Matthew 13

Tarifulaana sulia wale kae fasia fufuae 'are gi li

(Mark 4:1-9; Luke 8:4-8)

1 Ala fe atoa fo lou, Jesus ka latafa faasia luma fo, ma ka la 'i rabela 'osi, ma ka gwauru 'i fua fala falalauna. 2 Ma sulia logona ba'ela rasua gera logo galia, ka rae 'i laola te baru, ma ka gwauru 'i laola, ma ioli gi gera ka ura ko 'i sulia ole. 3 Sui ka falalau gera 'alia 'are afula gi 'alia alaana tarifulaana gi, ka sae 'uri 'e, “Te wale 'e la ka taasi 'alia fufuae witi gi 'i laola raku lia. 4 Ma talasi 'e taasi 'alia fufuae witi fo gi li, nali fufuae witi gera toli sulia talaliliu, ma malu gi gera ka lofo mae, ma gera ka 'anida sui. 5 Ma nali fufuae witi gera ka toli ala lifi faufaua gi, lifi la wado iko 'ali ba'ela. Ma gera ka bulao nainali sulia liafo wado iko 'ali 'e afula. 6 Ma talasi da'afi 'e tatae mae, ka daafia witi 'e bulao gi, gera ka kuku lou, sulia kalokaloda iko 'ali sifo lalo. 7 Ma nali fufuae witi gera toli 'i safitala kwalo karakaraa gi, ma kwalo fo gi ka ba'ela fafia witi gi. 8 Ma nali fufuae witi lou 'e toli 'i laola wado 'oka, ma talasi gera tatae mae, gera ka funu 'alia fuae 'are afula gi. Ma nali witi gera ka funu 'alia teke talanae fuae 'are, ma nali witi gera ka funu 'alia olo akwala fuae 'are, ma nali witi lou gera ka funu 'alia olu akwala fuae 'are.”

9 Ma Jesus ka faasuia saenala 'uri 'e, “Ala ta ioli 'e oga ka sai 'oka ala 'are 'e gi, 'i lia ka fafurono 'oka.”

Jesus 'e alaa 'alia tarifulaana gi fala afulana, ma ka famadakwa mola fala wale li galona lia gi

(Mark 4:10-12; Luke 8:9-10)

10 Waleli galona lia gi daulu la mae 'i so'ela, daulu ka soilidi 'uri 'e ala, “'Uta 'e ko sae fala ioli 'alia saena ala tarifulaana gi li?”

11 Jesus ka olisi 'uri 'e adaulu, “Talasi sui gi, God iko 'ali'e faamadakwa kae 'ilitoa 'utaa fafia ioli lia gi. Wasua ma talasi'e, madakwana 'e dao lo famiu. Ma ioli 'e iko lou wale li galona lau gi li, iko 'ali lau faamadakwa fada. 12 Ite 'e too ala ta madakwana wawade sulia Tatalona God, God kae kwate ba'ela 'ala, 'ali 'e too ala madakwana ba'ela ka ali'afu. Ma ioli iko 'ali ronosulia faalalauna 'e gi li, ta madakwana wawade wasua 'e too ai sulia Tatalona God, God kae olifailia faasia. 13 Lau sae fala ioli 'alia alaana tarifulaana gi, sulia gera lesia lo 'are lau tauda gi, wasua ma iko 'ali gera lio fakwalaimokida. Gera ronoa alaanagu, wasua ma iko 'ali gera malinailia. 14 'E 'uri 'e 'ali ka fakwalaimokia alaana ba profet Aesea 'e ilia 'i lao ba 'e sae 'uri 'e,

‘Gera kae fafurono ma gerakae fafurono, wasua ma ikoso gera saiala faronona 'oka God.

Ma gera kae lio ma gera kae lio, wasua ma ikoso gera lesia ta 'e God kae taua fada.

15 Sulia malatada 'e oeda, ma geraka bolosia lo aninada, ma geraka bolosia lou maada.

Taufasia maada ka bi lesia, 'o ma aninada ka bi ronoa, ma malatada ka malinailia saenala God, ma geraka bulusi mae 'i soegu ma laka gurada.’ ”[a]

16 Ma Jesus ka sae lou 'uri 'e, “'Oilakina rasua famiu, sulia lia 'e maamoulu 'e lesia lo galona lau tauda gi, failia aninamoulu ka ronoa falalauna lau gi. 17 'Are kwalaimoki lakae ilia famoulu, profet afula gi, failia ioli rada 'i lao gi, gera oga rasua ala lesinala 'are 'e 'amu lesida gi, wasua ma iko 'ali gera lesida. Ma gera oga rasua lou ala rononala 'are 'e 'amu ronoda gi, ma iko 'ali gera ronoda.

Jesus 'e fadaa tarifulaana sulia wale ba 'e taasi fufuae witi li

(Mark 4:13-20; Luke 8:11-15)

18 “'Amu fafurono fala fadanala tarifulaana sulia wale 'e taasi fufuae witi gi li. 19 Nali ioli gera ronoa faronona sulia Tatalona God, ma iko 'ali gera malinailia, sui Saetan ka la mae, ma ka laua lo saenala God faasida. Gera malaa fufuae witi 'e gera toli sulia talaliliu, ma malu ka 'anida. 20 Ma fufuae witi fo gera toli 'i fofola wado faufaua li, 'e malaa ioli fo gera ronoa saenala God, ma gera ka sakea 'alia babalafena. 21 Wasua ma, saenala God iko 'ali laliu mola 'i laola maurinada. Gera fakwalaimoki mola sulia me talasi wawade. Ma talasi ilitoona ma malakwaitana 'e dao mola ai, dunala gera fakwalaimoki ala saenala God, iko 'ali gera fitoo lo. 22 Ma nali ioli gera malaa fufuae witi fo gera toli 'i safitala kwalo karakaraa gi li. Gera ronoa saenala God, wasua ma gera malata 'abero 'ada sulia 'are afula 'i laola maurina gera gi li, ma gera ka malata ba'ela ala bata. Ma 'are fo gi, 'e malaa kwalo karakaraa gi lia 'e ba'ela fafia saenala God 'i laola maurinada. 'E iko 'ali gera olisi mola 'i laola maurinada ka malaa witi fo iko 'ali gera funu mola 'ali ta fuae 'are gi. 23 Ma nali ioli lou gera malaa fufuae witi gera toli 'i laola wado 'oka li. Gera ronoa saenala God, ma gera ka malinailia, ma geraka fatailia iona rada ka malaa witi fo 'e funu 'alia fuae 'are gi li. Nali witi te talanae fuae 'are ma nali witi olo akwala fuae 'are ma nali witi olu akwala fuae 'are.”

Tarifulaana sulia fasifasi ta'a

24 Jesus ka ilia lou te tarifulaana fada 'uri 'e, “Tatalona God 'e malaa wale la 'e fasia fufuae 'are gi 'i laola raku lia. 25 Ma ala na fe boni, talasi ioli gi gera mo'osu 'ada, malimae ka la mae ma ka fasia nali fufuae fasifasi ta'a 'i safitala fufuae 'are 'oka lia gi. Sui ka la 'ala. 26 Ma talasi fufuae 'are 'oka gi gera bulao mae, ma gera ka fuli'ae li funu lo, fufuae fasifasi ta'a ba gi gera ka bulao lou. 27 Ioli li galona lia gi, gera la mae 'i so'ela, ma geraka soilidia 'uri 'e, ‘Arai wale'e, 'o fasia fufuae 'are 'oka gi li ba. Ma fasifasi lobaa gi gera la mae faasia 'i fe?’ 28 Ma ka olisi 'uri 'e ada, ‘Ta malimae lo laa 'e taua me 'are la.’ Ma ioli li galona lia gi, gera ka soilidia 'uri 'e, ‘'O oga meulu ka la ma meulu ka failia fasifasi ta'a fo gi?’ 29 Lia ka olisi 'uri 'e adaulu, ‘Iko, taufasia talasi 'amu kae failia fasifasi lobaa gi li, 'amu bi fafuta'a lou tali 'ai 'oka failida. 30 'Amu alua daro tatae ruru lo 'adaroa la la ka dao ala talasi li fisu 'are. Ma talasi fo, lakae sae 'uri 'e fala ioli gera kae golia 'are lau gi li: 'Amu lafua fasifasi gi 'i lao, ma 'amu ka firi logosida, ma 'amu ka 'agofida. Sui 'amu ka bi lafua 'are 'oka gi, ma 'amu ka sakea mae fala 'i laola luma li alu goli 'are 'agua.’ ”

Tatalona God fulinai 'e wawade wasua kae ba'ela ala ali 'afunai

(Mark 4:30-32; Luke 13:18-21)

31 Sui Jesus ka ilia lou te tarifulaana 'uri 'e, “Tatalona God 'e 'uri 'e: Te wale 'e sakea fufuae 'ai wawade rasua gera soia 'alia mastad, ma ka fasia 'i laola raku lia. 32 Ma fufuae 'are fo 'e wawade rasua ala fufuae 'are gi sui, ma talasi 'e tatae mae ai, 'e alua lo te 'ai 'e ba'ela ka liufia lo 'ai gi sui 'i laola raku fo li. Ma talasi 'ai fo 'e ba'ela ka ulua, fe malu gi gera ka raunailia tatafe gera gi ala rarala 'ai fo.”

33 Sui Jesus ka sae lou 'alia na tarifulaana 'uri 'e, “Tatalona God 'e malaa ist wawade fala fafalenala berete li, lia te geli 'e sakea ma ka dolaa failia flaoa afula, la la ka rufia sui suufau li flaoa fo ka fale.”

34 Jesus 'idufae alaa mola 'ala sulia 'are 'e gi 'alia tarifulaana fala logona fo. 35 'E tau 'urifo 'ali ka fakwalaimokia alaana God lia profet 'e gerea ka sae 'uri 'e,

“Lakae sae 'alia tarifulaana gi fala ioli.

Ma lakae fada 'are laa gi iko 'ali gera fada madakwa ai 'i lao fuli ala talasi lau raunailia molagali li.”[b]

Jesus fadaa tarifulaana sulia fasifasi ta'a

36 Sui Jesus ka tafisia lo logona fo ma ka ruu 'i laola luma. Ma wale li galona lia gi daulu ka dao 'i so'ela, ma daulu ka sae 'uri 'e, “'O fadaa ga fameulu tarifulaana ba sulia fasifasi ta'a 'i laola raku li.”

37 Lia ka olisi 'uri 'e adaulu, “Wale fo 'e fasia fufuae 'are 'oka gi li, 'i lia lo 'i lau, Wela Wale li. 38 Ma raku, molagali, ma fufuae 'are 'oka gi lo ioli 'i laola Tatalona God gi. Ma fasifasi fo gi ioli gera ronosulia Saetan gi. 39 Ma malimae 'e fasia fasifasi gi li lo Saetan. Ma talasi ala fisu 'are na li lo suinala molagali, ma ioli gera fisu 'are gi lo eniselo gi. 40 Talasi ioli li galona gi gera golia fasifasi li, ma gera ka 'agofia 'i laola dunaa li, 'e malaa lou suinala molagali. 41 Lakae kwatea eniselo gi, 'ali gera logosia ioli gera taua 'are ta'a gi, failia ioli gera fareroa ioli li, ma eniselo gi gera kae lafuda faasia tatalona lau. 42 Ma gera ka taasi 'ali gera 'i laola dunaa, lifi la gera kae ani, ma gera kae 'ala niriniritae ma gerakae giria lifoda. 43 Ioli rada gi, gera ka tala malaa da'afi 'i laola tatalona Mama gera li. Moulu malata 'oka sulia 'are 'e gi.”

Olu tarifulaana gi

44 Jesus ka sae lou 'uri 'e fala wale li galona lia gi, “Tatalona God 'e malaa bata ba'ela gera faa agwaa 'i laola raku li. Ma talasi te wale 'e lesia, 'i lia ka faagwaa lou 'ala. Ma 'e babalafe rasua, ma ka la ma ka foli 'alia 'are lia gi sui, ma ka folia lo raku fo, 'ali 'e sakea 'ala bata ba'ela fo 'e 'eli fafia 'i laola.

45 “Ma Tatalona God 'e malaa lou wale foli 'ali 'are la 'e lio 'afia fufuae roa iroiroa 'oka lia folinai 'e ba'ela rasua. 46 Talasi 'e daria fufuae roa iroiroa fo liunai 'e ba'ela rasua li, ka la, ka li foli 'alia 'are lia gi sui, sui ka folia lo.

47 “Tatalona God 'e malaa lou fuo gera kwaiasi 'alia 'i laola asi li, ma gera ka alasia 'alia ke kale ia afula mamata gi sui. 48 Ma talasi 'e fonu, ioli gera kwaiasi gi gera taraa 'i rara, ma gera ka gwauru 'i wado. Sui gera ka golia lo ia 'oka gi 'i laola apira gi, ma gera ka taasi 'alia ia ta'a gi. 49 'E 'urifo lou ala suinala molagali. Eniselo gi gerakae la mae, ma gera kae tolinia ioli ta'a gi faasia ioli 'oka gi. 50 Ioli ta'a gi, gera kae taasi 'alida 'i laola dunaa, ma 'i lififo gera kae ani, ma gera kae 'ala niriniritae ma gera kae giria lifoda.”

51 Sui Jesus ka soilidi 'uri 'e adaulu “Moulu saiala 'are 'e gi?”

Ma geraka olisi 'uri 'e ala, “'Eo.”

52 Ma Jesus ka sae 'uri 'e fadaulu, “'Amoulu lo ioli lau faalalau 'amoulu gi. 'Urifo 'amu ka faalalau 'alia alaana sulia Tatalona God. Moulu sai 'oka ala Geregerena Abu 'i laola Alafuuna 'Ualo failia alaana fa'alu 'e lau gi.”

Ioli 'i Nasaret gi gera barasi 'alia Jesus

(Mark 6:1-6; Luke 4:16-30)

53 Ala talasi Jesus 'e alaa 'alia tarifulaana fo gi ka sui, ka la lo faasia mae falua fo. 54 Ma ka oli lou mae ala mae falua lia 'i Nasareti. Ma ka la 'i laola luma fala foana li fala falalaunala ioli gi. Ma talasi ioli gi gera ronoa, gera ka kwele rasua, ma gera ka sae 'uri 'e, “Ma nanatana ala ite 'e kwate ka faalalau 'alia saenala God 'uri 'e, failia taunala 'are mama'ala gi? 55 Golu sai mola 'agaulu ala wale 'e, 'i lia wela Josef mola tae, wale 'e saiala raunailinala 'are 'alia 'ai li, ma teite lia mola Mary. Ma walefae lia gi mola James, Josef, Simon, ma Judas. 56 Ma gelifae lia gi, gera io mola 'ada fae golu 'i lifi'e. 'Uta 'e ka too rasua ala liotoo 'uri 'e?” 57 Ma talasi fo, gera ka barasi 'alia Jesus.

Sui Jesus ka sae 'uri 'e fada, “profet 'e 'ato fala 'alia walefae lia gi failia ioli ala mae falua lia gi li, 'ali gera ka lio 'ato ala.”

58 Ma Jesus iko 'ali taua tali 'are mama'ala afula ala mae falua lia, sulia ioli fo gi, gera barasili fitoo ala.

<- Matthew 12 Matthew 14 ->