1 Cjanu o mbedye c'ua nu e Jesús, o ma nu ja mi menzumü. O möji c'o o̱ discípulo. 2 Nuc'ua c'e pa c'ü mi söyaji, o mbürü o xöpü yo nte a mbo cja c'e nitsjimi. Na puncjü nte c'o mi ärä, me mi önütsjëji mi mamaji:
―¿Cjó jíchi ne bëzo? ¿Ja va mbãrã nu, 'ñe ja ga tsja c'o me na nojo c'o nunca rí ärägöji? 3 ¿Cjo dya nguejnu e yaxü nu, o̱ t'i e María? ¿Cjo dya ngue nu cjuarma e Jacobo 'ñe e José 'ñe e Judas 'ñe e Simón? ¿Cjo dya xo bübü c'o o̱ cjũ cja ne jñiñi va?, eñeji.
Nguec'ua ma ünbüji e Jesús. 4 E Jesús o xipji c'ua anguezeji:
―'Na profeta nde respetaoji nu ja dya ri menzumü y ätäji. Pero nu ja ri menzumü, dya respetaoji c'ü. Ni xo ri ngue c'o o̱ dyoji, ni ri ngue c'o ri cãrã o̱ ngumü, dya xo respetaoji c'ü, embeji.
5 E Jesús dya sö ro tsja c'o na nojo cja c'e jñiñi. Nguextjo o 'ñe's'e o̱ dyë ja nzi c'o mi sö'dyë. O jocüji c'ua. 6 Me mi cjijñi e Jesús na ngueje dya mi ejmeji angueze. Nuc'ua e Jesús o ma cja c'o ts'ijñiñi c'o bëxtjo mi järä, o ma xöpü c'o nte.
Jesús manda a los discípulos a predicar
7 Nuc'ua e Jesús o ma't'ü c'o doce o̱ discípulo ro ẽjẽji cja o̱ jmi. Cjanu o ndäjäji c'ua nde yeje nde yeje ro ma zopjüji c'o nte. Xo o unüji c'ü ja rvá sö ro pjongüji o demonio cja o̱ mü'bü yo nte. 8 O xipjiji, dya pje ro ndunüji c'o rví jyodüji cja 'ñiji. Nguextjo 'na ch'äjä c'ü ro jñünü nzi 'najaji. Dya ro ndunüji xëdyi ne ri ngueje merio. Dya xo ro nganaji mape. 9 Nguextjo o tjĩza ro ndin'ch'iji. Dya xo ro jyänsp'ä o̱ bituji. 10 Xo o mama e Jesús o xipjiji:
―Cja ngumü c'ua ja rí sät'äji, je rí oxüji nu hasta 'ma cja rí ñe rí pedyeji, dya rí pötqueji ngumü rgui oxqueji. 11 'Ma rí sätc'eji cja 'na jñiñi, 'ma dya ra säc'eji, 'ma dya ra dyä'tc'äji c'o rí xipjiji, rí pedyeji 'ma nu. Rí jyä'bäji o jõmü c'o ya rguí jyäs'ä in cuaji, ngue c'ua ra unü ngüenda c'o menzumü nu, que vi tsjaji na s'o, dya säc'eji. Na cjuana rí xi'tsc'öji, nu pa c'ü ra tjün ngüenda, xenda ra sufrido c'o cãrã c'e jñiñi c'ü, que na ngueje ra sufrido c'o mi cãrã a Sodoma, 'ñe a Gomorra c'o o chjotü Mizhocjimi mi jinguã na ngueje c'ü me ma s'oji.
12 Nuc'ua c'o discípulo o möji c'ua. O ma zopjüji c'o nte. Mi xipjiji c'ü mi jyodü ro nzhogü o̱ mü'büji. 13 Mi pjongüji na puncjü o demonio cja o̱ mü'bü c'o nte. Xo mi cosp'üji aceite na puncjü c'o mi sö'dyë, y o jocüji.
La muerte de Juan el Bautista
14 E Herodes c'ü mi manda a Galilea, o dyärä texe c'o na nojo c'o mi cja e Jesús, na ngueje texetjo me mi mama c'o nte c'o. O mama c'ua e Herodes:
―E Juan c'ü mi jichi yo nte cja ndeje, ya tetjo, ya bübütjo na yeje. Nguec'ua na zëzhi angueze ga tsja'a na puncjü c'o na nojo, embeji.
15 Bübü c'o mi mama:
―C'ü cja yo me na nojo, ngueje c'e profeta Elías c'ü ya ẽjẽ na yeje.
Dyaja c'o mi mama:
―Ngueje 'naja profeta c'ü chjëntjovi nza cja c'o profeta c'o mi cãrã mi jinguã.
16 Pero e Herodes 'ma o dyärä o mama:
―C'ü cja'a yo, ngueje e Juan c'ü ró mandagö o jñüpcüji o̱ ñi. Ya te'etjo c'ü, embeji.
17 Ngue e Herodes c'ü vi manda o ma zürüji e Juan; cjanu o ngot'üji c'ua a pjörü. O tsja a cjanu e Herodes na ngueje, 'ma xe mi bübütjo e Juan, e Herodes vi chjüntüvi c'ü nu bëpe c'ü mi chjũ Herodías. Nu c'e ndixũ mi ngue o̱ su e Felipe c'ü nu cjuarma e Herodes. 18 Nguec'ua o mama e Juan o xipji e Herodes:
―Dya sö rí 'ñejegue nu su nin cjuarma, embe.
19 Nuc'ua e Herodías me mi ünmbü e Juan. Me mi ne ro mbö't'ü, pero dya mi sö. 20 Na ngueje e Herodes mi sũ e Juan, na ngueje mi pãrã mi ngueje 'naja bëzo c'ü mi cja c'ua ja nzi ga ne Mizhocjimi. Nguec'ua e Herodes dya mi jëzi cjó pje ro tsjapü e Juan. Me mi mäjä e Herodes ma dyärä c'o mi mama e Juan, pero dya go creo na ngueje mi yembeñe. 21 O ẽ c'ua 'na nu pa'a, o chöt'ü e Herodías ja rvá mbö't'ü e Juan. C'e pa c'ü, vi säs'ä o̱ cjë e Herodes. O tsja mbaxua e Herodes. O zojnü c'o mi menzumü a Galilea c'o pje mi pjëzhi 'ñe c'o jmu 'ñe c'o comandante. 22 Nuc'ua c'ü o̱ xunt'i e Herodías o ẽ neme a jmi nu c'o mi cãrã cja c'e mbaxua. Me go mäjä c'ua e Herodes 'ñe c'o mi cãrã nu. Nuc'ua e Herodes c'ü mi rey o xipji c'e xunt'i:
―Dyötcü texe c'ü rí ñe, nde rá da'c'ü.
23 Xo o mama:
―C'ua ga mbãrã Cjimi 'ma pje rí dyötcü, zö ri ngue nde'e c'o rí mandagö, nutscö rá da'c'ü, eñe e Herodes.
24 O mbedye c'ua c'e xunt'i, o ma xipji c'ü nu mamá:
―Xitsi, ¿pje rá ötü e Herodes?
O ndünrü c'ua c'ü nu mamá o xipji:
―Dyötpü o̱ ñi e Juan c'ü mi jichi cja ndeje yo nte.
25 Nuc'ua nzi va cjogü c'e xunt'i nu ja mi bübü c'e rey Herodes, o xipji:
―Rí negö extí dyacü o̱ ñi e Juan c'ü mi jichi yo nte, jñüncü cja 'na tramojmü, eñe c'e xunt'i.
26 Me co nguijñi c'ua c'e rey Herodes. Pero jo ni mbeñe c'ü vi nädä Cjimi, 'ñe c'ü ya vi dyärä c'o nte c'o ma cã'ã nu; nguec'ua dya o ne ro xipji c'e xunt'i c'ü dya ro unü. 27 C'e rey jo ndäjä c'ua 'na xondaro c'ü ro ma jñüpcü o̱ ñi e Juan. O ma c'ua c'e xondaro, o ma jñüpcü o̱ ñi e Juan nu cja c'e pjörü. 28 Cjanu o jün c'ua cja 'na tramojmü, cjanu o unü c'e xunt'i. Cjanu o ma c'ua c'e xunt'i o ma unü c'ü nu nana.
29 Nuc'ua c'o o̱ discípulo e Juan, 'ma o dyärä mi mamaji c'ü vi bö't'ü e Juan, o möji o ma nduns'üji o̱ cuerpo. Cjanu o ma dyögüji c'ua.
Jesús da de comer a cinco mil hombres
30 Nuc'ua c'o discípulo c'o vi ndäjä e Jesús o nzhogüji nu ja mi bübü angueze, o xipjiji e Jesús texe c'o vi tsjaji 'ñe c'o vi xöpüji c'o nte. 31 Ma puncjü nte c'o mi ma mi 'ñeje, nguec'ua e Jesús 'ñe c'o o̱ discípulo dya mi sö ro ziji xëdyi. Nguec'ua o mama e Jesús o xipji c'o o̱ discípulo:
―Möjö nu ja dya cjó ndeñe. Rá cãrãtsjëji nu ngue c'ua rá söyaji 'na ndajme, eñe.
32 O mötsjëji c'ua cja 'naja bü o zät'äji nu ja dya mi cãrã o nte. 33 Na puncjü nte c'o o jñanda 'ma o möji. O mbãrãji mi ngueje e Jesús 'ñe c'o o̱ discípulo. Nguec'ua c'o nte o mbedyeji cja c'o jñiñi o nzhodütjoji va möji. Ot'ü o zät'ä c'o nte nu ja ro zät'ä e Jesús 'ñe c'o o̱ discípulo. 34 'Ma o mbes'e e Jesús cja c'e bü, o jñanda ya mi cãrã na puncjü nte. Mi chjëntjoji nza cja o ndënchjürü 'ma dya cjó pjörü. E Jesús me mi juentse c'o nte. O mbürü o xöpüji c'ua, o xipjiji na puncjü jña. 35 Nuc'ua 'ma ya o nzhä'ä, o ẽjẽ c'o o̱ discípulo e Jesús cja o̱ jmi angueze, o xipjiji:
―Ya nzhä'ä. Nu va rí cãrãji, ndajyadü va. 36 Xipji yo nte ra möji cja yo jñiñi yo bëxtjo, 'ñe a ma a ñünü c'ua ja cãrã o nte, ngue c'ua ra ndõmüji pje ra ziji.
37 O ndünrü c'ua e Jesús o xipjiji:
―Nu'tsc'eji rí unügueji pje ra ziji.
Anguezeji o ndünrüji o mamaji:
―¿Cjo i̱ṉ ne rá ma tõmüjme ye mil mbëxo o tjõmëch'i c'ü rá unüjme c'ü ra ziji?
38 O ndünrü c'ua e Jesús, o dyönüji:
―¿Ja nzi tjõmëch'i i̱ṉ jünji? Ma ñuji.
O ma nuji c'ua. Cjanu o ẽji c'ua, o mamaji:
―Rí jünjme tsi'ch'a tjõmëch'i cja na yeje jmõ'õ.
39 O mama c'ua e Jesús o xipji c'o o̱ discípulo:
―Xipjiji yo nte ra mimiji cja o t'ëbi. Nde ra jyadüji rgá mimiji, embeji.
40 Nuc'ua c'o nte o mimiji. O xõgüji, bübü c'o nde mi ciento va mimiji. Bübü c'o nde mi cincuenta va mimiji. 41 Nuc'ua e Jesús o jñü c'o tsi'ch'a tjõmëch'i 'ñe c'o yeje jmõ. Cjanu o nä's'ä c'ua a jens'e va unü na pöjö Mizhocjimi. Cjanu o xëdyi c'ua c'o tjõmëch'i. Cjanu o unü c'o o̱ discípulo ngue c'ua ro unüji c'o nte. Xo o xënmbiji texeji c'o yeje jmõ'õ. 42 O ziji texeji o nijmiji. 43 Nuc'ua c'o discípulo o nguis'iji c'ua c'o tjõmëch'i 'ñe c'o jmõ c'o o mboncjütjo. O nizhitjo doce bos'i. 44 Nu c'o bëzo c'o o zi c'o tjõmëch'i 'ñe c'o jmõ mi sö tsi'ch'a mil.
Jesús camina sobre el agua
45 Nuc'ua e Jesús o xänbä c'o o̱ discípulo ro dat'üji cja c'e bü'ü, ro möji a Betsaida cja c'ü 'nanguarü c'e tazapjü. Nuc'ua 'ma ya mi ma c'o discípulo, e Jesús o xipji c'o nte ro möji o̱ ngumüji. 46 Nuc'ua 'ma ya vi ma c'o nte, o ma e Jesús cja 'na t'eje, o ma dyötü Mizhocjimi. 47 Nuc'ua 'ma ya vi xõmü, nu c'e bü'ü ya mi pa a nde cja c'e tazapjü. Pero e Jesús mi 'natsjë a ñünü cja c'e ndeje. 48 O jñanda e Jesús dya mi sö c'o o̱ discípulo ro ndütüji c'e bü na ngueje c'e ndajma mi 'ñeje nu ja mi möji. Nuc'ua 'ma ya ma 'ñetsajõmü, o ma e Jesús mi nzhodü a xes'e cja c'e ndeje; mi ma nu ja ma cã'ã c'o o̱ discípulo cja c'e bü'ü. Mi ne ro cjogütjo e Jesús. 49-50 Nuc'ua c'o o̱ discípulo, 'ma o jñandaji ma nzhodü e Jesús a xes'e cja c'e ndeje, mi cjijñiji mi ngueje 'na piche. Me co zũji texeji. O mapjüji o mamaji:
―Chjã, 'na piche nu va ẽ nu, eñeji.
Nuc'ua e Jesús o zopjüji o xipjiji:
―Nguezgö. Zëchi in mü'büji, dya rí sũgueji.
51 O dat'ü c'ua e Jesús cja c'e bü nu ja ma cã'ã c'o o̱ discípulo. O söya c'ua c'e ndajma. C'o discípulo me mi sũji me mi dyönütsjëji ja va zädä c'ü o söya c'e ndajma. 52 Na ngueje dya mi pãrãji pje mi ne ro mama 'ma o tsjapü e Jesús o puncjü c'o tjõmëch'i. Ma me o̱ mü'büji, dya mi sö ro nguijñiji pje mi ne ro mama c'o na nojo c'o mi cja e Jesús.
Jesús sana a los enfermos en Genesaret
53 O zät'äji c'ua cja 'nanguarü c'e zapjü cja c'e xoñijõmü c'ü xiji Genesaret. O ndün't'üji na jo c'e bü'ü. 54 'Ma o mbes'eji cja c'e bü'ü, c'o nte c'o mi cãrã nu, exo mbãrãji mi ngue e Jesús c'ü vi säjä. 55 O ma cöxteji texe cja c'e jñiñi. Cjanu o mbürü o sinpiji e Jesús c'o mi sö'dyë co texe c'o ma os'üji. O sinpiji nu c'ua ja mi äräji mi bübü e Jesús. 56 Texe c'ua ja mi sät'ä e Jesús, cja o ts'ijñiñi 'ñe cja o ndajñiñi 'ñe cja o ngumü c'o mi järätsjë cja batjü, mi emeji nu c'o mi sö'dyë cja o 'ñiji. C'o nte o dyötüji e Jesús c'ü ro ndötpüji zö ri nguextjo o̱ fleco c'ü o̱ bitu angueze. Texe c'o o ndötpü, o ndis'i c'o.
<- SAN MARCOS 5SAN MARCOS 7 ->