1 Gun-gatiya Jesus rrapa aburr-yigipa jawina yerrcha aburr-bamuna gurda yi-gurrepa Jirúchalam (Jerusalem), birripa aburr-bena mu-mirk mun-gata mun-nelangga Alip (Olive) Mu-jirrapa rrapa gun-murna rrawa gun-gata gun-nelangga Betpey (Bethphage). Lika Jesus bijirri-jerrmarra abirri-yigipa jawina abirri-jirrapa, 2 minypa a-wena butula, “Birri-boy gun-gata rrawa mu-ngoyurra guna-jirra, gun-nardiya gugu nyirri-barripa barra dongki jiny-bandawiya jiny-jirra rrapa an-nigipa delipa wugupa achila. Lika ana-gotipa birri-yarlayarlawa burrinyjula, burrbu-ga gurda apula jin-babalapa rrapa an-nigipa delipa. 3 Rrapa minyja ana-nga a-wengga ana-gotula, birri-wengga nula, ‘Bunggawa jal a-nirra burrinyjula abirriny-juna.’ Lika an-gatiya yibirrich bijirriny-jerrma barra gurda.”
4 Ganapiya, lika gu-yinagata gugu minypa barra gun-burral gu-ni minypa Wangarr an-nika an-mujaruk ngunyuna an-guyinda wola mu-ngoyurra a-wena, a-yinagata,
6 A-yinagata a-wena Wangarr an-nika an-mujaruk wola mu-ngoyurra, rrapa gu-gurda ngacha minypa abirri-gata Jesus bijirri-yika jawina abirri-bona, abirri-yinagata minypa nipa Jesus a-wena butula. 7 Minypa burrbu-ganyja gurda nula abirriny-jata dongki yerrcha jin-babalapa rrapa an-delipa. Lika mun-bitipa molma mun-gunegiya mirikal mbirri-gurrmurra abirriny-jonama, wurra jarra Jesus a-warrchinga, mu-rrenyjinga a-ni an-delipa dongki ana-jonama. 8 Rrapa burr-guya aburr-jaranga gu-galiya yerrcha mbi-yarlanggaja nula aburr-bona gu-jarlakarr minypa mun-birripa molma mun-gunegiya mirikal, barra minypa abirriny-jata dongki mbirrin-denyja abirriny-bamba minypa Jesus ana-delipa ana-guyinda dongki ana-jonama a-ni a-bamuna; rrapa aburr-werranga gun-jong mula gu-jirra gubu-rrumurra rrapa gubi-yarlanggaja nula. 9 Aburr-werranga aburr-bona mu-ngoyurra rrapa aburr-werranga aburr-bona gurda jurdach, aburr-gatiya wupa aburr-bulapalawa aburr-gonyjinga aburr-bamuna,
10 Aburr-yinagata aburr-gonyjinga aburr-bamuna, aburr-bena rrawa Jirúchalam. Rrapa gu-galiya yerrcha Jirúchalam aburr-nirra aburr-yurtchinga gurda aburr-yurtchinga, aburr-wengganachichiyana aburr-ni gu-gapa gu-guta, “A-lay, an-guna ana-nga?”
11 Lika aburr-gata wugupa nula Jesus aburr-bamuna gurda, birripa aburr-wena burrwa, aburr-yinagata, “A-lay, an-guna Jesus. Nipa Wangarr an-nika an-mujaruk Nejarach (Nazareth) an-guyinda, gun-gata rrawa wana gu-bapala gu-rrawa Galali (Galilee).”
12 Gu-gata wenga Jesus a-barrngumurra Wangarr gun-nika gu-japurra rrawa, lika nipa burr-yerrnyjinga aburr-gata minypa bayim aburr-ni rrapa jalim aburr-ni gatiya. Minypa aburr-werranga aburr-gatiya rrupiya mbi-ngukurdanyjinga aburr-workiyana burrwa wurra gama gorlk, nipa gu-yerrnyjinga burrwa a-ni rrupiya burr-guta. Rrapa aburr-werranga aburr-gata minypa mukumul jin-guyinda jalim aburr-ni, barrwa nipa minypa gu-yerrnyjinga burrwa gun-birripa gun-gurrenyja gun-guni. 13 A-yinanga a-wena burrwa, “Janguny mu-jurra gu-yurra minypa Wangarr a-wena, a-yinanga,
14 Ganapiya, wurra an-gapula an-guyinda rrapa an-burda an-guyinda aburr-bona gurda nula Jesus gata gu-bala Wangarr gun-nika, lika nipa wanngu burr-negarra. 15 Wurra jarra aburr-gata wana junggay yerrcha rrapa barrwa joborr marn․gi aburr-gunega, birripa aburr-bachirramiyana nula Jesus minypa abi-nana nipa burr-barlmarrk jama a-ji, rrapa minypa gu-ngarda yerrcha gatiya gu-japurra rrawa aburr-gonyjinga aburr-ji, abu-burrmaymbuna minypa aburr-yinanga, “Japurra ngapa a-jirra! An-guna nipa Daybit murna a-wuna arrburrwa!”
17 Ganapiya, lika Jesus burr-bawuna, Jirúchalam wenga a-bona Bechini (Bethany), minypa gatiya nipa a-ninya.
18 Aburr-yu, guna-gepana, lika Jesus a-garlmuna, ana-jekarra ana-bamuna Jirúchalam. Wurra nipa a-werrmiyana balaja ngardawa gala m-bangarna. 19 Lika gu-jarlakarr gu-rrarnba nipa mu-nana gun-jong mun-gata balaja mu-rrimanga mu-workiya mun-nelangga wagarrich. Lika nipa a-jarl a-bamuna, jimarn jarra balaja m-barripungarna, wurra gun-nyagara, wurra jarlawurr wupa gu-nana. Lika a-wena nula gun-gata gun-jong, “Ny-jurda nginyipa gala ny-yinmiya barrwa barra balaja n-dima!” Lika yibirrich gun-gata gun-jong gu-gorlapunapa.
20 Rrapa gun-narda waypa Jesus burr-yika jawina gubi-nana, birripa gochila aburr-barrjinga. Lika abu-wengganana Jesus, “A-lay, gun-guna gun-jong gu-yinmiyana gu-gorlapuna yibirrich, ya?”
21 Wurra Jesus a-yinanga burrwa, “Gun-guna ngu-weya ana-gorrburrwa gun-burral: Minyja nginyipa marr ny-balcha rrapa gala ny-jeka, nginyipa ny-yirda barra jama ny-ji, wurpa lika ngika minypa ngaypa ngu-wena nula gun-guna gun-jong gun-narda wupa ngardapa. Wurra minypa nginyipa marr ny-balcharra minyja nginyipa ny-yengga nula mun-guna mun-mirk, ‘Garlma! Boy, yerrnyjiya gu-bugula gu-bachirra!’ lika gu-yinardiya barra; Wangarr jama a-ji barra nggula rrapa mun-gata mun-mirk mu-yerrnyjiya barra gu-bugula gu-bachirra.[e] 22 Rrapa barrwa gun-nga burr-guta ny-yenggana Wangarr, gun-gatiya ny-ma barra minyja nginyipa marr ny-balcha.”
23 Jesus mu-nguy ana-bamunapa a-bena nula gun-japurra rrawa, lika a-barrngumurra. Rrapa gatiya waypa wurra gama gorlk nipa marn․gi burr-negarra a-ni janguny, lika wana junggay yerrcha rrapa barrwa aburr-werranga mu-murna yerrcha, birripa aburr-bona gurda nula Jesus, lika abu-wengganana, “Ya? Ana-nga a-wena nggula gu-gurda ngacha jama ny-jirra?”
24 Jesus a-yinanga burrwa, “Ngaypa burdak arr-wenggana barra gun-ngardapa ana-goyburrpa nyibu-ngurrja apula, nuwurra waypa jurdach ngaypa ngu-ngurrja barra ana-gorrburrwa ana-nga nguna-wuna ganyjarr ngaypa jama ngu-jirra. 25 Wurra ana-nga a-wuna Jon gun-gata bama gun-gugurraga nipa bama burr-gurragaja a-workiyana? Nipa Wangarr, wurra waygaji an-gugaliya, ya?”
27 Lika aburr-gata wana junggay yerrcha rrapa barrwa aburr-werranga mu-murna yerrcha, birripa aburr-yinagata nula Jesus, “Gala ngayburrpa marn․gi.”
29 “Wurra an-walkurpa a-wena, ‘Ngika. Gala barra ngu-boy.’ A-yinagata, wurra nuwurra jurdach waypa nipa gu-borrwurra, lika a-bona, jama a-ji.
30 “Rrapa nyanyapa buta a-jekarra, barrwa an-delipa a-wengganana gun-maywapa. Lika nipa ana-delipa gu-yagurrmurra nula, ‘Ngaw, anya, ngu-boy barra,’ wurra jarra gala a-boyarna.
31 “Ganapiya gun-gata janguny. Wurra marrka ana-goyburrpa bubu-ngurrja apula: Ana-nga jama a-ji minypa nyanyapa niya a-wena nula?”
33 “Buburr-galiya apula barrwa meyali gu-murna ngu-ngurrja barra ana-gorrburrwa. Minypa rrawa an-gurrimapa, ngarla, a-lamajinga nipa mun-gata gurnal mun-murra mu-jinyja. Lika nipa jandarra gu-gurrmurra, gu-ji gu-gomarriyana. Rrapa barrwa rralala gu-jarlapuna gu-jandarra gu-guyinda barra minypa mbi-birlkaka mun-gata gurnal rrapa gatiya mbi-ma mun-gata mun-girra. Rrapa barrwa nipa gu-jarlapuna gun-baykardakarda gu-jinyja minypa dawa (tower), barra minypa mbi-na aburr-ji gurnal, gala yapa mun-ngumurda m-boy burrwa. Ganapiya, lika burr-menga gu-galiya yerrcha barra rrawa aburr-ni rrapa jaga aburr-gana mun-gata gurnal. Lika nipa rrawa an-gurrimapa gu-bawuna a-bona balay nuwurra waypa gu-yinpa ana-jeka.[g]
34 “Ganapiya, lika gu-bamuna, mun-gata gurnal mun-mola mu-ni barra birripa mbi-ma. Lika an-gata an-gurrimapa aburr-yigipa aburr-mujama burr-jerrmarra gurda burrwa aburr-guna jaga aburr-ganana mun-gata gurnal, jimarn jarra birripa aburr-guna mbi-ngorrkorndangarna aburr-nirrarna, lika mbi-jerrmangarna nula mun-nigipa nipa an-gata an-gurrimapa. 35 Wurra aburr-guna jaga aburr-ganana gurnal, birripa burrbi-rrimarra aburr-gata aburr-mujama, lika an-ngardapa abu-jurrburaykujamurra, an-nerranga abu-buna, a-juwuna, rrapa barrwa an-nerranga gu-jandarra abu-buna. 36 Wurra nipa an-gurrimapa barrwa aburr-jaranga burr-jerrmarra gurda aburr-yigipa aburr-mujama, wurra aburr-guna jaga aburr-ganana aburr-workiyana mun-gata gurnal, birripa burrbu-buna, laka burrbu-ganyja. 37 Lika gu-gata wenga nipa an-gurrimapa ana-jerrmarra burrwa an-nigipa an-walkurpa. Minypa gu-borrwurra a-ni, a-yinagata, ‘Birripa marr aburr-balcha barra nula an-ngaypa walkur.’
38 “Wurra aburr-guna jaga aburr-ganana mun-gata gurnal, birripa waypa abi-nana an-walkurpa a-bena, birripa wupa aburr-wengganachichiyana aburr-ni, ‘A-lay, an-guna, ngarla, burraya an-gurrimapa murna a-wu barra mun-nigipa mu-ni mun-guna gurnal mun-murra mu-jinyjarra! Wurra yama ngubu-bu barra mun-ngayburrpa mu-ni?’ 39 Lika aburr-garlmuna, abi-rrimarra, abi-yerrnyjinga yarlanga, lika abu-buna, a-juwuna.
40 “Gun-narda janguny, wurra nuwurra waypa an-gurrimapa ana-jeka barra, nipa a-yinmiya barra burrwa aburr-guna jaga aburr-ganana mun-gata gurnal?”
41 Birripa aburr-wena, “Nipa burr-bu barra, ngarla! Lika aburr-werranga burr-ma barra birripa jaga aburr-gana barra nula mun-gata gurnal, aburr-gata ngacha minypa abu-wu barra aburr-workiya.”
42 Lika Jesus a-wena burrwa, “Wurra janguny mu-jurra gu-yurra ana-goyburrpa gala nyibi-nacharna, ya? Wurra gun-gata minypa gun-maywapa ranginy gu-yinaga gu-yurra,
43 “Wurra ngaypa ngu-weya ana-gorrburrwa Wangarr nyirr-gaypa barra gun-gata gun-nga minypa janguny ana-goyburrpa nyibi-rrimanga, wurra nipa burr-wu barra aburr-gata ngacha minypa burrbu-ma barra nula aburr-workiya gu-galiya yerrcha. 44 An-gata ana-nga minypa gu-guna gu-jandarra a-yerrnyja, a-bungga, an-gata an-gugaliya a-rrumurrmiya a-ni; wurpa lika an-gata minypa gun-guna jandarra gu-bunggapa a-rrenyja, nipa minypa an-ngukula a-nega.”[i]
45 Aburr-gata wana junggay yerrcha rrapa Berachi yerrcha, birripa waypa aburr-galiyana nula Jesus nipa gu-ngurrjinga burrwa gu-gata ngacha minypa meyali gu-murna janguny, birripa marn․gi minypa nipa burr-ngurrjinga a-ni birripa. 46 Lika birripa jal aburr-ni jimarn jarra abi-rrimangarnapa, wurra minypa gu-galiya yerrcha aburr-gurkuja burrwa. Ngardawa gu-galiya yerrcha gubu-borrwurra nula minypa nipa Wangarr an-nika an-mujaruk.
<- Metiyu 20Metiyu 22 ->- a Zechariah 9:9
- b Psalms 118:26
- c Isaiah 56:7; Jeremiah 7:11
- d Psalms 8:2
- e Metiyu 17:20; 1 Gorint 13:2
- f Luk 3:12; 7:29-30
- g Isaiah 5:1-2
- h Psalms 118:22-23
- i 21:44 Mu-werranga mun-maywa mun-guwarr jurra mu-guyinda gala gu-yu gun-narda janguny Metiyu 21:44, wurpa niya gun-maywapa minypa Luk 20:18.