ núu̱‑dé jíka já'á‑yá nuu̱ mar. Te a ja̱'a‑ya̱ núu̱‑dé ki'i̱n‑ya̱ núú. 49 Te ni̱ kajini̱‑de‑ya̱ já jíka‑ya̱ núu̱ mar. Te ni̱ ka̱jani ini̱‑de ja̱ añú kúu. Te ni̱ ka̱kana kó'ó‑de. 50 Chi̱ ndɨ'ɨ‑de, ni̱ kajini̱‑de nuu̱‑yá. Te ni̱ kayu̱'ú‑de. Yúan‑na te ni̱ ka'a̱n‑ni‑ya̱ jíín‑de: Ndéé sá'a‑ró iní‑ro̱. Máá‑rí kúu. Ma̱ yú'ú‑ro̱, áchí‑ya̱. 51 Te ni̱ kaa‑ya̱ ní kɨ̱vɨ‑ya̱ jíín‑de ini̱ barco‑ún. Te ni̱ jukuiñi̱ tachi̱. Te máá‑de, ni̱ ka̱naa xáa̱n iní‑de kánde̱'é‑de nuu̱‑yá. 52 Chi̱ ni tú ní kájuku̱'un ini̱‑de ja̱ ní kuu jíín státilá‑ún, chi̱ ndava iní añú‑de.

53 Te ni̱ kaja̱'a‑ya̱ vái‑ya̱ ɨngá lado. Te ni̱ cha̱koyo‑ya̱ ñú'íchí ñúu̱ Genesaret. Te yundúcha‑ún ni̱ ka̱jukuiñi̱‑ya̱. 54 Te nuu̱ ní kenda koyo‑ya̱ iní barco, te ña̱yɨvɨ yúan, ni̱ ka̱nakuni̱‑ni‑i Jesús. 55 Te ni̱ kajicha̱ nu̱u‑i ta̱ká ndañúu̱ yúan. Te ni̱ ka̱kejá'á‑i ni̱ ka̱skuíndíso‑i ña̱yɨvɨ káku'u̱ jíín jíto yuu, onde̱ nuu̱ ní ka̱jini tu̱'un‑i kándee‑ya̱. 56 Te ndéni ni̱ kuu nú ni̱ kɨ̱vɨ‑ya̱, á ñuu̱ lúlí, á ñuu̱ ká'nu, á rancho, te kájani‑i ña̱yɨvɨ káku'u̱‑ún ini̱ ichi. Te káka'a̱n nda̱'ú‑i jíín‑yá va̱sté yúsá'ma‑yá ná ké'é‑i. Te ta̱ká ña̱yɨvɨ ní ka̱ké'é sá'ma‑yá‑ún, ni̱ kandu̱va̱'a‑i.

<- Marcos 5Marcos 7 ->