5 Rrapa Ju (Jew) yerrcha aburr-werranga aburr-gata Jirúchalam (Jerusalem) aburr-ni, birripa minypa gipa mu-ngoyurra gu-jaranga gu-rrawa wenga aburr-gakakiyana gurda minypa Wangarr marr aburr-balcha nula. 6 Rrapa gun-gata waypa aburr-galiyana minypa barlmarrk gu-wuljinga gu-bona rrapa Jesus burr-yika gu-galiya yerrcha aburr-wena aburr-ni, lika aburr-gata aburr-werranga aburr-garlmuna, aburr-bona gurda, aburr-bena. Lika gochila aburr-barrjinga, ngardapa ngardapa aburr-galiyana gun-birripa wengga aburr-wena aburr-ni. 7 Burr-guya gochila aburr-barrjinga. Minypa aburr-yinanga, “A-lay, aburr-guna Galali aburr-guyinda, ngarla! 8 Wurra nipa ana-nga a-wena burrwa, gun-ngayburrpa wengga aburr-weya aburr-nirra? 9 Minypa nguburr-guna nguburr-galiyarra burrwa, ngayburrpa nguburr-guna nguburr-werranga Bartiya (Parthia) nguburr-guyinda, nguburr-werranga Mirriya (Media) nguburr-guyinda, rrapa nguburr-werranga Yilam (Elam) nguburr-guyinda. Rrapa nguburr-werranga rrapa Mechapatéymiya (Mesopotamia) nguburr-guyinda, Judíya (Judea) nguburr-guyinda, rrapa Gepadóchiya (Cappadocia) nguburr-guyinda. Rrapa nguburr-werranga Bontach (Pontus) nguburr-guyinda rrapa Aycha (Asia) nguburr-guyinda. 10 Rrapa nguburr-werranga rrapa Brijiya (Phrygia) nguburr-guyinda rrapa Bempíliya (Pamphylia) nguburr-guyinda. Rrapa nguburr-werranga Yijipt (Egypt) nguburr-guyinda rrapa Libiya (Libya) nguburr-guyinda gun-gata yi-gurrepa gu-murnangana rrawa Jayríny (Cyrene). Rrapa nguburr-werranga Rowm (Rome) wenga nguburr-boya gurda, 11 minypa Ju yerrcha rrapa gu-gata burr-yika gu-rrawa burr-guta nguburr-mulpiyana, Wangarr marr nguburr-balcharra nula. Rrapa nguburr-guna nguburr-werranga Gurít (Crete) nguburr-guyinda, rrapa nguburr-werranga Aréybiya (Arabia) nguburr-guyinda. Gu-gaba gu-gaba gu-jaranga gu-rrawa wenga nguburr-boya gurda, ngarla. Wurra wuriya gun-gata ngayburrpa gu-werranga gu-rrawa wenga, wurra aburr-guna ngayburrpa ngardapa ngardapa nguburr-galiyarra burrwa minypa gun-ngayburrpa wengga aburr-weya aburr-nirra rrapa gubu-ngurrjinga arrburrwa nipa Wangarr a-yinmiyana burr-barlmarrk jama a-ji.” 12 Aburr-yinagata aburr-wena. Lika ngardawa gochila aburr-barrjinga rrapa aburr-jurnjinga, birripa lika aburr-wengganachichiyana aburr-ni. Minypa aburr-yinanga, “A-lay, gun-guna gun-nga, a-lay?”
13 Wurra aburr-werranga aburr-gurdachinga burrwa Jesus burr-yika marr aburr-balcharra nula. Minypa aburr-yinanga, “A-lay, aburr-guna nganicha mbi-barra, ngarla.”
22 “A-lay, aburr-borrmunga Yichrayal (Israel) aburr-bapurr, buburr-galiya apula janguny gun-guna: Jesus an-gata Nejarach (Nazareth) an-guyinda, nipa jarra Wangarr nyanma. Rrapa gun-narda nipa Wangarr yarlanga gu-negarra ana-gorrburrwa minypa gu-guna gu-rrawa nipa an-gata burr-barlmarrk jama a-ji a-workiyana nipa nyanma Wangarr. Minypa ana-goyburrpa gipa nyibi-nana rrapa marn․gi gun-narda gun-burral. 23 Wurra gipa mu-ngoyurra Wangarr gu-borrwurra nula an-gata, lika a-bawuna ana-gorrburrwa nyibi-rrimarra. Rrapa aburr-werranga aburr-gata gun-nerra gubi-rrimanga ana-goyburrpa murna nyirrbu-wuna, burr-jong abi-negarra abi-rrana, lika a-balcha a-yu.[c] 24 Wurra nipa jarra a-juwuna, wurra Wangarr a-jarrkarrana rrapa wanngu a-negarra. Minypa gun-gujuwa gu-beybana; gala gu-yinmiyarna a-rrimangarna nipa Jesus.[d] 25 Minypa nipa Daybit (David) ana-nyala wola gu-ngurrjinga Jesus gun-nika, minypa a-yinanga:
29 “A-lay, aburr-borrmunga, buburr-galiya apula. Yarlanga ngu-nega barra ana-gorrburrwa Daybit nula an-ngayburrpa mu-ngoyurra an-guyinda an-guwelamagepa. Nipa a-juwuna rrapa abu-jurnumbuna; ngunyuna yi-gurrepa a-yunyarra, ngarla. 30 Wurra Daybit nipa Wangarr an-nika an-mujaruk rrapa nipa marn․gi gun-gata Wangarr gochila a-rrana minypa gun-burral gochila a-rrana, minypa an-ngardapa Daybit an-nika barrwa ana-boy barra nipa Wangarr ana-nyala a-gurrma barra wana a-ni barra minypa Daybit.[f] 31 Nipa Daybit mu-ngoyurra gu-nana Wangarr a-yinmiya barra jama a-ji, lika nipa Daybit a-wena, a-ngurrjinga Christ*2:31 An-nelangga Christ, gun-narda jarra minypa Yichrayal yerrcha abu-ngurrjinga aburr-workiya Macháya (Messiah), wurra meyali gu-rrimanga gun-ngardapiya, minypa ngayburrpa nguburr-yinaga nguburr-workiya “An-gata Wangarr a-jerrjerrjiyana nula an-ngayburrpa Wanngu An-gunega.” minypa nipa Christ barra a-juwa, wurra nuwurra a-molamiya barra. Gu-gurda ngacha minypa nipa Daybit a-yinagata a-wena:
36 “Gu-yinagatiya gu-yurra janguny. Lika gu-gata wenga ngayburrpa Yichrayal nguburr-bapurr marn․gi nguburr-ni barra nula Jesus minypa an-narda ana-goyburrpa burr-jong nyibi-negarra nyibi-rrana an-nardiya nipa Wangarr a-gurrmurra arrburrwa Bunggawa. An-nardiya, ngaja, ngarla, nipa Wangarr a-menga arrburrwa an-ngayburrpa Wanngu An-gunega.”
37 Birta a-yinagata gu-ngurrjinga. Rrapa gun-narda waypa birripa wurra gama gorlk aburr-galiyana, lika burr-guya wargugu aburr-ni. Lika aburr-wena burrwa Birta birripa, wurra gama gorlk aburr-yinanga, “A-lay, aburr-borrmunga, ngayburrpa nyiburr-guna nyiburr-yinmiya barra?”
38 Lika Birta a-wena burrwa, “Minyja ana-goyburrpa nyiburr-gurda ngardapa ngardapa nyiburr-ngukurdanyjiya rrapa gun-nerra nyibu-bawa barra, rrapa minypa ngayburrpa bama nyirrbu-gurraga barra nipa an-nelangga Jesus Christ, gu-gata wenga nipa Wangarr baywarra gu-nega barra ana-gorrburrwa rrapa nyirr-wu barra Mern An-mawunga. 39 Ngardawa an-narda Wangarr gochila nyin-dana ana-goyburrpa rrapa aburr-goyburrpa gu-ngarda yerrcha rrapa aburr-werranga gu-werranga gu-werranga gu-rrawa aburr-nirra — minypa warlaman nguburr-gurdiya gorlk nguburr-yinmiyapa minypa an-ngayburrpa an-ngardapiya arrburrwa Wangarr a-gonyja arrburrwa.”
40 Birta a-yinagata a-wena burrwa, rrapa mola gun-baykarda a-wena burrwa, burr-gelamajortkarra. Minypa a-yinagata burrwa, “Buburr-jarlapiya! Wurra Wangarr burr-bu barra aburr-gurdiya gorlk gun-nerra gubi-rrimanga.” 41 Gun-nardiya Birta a-wena a-ni gatiya marr aburr-balchapa nula janguny, rrapa Birta birripa bama burrbu-gurragaja. Minypa birripa gipa mu-ngoyurra marr aburr-balcha nula Jesus rrapa mola jurdach aburr-jaranga aburr-ni. Minypa 3,000 gu-galiya yerrcha ji-ngardapa ji-marnnga aburr-ngukurdanyjiyana rrapa marr aburr-balcha nula Jesus. 42 Lika gu-gata wenga aburr-galiyana burrwa aburr-ni aburr-workiyana Jesus burr-yika aburr-mujama marn․gi marn․gi burrbi-negarra aburr-ni janguny. Rrapa minypa aburr-gunggachichiyana burrwa aburr-workiyana gu-gapa gu-guta; rrapa minypa gu-ngardapa aburr-negiyana aburr-workiyana, Christ an-munyjurr mbi-barra aburr-workiyana; rrapa minypa Nyanyapa arrku abu-wengganana aburr-workiyana gu-ngardapiya.
- a Leviticus 23:15-21; Deuteronomy 16:9-11
- b Joel 2:28-32
- c Metiyu 27:35; Mark 15:24; Luk 23:33; Jon 19:18
- d Metiyu 28:5-6; Mark 16:6; Luk 24:5
- e Psalms 16:8-11
- f Psalms 132:11; 2 Samuel 7:12-13
- g 2:31 An-nelangga Christ, gun-narda jarra minypa Yichrayal yerrcha abu-ngurrjinga aburr-workiya Macháya (Messiah), wurra meyali gu-rrimanga gun-ngardapiya, minypa ngayburrpa nguburr-yinaga nguburr-workiya “An-gata Wangarr a-jerrjerrjiyana nula an-ngayburrpa Wanngu An-gunega.”
- h Psalms 110:1
- i Jama Aburr-ji 4:32-35