1 Tok xbanataj yan ronojel re', ri Jesús xk'ax-apu juc'an ruchi' ri lago Galilea, ri ni'ix Tiberias che. 2 Man juba' ta oc xetzekle'en-e richin, roma quitz'eton ri milagros ri yerubanala' quiq'uin ri yeyavej. 3 Jac'a ri Jesús xjote-e chuvech jun juyu', y chiri' c'a xtz'uye-vi-ka chiquicojol ri ru-discípulos. 4 Ri k'ij ri', xa nakaj chic c'o-vi ri pascua,[a] jun quinimak'ij ri israelitas. 5 Ri Jesús xuyec c'a pe ruvech y xutz'et chi eq'uiy etzalan-apu riq'uin, jac'ari' xu'ij che ri Felipe: ¿Achique c'a lugar xtekalok'o-vi pan richin yeva' conojel ri vinak re'? 6 Quiri' xu'ij ri Jesús che ri Felipe richin nrojo' nretemaj achique na nunojij. Pero ri Jesús xa reteman achique xtu'on richin yerutzuk. 7 Ri Felipe xu'ij: Xa ta che rajil vakxaki' ic' samaj nikalok' pan, nis-ta ri' man yeru'on ta, masque jujun bik' oc nikaya' chique chiquijununal, xcha'. 8 Jun chique ri discípulos rubinan Andrés, ri quichak'-quinimal qui' riq'uin ri Simón Pedro, quire' xu'ij-apu: 9 Vave' c'o jun ala' c'o vo'o' pan banon che cebada y ca'i' ch'utik quer riq'uin. Pero, ¿achique oc xqueru'on-vi conojel ri vinak ri juba' re'? xcha' ri Andrés. 10 Jac'ari' tok ri Jesús xu'ij: Tibana' chi quetz'uye' conojel, xcha'. Ri lugar ri', jabel sabána c'o. Y xetz'uye' c'a ri achi'a', jun cami vo'o' mil. 11 Jac'ari' ri Jesús xeruli'ej ri vo'o' pan, xumatioxij[b] che ri Dios, xujachala-e chique ri ru-discípulos, y ri discípulos xquijachala' chique ri etz'uyul. Quiri' mismo xqui'en riq'uin ri quer, xquiyala' chique xa ajani na quer xcajo'. 12 Tok conojel xnoj yan quipan, ri Jesús xu'ij chique ri ru-discípulos: Timolo-pe ronojel ri ruchi' tak pan y quer ri man xq'uis ta, richin quiri' man xaxe choj quepoq'ue' can pan ulef, xcha'. 13 Ri discípulos xequimolo' c'a pe, y c'a xquinojsaj na doce chaquech che ri ruchi' ri vo'o' tak pan ri banon che cebada ri man xquiq'uis ta ri xeva' chiri'. 14 Jac'a tok quitz'eton chic ri milagro ri xu'on ri Jesús, ri vinak xqui'ij: Ri achi re', jare' ri profeta ri q'uiy yan tiempo c'o rutzijol chi nipe chuvech ri roch'ulef,[c] xecha'.
15 Pero ri Jesús xuna'ej chi ri vinak nicajo' nuquic'ama' richin niquicusaj chi rey, romari' rija' ruyon chic xtzolij-e chuvech ri juyu'.[d]
16 Jac'a tok xoc-pe ri ak'a', xexule-ka ri discípulos chuchi' ri lago. 17 Chiri' xe'oc-e pa jun canoa y ja ebenak pa ruvi' ri ya' richin yebe pa tinamit Capernaum. Xa k'eku'n chic ri hora ri' y ri Jesús c'a man jani teka quiq'uin. 18 Xtiquer c'a pe ruvi' ri mar nicataj chicaj, roma jun nimalaj cak'ik' ri jani na ruchuk'a'. 19 Jac'a tok quiyo'on chic can jun vo'o' o vaki' kilómetros ruchi' ri ya', ri discípulos xquitz'et chi ri Jesús benak-apu chirakan pa ruvi' ri ya' y xa nijel-apu quiq'uin. Rije' xquixi'ij-qui'. 20 Pero ri Jesús xu'ij chique: Ja yin; man tixi'ij-ivi', xcha'. 21 C'ajari' yequicot xquic'ul-apu ri Jesús chupan ri canoa, y xa jari' xbequila' ruchi' ri ya' ri achique lugar nicajo' yebe-vi.
35 Xu'ij c'a ri Jesús chique: Ja yin ri Pan ri niyo'on c'aslen ri richin jumul. Ri nipe viq'uin, man chic xtivayijan ta ri ránima. Y ri nuya' ránima viq'uin, man jun bey chic xtic'uje' ruchakij-chi' ri ránima.[j] 36 Pero can achel ri nu'in chive: Rix masque xitz'et ri xenbanala' yin chivech, xa man xiya' ta ivánima viq'uin. 37 Conojel ri eyo'on-pe chuve roma ri Nata', can xquinquicanoj richin yepe viq'uin, y ri yepe viq'uin, yin man yentzolij ta e. 38 Roma yin man richin ta nin-en ri achique ninjo' tok yin kajnak-pe chicaj, xa richin nin-en ri achique nrojo' ri takayon-pe vichin.[k] 39 Ri nrojo' ri Nata' Dios ri takayon-pe vichin, ja chi conojel ri eruyo'on chic chuve, man nis-ta jun chique rije' xtinsetz can,[l] xa xquenc'asoj-e chiquicojol ri anima'i' ri pa ruq'uisbel k'ij. 40 Roma ri Nata' ri takayon-pe vichin, nurayij chi conojel ri xtiquetemaj (yin achique, ayincu'x) yin ri Ruc'ajol y niquiya' cánima viq'uin, xtic'uje' quic'aslen ri richin jumul.[m] Y yin xquenc'asoj-e chiquicojol ri anima'i' ri pa ruq'uisbel k'ij, xcha' ri Jesús.
41 Jac'a ri israelitas ri ec'o-apu chiri', xa yejasjot-apu chirij ri Jesús, roma rija' xu'ij: Ja yin ri Pan ri yin kajnak-pe chicaj. 42 Rije' quire' niqui'ij: ¿Mana-ta re' ri Jesús ri ruc'ajol ri José c'a?[n] Pero roj keteman quivech ri rute-rutata'. ¿Achique roma rija' nu'ij chi chicaj kajnak-vi-pe? yecha'. 43 Pero ri Jesús xu'ij c'a chique: Man c'a quixjasjot. 44 Man jun nipe viq'uin, si man ta ri Nata' ri takayon-pe vichin ri nibochi'in ri ránima. Y ri nipe viq'uin, yin xtinc'asoj-e chiquicojol ri anima'i' ri pa ruq'uisbel k'ij. 45 Roma ri tz'iban can coma ri profetas ojer, quire' nu'ij: Conojel c'o xtuc'ut ri Dios chiquivech,[o] y roma c'a ri', xa achique na jun xac'axan richin ri Nata' y c'o xretemaj, ri jun ri' nipe viq'uin y nuya' ránima viq'uin. 46 Pero ri Dios man jun vinak tz'eteyon ruvech,[p] xaxe yin ri yin petenak chicaj riq'uin rija', ri yin tz'eteyon ruvech. 47 Kitzij-kitzij nin-ij chive: Ri nuya' ránima viq'uin, can c'o-vi ruc'aslen ri richin jumul.[q] 48 Ja yin ri Pan ri niyo'on c'aslen.[r] 49 Ri ivati't-imama' ojer xquitij ri maná ri pa chakijlaj tz'iran ulef, pero ri maná, man xtiquer ta xeruto' chuvech ri camic. 50 Jac'a ri Pan ri niyo'on c'aslen ri nin-ij yin chive, chicaj kajnak-vi-pe, richin quiri' ri xtitijo richin, man xti'e ta chupan ri camic ri richin jumul. 51 Ja yin ri c'aslic Pan ri xika-pe chicaj. Xa achique na jun xtitijo ri Pan re', xtic'ase' richin jumul. Ri Pan c'a ri xtinya' yin che, ja ri nu-cuerpo ri xtinjach pa camic[s] richin nuq'uen-pe c'aslen chique ri vinak choch'ulef, xcha' ri Jesús.
52 Roma c'a ri', ri israelitas ri ec'o-apu chiri', xa niquich'olila-qui'[t] y quire' niquibila' chiquivech: ¿Achel chi rija' nuya' ri ru-cuerpo chike richin nikatzuk-ki' che? yecha'. 53 Jac'a ri Jesús xu'ij chique: Kitzij-kitzij nin-ij chive: Si rix man nitzuk ta ivi' che ri nu-cuerpo y man nikum ta ri nuquiq'uel yin ri xitak-pe richin xinalex chi'icojol, can manak vi ic'aslen ri richin jumul. 54 Ri xtutzuk-ri' che ri nu-cuerpo y xtukum ri nuquiq'uel, can c'o chic ruc'aslen ri richin jumul, y yin xtinc'asoj-e chiquicojol ri anima'i' ri pa ruq'uisbel k'ij. 55 Roma ri nu-cuerpo yin, jari' ri kitzij ninojsan ri ránima, y ri nuquiq'uel jari' ri kitzij nelesan ruchakij-chi' ri ránima. 56 Ri xtutzuk-ri' che ri nu-cuerpo y xtukum ri nuquiq'uel, rija' xtic'uje' viq'uin y yin xquic'uje' riq'uin rija'.[u] 57 Can achel yin rutakon-pe ri c'aslic Nata', y yin roma rija' c'o nuc'aslen, quiri' mismo ri xtutzuk-ri' che ri nu-cuerpo, voma yin xtic'uje' ruc'aslen. 58 Ri Pan ri nin-ij chive chi kajnak-pe chicaj, man junan ta riq'uin ri maná ri xquitij ri ivati't-imama' ojer, roma ri maná[v] man xtiquer ta xeruto' chuvech ri camic. Jac'a ri nutzuk-ri' che ri Pan ri kajnak-pe chicaj, xtic'uje' ruc'aslen ri richin jumul. 59 Jare' ri xeru'ij ri Jesús richin xerutijoj ri quimolon-qui' pa sinagoga ri pa tinamit Capernaum.
66 Tok xquic'axaj quiri', eq'uiy chique ri yetzekle'en richin xetzolij can, man xquitzekle'ej ta chic.[bb] 67 Roma c'a ri', ri Jesús quire' xu'ij chique ri doce ru-discípulos: ¿Ja jun rix nijo' yixtzolij can? 68 Ri Simón Pedro quire' rutzolic rutzij xu'on: Ajaf, ¿achok chirij chic c'a jun xku'e-vi tok aviq'uin rat nilitaj-vi ch'abel ri richin c'aslen richin jumul? 69 Roj cukul kac'u'x y kaniman chi ja rat ri Jun ri rat takon-pe roma ri Dios chucolic ri rutinamit, ri rat Ruc'ajol ri c'aslic Dios,[cc] xcha'. 70 Jac'ari' xu'ij ri Jesús chique: ¿Mana-ta yin mismo xicha'on ivichin ri rix doce c'a? Pero xa c'o jun itzel-vinak xel chive, xcha'. 71 Tok ri Jesús xu'ij quiri', ja ri Judas Iscariote ri xtijacho-e richin ri xrojo' xu'ij. Ri Judas re', jun chique ri doce discípulos y ruc'ajol jun achi rubinan Simón.
<- San Juan 5San Juan 7 ->- a Ex. 12:1-14; Lv. 23:5; Nm. 28:16; Dt. 16:1; Jn. 2:13; 11:55.
- b Mt. 15:36; 26:26; Lc. 24:30; 1 Ti. 4:4, 5.
- c Dt. 18:15; Jn. 1:21; 7:40.
- d Mt. 14:23; Mr. 6:46.
- e Ro. 6:23.
- f 1 Jn. 3:23.
- g Mt. 12:38.
- h Nm. 11:7; Sal. 78:24.
- i Neh. 9:15.
- j Jn. 4:14.
- k Mt. 26:39; Jn. 4:34.
- l Jn. 10:28.
- m Jn. 4:14.
- n Lc. 4:22.
- o Is. 54:13; Mi. 4:2.
- p Jn. 1:18; 5:37.
- q Jn. 3:16, 36; 5:24; 1 Jn. 5:12.
- r Jn. 6:33.
- s He. 10:10.
- t Jn. 7:43; 9:16.
- u 1 Co. 6:17; 2 Co. 6:16; Ef. 5:30; 1 Jn. 3:24; 4:15.
- v Jn. 6:31, 49.
- w Jn. 2:25.
- x Mr. 16:19; Jn. 3:13.
- y 2 Co. 3:6.
- z Sal. 119:50.
- aa Jn. 2:24.
- bb 1 Jn. 2:19.
- cc Mt. 16:16; Mr. 1:1; Hch. 8:37; 1 Jn. 5:1.