3 Y re Judas re jun chique re je doce apóstoles re xbex chuka' Iscariote cha, can nisamaj chic re Satanás pa ránma.[c] 4 Mare' re Judas re' xba quiq'uin re principal tak sacerdotes y quiq'uin chuka' re ye'c'uan quichin re achi'a' re ye'chajin chire' pa rachoch re Dios, y xch'o quiq'uin chij re andex xtuban chin nujach re Jesús pa quik'a'. 5 Y re achi'a' camas c'a xe'qui'cot tak xquic'axaj quire', y xquisuj mero[d] cha. 6 Re Judas xuban can re trato. Y xutz'am runojexic andex xtuban y jampa' tak xtujach pa quik'a', y tak xtujach pa quik'a', ja tak manak vinak quimalon-qui' riq'uin.[e]
9 Y re je ca'e' discípulos xquic'utuj cha: ¿Anche' c'a najo-va che nakabana' rubanic re va'in?
10 Y re Jesús xubij chique: Tak xquixapon pa tenemit Jerusalén, xtitz'at che c'o jun mozo re ruc'amom-pa ruya' pa jun cucu'. Titzekelbej-a re ache re' c'a anchique jay xtoc-va. 11 Y tibij cha re rajaf re jay re': Re ka-Maestro rubim-pa: ¿Anchique cuarto chin re avachoch otz chin nimban-va re namalaj va'in quiq'uin re nu-discípulos chupan re namak'ij pascua? quixcha' cha. 12 Y re rajaf jay xquixruc'uaj pa ruca'n piso chin re jay. Y chire' c'o jun cuarto nem banon chic rubanic. Ja chire' tibana-va rubanic re xtakataj chin re pascua, xe'cho'x-a.
13 Y re je ca'e' discípulos xe'ba. Y can ancha'l re rubin-a re Jesús chique, can quire' re xbanataj. Y reje' can xquiban-va rubanic ronojel re ndoc chin re va'in chin re pascua.
14 Y tak xapon re hora, re Jesús y re je doce apóstoles xe'tz'uye-apo chach mesa,[g] 15 c'are' re Jesús xubij chique: Camas nrayim-pa che antes che yincom, junan nakaban can re jun namalaj va'in chupan re namak'ij pascua. 16 Y nimbij chiva, che tak ja re Dios re nibano chic gobernar chire' y xban-yan cumplir ronojel re ndel che tzij re namak'ij pascua, c'ajare' tak xtimban chic jun bey re va'in re'[h] iviq'uin.
17 Y re Jesús xutz'am c'a jun copa re c'o ruyi'al-uva chupan, y tak rutioxin chic cha re Dios, xubij: Tikumu' c'a can chiyixnojel, 18 roma can nimbij chiva, che tak ja chic re Dios re nibano gobernar, c'ajare' tak xtinkum chic jun bey re ruyi'al-uva.[i]
19 Y quire' chuka' xuban tak xuc'am-apo jun xcana-vay, y tak rutioxin chic cha re Dios, xupar re xcana-vay y xuya' chique re ru-apóstoles, y xubij: Jare' re nu-cuerpo re ninjach pa camic pan i-cuenta yex.[j] Tibana' quire' chin che xtinataj re nucamic.
20 Y tak xe'va-yan, re Jesús xutz'am chuka' re copa re c'o ruyi'al-uva chupan, y xubij: Re ruyi'al-uva re', jare' re nuq'uiq'uel re xtibiyin tak xquincom. Riq'uin re nuq'uiq'uel, can jare' xtic'achoj re c'ac'a trato re rusujum-pa re Dios che nuban quiq'uin re vinak.[k] Re nuq'uiq'uel re xtibiyin, xa rutzij re imac, chin che yixcolotaj.
21 Y re ache re xquinjacho pa quik'a' re vinak re ye'tzelan vichin, can c'o c'a chakacojol chach mesa.[l] 22 Can tic'axaj c'a re nimbij chiva, che yen re xinalax chi'icojol, can xquinquimisas-va, roma can jare' re runojim-pa re Dios pa nue'.[m] Pero re xtijacho vichin, can tivok'ex rach, xcha' re Jesús.
23 Y jare' tak re ru-discípulos re Jesús xquibila-ka chiquivach che anchique como re xtijacho-a chin re Jesús.
28 Yex can yixc'o-pa viq'uin chupan re tijoj-pokonal[r] re ye'nk'asaj. 29 Roma re', yen xtimban chiva che xtic'ue' autoridad pan ik'a', can ancha'l re rubanon re Nata' Dios viq'uin yen, 30 chin quire' xquixva' y xquixuq'uia' chach jun misma mesa viq'uin,[s] tak c'o chic autoridad pa nuk'a' yen. Y yex xtiban gobernar pa quive' re je doce grupo israelitas re quibanon dividir-qui'.
33 Y re Simón Pedro xubij: Vajaf, vo xa rat xcac'uax pa cárcel, yen chuka' yimba chavij pa cárcel. Y vo xa yaquimisas,[v] yen chuka' yincom aviq'uin, xcha'.
34 Pero re Jesús xubij cha: Pedro, yen nimbij chava, che chupan re ak'a' re', antes che re moma' nitzirim-pa, rat oxe-yan bey tabij chique re ye'c'utun chava, che man ataman-ta noch,[w] xcho'x re Pedro.
36 Y re Jesús xubij chique: Jac'a vocame man chic quire-ta. Roma vocame re c'o ruya'l, tuc'uaj-a. Re c'o ru-mero, tuc'uaj-a. Y re manak ru-espada, tuc'ayij jun rutziak chin nulok' jun richin, 37 roma tiene que nibanataj ancha'l nubij chupan re ruch'abal re Dios re tz'iban can chuij: Can ancha'l jun aj-mac xtiban cha, quire' nubij re tz'iban can. Y re' can xtiban-va chua yen. Roma ronojel re je'tz'iban can chuij chupan re ruch'abal re Dios, can xque'banataj-va,[y] xcha' re Jesús.
38 Y re discípulos xquibij cha re Jesús: Ajaf, vova' c'o ca'e' espada.
41 Y re Jesús xbiyin-apo jun ca'e' rakan-c'am, y chire' xuque-va-ka, y xutz'am rubanic orar. 42 Y nubij chupan re ru-oración: Nata', tabana' che man-ta nink'asaj re jun tijoj-pokonal re', vo xa quire' re najo' rat. Pero man taban re ninjo' yen. Roma yen can ninjo-va nimban re najo' rat,[bb] xcha'.
43 Y c'o c'a jun ángel re pitinak chila' chicaj xuc'ut-ri' chach, chin no'rya-ka ruchuk'a' re Jesús.[cc] 44 Y camas c'a nik'axo re ránma nuna' reja'. Mare' can riq'uin c'a ronojel ránma más nuban orar.[dd] Y roma camas nik'axo re ránma, mare' re ya' re ndel chij man chic relic-ta ya', xa can ancha'l chic nima'k tak tz'uj quic' ye'ka pan ulef.
45 Tak re Jesús xtane' chubanic orar, xbeyacataj-pa re anche' xucul-va, xtzolaj-pa quiq'uin re ru-discípulos, pero tak xbeka quiq'uin, xa quitz'amon varan, roma reje' ye'bison y je'cosnak. 46 Y re Jesús xubij chique: ¿Anchique roma yixvar? Quixyacataj, tibana' orar y tic'utuj cha re Dios che tak yixtojtobex[ee] man quixtzak pa mac, xcha' chique.
49 Y re discípulos tak xquitz'at re ntajin rubanic y re xque'banataj, xquibij: Ajaf, ¿yojyacataj chiquij che espada?
50 Y c'o jun chique re discípulos re xusoc jun ache re ru-mozo re namalaj sacerdote.[gg] Can xutzaq'uij-va-a ruxquin. Y re ruxquin re xutzaq'uij-a ja re c'o pa rajquik'a'. 51 Y re Jesús xubij chique re ru-discípulos: Man chic tiban quire'.
57 Pero re Pedro xutz'uc tzij chach re ixok, y xubij: Yen man ntaman-ta rach re Jesús, xcha'.
58 Y c'a ba' che', c'o chic jun xtz'eto-pa richin re Pedro, y xubij cha: Rat yat jun chique re ru-discípulos re Jesús. Y re Pedro xubij: Mana-ta yen.
59 C'o la'k jun hora tak'ax-va re', tak c'o chic jun xbin che can katzij-va che chuka' re Pedro xc'ue' riq'uin re Jesús, roma reja' can aj-Galilea-va, xcha'.
60 Pero re Pedro xubij: Man nak'ax-ta pa nue' anchique roma nabij quire' chua.
65 Y q'uiy c'a itzel tak tzij xquibila' cha.
70 Can ja mismo rato re' conojel xe'c'utun-apo cha re Jesús: ¿Entonces rat yat Ruc'ajol re Dios? xe'cha'.
71 Y reje' xquibij: Manak tuk'aj che nipa-ta chic jun chin no'rbij chaka che re Jesús can aj-mac-va, roma can yoj mismo re xojc'axan re c'a nubij-ka[ss] y ndel che tzij che can aj-mac-va.
<- SAN LUCAS 21SAN LUCAS 23 ->- a Mt 26.2; Mr 14.1.
- b Sal 2.2; Jn 11.47.
- c Mt 26.14.
- d Zac 11.12; 1 Ti 6.10.
- e Mt 26.5; Mr 14.2.
- f Mt 26.17; Mr 14.12.
- g Mt 26.20.
- h Jn 6.27, 50; Hch 10.41; 1 Co 5.7, 8; He 10.1-10; Ap 19.9.
- i Jue 9.13; Sal 104.15; Is 24.9; 25.6; 55.1; Zac 9.15; Mt 26.29; Mr 14.25.
- j 1 Co 11.24.
- k 1 Co 10.16.
- l Sal 41.9; Mr 14.18; Jn 13.21, 26.
- m Hch 2.23; 4.28.
- n Mr 9.34; Lc 9.46.
- o Mt 20.25.
- p Lc 9.48; Stg 4.6; 1 P 5.3.
- q Fil 2.7.
- r He 2.18.
- s Lc 14.15.
- t Am 9.9; 1 P 5.8.
- u Sal 51.13; Jn 17.9.
- v Jn 13.37.
- w Mt 26.34; Jn 13.38.
- x Mt 10.9; Mr 6.8, 9; Lc 9.3; 10.4.
- y Is 53.12; Mr 15.28, 29; 2 Co 5.21; Ga 3.13.
- z Mt 26.30, 36; Mr 14.26, 32; Jn 18.1.
- aa Mt 6.13; Mr 14.38.
- bb Jn 6.38.
- cc Mt 4.11.
- dd Jn 12.27; He 5.7.
- ee Jon 1.6.
- ff Mt 26.47; Mr 14.43; Jn 18.3.
- gg Mt 26.51; Mr 14.47; Jn 18.10; Ro 12.19; 2 Co 10.4.
- hh Gn 3.15; Jn 12.27; Hch 2.23; 4.27.
- ii Mt 26.57; Hch 8.32.
- jj Jn 18.15.
- kk Mt 26.69; Mr 14.66; Jn 18.17, 18.
- ll Mt 26.75; Mr 14.72; Jn 13.38.
- mm Is 66.2; Ez 7.16; 2 Co 7.10.
- nn Sal 69.1-21; Is 50.6; 52.14; Mt 26.67, 68; Mr 14.65.
- oo Sal 2.1; 22.12, 16; Mt 27.1; Hch 4.26.
- pp Mt 26.63; Mr 14.61.
- qq Sal 110.1; Dn 7.13, 14; He 1.3; 8.1.
- rr Mt 26.64; Mr 14.62.
- ss Mt 26.65; Mr 14.63.