1 Y c'ac'ari' tek ri Jesús xbe pa tak tinamit ri yec'o pa rucuenta ri Galilea. Man c'a nrajo' ta chic napon pa tak tinamit ri yec'o pa rucuenta ri Judea, ruma ri achi'a' israelitas ri c'o quik'ij, niquicanola' c'a achique ta rubanic niquiben riche (rixin) chi niquicamisaj.[a] 2 Ri k'ij c'a ri', xa can nakaj chic c'a c'o wi ri jun chique ri quinimak'ij ri israelitas; jun nimak'ij tek ri israelitas yec'oje' pa tak ca'aj[b] ri ye banon riq'ui ruk'a' tak che', riche (rixin) chi niquinatabej ri tiempo ri xquik'axaj ri cati't quimama' chupan ri desierto. 3 Y ri ye rach'alal c'a ri Jesús xquibij chare: Catel el juba' re pa Galilea y jet c'a pa Judea, riche (rixin) chi queri' ri winek ri yetzekelben awuche (awixin) ri yec'o chila', niquitz'et ri milagros ri ye'abanala'. 4 Ruma tek c'o jun ri nrajo' nuk'alajsaj ri' chiquiwech ri winek, ma utz ta c'a chi nrewaj ri'. Y riyit ruma chi naben re cosas re', can nic'atzin chi nak'alajsaj awi' chiquiwech ri winek, yecha' chare.

5 Astape' riye' can cach'alal ri Jesús,[c] pero xa man c'a niquinimaj ta. 6 Y yac'ari' tek ri Jesús xubij c'a chique ri ye rach'alal: Riyin ma jane napon ta ri k'ij riche (rixin) chi yibe. Yac'a riyix utz chi xabachique hora yixbe. 7 Riyix majun modo chi xquixetzelex ta cuma ri winek ri xa riq'ui ri ruwach'ulef quicukuban wi quic'u'x. Yac'a riyin can yinquetzelaj wi, ruma riyin can nk'alajsaj ri itzel ri yequibanala'. 8 Jix c'a iyon riyix chupan ri nimak'ij. Riyin xa c'a ma jane yibe ta chupan ri nimak'ij ri'. Ruma ri k'ij riche (rixin) chi nk'alajsaj wi', can c'a ma jane napon ta, xcha' ri Jesús chique.

9 Y tek ri Jesús rubin chic c'a ronojel re' chique ri ye rach'alal, Riya' c'a xc'oje' na ca ri chiri' pa Galilea.

10 Y tek ye benak chic ri ye rach'alal chupan ri nimak'ij ri', c'ac'ari' tek Riya' xbe. Pero xa ma xuc'ut ta ri' tek xbe. 11 Yac'a chupan ri nimak'ij ri', ri achi'a' israelitas ri ye'etzelan riche (rixin) ri Jesús, yexule' yejote' chucanoxic y niquic'utula' c'a chique ri winek: ¿La ma itz'eton ta ri jun achi ri'? yecha'.

12 Y chiquicojol ri winek ri yec'o chupan ri nimak'ij ri', q'uiy c'a ri niquibij chrij ri Jesús. Yec'o ri niquibij chi ri Jesús can utzilaj achi wi. Yec'o ri ma que ta ri' niquibij, xa niquibila' c'a chi ri Jesús xa yeruk'ol ri winek.

13 Pero majun c'a chique ri winek ri yebin queri' ri niquik'alajsaj ta qui', ruma xa niquixibij c'a qui' chiquiwech ri israelitas ri c'o quik'ij.[d]

14 Y yac'a tek nic'ajarnek ri nimak'ij, yac'ari' tek ri Jesús xapon ri pa rachoch ri Dios ri chiri' pa Jerusalem. Y Riya' can nuc'ut c'a ri ruch'abel ri Dios chiquiwech ri winek ri quimolon qui' chiri'. 15 Ri achi'a' israelitas ri can c'o quik'ij, can xquimey c'a ri yerubij ri Jesús, y rumari' niquibij: ¿Achique c'a ruma re achi re' can q'uiy retaman[e] chrij ri ruch'abel ri Dios y xa majun bey xutijoj ta ri'? yecha' c'a.

16 Pero ri Jesús xubij: Ri utzilaj tak ch'abel ri yenc'ut riyin, can ya ri yin takayon pe ri chilabeyon pe chuwe.[f] Re' ma wuche (wixin) ta c'a riyin. 17 Y ri winek ri can nrajo' c'a nuben ri achi'el nrajo' ri Dios, ri winek ri' can xtretamaj c'a, wi ri utzilaj ch'abel ri nc'ut riyin can riq'ui ri Dios petenak wi o xa nuyon riyin yibin. 18 Achique c'a winek ri ruyon riya' nuk'alajsaj ka ri', can nrajo' c'a chi niya'ox (nya') ruk'ij cuma ri winek.[g] Yac'a riyin nwajo' chi riyix niya' ta ruk'ij ruc'ojlen ri Dios ri yin takayon pe. Y yari' nik'alajsan wuche (wixin) chi can kitzij wi ri nbij y majun etzelal wuq'ui.

19 Ri Moisés xuya' ri ley pan ik'a',[h] pero majun chiwe riyix nunimaj ta ri nubij ri ley ri', ruma chi riyix can nitij ik'ij riche (rixin) chi niwajo' yinicamisaj.[i]

20 Y ri winek xquibij c'a: La' xa c'o jun itzel espíritu awuq'ui ri yit ch'ujirisayon.[j] ¿Achique c'a ri najowan nicamisan awuche (awixin)? xecha'.

21 Pero ri Jesús xubij c'a chique: Riyix can ximey tek xitz'et chi riyin pa jun uxlanibel k'ij tek xinben jun milagro. 22 Y ri Moisés tek xuya' ri ley, xubij c'a chi tiban ri circuncisión[k] chique ri tak c'ajola' (alaboni'). Pero xa ma ya ta c'a riya' ri xtiquiriban pe, xa ye ri ojer tak kati't kamama' ri xetiquiriban pe. Y rumari' riyix, tek napon ri wakxaki' k'ij talex wi jun ac'al ti c'ajol (ala'), astape' pa jun uxlanibel k'ij, can niben wi c'a ri circuncisión chare. 23 Riyix nibij chi ma niwajo' ta yixk'ax pa ruwi' ri nubij chupan ri ley ri ruya'on ca ri Moisés, y rumari' astape' pa jun uxlanibel k'ij riyix can niben wi ri circuncisión. ¿Y achique ruma tek xpe iwoyowal chuwe riyin ruma xinc'achojsaj jun achi pa jun uxlanibel k'ij? 24 Man c'a tibij ta chi riyin ma utz ta ri xinben, ruma queri' nitz'et riyix. Xa can tiwetamaj na c'a jabel, la kas queri' o ma que ta ri'; riche (rixin) chi queri' ma yixsach ta riq'ui ri nibij, xcha' ri Jesús.

25 Y yec'o c'a chique ri winek aj chiri' pa tinamit Jerusalem ri niquibila' c'a: ¿La ma ya ta cami c'a achi re' ri nicanox riche (rixin) chi nicamisex? 26 Pero Riya' xa ma rewan ta ri'. Titzu' c'a la', Riya' nich'o chiquiwech ri winek y majun niquibij ta chare. Riq'ui juba' ri aj k'atbel tak tzij ri yec'o chkacojol xa xquetamaj yan chi can ya wi Riya' ri Cristo. 27 Pero ma ya ta Riya' ri Cristo, ruma xa can ketaman c'a acuchi (achique) nipe wi.[l] Ruma tek xtoka ri kitzij Cristo, xa man c'a xtetamex ta achique lugar nbec'ulun wi pe, yecha' ri winek aj Jerusalem.

28 Y ri Jesús nich'o c'a chiquiwech ri winek chiri' pa rachoch ri Dios. Y riq'ui c'a ruchuk'a' xch'o y xubij: Riyix can iwetaman wi nuwech, y chuka' iwetaman acuchi (achique) yipe wi. Pero ma nuyon ta riyin xinben chi xipe chuwech re ruwach'ulef. Ri yin takayon pe[m] ya ri kitzij Dios, xa yac'a chi riyix ma iwetaman ta ruwech.[n] 29 Riyin can wetaman wi c'a ruwech,[o] ruma riq'ui Riya' yin petenak wi; y can ya chuka' Riya' ri yin takayon pe, xcha' ri Jesús.

30 Y can yec'o c'a ri xcajo' chi xquichop ta el,[p] pero majun xunim ta ri' riche (rixin) chi xquichop ta el ri Jesús, ruma ma jane napon ta ri hora[q] riche (rixin) chi nichapatej. 31 Y yec'o c'a ye q'uiy chique ri winek ri xeniman riche (rixin) ri Jesús chupan ri k'ij ri'. Ri winek c'a ri' niquibij: Yare' ri Cristo, ruma majun chic ri xtipe ta ri xtibano milagros achi'el nuben re achi re', xecha'.

32 Y ri fariseos xquic'axaj c'a chi queri' ri yequibila' ri winek chrij ri Jesús. Rumari' ri achi'a' fariseos y ri principali' tak sacerdotes, xequitek c'a el ye aj ch'ame'y chuchapic. 33 Yac'ari' tek ri Jesús xubij: Xa juba' chic c'a ri yic'oje' el iwuq'ui. C'ac'ari' xquitzolin riq'ui ri achique yin takayon pe. 34 Riyix xquinicanoj c'a, y ma xquiniwil ta chic; ruma acuchi (achique) ri xquibec'oje' wi riyin, ma xquixcowin ta xquixapon[r] chinucanoxic, xcha' ri Jesús.

35 Y ri achi'a' israelitas ri c'o quik'ij, niquibila' c'a chiquiwech: ¿Achique cami lugar xtibe wi re achi re'? Ruma nubij chi chiri' ma xtibekila' ta chic. ¿Nibe cami c'a pa nic'aj chic ruwach'ulef[s] quiq'ui ri israelitas ri yec'o chiquicojol ri ma ye israelitas ta o yeberutijoj cami ri ma ye israelitas ta? 36 ¿Achique c'a ntel wi chi tzij re' tek xubij: Xquinicanoj y ma xquiniwil ta, y ri acuchi (achique) xquibec'oje' wi riyin, ma xquixcowin ta xquixapon riyix? yecha' c'a.

37 Chupan c'a ri nimalaj k'ij y ruq'uisbel riche (rixin) ri jun semana nimak'ij ri', ri Jesús xpa'e' anej y riq'ui c'a ruchuk'a' xubij: Wi c'o c'a jun ri can nichaki'j ruchi',[t] tipe c'a wuq'ui riyin, y tuc'uya'. 38 Ri can xtipe c'a wuq'ui riyin riche (rixin) chi yirunimaj, can xtalex c'a ri ya'[u] riche (rixin) c'aslen pa ránima, y can achi'el c'a ri nuben ri raken ya', can queri' xtuben pa ruc'aslen. Queri' nubij chupan ri ruch'abel ri Dios ri tz'ibatal ca.

39 Ri ya' c'a ri xunataj ri Jesús, ya c'a ri nich'o chrij ri Lok'olaj Espíritu;[v] ruma can yac'ari' ri xtiquic'ul ri winek ri yeniman riche (rixin) ri Jesús. Y ri k'ij c'a ri' c'a ma jane tika ta pe ri Lok'olaj Espíritu, ruma c'a ma jane tibe ri Jesús chila' chicaj riche (rixin) chi nuc'ul chic jun bey ri ruk'ij ruc'ojlen.

40 Y yec'o c'a chique ri winek, tek xquic'axaj ka ri ch'abel ri xerubij ri Jesús, xquibij c'a: Kas kitzij wi chi ya profeta la' ri nik'alajsan ri ruch'abel ri Dios; achi'el ri bitajnek ca, ri can c'o chi nipe na.[w]

41 Y yec'o nic'aj ri niquibij: Re Jesús re' yare' ri Cristo.[x] Pero yec'o chic c'a nic'aj ri niquibij: ¿La xa ta pa Galilea c'a nipe wi ri Cristo? yecha'. 42 Ruma ri ruch'abel ri Dios ri tz'ibatal ca nubij chi ri Cristo jun chique ri ye riy rumam ri rey David.[y] Y ri chiri' pa Belén[z] ri tinamit ri xalex wi ri David, chiri' c'o chi nipe wi ri Cristo, yecha'.

43 Can ma junan ta c'a ri niquich'ob chrij ri Cristo; ruma xa jun wi nubij la jun y jun wi chic nubij la jun. 44 Y yec'o c'a nic'aj chic chique ri winek, can xcajo' c'a chi xquichop ta el ri Jesús, pero xa can majun ri xchapo ta el.

45 Yac'a tek xetzolin pe ri ye aj ch'ame'y quiq'ui ri principali' tak sacerdotes y quiq'ui ri achi'a' fariseos[aa] ri ye takayon el quiche (quixin), xc'utux c'a chique: ¿Achique ruma tek ma xichop ta pe ri Jesús? xe'uche'ex.

46 Pero ri ye aj ch'ame'y ri' xquibij: Riyoj man c'a xkachop ta pe, ruma ri ch'abel ri yerubij Riya' majun chic c'a achi biyon ta. Can sibilaj jabel, xecha'.

47 Yac'ari' tek ri achi'a' fariseos xquibij c'a chique ri ye aj ch'ame'y: ¿Riyix chuka' xixk'olotej pe pa ruk'a'? 48 ¿La c'o ta cami jun chique ri aj k'atbel tak tzij o c'o ta cami jun chique ri fariseos ri ye nimayon riche (rixin) ri nubij Riya'?[bb] 49 Xa ye ri winek ri ma quetaman ta ri ley ri ruya'on ca ri Moisés, xa yeri' ri yeniman riche (rixin) ri Jesús. Y xa xtika ta c'a ri ruc'ayewal pa quiwi' riye', xecha'.

50 Pero ri achi fariseo ri Nicodemo rubi', ri chak'a' xapon riq'ui ri Jesús,[cc] xubij c'a chique ri ye rachibil: 51 ¿La utz ta cami chuwech ri kaley chi nibix chi jun achi c'o rumac, tek xa ma etaman ta, ni ma ac'axan ta chuka' chare wi kas kitzij chi c'o mac rubanon o xa ma jun?

52 Y riye' xquibij c'a chare ri Nicodemo: ¿Achique ruma nabij queri'? Riyit ni ma yit ta aj Galilea. Tanic'oj na pe' jabel rupan ri ruch'abel ri Dios y tatz'eta' ri tz'ibatal ca chiri'. Can nik'alajin wi c'a chi ri pa Galilea ma xtel ta c'a pe jun profeta ri nik'alajsan ri ruch'abel ri Dios, xecha'.

53 Y yac'ari' tek ri achi'a' ri quimolon qui', xquitaluj el qui' y xebe chcachoch.

<- SAN JUAN 6SAN JUAN 8 ->