1 Y tek kajachon chic ki' quiq'ui ri kach'alal, riye' xec'oje' c'a ca, y riyoj xoj-oc el pa barco, y can choj xojbe c'a pa jun ti ruwach'ulef ri c'o pa mar ri Cos rubi'. Pa ruca'n k'ij tek xoj-el el ri chiri', xojapon c'a pa jun chic ti ruwach'ulef ri pa mar c'o wi, ri Rodas rubi'. Y tek xoj-el el ri pa Rodas, xojapon c'a ri pa tinamit Pátara. 2 Ri chiri' pa Pátara xbekila' c'a jun barco ri nibe c'a pa Fenicia. Xoj-oc c'a el chupan, y xkachop c'a el bey. 3 Y yac'ari' tek xkatz'et jun ruwach'ulef ri c'o pa mar, ri Chipre rubi', y ya ri pa kajxocon ri xc'oje' wi ca, ruma ri barco ri uc'uayon kiche (kixin), xa can choj ruchapon bey c'a pa Siria.[a] Y ya ri pa tinamit Tiro xojapon wi, ruma ri barco ruc'uan el ejka'n riche (rixin) chi nberuya' na ca chiri'. 4 Y xekacanoj c'a ri kach'alal ri yec'o chiri'. Y wuku' k'ij ri xojc'oje' chiri' quiq'ui. Y ri kach'alal ri' xquibij c'a chare ri Pablo chi ma tibe ta pa Jerusalem, ruma ri Lok'olaj Espíritu ruk'alajsan chiquiwech chi c'o nuc'ulwachij ri Pablo ri pa Jerusalem.[b] 5 Tek tz'aket chic ruwuk k'ij ri kojc'oje' wi chiri', xkachojmirisaj ki' riche (rixin) chi yojbe. Y quinojel ri kach'alal cachibilan ri quixjaylal y ri calc'ual, xojbequijacha' c'a ca chuchi' ri mar.[c] Y ri chiri' ri chuchi' ya', xojxuque' ka y xkaben orar.[d] 6 Y riche (rixin) c'a chi xkajech ki' quiq'ui, xkak'etela' ca ki'. Riyoj xoj-oc el pa barco, y ri kach'alal xetzolin chcachoch.

7 Y ya tek xoj-el pe ri pa Tiro riche (rixin) chi xojbe c'a pa Tolemaida, yac'ari' ri ruq'uisbel k'ij ri xojbiyin pa ruwi' ya'. Y chiri' pa tinamit Tolemaida, tek kaya'on chic rutzil quiwech ri kach'alal, xojc'oje' pe jun k'ij quiq'ui. 8 Pa ruca'n k'ij ri Pablo y ri yoj benak riq'ui, xoj-el c'a el chiri' pa Tolemaida, y xkachop el bey riche (rixin) chi yojbe c'a pa tinamit Cesarea. Yac'a tek xojapon, xojbe pa rachoch ri Felipe[e] ri nitzijon ri lok'olaj ch'abel ri niya'o colotajic.[f] Riya' jun c'a chique ri wuku'[g] diáconos ri xeniman xe'ilin quiche (quixin) ri malcani' tak ixoki' pa Jerusalem. Y xojc'oje' c'a ka chiri' pa rachoch ri Felipe. 9 Y riya' yec'o c'a ye caji' rumi'al ri ma ye c'ulan ta, y riye' niquik'alajsaj c'a ri nibix chique ruma ri Dios.[h] 10 Y c'o yan ca'i' oxi' k'ij ri kojc'oje' chiri' tek xoc'ulun jun achi kiq'ui ri Agabo[i] rubi'. Riya' petenak c'a pa Judea, y riya' jun profeta ri nik'alajsan ri nibix chare ruma ri Dios. 11 Y tek riya' xapon c'a chikatz'etic, xberuc'ama' pe ri ximibel rupan ri Pablo, y riq'ui ri' xuximila'[j] ruk'a' raken riya' mismo, y c'ac'ari' xubij: Ri Lok'olaj Espíritu rubin c'a chuwe chi ri rajaf re ximibel re', quere' xtiban chare cuma ri israelitas tek xtapon pa tinamit Jerusalem, y c'ac'ari' xtiquijech pa quik'a' winek ri xa ma ye israelitas ta, xcha'.

12 Y tek xkac'axaj c'a queri', riyoj y ri kach'alal aj Cesarea can xkatij kak'ij xkabij chare ri Pablo chi ma tibe ta pa Jerusalem. 13 Yac'a ri Pablo xa xubij chake: ¿Achique ruma tek riyix niya' pe bis pa wánima ruma yixok' pe? Riyin man c'a npokonaj ta chi yicamisex[k] ruma ntzijoj ri ruch'abel ri Ajaf Jesús,[l] c'a ta c'a chi xaxu (xaxe) wi chi yixim[m] chila' pa tinamit Jerusalem, xcha' ri Pablo.

14 Y ruma c'a ri ma xojcowin ta xkaben chare chi man ta nibe pa tinamit Jerusalem, xaxu (xaxe wi) c'a xkabij: Ya ta c'a ri ruraybel ri Ajaf nibanatej,[n] xojcha'.

15 Y c'ac'ari' xkachojmirisala' ki', y xkachop el bey pa tinamit Jerusalem. 16 Y can yec'o kach'alal aj Cesarea ri xekachibilaj el. Y chiquicojol riye' benak c'a jun kach'alal ri aj Chipre, ri Mnasón rubi'. Riya' c'o yan c'a chic tiempo runiman pe ri Ajaf Jesús, y c'o jun rachoch pa tinamit Jerusalem ri xojbec'oje' wi.

17 Y tek xojapon c'a pa tinamit Jerusalem, riq'ui c'a quicoten xojc'ul cuma ri kach'alal.[o] 18 Y pa ruca'n k'ij xkachibilaj c'a el ri Pablo riche (rixin) chi xbekatz'eta' ca ri Jacobo.[p] Tek xojapon riq'ui ri Jacobo, quinojel ri ancianos riche (rixin) ri iglesia, quimolon c'a chuka' qui' chiri'. 19 Ri Pablo xuyala' rutzil quiwech, y c'ac'ari' chi jojun chi jojun xutzijoj ri xuben ri Dios chiquicojol ri winek ri ma ye israelitas ta,[q] ruma ri rusamaj riya'.[r] 20 Y tek xquic'axaj ri xubij ri Pablo chique, riye' xquiya' c'a ruk'ij ruc'ojlen ri Dios, y xquibij c'a chare ri Pablo: Kach'alal, can niquicot c'a ri kánima ruma ri xatzijoj ka chake, y riyit can awetaman chic c'a chi pa mil israelitas ri quiniman chic, y riye' niquibij chi can rajawaxic chi niban ri nubij chupan ri ley riche (rixin) ri Moisés.[s] 21 Y tzijon c'a chique chi riyit nabij chique ri israelitas ri yec'o pa nic'aj chic ruwach'ulef, chi ma tiquiben ta ronojel ri nubij ri ruley[t] ri Moisés, chi ma tiquiben ta ri circuncisión chique ri tak c'ajola' (alaboni'), y chuka' ma tiquiben ta ri nic'aj chic ri rubin ca ri Moisés ri c'o chi niban. 22 ¿Achique c'a xtikaben wacami? Ruma tek riye' xtiquinabej chi yitc'o wawe', can kitzij chi xque'oka. 23 Más c'a utz tabana' re xtikabij chawe: Yec'o c'a caji' kach'alal achi'a' ri c'o quitzujun (quisujun) chare ri Dios riche (rixin) chi niquiben, y xa chua'k cabij nitz'aket ri k'ij. 24 Que'ac'uaj c'a el, tich'ajch'ojsaj iwi' quiq'ui y tiya' chare ri Dios ri nubij ri ley riche (rixin) ri Moisés. Y yit c'a riyit yatojo ronojel ri nic'atzin. Y c'ac'ari' riye' xtiquisocaj el ronojel ri rusmal tak quiwi'.[u] Wi riyit xtaben ronojel ri xkabij chawe, ri winek xtiquetamaj c'a chi xa ma kitzij ta ri nitzijox chawij chi ma naben ta ri nubij ri ley riche (rixin) ri Moisés, y xa xtiquibij c'a chi can nanimaj wi ri ley.[v] 25 Y chique ri winek ri xa ma ye israelitas ta ri quiniman chic, xkatek yan c'a el jun wuj quiq'ui riche (rixin) chi xkabij el chique chi ma rajawaxic ta chi niquiben ronojel ri nubij chupan ri ley riche (rixin) ri Moisés, xaxu (xaxe wi) xkabij el chique chi ma tiquitij ta ti'ij riche (rixin) jun chicop ri xcamisex riche (rixin) chi xtzuj (xsuj) chuwech jun dios ri xa banon cuma winek,[w] chi ma tiquitij ta quic',[x] ni man c'a chuka' tiquitij ta ti'ij quiche (quixin) ri chicop ri xa xejitz'ex chiquikul,[y] chuka' ri achi'a' y ri ixoki' ri xa ma quic'ulaj ta qui', ma tiquicanola' ta qui' riche (rixin) chi yemacun,[z] xecha' chare.

26 Y ri Pablo xeruc'uaj c'a el ri caji' achi'a' ri', y pa ruca'n k'ij xquich'ajch'ojsaj c'a el qui', y xebe pa rachoch ri Dios[aa] ri c'o chiri' pa Jerusalem, riche (rixin) chi xbequibij ca achique k'ij xtitz'aket ri k'ij riche (rixin) ri ch'ajch'ojirisanic y chiquijujunal xtiquiya' chare ri Dios ri c'o chi niquiya'.[bb]

27 Y tek ya xa nitz'aket c'a ri wuku' k'ij, ri Pablo c'o c'a ri chiri' pa rachoch ri Dios; y yac'ari' tek xtz'et cuma nic'aj israelitas ri yepe c'a quela' pan Asia. Y ri israelitas ri' xquiya' c'a chuka' quina'oj ri nic'aj chic quech aj Israel riche (rixin) chi xquichop[cc] ri Pablo. 28 Y tek xquichop niquirek quichi', xquibila' c'a: ¡Kojito'! ¡Kojito', riyix kech aj Israel! ¡Ya achi re' ri nibiyaj pa ronojel tinamit, y yerutijoj ri winek chi ma tiquiben ta ri nubij chupan ri ley[dd] riche (rixin) ri Moisés, y can itzel chuka' nich'o chrij re rachoch ri Dios[ee] re c'o wawe' pa Jerusalem. Q'uiy c'a chuka' ri nubij chikij riyoj israelitas, y ruma chi wacami ye rucusan pe winek ri ma ye israelitas ta chupan re rachoch ri Dios, tz'il c'a xuben chare re lok'olaj jay re!

29 Quec'ari' niquibila' ri winek ri', ruma quitz'eton ri pa tinamit chi ri Pablo junan benak riq'ui ri jun achi ri Trófimo[ff] rubi', ri aj Efeso, y riye' xquich'ob chi ri Pablo ruc'uan chuka' apo ri Trófimo ri pa rachoch ri Dios.

30 Y quinojel ri winek riche (rixin) ri tinamit xebeyacatej pe, y junanin (anibel) ye petenak. Y can quikiriren c'a pe ri Pablo, xquelesaj pe ri chiri' pa rachoch ri Dios.[gg] Y can ya chuka' ri' xetz'apix ca ri ruchi' ri rachoch ri Dios. 31 Y niquicamisaj yan c'a ri Pablo. Pero xapon c'a rutzijol riq'ui ri achi ri uc'uey quiche (quixin) ri soldados ri can c'o ruk'ij achi'el ruk'ij jun coronel, chi ri winek riche (rixin) ri Jerusalem ye yacatajnek. 32 Rumari' ri achi ri' can chanin c'a xerumol pe ri achi'a' ri yec'o pa ruk'a', ri soldados y ri capitanes, y junanin (anibel) xebe acuchi (achique) quimolon wi qui' ri winek. Y ri winek, can xu (xe) wi c'a xequitz'et, xquitanaba' ruch'ayic ri Pablo.[hh] 33 Y ri achi ri achi'el jun coronel tek xapon c'a riq'ui ri Pablo, xberuchapa', y xutek c'a ruximic[ii] riq'ui ca'i' cadenas.[jj] Y c'ac'ari' xuc'utuj achique chi achi ri' y achique ri xumacuj.[kk] 34 Y ri achi achi'el jun coronel majun c'a tzij xrac'axaj ta jabel, ruma sibilaj ye q'uiy ri winek ri yec'o chiri'. Jun wi c'a niquibij ri nic'aj, y jun wi chic niquibila' ri nic'aj chic, y can niquirek quichi' tek niquibij. Rumari' ri achi achi'el coronel xubij chi tuc'uex apo ri Pablo pa cuartel[ll] cuma ri soldados. 35 Yac'a tek ye benak chuwech ri gradas ri yec'o chuwech ri cuartel, ri soldados ri' c'o chi xquitzekej ri Pablo chicaj, ruma ri winek sibilaj yacatajnek coyowal. 36 Y quinojel c'a ri winek ri' can ye tzeketel c'a el chiquij, y sibilaj c'a pa quichi' niquiben y niquibila' c'a: ¡Ticamisex[mm] ri Pablo! yecha'.

37 Y yac'a tek nucusex apo ri Pablo pa cuartel acuchi (achique) yec'o wi ri soldados, ri Pablo xubij c'a chare ri achi ri achi'el jun coronel: ¿Naya' k'ij chuwe chi yich'o juba' awuq'ui? xcha'. Y ri achi xubij chare ri Pablo: ¿Awetaman yach'o chuka' pa quich'abel ri aj Grecia? 38 ¿La ma yit ta cami riyit ri' ri achi aj Egipto ri c'o yan chic juba' tiempo yacatajnek chiquij ri aj k'atbel tak tzij ye rachibilan ye caji' mil camisanel tak achi'a', ri xquimol qui' pa jun desierto? xuche'ex.

39 Yac'a ri Pablo xubij: Riyin yin jun israelita[nn] ri xinalex pa Tarso,[oo] ri jun nimalaj tinamit ri c'o pa Cilicia. Y nc'utuj c'a jun utzil chawe chi taya' k'ij chuwe riche (rixin) chi yich'o chique ri winek.

40 Y ri achi achi'el jun coronel xuya' c'a k'ij chare riche (rixin) chi tich'o. Y ri Pablo xpa'e' ri chiri' pa tak gradas, y xuben pe retal riq'ui ri ruk'a' chique ri winek riche (rixin) chi quetane' ka. Y tek majun chic c'a nik'ajan, riya' xbech'o pe chiquiwech pan hebreo,[pp] ri quich'abel ri israelitas, y xubij:

<- HECHOS 20HECHOS 22 ->