Luka 8

Aka a roku a ɗa a tonoi Yesu

1 A ɓa̱ra̱kpa̱ wa, Yesu kyawunsai ilyuci n une n u yanyi kuɓari. Wa yan kadyanshi ka tsugono tsu Kashila̱. Kupanamere† vi aꞌa̱ ta̱ kaɓolo n eyi, 2 n aka a roku aza ɗa a pecei n ityoni i cingi na̱ mɓa̱la̱ n le kpam. Asuvu a le alya Meri, uza ɗa a ka isa̱ Magadaliya, uza ɗa a wutukpa̱i ityoni i cingi i shindere a asuvu a ne. 3 Yuwana uka u Kuza (uza ɗa wa̱ri kaɓa̱ngi ka Hiridu), n Suzana dem a tono yi ta̱, kaɓolo pini n aka a roku ushani. Gba̱ aka a na yi a ɓa̱nga̱ le ta̱ n ili i kukere i le.

Agisani a uza ɗa u wacangusi icun

(Matiyu 13:1-9; Marku 4:1-9)

4 An kakuma̱ ka ama ka ɓolongi, ama aꞌa̱ri u tuwusa̱ ara Yesu ilyuci ilyuci. Aku u tonuko le agisani, 5 “Kacimbi ka ka banai uce. Aꞌayin a ɗa wa̱ri a wacangusu icun yi, aku i roku i rukpusa̱i a ure. A kpatsai iꞌya, nnu kpam n ka̱ɗa̱sa̱i. 6 I roku kpam i rukpa̱i a atali. An i wuta̱i aku i ekpei, kpaci kuta̱nu ka̱ pini wa. 7 I roku kpam i rukpa̱i a awana. An a gbonguroi kaɓolo, awana yi a sapusai iꞌya. 8 I roku kpam i rukpa̱i a iyamba i shinga, i gbonguroi, i yain mmuku amangatawun‑amangatawun hal i lai tyoku ɗa a cei.”

An u danai nala, aku u ꞌya̱nga̱sa̱i kala̱ga̱tsu, u danai, “Gba̱ uza ɗa wa̱ri n atsuvu a upana, u pana.”

Kalen ka agisani ki

(Matiyu 13:10-17; Marku 4:10-12)

9 Atoni a Yesu a wece yi kalen ka agisani ki. 10 Aku u danai, “Eɗa̱ a wushunku ɗa̱ ta̱ i reve ukuna u ɗa wa̱ri a asuvu a tsugono tsu Kashila̱. Shegai aza ɗa a buwai, she n agisani. Kpaci tyoku ɗa wa̱ri ukorongi, [a] ‘A uwene a ka wene ta̱, shegai a ka reve ili iꞌya a wenei vi wa; a upana kpam a ka pana ta̱, shegai a ka reve ili iꞌya a panai vi wa.’

Yesu wutukpa̱i kalen ka agisani ki

(Matiyu 13:18-23; Marku 4:13-20)

11 “Kalen ka agisani ki ka na: icun yi ukuna u tsugono tsu Kashila̱ u ɗa. 12 Icun iꞌya i rukpa̱i a ure, alya aza ɗa a panai ukuna u tsugono tsu Kashila̱ vi. Aku Kala̱pa̱nsi ka wusai u ɗa a atakasuvu a le, tsa̱ra̱ a pityanangu n Kashila̱ a tsa̱ra̱ iwauwi wa. 13 I atali yi tani, alya aza ɗa a pana baci ukuna vi, aku a wushi u ɗa n ipeli, shegai aꞌa̱ n alu wa. A ɓa̱ra̱kpa̱ n uwushuku wa, an aꞌayin a ukondo a tuwa̱i, aku a lazai a rukpa̱i. 14 Iꞌya i rukpa̱i a asuvu a awana tani, alya aza ɗa a panai ukuna u tsugono tsu Kashila̱ vi. An a yain aꞌayin kenu, aku kadambula ka likimba, n utsa̱ri, n upana kayanyan ka likimba ka gbagbala le, hal a kpa̱ɗa̱i uyan ili i maci. 15 Iꞌya a cei a uyamba u shinga, alya ama a maci, aza ɗa a panai ukuna u tsugono tsu Kashila̱ vi. A ka̱na̱i u ɗa gbam-gbam a atakasuvu a le, a kawunki n u ɗa pini, a gbonguroi, a na̱ka̱i mmuku.”

Macikalu ukimbi n kabelu

(Marku 4:21-25)

16 Yesu doki u danai, “Uza wa̱ la wa sapa macikalu aku u kimba̱ ma n kabelu wa, ko kpam u zuwa ma a kere ka ivamkpatsu wa. Shegai u zuwa ma a kashamkpatsu ka ne, adama a aza ɗa a ka uwa a wene katyashi. 17 Iꞌya baci dem iꞌa̱ri usokongi, a ka kpa̱ɗa̱ iꞌya uwutukpa̱ wa. Ukuna wa̱ kpam la u ɗa wa kpa̱ɗa̱ u wuta̱ a kateshe wa. 18 Kiranai n iꞌya ya pana. Uza ɗa wa̱ri n ili, aya a tsu doku. Uza ɗa bawu wa̱ri n ili, maku ma ili ma wa wundya wa̱ri n ma vi, a ka wusa yi ta̱ iꞌya.”

Mma n aꞌangu Yesu

(Matiyu 12:46-50; Marku 3:31-35)

19 Mma n aꞌangu Yesu a tuwa̱i a asu u ne, shegai a fuɗa a rawa a asu u ne wa, adama a kakuma̱. 20 Aku a tonuko yi, “Mma u vunu n aꞌangu a vunu alya ɗe kushani a uwotsu, a ka ciga a wene vu.”

21 U wushunku le, “Aza ɗa a tsu pana kadyanshi ka Kashila̱ a kirana n ka, alya mma u va̱ n aꞌangu a va̱.”

Yesu vakunki aɓali

(Matiyu 8:23-27; Marku 4:35-41)

22 Kain ka te, Yesu uwai a kpatsu n atoni a ne. U tonuko le, “Tsu pasamgbanai upashi u niɗe.” Aku a uwai a kpatsu ki a lazai. 23 Aꞌa̱ri a asuvu a nwalu, aku alavu a pura̱ yi. Uwule n aɓali a ꞌya̱nga̱i a kushiva̱ ki. Kpatsu ku le ku gita̱i ushaɗangu n mini, hal ka shumbugu.

24 A banai a ba a ꞌya̱nga̱sa̱ yi a danai, “Uzakuwa, uzakuwa, tsa shumbugu ɗe!”

U ꞌya̱nga̱i, u ɓaranai uwule vi n aɓali yi. Aku a vaki, asu vi u wokoi shiriri. 25 Pini nala, u wece le, “Nte upityanangu u ɗe?”

A panai uwonvo a yain majiyan, aku a dansai utyoku u le, “Ya kumbu na vi, hal u tsu ɓarana uwule n aɓali, hal a pana̱ka yi?”

Yesu ta̱na̱sa̱i uza u ityoni i cingi

(Matiyu 8:28-34; Marku 5:1-20)

26 Pini nala, Yesu n atoni a ne a rawai a uyamba u Garasa u ɗa wa̱ri a upashi u Kushiva̱ ku Galili. 27 N uwuta̱ u Yesu a kpatsu ki, uza u ityoni i cingi u roku, uza u ilyuci vi, u tuwa̱i u gawunsai n eyi. U ɓa̱ra̱kpa̱ ta̱ u uka aminya wa kpam u tsu dusuku a kuwa wa, shegai a asu u asaun. 28 An u wenei Yesu, u rukpa̱i a kapala ka ne, aku u ꞌya̱nga̱sa̱i kala̱ga̱tsu u danai, “Ndya i birika vu na̱ mpa, Yesu Maku ma Kashila̱ ka Zuba? Ma folo vu kotsu vu yan mu mavura wa.” 29 Dana ɗa u danai nala, kpaci an a ka gawunsa vi, Yesu ɓarana ta̱ ityoni i cingi yi i wuta̱ a asuvu a vuma vi. I tsu varangusu yi ta̱ aꞌayin ushani. A tsu ka̱na̱ yi ta̱ a sira n ikani n irim, aku u kiɗa̱sa iꞌya. Ityoni i cingi yi i zuwa yi u laza she a mete.

30 Yesu wece yi, “Ndya kala ka vunu?”

U danai, “Katam,” kpaci ityoni i cingi iꞌa̱ ta̱ ushani a asuvu a ne. 31 Aku a rongo yi ufolo, kotsu u tonuko le a uwa a kaɗa̱ka̱ ka bawu ka̱ri n utyoku wa.

32 A asu vi tani, ushiga u pige u mburusunu u ɗa pini wa lina a kaga̱la̱la̱ ka masasa. Aku a folo yi u a̱sa̱ka̱ le a uwa a asuvu a le, aku u a̱sa̱ka̱ le tani a uwa. 33 Ityoni i cingi yi i wuta̱i a asu u vuma vi, a uwai a ushiga u mburusunu vi. Ushiga vi tani u gida̱la̱i n ilyaɗi she a kushiva̱, a kuwa̱i pini a mini mi.

34 An aliniki a mburusunu a wenei ili iꞌya i gita̱i, a sumai a ba a dansai ukuna vi a ilyuci n une. 35 Ama ushani a tuwa̱i a wene ukuna u ɗa u gita̱i. An a tuwa̱i a asu u Yesu, aku a cinai uza ɗa ityoni i cingi i wuta̱i ara ne vi ndishi a kapala ka ne. Uza vi u uka ta̱ aminya, kpam n ugboji u ne. Aku a panai uwonvo. 36 Aza ɗa a wenei ukuna vi, a tonuko le tyoku ɗa a ta̱na̱sa̱i uza u ityoni i cingi vi. 37 Gba̱ aza a uɓongu u uyamba u Garasa a foloi Yesu u a̱sa̱nka̱ le a asu vi. Kpaci uwonvo u ka̱na̱ le ta̱ cika.

An u uwai a kpatsu ki wa laza, 38 uza ɗa ityoni i cingi i wuta̱ yi vi, u folo yi u a̱sa̱ka̱ yi u toni yi. Shegai u tonuko yi u wala, u danai, 39 “Gono a kuwa, vu ba vu dana ukuna u pige u ɗa Kashila̱ ka yanka vu.” Aku u banai a asuvu a ilyuci u danai manyan ma pige ma Yesu yanka yi.

Uta̱na̱sa̱ u makere ma Jayiru n uka u mpasa

(Matiyu 9:18-26; Marku 5:21-43)

40 An Yesu kpatalai u gonoi a upashi u kushiva̱ vi, ama ushani a ryabusa yi, kpaci aya aꞌa̱ri a uvana. 41 Aku vuma roku u rawai, uza u kala Jayiru, uzapige u kagata ka Kashila̱. U kuɗa̱ngi a kapala ka ne, u folo yi u bana a kuwa ku ne, 42 adama a maku ma makere ma ne ma ma̱ri a una̱ u ukpa̱. Aya utyoku u ne a asu u asheku a ne, wa̱ ta̱ n ayen evu n kupa n a re.

An Yesu wa̱ri a nwalu, shegai kakuma̱ ka ama ka̱ri yi a uma̱tsa̱. 43 Aku uka roku, uza ɗa u yain ayen kupa n a re n maɓa̱la̱ ma ula̱la̱ u mpasa. [U wunai gba̱ iꞌya wa̱ri n iꞌya a asu u aguma̱.][b] Shegai ko uza u fuɗa u ta̱na̱sa̱ yi wa. 44 U raɓai a kucina̱ ku ne, u sawai kaletsu ka kunya ku ne. Kute‑kute, mpasa mi n a̱sa̱ka̱i ula̱la̱.

45 Aku Yesu danai, “Ya sawa mu?”

An ama yi gba̱ a nanai, Bituru danai, “Uzakuwa, kakuma̱ ka ama ka ka yain ushani ka geɓishe vu.”

46 Shegai u danai, “A sawa mu ta̱. Kpaci n pana ta̱ ucira u wuta̱i a asuvu a va̱.”

47 An uka vi u wenei wa̱ri n tyoku ɗa wa kpawan wa, aku u raɓai evu, n u jeki ikyamba. U kuɗa̱ngi a kapala ka ne, u danai a kapala ka ama gba̱ ili iꞌya i zuwai u sawa yi, n tyoku ɗa kpam u ta̱na̱i kute‑kute. 48 Yesu tonuko yi, “Maku ma va̱, upityanangu u vunu u ta̱na̱sa̱ vu ɗe, wala ili i vunu mai.”

49 Eyi pini a kadyanshi, aku uza roku u wuta̱i a kuwa ku uzapige u kagata ka Kashila̱ ki, u rawai u danai, “Makere mi ma kuwa̱ ɗe, kotsu vu damgbara̱sa kawenishiki ki kpam wa.”

50 An Yesu panai nala, u wushunki Jayiru vi, “Kotsu vu pana uwonvo wa. Avu gai pityanangu, wa ta̱na̱ ta̱.”

51 An u rawai a kuwa ki, u wushuku uza u uwa pini kaɓolo n eyi wa, she Bituru, n Yahaya, n Yakubu, n tata u maku mi na̱ mma u ne. 52 Shegai gba̱ aꞌa̱ri a kushen, hal n a lapi akamba adama a ukpa̱ u makere mi. Yesu danai, “A̱sa̱ka̱i kushen, kuwa̱ ɗa u kuwa̱i wa, alavu a ɗa yi.”

53 Aku a ka dosuso yi idyoshi i magori, an a revei u kuwa̱ ɗe. 54 U ka̱na̱i kukere ku makere ki, u ꞌya̱nga̱sa̱i kala̱ga̱tsu, u danai, “Makere, ꞌya̱nga̱.” 55 Uma u ne u gonoi, kute‑kute u ꞌya̱nga̱i. Aku u danai a ne yi ilikulya. 56 Tata u ne na̱ mma u ne a yain majiyan. Shegai u ɓarana le, kotsu a tonuko uza ili iꞌya i gita̱i wa.

<- Luka 7 Luka 9 ->