Mateo 13

Mangunguma Na Gasabwag

(Marcos 4:1-20; Lucas 8:4-15)

1 Yon man na adlaw na gatudlo Jesus i ta iya na mga tinudluan naan ta isya na balay, galin kanen i dya daw megbeng naan kilid ta Dagat Galilea daw gamungko dya. 2 Sikad tama na mga ittaw giling dya daw gatipon naan ki kanen. Tenged sikad tama ittaw, gasakay kanen i naan ta buti daw mungko. Mga ittaw an a, gatindeg naan ta dagsayan. 3 Tama iya na paambal ki danen paagi ta mga paanggid na isturya na paryo ti: “Mamati kaw! May mangunguma na giling naan ta iya na uma aged magsabwag ta binni. 4 Ta iya na pagsabwag, may mga binni na katupa naan ta dalan. Mga yupan gaprani daw mga binni an ubos danen ta tuktok. 5 Duma an na binni katupa naan ta batuan na may tappaw nang na basak. Tenged tappaw nang, ula nang lugay nanlisok en mga binni an. 6 Na ugto-adlaw en, galayeng daw gakeseg tak babaw nang mga gamot an. 7 Duma man an na binni katupa naan ta basak na natubuan ta mga telleken na lamunon. Na gatubo en mga lamunon, nalemmes mga binni ya na gatubo. 8 Piro, duma pa gid na binni katupa naan ta dayad na basak daw gatubo, gabakod daw namunga. May bunga na gapungpong ta isya gatos na passi, may anen man sisinta daw may anen man trinta.” 9 Gambal pa Jesus i, “Daw kino liag magbaton ta ake i na ambal, isipen din gid ta usto namatian din an.”

10 Gaprani mga tinudluan Jesus ki kanen daw gainsa, “Man-o tak gagamit ka ta mga paanggid na isturya ta imo na pag-ambal naan ta mga ittaw?” 11 Sabat Jesus, “Kyo na mga tinudluan ko patagan ta Dyos ta pribiliyo na maintindian nyo mga ula din pasugira anay pa sa parti ta iya na pagdumala. Piro, duma na mga ittaw ula din paatagan 12 tak daw kino kaintindi daw gapati ta ake na mga patudlo parti ta pagdumala ta Dyos, dugangan pa gid ta Dyos asta na magtama iya an na maintindian. Piro, daw kino ula gapati, bawian pa ta Dyos kanen an daw ino na naintindian din parti ta pagdumala ta Dyos. 13 Yon na gatudlo a paagi ta mga paanggid na isturya naan ta duma na mga ittaw tak maski patan-aw danen ta miad ake na mga buat, ula man gyapon kaintindi daw ino beet ambalen. Maski namatian danen ta miad ake na mga patudlo, paryas ula man gyapon danen an kamati daw ula man gyapon kaintindi. 14 Tenged iling tan danen an, natuman en sulat ya Isaias na prupita anay pa sa na Dyos gambal,

‘Maski mamati kaw pa ta miad daw magtan-aw,

dili kaw man gyapon kaintindi daw ino beet ambalen.

15 Yi na mga ittaw, dessen iran na ulo.

Gapabengngel nang danen an daw gapabulag-bulag

aged paryas na ula danen an kakita, kamati daw kaintindi

tak basi daw maintindian danen, magnelsel daw marani ki yaken

daw patawaren ko danen an.’ ”*

16 Ambal man Jesus, “Iling tan duma na mga ittaw, piro may bakod kaw na pribiliyo tak kakita kaw ta ake na mga buat daw kamati man ta ake na ambal. 17 May bakod kaw gid na pribiliyo daw sugiran ta kyo na anay pa sa tama na manugsugid ta kabebet-en ta Dyos daw mga dyusnon na ittaw na gaandem na makita danen mga buat na nakita nyo, piro ula bisan isya ki danen kakita. Liag man danen na mamatian mga ambal na namatian nyo, piro ula bisan isya ki danen kamati.”

18 Ambal pa Jesus, “Matian nyo daw ino beet ambalen ta paanggid na isturya ta mangunguma na gasabwag. 19 Isya na ittaw kamati ta tudlo parti ta pagdumala ta Dyos, piro ula kanen kaintindi ta usto. Gabot Satanas daw pakamang din tudlo ya na naan ta isip ta ittaw. Iling tan beet ambalen ta mga binni na katupa naan ta dalan. 20 Mga binni na katupa naan ta batuan na may tappaw nang na basak paryo ta tudlo parti ta ambal ta Dyos na pamatian ta mga ittaw daw pabaton dayon na may kalipay, 21 piro iran na pagpati dili terek ta iran na nakem. Paryo danen ta tanem na mga gamot an babaw nang. Gani, ula nang lugay iran na pagpati. Na gabot mga prublima daw papangabot danen ta mga gakuntra ki danen tenged ta iran na pagpati ta tudlo ya, patalikuran danen dayon iran na pagpati. 22 Mga binni na katupa naan ta natubuan ta mga telleken na lamunon paryo ta tudlo parti ta ambal ta Dyos na pamatian ta mga ittaw, piro nalipatan danen tudlo ya tenged gapalibeg danen parti ta pangabui daw gangabot man na magmanggaranen. Ula en pulos iran na pagpati tak ula risulta na paryo danen an ta tanem na ula gabunga. 23 Mga binni na katupa naan ta dayad na basak paryo ta tudlo parti ta ambal ta Dyos na pamatian ta mga ittaw daw papatian man danen daw may dayad na risulta iran na pagpati. Danen an paryo ta tanem na gapungpong ta bunga na may isya gatos na passi, may sisinta daw may anen man na trinta.”

Kilo Na Lamunon Na Gatubo Naan Ta Triguan

24 Gaisturya Jesus i ta isya pa na paanggid, “Pagdumala an ta Dyos paryo ta natabo ta isya na mama na gasabwag ta dayad na binni na trigo naan ta iya na uma. 25 Piro, isya na kilem na gatunuga pa mga ittaw, giling iya na kuntra naan ta uma ya daw pasabwagan ta binni ta lamunon na kilo na daw lagen paryo man ta trigo. Pagtapos ta pagsabwag, guli iya na kuntra. 26 Na gatubo en trigo ya daw gamunga, nakala man en daw indi sa mga lamunon. 27 Mga suguon ta tag-iya ta uma giling ki kanen daw gambal, ‘Amo, di' ba dayad na binni imo na pasabwag naan ta imo na uma? Man-o taan tak may anen man dya kilo na mga lamunon?’ 28 Sabat din, ‘Pasabwag ta kuntra.’ Insa danen, ‘Gusto no na bud-uton nay mga lamunon an?’ 29 Sabat din, ‘Dili nang anay. Daw bud-uton nyo, basi madapil trigo an. 30 Bay-an nyo nang anay asta na mabot uras ta tag-ani. Daw tag-ani en, suguon ko mga manug-ani an na bud-uton danen kilo an na mga lamunon daw begkesen aged sunugon. Piro trigo an a, tipunon danen daw itago naan ta ake na budiga.’ ”

Binni Na Mustasa

(Marcos 4:30-32; Lucas 13:18-19)

31 Gaisturya Jesus i ta isya pa man na paanggid, “Pagdumala an ta Dyos paryo ta natabo ta binni na mustasa†Naan ta lugar ta mga Judio ta timpo Jesus, mustasa an isya klasi na kaoy. Ula pagulay, piro liso ta mustasa pagamit na panglasa. na patanem ta isya na ittaw naan ta iya na uma. 32 Yi na binni pinakatise ta tanan na binni. Piro, na gatubo en, mas pa bakod kaysa ta tanan na tanem na gulay daw naimo na bakod na kaoy. Bisan mga yupan an gatugdon daw gasalag naan ta iya na mga sanga.”

Pampaabok Ta Tinapay

(Lucas 13:20-21)

33 Gaisturya Jesus i ta isya pa gid na paanggid, “Pagdumala an ta Dyos paryo ta natabo ta tise na pampaabok ta tinapay na palaket ta isya na bai naan ta tama na arina na bali tallo sekeb ta bakod na sekeban.‡Sekeban na pasambit naan ta birsikulo trintay-tris, ta timpo Jesus kada isya pwidi maugsakan ta tama na arina na paryo ta katamaen ta pitto kilo. Maskin tama arina an, napaabok man gyapon tanan.”

Ambal Jesus Parti Ta Iya Na Pag-isturya Ta Mga Paanggid

(Marcos 4:33-34)

34 Na gatudlo Jesus i naan ta mga ittaw parti ta pagdumala ta Dyos, tanan na panudluon din paagi nang ta mga paanggid. Ula kanen gatudlo ki danen daw dili, paagi nang ta mga paanggid. 35 Ta iya na pag-isturya ta mga paanggid, natuman sinulat ya ta isya na prupita anay pa sa,

“Mag-ambal a ki danen paagi ta mga paanggid.

Mag-ambal a parti ta mga ula pa nlami ta mga ittaw

alin pa ta pagbuat ta kalibutan.”§

Pagsaysay Jesus Parti Ta Paanggid Ta Kilo Na Lamunon

36 Pagtapos Jesus ta pag-isturya ta mga paanggid, padilian din mga ittaw na patudluan din daw gaselled naan ta balay na iya na dayunan. Gaprani iya na mga tinudluan daw gainsa, “Pwidi kay no sugiran daw ino beet ambalen ta paanggid ya parti ta kilo na lamunon.” 37 Sabat din, “Ittaw ya na gasabwag ta dayad na binni beet ambalen Kanen Na Alin Ta Langit Na Natao Naan Ta Kalibutan. 38 Uma ya beet ambalen kalibutan i. Dayad ya na binni beet ambalen mga ittaw na sakep ta pagdumala ta Dyos daw kilo ya na lamunon, mga sakep ta pagdumala Satanas. 39 Kuntra ya na gasabwag ta binni ta kilo na lamunon beet ambalen Satanas. Tag-ani ya beet ambalen pag-ukom ta Dyos naan ta katapusan ta yi na timpo* daw mga manug-ani ya, danen mga angil ta Dyos. 40 Pag-ukom an ta Dyos ta katapusan paryo ta pagtipon daw pagsunog ta kilo na lamunon na pabud-ot. 41 Ta timpo ta pag-ukom ta Dyos, Kanen Na Alin Ta Langit Na Natao Naan Ta Kalibutan magpadala ta iya na mga angil aged tanan na gatintar daw tanan man na gabuat ta malain tipunon danen daw belagen naan ta mga ittaw na iya na padumalaan. 42 Mga ittaw na malain ipilak ta mga angil naan ta apoy na gadaba-daba daw naan dya mangagal ta tudo daw magbaggit ta iran na ngipen. 43 Mga gapasakep ta pagdumala ta Dyos, naan danen ta kaarian ta ate na Amay na paryo danen an ta adlaw na gasilak gid. Daw kino liag magbaton ta ake i na ambal, isipen din gid ta usto namatian din an.”

Manggad Na Nakita Naan Ta Uma Daw Pirlas Na Maalen

44 Gambal pa Jesus i naan ta iya na mga tinudluan, “Pagdumala an ta Dyos paryo ta natabo ta manggad na nalebbeng naan ta isya na uma. Manggad an nakita ta isya na ittaw daw patampekan din isab. Ta iya na kalipay guli kanen daw pabligya din tanan din na pagkabetang daw papalit uma ya.”

45 Ambal pa Jesus, “Isab, pagdumala an ta Dyos paryo ta natabo daw isya na nigusyanti gangita ta dayad na mga pirlas. 46 Pagkita din ta dayad na pirlas na sikad maal, guli kanen an daw pabligya tanan din na pagkabetang daw papalit din pirlas ya.”

Mga Sidda Na Naapas Naan Ta Pukot

47 Gambal pa Jesus i naan ta iya na mga tinudluan, “Isya pa na paanggid. Pagdumala an ta Dyos paryo ta natabo daw may pukot na pataktak naan ta dagat daw klasi-klasi na mga sidda naapas. 48 Na tama en apas naan ta pukot, pabatak ta mga mananagat daw dleen ta baybay. Gapungko danen daw papili dayad an na mga sidda daw paugsak naan ta bangkat. Piro, dili dayad na mga sidda papilak. 49 Iling man tan matabo ta mga ittaw ta pag-ukom ta Dyos naan ta katapusan ta yi na timpo.† Mga angil an mabot daw belagen danen mga ittaw an na malain daw matareng. 50 Mga malain an pilak naan ta apoy na gadaba-daba daw naan dya mangagal ta tudo daw magbaggit ta iran na ngipen.”

Mga Bag-o Daw Dati Na Tudlo

51 Jesus i gainsa ta iya na mga tinudluan, “Naintindian nyo tanan na paanggid na paisturya ko?” Sabat danen, “Ee.”

52 Ambal pa Jesus, “Kada manugtudlo na gasunod ta patudlo ki kanen parti ta pagdumala ta Dyos sarang magtudlo ta dati na mga tudlo daw bag-o man na mga tudlo. Manugtudlo na iling tan paryo ta tag-iya ta balay na tama daan daw bag-o man na manggad naan ta taguan na pwidi din iprisintar naan ta iya na mga bisita.”

Pagsikway Ki Jesus Ta Iya Na Mga Kasimanwa

(Marcos 6:1-6; Lucas 4:16-30)

53 Pagtapos Jesus ta pag-isturya ta mga paanggid naan ta iya na mga tinudluan, gapadayon kanen ta iya na pagpanaw. 54 Guli kanen naan ta banwa na naan dya kanen an gabakod.‡Nazaret banwa na naan dya gabakod Jesus. Naan dya gatudlo kanen naan ta balay tipunan daw gatingala gid tanan na kamati ki kanen daw gambal danen, “Indi alin iya na kanlaman daw iya na gaem ta pag-imo ta mga katingalaan? 55 Di' ba amay din karpintiro ya? Di' ba inay din Maria an daw mga utod din danen Santiago, Jose, Simon daw Judas? 56 Di' ba mga utod din na bai anen man di ta ate i na banwa gaistar? Indi gid alin iya na tudlo?” 57 Tenged iling tan iran na isip parti ki Jesus, ula gid danen an gapati ki kanen. Piro, gambal Jesus ki danen, “Bisan indi na lugar, mga prupita an na manugsugid ta kabebet-en ta Dyos pataod gid ta mga ittaw, piro naan ta iran gid na banwa ula pataura ta iran na kasimanwa daw pamilya.” 58 Tenged mga kasimanwa Jesus ula gapati ki kanen, dili gid tama nabuat din na mga katingalaan naan ta iran na banwa.

<- Mateo 12 Mateo 14 ->