13 Can jare' tak más je q'uiy ángeles xe'bec'ulum-pa je'pitinak chila' chicaj.[l] Y reje' niquiya' c'a ruk'ij re Dios, y niquibij:
16 Y can cha'nin xe'ba c'a pa tenemit. Y tak xe'bapon, can xe'quivel-va re María y re José, y jac'a re ac'ual cotz'oban anche' ye'va-va re chicop. 17 Y tak reje' xquitz'at re ac'ual, xquitz'am rutzijosic re xbex chique roma re ángel, chij re ac'ual re'. 18 Y conojel re vinak re ye'c'axan re niquitzijoj re ye'chajin re ovejas man niquivel-ta andex niquinojij, roma re nitzijos chiquivach. 19 Y re María can xe'ruyac pa ránma ronojel re xtzijos chach, y nunojij andex ndel-va che tzij.[o] 20 Re ye'chajin ovejas, tak xe'tzolaj camas c'a niquiya' ruk'ij re Dios y chuka' niquibixaj rube'. Roma ronojel re xbanataj y xquitz'at, can ancha'l re xuya' rutzijol re ángel chique.
22 Y tak xtz'akater re k'ij ancha'l nubij re ley chin re Dios re yi'on cha re Moisés, che re ixoki' re xc'ue' ac'ual quiq'uin tiene que niquijosk'ij-qui', re María tiene que xuban quire'.[r] Y tak re María xba chin no'rjosk'ij-ri' pa rachoch re Dios chire' pa Jerusalén, re María y re José xquic'uaj-a chuka' re Jesús chin niquiban presentar pa rachoch re Dios. 23 Quire' xquiban roma re ley chin re Ajaf Dios nubij: Vo xa ala' re nabey ac'ual nalax riq'uin jun ixok, can richin-va re Dios.[s] 24 Y re María can xuya-va chuka' re ofrenda chin re najosk'ij-avi' ancha'l nubij chupan re ley chin re Ajaf Dios. Re ofrenda re xuya' reja' chach re Dios, je ca'e' palomas,[t] roma re ley nubij: Re je meba' c'o modo niquiya' je ca'e' palomas je nima'k o je ca'e' cocoj.
25 Y chire' pa tenemit Jerusalén re tiempo re', c'o jun ache rubini'an Simeón. Re jun ache re', choj ruc'aslen y can nuya-va ruk'ij re Dios. Re Simeón, can c'o-va chuka' re Espíritu Santo riq'uin y chuka' reja' ruyaben re Cristo tak xtipa chin no'rcola-ka chupan re rumac y chiquicolic chuka' re nic'aj chic israelitas.[u] 26 Y re Espíritu Santo rubin chic cha re Simeón, che c'aja tak rutz'eton chic can re Cristo, re xtutak-pa re Ajaf Dios, c'ajare' xticom.[v] 27 Y chupan re k'ij tak re te'ej-tata'aj xquic'uaj re ac'ual pa rachoch re Dios chin niquiban ancha'l nubij re ley, ja chuka' k'ij re' tak xapon re Simeón pa rachoch re Dios, roma quire' xrajo' re Espíritu Santo.[w] 28 Re Simeón xuli'ej re ac'ual, y chin xuya' ruk'ij re Dios, xubij:
35 Y riq'uin re quire' xtiquiban cha reja', xtik'alajin andex che cosas re c'o pa tak cánma.
36 Chire' pa rachoch re Dios c'o c'a jun ixok rubini'an Ana, re nutzijoj re nibex cha roma re Dios.[dd] Reja' rumi'al re jun ache xc'ue' ajuer can re xubini'aj Fanuel, y rey-rumam can re jun ache xubini'aj Aser re xc'ue' ajuer can. Re Ana c'a ba-oc rujuna' tak xc'ule'. Y xaxe vuku' juna' xquic'uaj-qui' riq'uin re ruchijil, roma xcom-a y vocame re Ana jun ixok malca'n y re'j chic, 37 y man chic xc'ule-ta. Ochenta y cuatro chic rujuna', y nojel tiempo nic'ue' pa rachoch re Dios, che pak'ij che chak'a'[ee] nuya' ruk'ij re Dios chin nuban orar y chuka' nuban ayuno. 38 Tak re Ana xutz'at re ac'ual Jesús, reja' xba-apo riq'uin.[ff] Y camas xutioxij cha re Dios roma re ac'ual re'. Y c'are' xutz'am c'a rutzijosic chij re ac'ual re' chique re vinak re je'yabeyon chin re nicola kachin chupan re kamac chire' pa Jerusalén.
46 Y oxe' k'ij c'a tisatz-va can re ac'ual, c'ajare' tak xquivel. Y re anche' xquivel-va re ac'ual, ja pa rachoch re Dios chire' pa Jerusalén, tz'uyul pa quinic'ajal re achi'a' re je'atamayon re ley quichin re israelitas nuc'axaj-apo re niquibij y c'o preguntas chuka' re ye'rubanala' chique.[jj] 47 Y conojel re ye'c'axan-apo re nubij re ac'ual xsatz quic'o'x,[kk] roma ronojel re nic'utux-apo cha coma re achi'a' re je'atamayon re ley, re ac'ual can jabal nuban contestar chique. Re ac'ual can k'alaj che c'o na'oj riq'uin. 48 Y tak re María y re José xquivel re ac'ual chire', can anchique-la xquiban xquina' tak xquitz'at anche' c'o-va y camas xe'qui'cot roma xquivel. Y jare' tak re rute' xubij cha: Val, ¿anchique roma tak xac'ue' can y man jun tzij xabij chaka? Re arta' y yen yatkacanoj y nik'axo re kánma roma man yatkavel-ta.
49 Y jare' tak reja' xubij chique: ¿Anchique roma xitz'am pena chin yinicanoj? Pa nutzij yen che yex itaman che ja re nrajo' re Nata' Dios jare' re tiene que nimban.[ll]
50 Jac'a re xubij re ac'ual chique re José y re María, man xk'ax-ta pa quive'.[mm]
51 Y c'are' re ac'ual xba chiquij chin xe'tzolaj chacachoch, c'a pa tenemit Nazaret. Roma re ac'ual can nunimaj-va quitzij re rute-rutota'. Y ronojel re xbanataj pa Jerusalén riq'uin re ac'ual, re María can xe'ruyac-ka pa ránma.[nn] 52 Y re tiempo binak, re Jesús niq'uiy, y quire' chuka' re na'oj re c'o riq'uin niq'uiy. Y re Dios camas otz nutz'at y quire' chuka' re vinak.[oo]
<- SAN LUCAS 1SAN LUCAS 3 ->- a Hch 17.7.
- b Hch 5.37.
- c 1 S 16.1; Mi 5.2; Jn 7.42.
- d Mt 1.16; Lc 1.27.
- e Lc 1.27.
- f Mt 2.1.
- g Is 53.2; Mt 1.25; 2 Co 4.4; Ga 4.4.
- h Lc 1.12.
- i Gn 12.3; Col 1.23.
- j Is 9.6; Mt 1.21; Ga 4.4; 2 Ti 1.9; 1 Jn 4.14.
- k Fil 2.11.
- l Gn 28.12; Sal 103.20.
- m Is 57.19; Lc 19.38; Ef 2.14, 17.
- n Ex 3.3; Sal 111.2; Mt 2.1; 12.42; Jn 20.1-10.
- o Gn 37.11; 1 S 21.12; Pr 4.4; Os 14.9.
- p Mt 1.21; Fil 2.8.
- q Gn 17.12; Lv 12.3.
- r Lv 12.2.
- s Ex 13.2; 22.29; Nm 3.13.
- t Lv 12.8.
- u Is 40.1; Mr 15.43.
- v Sal 89.48; He 11.5.
- w Hch 8.29; 10.19; 16.7; Ap 1.10; 17.3.
- x Gn 46.30; 1 Co 15.54; Fil 1.23; Ap 14.13.
- y Is 52.10; Hch 4.12.
- z Sal 98.2.
- aa Is 9.2; Hch 13.47.
- bb Is 8.14; Os 14.9; Ro 9.32; 1 Co 1.23; 2 Co 2.16; 1 P 2.7, 8.
- cc Sal 42.10; Mt 11.19; Jn 19.25; Hch 28.22; 1 Co 11.19; 1 P 2.12; 4.14.
- dd Ex 15.20.
- ee Hch 26.7; 1 Ti 5.5.
- ff Lm 3.25, 26; Mr 15.43; Lc 24.21.
- gg Lc 4.23.
- hh Mt 2.22.
- ii Ex 12.14; 23.14-17; 34.23; Lv 23.5; Dt 12.5, 7, 11; 16.1; 1 S 1.3, 21.
- jj Is 49.1, 2; 50.4.
- kk Mt 7.28; Mr 1.22; Jn 7.15.
- ll Mt 21.12; Jn 2.16; 4.34; 8.29.
- mm Lc 9.45; 18.34.
- nn Gn 37.11; Dn 7.28.
- oo 1 S 2.26.