Baluwa kwa

Waebulania
Ulongozi
Kitabu cha Waebulania ni baluwa ya kuwagangamiza wanhu na yolagusa Yesu viyatimilize mbuli za ulaguzi mna idilagano da umwaka. Ikitabu chandikigwa kamba vija munhu yowapetela wanhu. Mkitabu kino cha Waebulania kuna vilaguso kubanza 60 va lagano da umwaka, avo vose volagusa goya Yesu viyatimilize ulaguzi na sang'hano ya Mulava nhosa Mkulu wa Wayahudi. Kwa kilamuso acho ikitabu chandikigwa kuwagangamiza Wayahudi wamtogole Yesu. Kitabu cha Waebulania cholagusa Yesu viyagamambukize malagizo ga Musa, avo walava nhosa hawalondeka kulava nhosa kabili. Yesu kakala nhosa kwa nzambi zose, mwanza umoja na kwa kipindi chose. Vivija wanhu wamtogole Yesu mna ikipindi chetu wogangamizigwa mna ibaluwa ino ya Waebulania muladi wagendelele kumkweleleza Yesu Kilisito ayo yotenda idahike kumwetu tumtamanile Mulungu, na vivija tugendelele kumtamanila heyo (Sula ya 12:2).
Kuduhu munhu yajuwile yandike baluwa ino ya Waebulania, lakini wanhu woifunza mbuli wogesa sengine munhu yandike kodaha kuwa mtumigwa Paulo hebu Luka hebu Balinaba. Vivija mwaka uyandikigwe baluwa ino haujuwike bule, lakini wanhu wengi wogesa yandikigwa kuchugu ya mwaka wa 70 toka kuvumbuka kwa Kilisito. Buga da Yelusalemu dinangigwa mwaka wa 70 toka kuvumbuka kwa Kilisito, lakini mwandikaji wa baluwa ino kolonga mbuli ya Yelusalemu kamba vidikalile ding'hali kunangigwa. Baluwa ino ya Waebulania yandikiligwa kudibuga da Lumi (Sula ya 13:24) na yogesigwa ipwililisigwa kwa wanhu wamtogole Yesu mna ivibumbila.
Mbuli zili mkitabu
Mwandikaji kolagusa kuwa Yesu ayo mkulu kubanza watula ndagu wa Mulungu na wasenga wa kuulanga (Sula ya 1:1-4:13).
Abaho kagendelela kulagusa kuwa Yesu ayo mkulu kubanza walava nhosa wakalile wosang'hana mna Ing'anda ya Mulungu ako Yelusalemu (Sula ya 4:14-7:28).
Vivija sang'hano ya Yesu ayo ng'hulu mna idilagano da umwaka diyatendile Mulungu na wanhu zake kubitila malagizo gayamgwelele Musa (Sula ya 8:1-10:31).
Viyamambukize kulonga ukulu wa Yesu mna izinzila zose mwandikaji kolava mafundizo gayagwe (Sula ya 10:32-13:17).
Kukimambukizo mwandikaji komambukiza kwandika kwa kulonga mbuli za kugangamiza na kuwalamusa wanhu (Sula ya 13:18-25).

Mulungu kalonga kubitila Mwanage

1 Baho umwaka, Mulungu kalonga na wahenga zetu miyanza mingi na kwa nzila nyingi kubitila watula ndagu wake, 2 lakini siku zino za kuuhelelo, kalonga na tweye kubitila Mwanage, heyo iyo ija kwa nzila yake Mulungu kaumba ulanga na isi na vinhu vose vili mumo. Mulungu kamsagula ayo na kamgwaa vinhu vose viwe vake. 3 Heyo ayo mng'alo wa ukulu wa Mulungu na koigala na Mulungu too! Kila kinhu cholawilila kwa lagizo jake dili na nguvu. Viyamambukize kuzisunha nzambi za wanhu, kakala kuna uukulu kuko kuulanga mwambu wa mkono wa kudila wa Mulungu mkulu.

Ukulu wa Mwana wa Mulungu

4 Mwana kagweleligwa ukulu kubanza wasenga wa kuulanga, kwavija twaga diyagweleligwe na Mulungu dolagusa heyo mkulu kubanza wose. 5 Kwavija Mulungu hamulongele bule msenga wa kuulanga yoyose,

“Gweye kwa Mwanangu na lelo nolonga wose wajuwe,

niye na Tatako.”

Wala Mulungu halongile bule mbuli ya msenga yoyose wa kuulanga,

“Niye nokuwa Tatake,

na heyo kokuwa Mwanangu.”

6 Lakini Mulungu viyomtuma Mwanage chaudele mwiisi, kolonga,

“Wasenga wa kuulanga wose wa Mulungu wamtambikile.”

7 Lakini mbuli ya wasenga wa kuulanga, Mulungu kalonga,

“Mulungu kawatenda wasenga zake wa kuulanga wawe beho,

na wasang'hanaji zake wawe milambi ya moto.”

8 Lakini kwa Mwanage, Mulungu kalonga,

“Go Mulungu undewa wako waduhu uhelelo!

Kowalongoza goya wanhu zako.

9 Gweye kuganogela ganogile na kugehila gehile.

Lekaavo Mulungu, yeli Mulungu wako kakugwaa ukulu,

kubanza wayago,

avo kudeng'helela.”

10 Na vivija kalonga,

“Mndewa, gweye kusimika mhanda za isi baho haichanduso,

na kutenda ulanga kwa makono gako mwenyego.

11 Avo vosegela, lakini gweye kosigala siku zose,

vose volala kamba viwalo.

12 Kowakunzakunza kamba kitanga,

nao wogaluka kamba mgolole ulalile.

Lakini gweye kwavivija siku zose,

na ugima wako waduhu uhelelo.”

13 Mulungu hamulongele ng'o msenga wa kuulanga yoyose,

“Kala hano muukulu mwambu wangu wa mkono wa kudila,

mbaka niwahume wanhu wakwihile na niweke

hasi mmagulu gako.”

14 Vino wasenga wa kuulanga ndio choni? Wao loho iwomsang'hanila Mulungu yawatumile kuwataza wanhu waja wonda waubokele ukombozi.

Waebulania 2 ->