4 ’Jo̱ lajo̱b cajméeˋ ꞌlɨɨ˜ yʉ́ʉꞌ˜ quíˉiiꞌ Abraham, cagüɨꞌɨ́ɨˊbre e fɨˊ Caldea do jo̱ fɨˊ dob cangogüeárˋ fɨˊ Harán. Jo̱ mɨ˜ cangɨ́ˋ jo̱, cajúmˉ tiquiáꞌrˆ. Jo̱ Fidiéebˇ catǿˉ quiáꞌˉ i̱ Abraham do fɨˊ Canaán fɨˊ lɨ˜ néeˊ jneaa˜aaꞌ lana. 5 Dsʉꞌ jaˋ cacuøꞌˊ Fidiéeˇ dseaˋ íˋ jí̱i̱ꞌ˜ co̱o̱ˋ uǿˉ ie˜ jo̱. Jo̱ Fidiéeˇ casɨ́ꞌrˉ ꞌlɨɨ˜ yʉ́ʉꞌ˜ Abraham e nicuǿꞌˉbre dseaˋ sɨju̱ˇ dseaˋ do e uǿˉ do, nañiˊ faꞌ jí̱i̱ꞌ˜ jaangˋ jó̱o̱ˊ ꞌlɨɨ˜ yʉ́ʉꞌ˜ Abraham jaˋ mɨˊ seengˋ ie˜ jo̱. 6 Jo̱guɨ casɨ́ꞌˉbɨ Fidiéeˇ i̱ Abraham do e jaléngꞌˋ dseaˋ Israel i̱ lɨ́ɨngˊ dseaˋ áangˊ quíˉnaaꞌ nidsilíiñˉ e nigüeárˋ e lɨ́ɨiñˊ dseaˋ fɨɨˋ jiéꞌˋ fɨˊ co̱o̱ˋ ni˜ guóoꞌ˜ uǿˉ e néeˊ huí̱i̱ˉ. Jo̱ fɨˊ jo̱b nijméiñꞌˉ do ta˜ laco̱ꞌ dseaˋ sɨꞌnɨɨngˇ jo̱guɨ gabˋ nidsingɨ́ɨiñˉ do lajeeˇ quiʉ̱́ˋ ciento ji̱i̱ˋ. 7 Jo̱ casɨ́ꞌˉbɨguɨ Fidiéeˇ i̱ Abraham do jo̱ cajíñꞌˉ: “Jnea˜ nicuǿøˆø iihuɨ́ɨˊ jaléngꞌˋ dseaˋ i̱ nijmeángꞌˋ ta˜ jaléngꞌˋ dseaˋ quiéˉe e lɨiñꞌˊ do dseaˋ sɨꞌnɨɨngˇ. Jo̱ mɨ˜ ningɨ́ˋ jo̱, niꞌuǿmˋ jaléngꞌˋ i̱ dseaˋ quiéˉe do fɨˊ jo̱, jo̱ jaléngꞌˋ íˋ nijmérˉ lají̱i̱ꞌ˜ e iim˜baa e fɨˊ guóoꞌ˜ uǿˉ na.” Jo̱ lanab casɨ́ꞌˉ Fidiéeˇ i̱ Abraham do ie˜ jo̱.
8 ’Jo̱ Fidiéeˇ cacuøꞌrˊ júuˆ ꞌlɨɨ˜ yʉ́ʉꞌ˜ Abraham, jo̱ catɨguaˇ júuˆ e tó̱o̱ˋ li˜ fɨˊ ngúuˊ táangˋ lají̱i̱ꞌ˜ yʉ̱ʉ̱ˋ sɨñʉʉˆ e laco̱ꞌ cuøˊ li˜ e Fidiéebˇ lɨ́ɨngˊ Diée˜ quiáꞌrˉ, jo̱ lajo̱b ta˜ caquiʉꞌˊ Fidiéeˇ quiáꞌˉ ꞌlɨɨ˜ yʉ́ʉꞌ˜ Abraham e nijmiti˜bre e jo̱. Jo̱baꞌ mɨ˜ tɨˊ lɨ˜ calɨséngˋ jaangˋ jiuung˜ sɨñʉʉˆ quiáꞌrˉ i̱ calɨsíˋ Isáaˊ, jo̱ caté̱e̱ˋbre li˜ fɨˊ ngúuˊ táaiñꞌˋ do mɨ˜ cadsíñˉ jñiáˉ jmɨɨ˜ lɨ́ꞌˆ laco̱ꞌ ta˜ cahuɨ̱́ꞌˋ quiáꞌrˉ. Jo̱guɨ lajo̱b cajméeˋ i̱ Isáaˊ do mɨ˜ calɨséngˋ jaangˋ jó̱o̱rˊ sɨñʉʉˆ i̱ calɨsíˋ Jacóoˆ, jo̱guɨ lajo̱b cajméeˋ Jacóoˆ cajo̱ có̱o̱ꞌ˜ lajɨˋ guitúungˋ jó̱o̱rˊ sɨñʉʉˆ i̱ calɨséngˋ quiáꞌrˉ. Jo̱ i̱ guitúungˋ dseañʉꞌˋ íbˋ lɨ́ɨˊ tiquiáꞌˆ lajɨˋ guitu̱ˊ ꞌléꞌˋ dseaˋ Israel i̱ lɨ́ɨngˊ dseaˋ áangˊ quíˉiiꞌ do.
9 ’Jo̱ co̱ꞌ jaléngꞌˋ i̱ jó̱o̱ˊ Jacóoˆ i̱ lɨ́ɨngˊ dseaˋ áangˊ quíˉiiꞌ do calɨ́ˉ dsihuɨ́ɨmˊbre quiáꞌˉ i̱ rúiñꞌˋ i̱ siiˋ Séˆ do, jo̱baꞌ caꞌnɨ́ɨmˋbreiñꞌ do có̱o̱ꞌ˜ dseaˋ i̱ seengˋ fɨˊ Egipto, jo̱ i̱ dseaˋ íˋ fɨˊ jo̱b cajéengˋneiñꞌ. Jo̱ dsʉꞌ eáamˊ cajmɨcó̱o̱ꞌ˜ Fidiéeˇ quiáꞌˉ i̱ Séˆ do, 10 jo̱ caleáamˋbreiñꞌ do jee˜ jaléꞌˋ iihuɨ́ɨˊ e sɨꞌíˆ e nidsingɨ́ɨiñꞌˉ do, jo̱guɨ cacuøꞌˊreiñꞌ do e tɨɨmˋbiñꞌ eáangˊ, jo̱guɨ cajméerˋ e guiʉ́bˉ caꞌéeˋ i̱ dseata˜ dseaˋ féngꞌˊ quiáꞌˉ Egipto có̱o̱ꞌr˜, jo̱guɨ cacuøꞌˊreiñꞌ co̱o̱ˋ ta˜ e lɨ́ɨiñꞌˊ do dseaˋ nʉꞌluu˜ quiáꞌˉ dseata˜ dseaˋ féngꞌˊ e fɨˊ Egipto do, jo̱guɨ e néeˊ niñꞌ˜ do fɨˊ ꞌnʉ˜ i̱ dseata˜ féngꞌˊ do có̱o̱ꞌ˜guɨ jaléngꞌˋ i̱ dseaˋ i̱ jmóoˋ ta˜ fɨˊ jo̱.
11 ’Jo̱ mɨ˜ cangɨ́ˋ jo̱, cajáˉ ji̱i̱ˋ ooˉ fɨˊ latøøngˉ Egipto có̱o̱ꞌ˜guɨ fɨˊ Canaán, jo̱ eáamˊ iihuɨ́ɨˊ cangongɨ́ɨngˉ dseaˋ cǿøngꞌ˜ quíˉnaaꞌ co̱ꞌ joˋ seaˋ e nidǿꞌrˉ. 12 Dsʉꞌ mɨ˜ calɨñiˊ i̱ Jacóoˆ do e seabˋ mɨcuɨꞌieeˋ fɨˊ Egipto, jo̱baꞌ fɨˊ jo̱b casíiñˋ jaléngꞌˋ jó̱o̱rˊ i̱ lɨ́ɨngˊ dseaˋ áangˊ quíˉiiꞌ do. Jo̱ e jo̱b laꞌuii˜ ya̱ꞌˊ e cangolíiñꞌˆ do fɨˊ Egipto.
13 ’Jo̱ mɨ˜ cangolíingˉtu̱ i̱ jó̱o̱ˊ Jacóoˆ fɨˊ Egipto e catɨ́ˋ tú̱ˉ ya̱ꞌˊ, jo̱guɨbaꞌ cajméeˋ Séˆ júuˆ có̱o̱ꞌ˜ jaléngꞌˋ i̱ dseaˋ íˋ e rúiñꞌˋ dseaˋ ngáangꞌ˜ có̱o̱ꞌ˜bre lɨiñꞌˊ do. Jo̱ lajo̱b calɨñiˊ i̱ dseata˜ Egipto do e dseaˋ Israel lɨ́ɨngˊ Séˆ laco̱ꞌguɨ jneaa˜aaꞌ. 14 Jo̱ mɨ˜ cangɨ́ˋ jo̱, caquiʉꞌˊ Séˆ ta˜ e nidséˉ tiquiáꞌrˆ Jacóoˆ co̱lɨɨng˜ có̱o̱ꞌ˜ jaléngꞌˋ dseaˋ sɨnʉ́ʉˆ quiáꞌrˉ fɨˊ lɨ˜ guiing˜ dseaˋ do fɨˊ Egipto. Jo̱ lɨ́ꞌˆ lajeeˇ lajɨɨiñˋ laꞌóꞌˋ cangolíiñˆ fɨˊ jo̱ tíiˊbre setenta y cinco.
15 ’Jo̱ lajo̱b cajméeˋ Jacóoˆ, cangogüeáˋbre fɨˊ Egipto có̱o̱ꞌ˜ jaléngꞌˋ dseaˋ sɨnʉ́ʉˆ quiáꞌrˉ. Jo̱ fɨˊ jo̱b cajúiñˉ, jo̱ fɨˊ jo̱bɨ cajo̱ cajúngˉ jaléngꞌˋ dseaˋ áangˊ quíˉnaaꞌ. 16 Jo̱ jaléꞌˋ móoˋ teáangꞌ˜ i̱ Jacóoˆ do cangocó̱o̱rˋ fɨˊ Siquem lɨ˜ se̱ꞌˊ Canaán, jo̱ caꞌóorˉ fɨˊ dsíiˊ tóˋ é̱e̱ˋ lɨ˜ caláˉ ꞌlɨɨ˜ yʉ́ʉꞌ˜ Abraham quiáꞌˉ jaangˋ i̱ calɨsíˋ Hamor e fɨˊ Siquem do.
17 ’Jo̱ mɨ˜ nɨjaquiéengˊ e nijmiti˜ Fidiéeˇ lají̱i̱ꞌ˜ júuˆ e cacuøꞌrˊ ꞌlɨɨ˜ yʉ́ʉꞌ˜ quíˉiiꞌ Abraham lamɨ˜ jéengˊguɨ eáangˊ, jo̱ eáamˊ nɨcangofɨ́ɨngˉ dseaˋ áangˊ quíˉiiꞌ dseaˋ Israel e fɨˊ Egipto do. 18 Jo̱ ie˜ jo̱ mɨ˜ caguáˋ jaangˋguɨ dseata˜ dseaˋ féngꞌˊ i̱ caquiʉꞌˊ ta˜ e fɨˊ Egipto do, jo̱ i̱ dseata˜ íˋ joˋ calɨcuíiñˋ Séˆ. 19 Jo̱ i̱ dseata˜ íˋ, eáamˊ gaˋ caꞌéerˋ có̱o̱ꞌ˜ jaléngꞌˋ dseaˋ góoˋnaaꞌ dseaˋ Israel, jo̱guɨ caquiʉꞌˊ i̱ dseata˜ do ta˜ e ꞌnéˉ nitiúuiñꞌˉ do jaléngꞌˋ yʉ̱ʉ̱ˋ sɨñʉʉˆ quiáꞌrˉ e laco̱ꞌ nijúuiñꞌˉ do.
20 ’Jo̱ ie˜ jo̱b cajo̱ cangáangꞌ˜ i̱ yʉ̱ʉ̱ˋ sɨñʉʉˆ Moi˜ do, jo̱ eáamˊ iáangˋ dsíiˊ Fidiéeˇ có̱o̱ꞌ˜ i̱ yʉ̱ʉ̱ˋ do. Jo̱ sejmiiˋbiñꞌ do cajmɨcuó̱o̱ˋ quiáꞌrˉ lajeeˇ gaangˋ sɨꞌˋ. 21 Jo̱ co̱o̱bˋ mɨ˜ catɨ́ˋ íꞌˋ e ꞌnéˉ nitiúuiñˉ i̱ yʉ̱ʉ̱ˋ do quiáꞌrˉ, jo̱baꞌ cangotiúumˇbre. Jo̱ jaangˋ sɨmɨ́ˆ quiáꞌˉ i̱ dseata˜ dseaˋ féngꞌˊ Egipto do, íbˋ cadséngꞌˋ i̱ yʉ̱ʉ̱ˋ do, jo̱ catǿˉbre fɨˊ quiáꞌrˉ, jo̱ cajmɨcuáangˋneiñꞌ do lafaꞌ jó̱o̱ˊbre. 22 Jo̱ mɨ˜ cacuaiñꞌˉ do, calɨtɨ́mˋbre lají̱i̱ꞌ˜ e tɨɨngˋ dseaˋ egipcio, jo̱guɨ eáamˊbɨ ꞌgøiñꞌˊ cajo̱ e tɨɨiñˋ jaléꞌˋ júuˆ có̱o̱ꞌ˜guɨ jaléꞌˋ e jmóoˋ dseaˋ do cajo̱.
23 ’Jo̱ mɨ˜ cadsíꞌˉ i̱ Moi˜ i̱ lɨ́ɨngˊ dseaˋ áangˊ quíˉiiꞌ do tu̱lóˉ ji̱i̱ˋ, caꞌɨ́ˋ dsíirˊ e nidsiꞌeer˜ dseaˋ góorˋ dseaˋ Israel i̱ taam˜bɨ fɨˊ Egipto do. 24 Jo̱ mɨ˜ caguiérˉ fɨˊ jo̱, cangáiñˉ jaangˋ dseaˋ egipcio i̱ táangˋ jmángꞌˋ jaangˋ dseaˋ góorˋ dseaˋ Israel. Jo̱ cajmɨꞌǿmꞌˋ Moi˜ i̱ dseaˋ góorˋ do, jo̱guɨ cajngamꞌˊbre i̱ dseaˋ egipcio do.
25 ’Jo̱ ɨˊ dsíiˊ i̱ Moi˜ do e nilɨlíꞌˆ jaléngꞌˋ i̱ dseaˋ góorˋ dseaˋ Israel do e laꞌeáangˊ có̱o̱ꞌ˜ íˋbre nileángˉ Fidiéeˇ jaléiñꞌˋ do, jo̱ dsʉꞌ jaˋ calɨlíꞌˆ i̱ dseaˋ góorˋ do jaléꞌˋ e jo̱. 26 Jo̱ mɨ˜ cajneáˉ lajo̱, ngóˉtu̱ Moi˜ caléꞌˋ catú̱ˉ e cangoꞌeerˇ dseaˋ góorˋ dseaˋ Israel. Jo̱ mɨ˜ caguiérˉ fɨˊ jo̱, cangáiñˉ gángˉ laꞌóꞌˋ dseaˋ góorˋ i̱ taang˜ ta˜ tɨ́ɨngˊ, jo̱baꞌ calɨꞌiiñ˜ e nisɨ́ngˉtu̱iñꞌ do røøˋ jo̱ casɨ́ꞌˉreiñꞌ: “¿Jialɨꞌˊ taang˜ ꞌnʉ́ꞌˋ ta˜ tɨ́ɨngˊ laꞌóꞌˋ rúngꞌˋnaꞌ?”
27 ’Jo̱baꞌ i̱ dseaˋ i̱ jmángꞌˋ i̱ jaangˋguɨ do calɨguíimˉbre quiáꞌˉ Moi˜, jo̱ caꞌlemꞌˊbreiñꞌ do jo̱ casɨ́ꞌˉreiñꞌ lala: “¿I̱˜ caguíngꞌˋ ꞌnʉˋ e lɨ́ɨnꞌˊ jaangˋ fii˜ quíˉiiꞌ i̱ quidsiꞌˋ íꞌˋ jee˜ jneaꞌˆ? 28 ¿Su ɨˊ oꞌˊ e nijnganꞌˆ jnea˜ laco̱ꞌguɨ cajnganꞌˊ i̱ dseaˋ egipcio do lado guiéeˉ?”
29 ’Jo̱ mɨ˜ canúuˉ Moi˜ e júuˆ jo̱, cagüɨꞌɨ́ɨˊbre fɨˊ Egipto jo̱ cangórˉ cangogüeárˋ fɨˊ co̱o̱ˋ guóoꞌ˜ uǿˉ e néeˊ huí̱i̱ˉ e siiˋ Madián. Jo̱ fɨˊ jo̱b caguárˋ laco̱ꞌ jaangˋ dseaˋ i̱ jáaˊ fɨˊ lɨ˜ huí̱i̱ˉ. Jo̱ fɨˊ jo̱b calɨséngˋ gángˉ jó̱o̱rˊ sɨñʉʉˆ.
30 ’Jo̱ mɨ˜ cangɨ́ˋ tu̱lóˉ ji̱i̱ˋ lajo̱, co̱o̱ˋ jmɨɨ˜ lajeeˇ e ngɨˊ Moi˜ fɨˊ co̱o̱ˋ guóoꞌ˜ uǿˉ lɨ˜ jaˋ i̱i̱ˋ ꞌgaꞌˊ lɨˊ dseaˋ seengˋ fɨˊ quiá̱ꞌˉ co̱o̱ˋ móꞌˋ e siiˋ Sinaí, jo̱ fɨˊ jo̱b cangárˉ co̱o̱ˋ ꞌmató̱o̱ˊ e gui˜ iaˋ jɨˋ dsʉꞌ jaˋ e cooˋ. Jo̱ lajeeˇ jo̱b cajmijnéengˋ ꞌñiaꞌˊ jaangˋ ángel quiáꞌˉ Fidiéeˇ e fɨˊ jee˜ jɨˋ quiáꞌˉ e ꞌmaˋ e gui˜ e iaˋ jɨˋ do. 31 Jo̱ eáamˊ cangoꞌgóˋ dsíiˊ Moi˜ mɨ˜ cangárˉ e jo̱. Jo̱guɨ mɨ˜ cangoquiéeiñˊ cartɨˊ quiá̱ꞌˉguɨ e laco̱ꞌ nijǿørˉ guiʉ́ˉ e jo̱, jo̱ canúurˉ luu˜ Fidiéeˇ e guicajíngꞌˉ lala: 32 “Jneab˜ Fidiéeˇ i̱ jmiféngꞌˊ jaléngꞌˋ ꞌlɨɨ˜ dseaˋ cǿøngꞌ˜ quíiˉnaꞌ i̱ calɨsíˋ Abraham có̱o̱ꞌ˜guɨ Isáaˊ jo̱guɨ Jacóoˆ.”
35 Jo̱ casɨ́ꞌˉguɨ Tée˜ i̱ dseaˋ do e júuˆ la:
39 ’Dsʉꞌ jaˋ calɨꞌiing˜ jaléngꞌˋ ꞌlɨɨ˜ dseaˋ áangˊ quíˉnaaꞌ faꞌ calɨnʉ́ʉꞌr˜ júuˆ quiáꞌˉ dseaˋ do o̱ꞌguɨ calɨjíiꞌr˜ júuˆ quiáiñꞌˉ do cajo̱, co̱ꞌ calɨꞌiiñ˜ e niquɨmꞌˉtu̱r caléꞌˋ catú̱ˉ fɨˊ Egipto. 40 Jo̱ i̱ dseaˋ Israel do casɨ́ꞌrˉ Aarón, jaangˋ rúngꞌˋ dseaˋ ngáangꞌ˜ có̱o̱ꞌ˜ Moi˜ do, jo̱ casɨ́ꞌˉreiñꞌ lala: “Jmɨlɨɨngˇ diée˜ quíˉiiꞌ i̱ niꞌéꞌˉ jneaa˜aaꞌ fɨˊ. Co̱ꞌ jaˋ ne˜naaꞌ e˜ calɨ́ˉ có̱o̱ꞌ˜ i̱ Moi˜ do i̱ caꞌuǿøngˋ jneaa˜aaꞌ fɨˊ Egipto, co̱ꞌ jaˋ mɨˊ cagüeamꞌˊbɨr e fɨˊ yʉ́ꞌˆ móꞌˋ lɨ˜ cangórˉ do”. 41 Jo̱baꞌ cajmeáangˋ i̱ dseaˋ Israel dseaˋ áangˊ quíˉiiꞌ do jaangˋ diée˜ i̱ lɨ́ɨngˊ la lɨ́ɨngˊ güɨtሠjiuung˜ có̱o̱ꞌ˜ layaang˜ cunéeˇ. Jo̱ mɨ˜ cangɨ́ˋ e cajmɨlɨɨiñ˜ i̱ diée˜ do, jo̱ canaaiñˋ jmifémꞌˊbreiñꞌ do, jo̱ jngaiñꞌˊ jaléngꞌˋ jóꞌˋ e cuøiñꞌˊ i̱ diée˜ do, jo̱guɨ jmóorˋ jmɨɨ˜ e jmiféiñꞌˊ i̱ diée˜ íˋ cajo̱ i̱ cajmeáaiñˋ có̱o̱ꞌ˜ layaang˜ guóorˋ do.
42 ’Jo̱ uíiꞌ˜ jo̱baꞌ caꞌnáamˉ ꞌñiaꞌˊ Fidiéeˇ có̱o̱ꞌ˜ jaléngꞌˋ dseaˋ quiáꞌrˉ dseaˋ Israel dseaˋ áangˊ quíˉiiꞌ, jo̱ jaˋ cajnirˊ fɨˊ quiáiñꞌˉ do e nijmiféiñꞌˊ jaléngꞌˋ nʉ́ʉˊ i̱ sɨtǿngꞌˉ yʉ́ꞌˆ jmɨgüíˋ; co̱ꞌ lajo̱b to̱o̱˜ fɨˊ ni˜ jiˋ quiáꞌˉ Fidiéeˇ e cajmeꞌˊ i̱ dseaˋ i̱ caféꞌˋ cuaiñ˜ quiáꞌrˉ malɨɨ˜guɨ eáangˊ mɨ˜ cajíñꞌˉ lala:
44 Jo̱ caféꞌˋbɨ Tée˜ júuˆ quiáꞌrˉ jo̱ casɨ́ꞌˉreiñꞌ jo̱ cajíñꞌˉ:
51 Jo̱ caféꞌˋbɨ Tée˜ júuˆ quiáꞌrˉ jo̱ cajíñꞌˉ:
56 Jo̱ casɨ́ꞌˉ Tée˜ i̱ dseaˋ sɨseángꞌˊ do:
57 Jo̱ dsʉꞌ i̱ dseaˋ i̱ teáangˉ do i̱ ꞌnɨ́ɨngˋ Tée˜ cajniˊbre loguar˜ jo̱ canaaiñˋ guiarˊ ꞌgooˋ lajɨɨiñꞌˋ do e nisáiñꞌˊ Tée˜ jo̱ casamꞌˉbre. 58 Jo̱ caguíingˋneiñꞌ do fɨˊ caluuˇ e fɨɨˋ jo̱, jo̱ canaaiñˋ táangˊneiñꞌ cu̱u̱˜; jo̱ jaléngꞌˋ i̱ dseaˋ i̱ ꞌníꞌˋ níiˉ quiáꞌrˉ do caséerˊ sɨ̱ꞌrˆ có̱o̱ꞌ˜ jaangˋ sɨmingꞌˋ i̱ siiˋ Saulo lajeeˇ e táangˊneiñꞌ do cu̱u̱˜.
59 Jo̱ lajeeˇ jo̱ canaangˋ Tée˜ e féiñꞌˊ Fidiéeˇ jo̱ cajíñꞌˉ:
60 Jo̱ mɨ˜ cangɨ́ˋ e caféꞌrˋ e jo̱, casíꞌrˋ uǿˉ jnir˜ jo̱ canaaiñˋ féꞌrˋ teáˋ: