Matiye 26

Ɓa zúifùwa ɲúnása wee lè o Yeesu wán

(Maaki 14.1-2; Luki 22.1-2; Zãn 11.45-53)

1 Bìo ó o Yeesu bía hɔ̃́n bíoní so vó, ó o bía nɔn mí nì-kenínia yi: 2 «Mi zũ le hen làa wizooní bìo ɲun ká ho *Paaki sã́nú á à dí. Ó o *Nùpue Za ɓa à dé á à na ɓa à ɓúɛɛ ho *kùrùwá wán.» 3 Á ɓa yankarowà ɲúnása lè ɓa *zúifùwa nì-kĩ́a wã́a kúaa mín wán ɓa yankarowà ɲúhṹso beenì na ɓa le Kayiifu lún yi. 4 Ɓa wã̀anía tò le mí ì wìi o Yeesu ká mu yí zũ, á à ɓúe. 5 Ɓa wee bío: «Wa yí ko wa wìi wo ho sã́nú pã̀ahṹ. Ká wa wó mu, á ɓa zã̀amáa á à kánká mu bìo yi.»

O hã́a ɓúi kúaa ho ɲiló o Yeesu ɲúhṹ wán

(Maaki 14.3-9; Zãn 12.1-8)

6 Bìo ó o Yeesu wi ho Betanii lóhó yi o Simɔn na hĩ́a lé o *ɓùeré nìi zĩi á wee dí, 7 ó o hã́a ɓúi ɓueé zon ká a ɓuan ho dṹukó-za na sú lè ho ɲiló na sãmu sĩ á yàwá here. O hã́a mu vá ɓueé ɓó a Yeesu yi, ò o kúaa ho ɲiló mu o ɲúhṹ wán. 8 Bìo ó o nì-kenínia mɔn mu, á ɓa yiwa cã̀ mu yi, á ɓa wee bío: «Bìo kà yí nɔn bè-yáarè le? 9 Ho ɲiló mu ɲɔǹ lá dà à yɛ̀ɛ́ ho yàwá na here yi á à sanka ɓàn wárí á à na ɓa nì-khenia yi.» 10 Ó o Yeesu zũna bìo ɓa wee bío, ó o bía nɔn ɓa yi: «Mi wee zá là a hã́a mu le we? Bìo ó o wó làa mi á se. 11 Ɓa nì-khenia bán làa mia á a kɛń mín wán fɛ́ɛɛ, ɛ̀ɛ ká ĩnɛ́n wón máa kɛń làa mia fɛ́ɛɛ. 12 Ho ɲiló mu ó o kúaa ĩ wán á fèra wíokaaráa ĩ sãnía ĩ nùuló bìo yi. 13 Le ĩ mì ho tũ̀iá na mia: Le Dónbeenì bín-tente wé buera lùe lée lùe yi, ho dĩ́míɲá ɓúenɓúen yi á ɓa à bío bìo ó o hã́a na kà wó, á ɓa à leéka a bìo.»

O Zudaa wi ò o dé o Yeesu na

(Maaki 14.10-11; Luki 22.3-6)

14 Lé mu ó o Yeesu nì-kenínia pírú ɲun nì-kéní na ɓa le Zudaa Isikariote wà van ɓa yankarowà ɲúnása cɔ̃́n, á vaá bía nɔn ɓa yi: 15 «Hen ká ĩ dó a Yeesu nɔn mia, á mi ì na webio miì?» Á ɓa mà le wɛ́n-hãani ɓóní làa pírú nɔn wo yi. 16 À lá bṹn ɲii wán ó o Zudaa wã́a wee cà bìo ó ò wé wé è déráa o Yeesu ɓa níi yi.

O Yeesu wee dí ho Paaki dĩ́nló lè mí nì-kenínia

(Maaki 14.12-16; Luki 22.7-13)

17 Ho *búurú na á ɲa-fĩni yí dó yi sã́nú díró ɓàn nín-yání wizonle zoǹ, ó o Yeesu nì-kenínia wà ɓueé tùara a yi: «Lé wen á fo wi à wa wíoka ho *Paaki sã́nú dĩ́nló bìo yi.» 18 Ó o Yeesu wã́a bía nɔn ɓa yi: «Mi lɛ́n zo ho lóhó yi, ká mi zoó fò mín làa nùpue na, à mi bío na ɓànso yi: O Ɲúhṹso bía le mí pã̀ahṹ dɔ̃n, á lé ũnɛ́n cɔ̃́n á mí ɓueé dí ho Paaki sã́nú yi lè mí nì-kenínia.» 19 Á ɓa nì-kenínia wó bìo ó o Yeesu bía le ɓa wé, á wíokaa ho Paaki dĩ́nló bìo.

(Maaki 14.17-21; Luki 22.14; Zãn 13.21-30)

20 Bìo ho zĩihṹ dɔ̃n, ó o Yeesu lè mí nì-kenínia pírú ɲun kará ho dĩ́nló ɲúhṹ yi. 21 Bìo ɓa wee dí, ó o Yeesu bía nɔn ɓa yi: «Le ĩ mì ho tũ̀iá na mia: Minɛ́n nì-kéní lé yìa á à dé mi ì na.» 22 Ó o nì-kenínia yilera lùnkaa mu bìo yi làa sòobɛ́ɛ, á ɓa ɓúakáa wee tùa wo yi lè mí nì-kéní kéní. À yìa le: «Ɲúhṹso, mu lé mínɛ́n le?» À yìa le: «Mu lé mínɛ́n le?» 23 Ó o Yeesu bía nɔn ɓa yi: «Yìa páanía zoó cã̀ làa mi, wón lé yìa á à dé mi ì na. 24 O *Nùpue Za á à hí làa bìo le Dónbeenì bíonì vũahṹ bíaráa mu. Ká yìa màhã́ níi ì bè mu á ho yéréké è zo ɲúhṹ. Ɓànso yàá lá yí ton, se mu sṹaaní.» 25 Ó o Zudaa na á à dé wo ò na á lá le bíonì ò o tùara: «Nì-kàránlo, á lé ĩnɛ́n le, tàá?» Ó o Yeesu bía nɔn wo yi: «Ũnɛ́n lé yìa bía mu.»

O Ɲúhṹso dĩ́nló

(Maaki 14.22-25; Luki 22.15-20; 1 Korɛnte 11.23-25)

26 Bìo ɓa wee dí, ó o Yeesu lá ho búurú, á dó le Dónbeenì bárákà, ò o cɛ̀ɛkaa ho nɔn mí nì-kenínia yi ò o bía: «Mi fé là. Hón lé ĩ sãnía.» 27 Bṹn mɔ́n ó o lá le ɲuuníi dɛ̀ɛ na ho *dìvɛ̃́n wi yi, á dó le Dónbeenì bárákà ò o nɔn ho ɓa yi ó o bía: «Mi ɓúenɓúen fé ɲuka. 28 Dén lé ĩ cãni na wíokaa wee zéení le Dónbeenì páaníi na le bò bìo, dén lé ĩ cãni na kúaará ɓa nùpua cɛ̀rɛ̀ɛ bè-kora sɛ́ndíaró bìo yi. 29 Le ĩ bío mu na mia: À lá bìo kà ɲii wán, á ĩ máa bĩní máa ɲu ho dìvɛ̃́n mu, fúaa nɔ̀nzoǹ na á ĩ khíi bĩní ì ɲu ho wàn Maá Dónbeenì bɛ́ɛnì yi.» 30 Bṹn mɔ́n, á ɓa sía ho sã́nú lení à ɓa wà yòora hã Oliivewa vĩ̀nsĩ̀a ɓúee wán.

O Yeesu bía le o Piɛre á à pĩ́ mí bìo

(Maaki 14.26-31; Luki 22.33-44; Zãn 13.37-38)

31 O Yeesu wã́a bía nɔn mí nì-kenínia yi: «Ho tĩ́nɔ̀n-kéní na kà yi, ká mi ɓúenɓúen á à pĩ́ ĩ bìo. Mu bon. Mu túara le Dónbeenì bíonì vũahṹ yi kà síi á ɓa wee kàrán:

‹Ĩ ì ɓúe o pi-pa,

á ho pi-ɓoohṹ pia á à kɛ́nná à lɛ́n ǹ va hã lùa ɓúenɓúen yi.›*

32 Ɛ̀ɛ ká ĩ vèeró mɔ́n, á ĩ ì dí mí yahó vaá pa mia ho Kalilee kɔ̃hṹ yi.»

33 Ó o Piɛre lá le bíonì á bía nɔn wo yi: «Hàrí à bìa ká ɓúenɓúen pĩ́ ũ bìo, á ĩnɛ́n wón máa pĩ́ mu hùúu.» 34 Ó o Yeesu bía nɔn wo yi: «Le ĩ mì ho tũ̀iá na foǹ: Ho tĩ́nɔ̀n-kéní na kà yi, ó o kò-bɛ́ɛ máa wá, ká ũnɛ́n bía hã cúa-tĩn le fo yí zũ mi.» 35 Ó o Piɛre bía: «Ĩ máa bío le ĩ yí zũ fo hùúu, hàrí ká ĩ ko á ĩ hí làa fo.» Á ɓa nì-kenínia na ká ɓúenɓúen bía mu bìo dà-kéní mu.

O Yeesu wee fìo ho Zɛtesemanii yi

(Maaki 14.32-42; Luki 22.39-46)

36 Ó o Yeesu lè mí nì-kenínia wã́a vaá dɔ̃n le lùe ɓúi na ɓa le Zɛtesemanii, ó o bía nɔn ɓa yi: «Mi kɛɛní hen, ká ĩnɛ́n wón á à lɛ́n ǹ va vaá hen, á vaá fìo.» 37 Ò o fó a Piɛre là a Zebedee zàwa nùwã ɲun wàráa. Ó o yi wã́a ɓúakáa wee dè, á hácírí yáara. 38 Ó o bía nɔn ɓa yi: «Ĩ hácírí yáara dàkhĩína. Ĩ ka lè ĩ máa fen. Mi kɛɛní hen làa mi à tĩní mí yìo.» 39 Bṹn mɔ́n ó o wã́a vá van cĩ́inú, á vaá lií ɓúrá, ò o wee fìo kà síi: «Ĩ Maá, ká mu lá dà à wé, à ũ yí le le lònbee na kà à yí mi. Ɛ̀ɛ ká ɓùeé. Ĩ yí le ĩnɛ́n sĩi bìo wé. Ũnɛ́n lé yìa sĩi bìo wé.»

40 Ò o bĩnía ɓuara mí nì-kenínia nùwã tĩn mu cɔ̃́n, á ɓueé yú ɓa à mu dãmu ɓó ɓa. Ó o bía nɔn o Piɛre yi: «Éee minɛ́n, le lɛ́ɛ̀rè dà-kéní na miì fání mi yìo yi á à fìo làa mi lé bṹn mí yí dàńna yí wó lon? 41 Mi fání mi yìo, à fìo, bèra a na à mi yí zo mu bè-kora wéró yi. O nùpue sĩi wee wé vá mu bè-tente wéro yi, ɛ̀ɛ ká ho pànká na ó o ò wé làa bũ lé hìa mia.»

42 Ó o Yeesu bĩnía wà mu cúa-ɲun níi, á vaá wee fìo kà síi: «Ĩ Maá, hen ká le lònbee na kà yí dà máa dà ĩ wán ká le yí yú mi, à ũnɛ́n lé fo sĩi bìo pá wé.» 43 Ò o tĩ́n bĩnía ɓuara mí nì-kenínia cɔ̃́n, á ɓueé yú ɓa à mu dãmu ɓó ɓa. Ɓa yí dàńna yí fánía mí yìo. 44 Mu cúa-tĩn níi, ó o bĩnía wà, á tĩ́n vaá fìora mu bìo dà-kéní mu.

45 Bṹn mɔ́n, ó o bĩnía ɓuara mí nì-kenínia cɔ̃́n, á ɓueé bía nɔn ɓa yi: «Mi dũma wee vũńka le? Mi loń, ho pã̀ahṹ dɔ̃n. O *Nùpue Za á ɓa à dé ɓa bè-kora wérowà níi yi. 46 Mi hĩ́ní wa lɛ́n. Yìa á à dé mi ì na ɓueé dɔ̃n.»

Ɓa wìira a Yeesu

(Maaki 14.43-50; Luki 22.47-53; Zãn 18.2-11)

47 Pã̀ahṹ na ó o Yeesu wee bío yi, à bṹn ó o Zudaa ɓueé dɔ̃n. O lé ɓa nì-kenínia pírú ɲun nì-kéní. Ɓa zã̀amáa na bò làa wó á ɓuan hã khà-túa lè hã bũ̀aa. Lé le *Dónbeenì yankarowà ɲúnása lè ɓa *zúifùwa *nì-kĩ́a lé bán tonkaa ɓa. 48 O Zudaa, yìa á à dé o Yeesu mu á à na, á zéenía bìo ɓa zã̀amáa á à zũńnáa wo. O bía: «Ĩ hĩ́a vaá tɛ̀ɛnía nùpue na yi lè le kɔ̃̀nbii, se wón lé yìa mi wee cà, à ɓa wã́a wìi wo.» 49 Ò o dɛ̀ɛnía wà ɓueé ɓó a Yeesu yi ò o bía nɔn wo yi: «Nì-kàránlo, foó.» Ò o tɛ̀ɛnía wo yi lè le kɔ̃̀nbii. 50 Ó o Yeesu bía nɔn wo yi: «Wàn bɔ̃́nlo, bìo fo wà ɓueé wé hen, à ũ wã́a wé.»

Á bìa ká wà ɓueé ɓó a yi, á wìira a. 51 Á bìa wi là a Yeesu mu nì-kéní ɓúi dò mí khà-tóní ò o hà le Dónbeenì yankarowà ɲúhṹso beenì ton-sá nín-tĩánì ɲikãahṹ kúio. 52 Ó o Yeesu wã́a bía nɔn wo yi: «Dé ũ khà-tóní mí lóorè yi. Lé bìo á bìa wee khuii hã khà-túa ɓúenɓúen khíi hí làa hã. 53 Fo yí zũ ká ĩ lá dà à ve ĩ Maá le o ɓuee séení mi le? Ó o lá à dɛ̀ɛní ì tonka mí wáayi tonkarowà hĩn-táwá ká ɓa po kuio pírú ɲun le?† 54 Ɛ̀ɛ ká mu wó kà, á bìo túara le Dónbeenì bíonì vũahṹ yi á à wé kaka ɲii ì síráa? Mu bon, ho vũahṹ mu yi á mu bía le lé kà síi á mu ko mu wéráa.» 55 Bṹn mɔ́n ó o Yeesu bía nɔn ɓa zã̀amáa yi: «Mi so lá ko mi ɓua khà-túa làa bũ̀aa ɓuee wìiráa mi lòn nì-kã́anii le? Làa wizooní ɓúenɓúen ká ĩ lá wee wé kɛɛní le *Dónbeenì zĩ-beenì yi à kàrán ɓa nùpua á mi yí wìira mi. 56 Ɛ̀ɛ ká bṹn ɓúenɓúen wó lée bèra a na, à le *Dónbeenì ɲi-cúa fɛɛrowà bìo na ɓa bía le Dónbeenì bíonì vũahṹ yi à ɲii sí.» Á ɓa nì-kenínia ɓúenɓúen wã́a lùwa ɓa día a.

Ɓa ɓuan o Yeesu vannáa ho làndá tũ̀iá fɛɛrowà cɔ̃́n

(Maaki 14.53-65; Luki 22.54-55, 63-71; Zãn 18.12-14, 19-23)

57 Bìa wìira a Yeesu á ɓuan wo vannáa ɓa yankarowà ɲúhṹso na ɓa le Kayiifu cɔ̃́n. Lé bĩ́n á ho *làndá bìo zéenílowa lè ɓa *zúifùwa nì-kĩ́a kúaa mín wán yi. 58 O Piɛre khɛ̀ra bò a Yeesu mɔ́n fúaa o Kayiifu lún, á vaá zoó páanía kará lè ɓa parowà, á wee loń bìo mu hĩ́a wéráa. 59 Ɓa yankarowà ɲúnása, lè ho làndá tũ̀iá fɛɛrowà ɓúenɓúen wee cà bìo ɓa à koonínáa o Yeesu yi á à bè yi ì síinínáa o ɲúhṹ á à na ɓa à ɓúe. 60 Ká ɓa màhã́ yí yú bìo ɓúi, hàrí bìo ɓa nùpua cɛ̀rɛ̀ɛ pá wã́a ɓuara ɓueé koonía o yi mí cúee. Mu véeníi, á nùpua nùwã ɲun ɓúi 61 ɓuara ɓueé bía bìo kà: «O nìi mu bía le mí dà à fío le Dónbeenì zĩ-beenì á à bĩní ì so hã wizooní bìo tĩn yi.» 62 Á ɓa yankarowà ɲúhṹso lií hĩ́nɔn yòó dĩ̀n ò o bía nɔn o Yeesu yi: «Bìo ɓa nùpua mu wee bío ũ dã́ní yi á fo le fo yí máa bío dɛ̀ɛ ɓúi yi le?» 63 Ó o Yeesu cɛ̀kɛ̀ ò o dĩ̀n. Á ɓa yankarowà ɲúhṹso wã́a bía nɔn wo yi: «Ĩ wee fìo fo, le Dónbeenì na wi fɛ́ɛɛ yèni yi, ká fo lé o *Krista, le Dónbeenì Za, ũ bío mu na wɛn.» 64 Ó o Yeesu bía nɔn wo yi: «Lé fo bía mu. Le ĩ mì ho tũ̀iá na mia: Á lá bìo kà wán, á mi ì mi a Nùpue Za ká a kará le Dónbeenì na dà mu bìo ɓúenɓúen nín-tĩánì.‡Mi loń Lení vũahṹ (Psaumes) 110.1 Mi mún khíi mi a ká a kará hã dùndúio wán wà à ɓuen.»§Mi loń Daniyɛɛle vũahṹ 7.13

65 Á ɓa yankarowà ɲúhṹso wã́a lɛ̀ɛkaa mí dà-zĩ́nii lé bìo mu vá a yi dàkhĩína, ò o bía: «Lé le Dónbeenì ó o là. Wa màkóo yàá wã́a mía sɛɛ́ràsa yi. Mi ɲá bìo ó o là lè le Dónbeenì. 66 Àwa, á lé mu yɛ́n á mi wee leéka?» Á ɓa bía: «O wó khon, ó o ko ò o ɓúe.» 67 À ɓa wee pũ̀iní mí ɲinsãní kúee o yahó wán, ká ɓa a vṹaa wo lè mí nín-kuio. Ɓa ɓúi wee fío o sáarà, 68 ká ɓa a bío: «Ũnɛ́n Krista, wã́a zéení yìa vĩ́na fo làa wɛn.»

O Piɛre pã́ a Yeesu bìo

(Maaki 14.66-72; Luki 22.56-62; Zãn 18.15-18, 25-27)

69 Hón pã̀ahṹ so yi, ò o Piɛre pá kará ho lún yi, á ɓa yankarowà ɲúhṹso beenì ton-sá hã́a nì-kéní vá ɓueé ɓó a yi, á bía nɔn wo yi: «Ũnɛ́n mún lá wi là a Kalilee nìi Yeesu.» 70 Ká a Piɛre màhã́ pã́ mu ɓa nùpua ɓúenɓúen yìo yi, ò o bía: «Bìo fo wee bío kà á ĩnɛ́n yí zũ.»

71 Ò o wà vaá dĩ̀n ho lún zũaɲii. Ó o ton-sá hã́a nì-kéní tĩ́n mɔn wo, á wón bía làa bìa wi bĩ́n: «Yìa kà là a Nazarɛɛte nìi Yeesu lá páanía wi.» 72 Ó o Piɛre tĩ́n pã́ mu ò o báa: «O nìi na kà a ĩnɛ́n yí zũ.»

73 Mu dó mi yi cĩ́inú, á bìa bĩ́n vá ɓueé ɓó a Piɛre yi, à ɓa bía nɔn wo yi: «Mu bon kɛ̃́nkɛ̃́n. Fo lé ɓa nì-kéní ɓúi. Ũ bíonì wee zéení mu.» 74 Ó o Piɛre wíokaa báa lè mí sòobɛ́ɛ á bía: «O nìi na kà á ĩ yí zũ hùúu.» Ho pɔ̃̀n-kéní mu yi, ó o kò-bɛ́ɛ wá. 75 Ó o Piɛre hácírí màhã́ bĩnía ɓuara bìo ó o Yeesu bía nɔn wo yi wán: Sã́ni ò o kò-bɛ́ɛ wá, bṹn ká ũnɛ́n pã́ le fo yí zũ mi á dɔ̃n hã cúa-tĩn. Ó o Piɛre ló, á lée wá bùbùbù.

<- Matiye 25 Matiye 27 ->