Le Dónbeenì bín-tente vũahṹ na ó o

Zãn
túara
Vũahṹ túaró ɲúhṹ
O Zãn na hĩ́a lé o Yeesu nì-kenínia nì-kéní lé wón túara ho vũahṹ na kà. O sansan wee bío míten bìo, ò o le o nì-kenínii ɓúi (18.15), tàá o nì-kenínii na ó o Yeesu wa (13.23; 19.26; 20.2; 21.7, 20,41).
Bìo o Matiye là a Maaki là a Luki túara cɛ̀rɛ̀ɛ ó orɛ́n wã́a yí bĩnía yí tò yi mí vũahṹ yi. Bìo o Zãn túara mí vũahṹ lé bìo kà:
1. O zéenía le o Yeesu lé le Dónbeenì bíonì na wi fɛ́ɛɛ, le o wó míten là a nùpue á ɓueé kará làa wɛn. O zéenía bìo ó o Zãn Batiisi fɛɛra a Yeesu tũ̀iá poni dã́ní yi. O mu zéenía bìo ó o Yeesu fòráa mín lè ɓa nùpua lè mí sìíwà (1).
2. O Zãn zéenía le o Yeesu ló le Dónbeenì cɔ̃́n, á mún zéenía bìo o Yeesu kàránna lè ɓa nùpua (2–12).
3. O zéenía bìo ó o Yeesu kàránna lè mí nì-kenínia ho tĩ́nàahṹ na ɓa wìira a yi (13–17).
4. O Zãn bía bìo wó a Yeesu yi bìo (18–19).
5. Ho vũahṹ vaa véeníi, ó o mún bía a vèeró, làa bìo ó o zéeníanáa míten lè mí nì-kenínia mí vèeró mɔ́n bìo (20–21).

O Yeesu Krista lé le Dónbeenì Bíonì

1 Mu ɲúhṹ ɓúɛɛníi, á yìa lé le Bíonì á wi ká bìo ɓúi dĩǹ yí léra. O páanía wi lè le Dónbeenì. Orɛ́n mí bɛɛre lé le Dónbeenì. 2 Mu bìo ɓúenɓúen ɲúhṹ ɓúɛɛníi, ká arɛ́n lè le Dónbeenì páanía wi. 3 Lé orɛ́n á le Dónbeenì dĩ̀n wán léraráa mu bìo ɓúenɓúen. Bìo ó o níi yí kɛra lénló yi bṹn mía. 4 Orɛ́n lé yìa le mukãnì wee lé cɔ̃́n. Dén mukãnì so ka lòn khoomu na wee zéení bìo le Dónbeenì karáa lè ɓa nùpua. 5 Mu khoomu mu wee dé le tíbírí yi, á bìa wi le tíbírí mu yi wee pĩ́ mu bìo.[a]

6 Nìi ɓúi hĩ́a wi bĩ́n á le Dónbeenì tonkaa. O yèni ɓa le Zãn.[b] 7 Lé orɛ́n ɓuara ɓueé wó yìa ka lòn khoomu sɛɛ́ràso, á wee mì ho tũ̀iá o ɲii, bèra a na à ɓa ɓúenɓúen tà le yìa ka lòn khoomu á bìo bon orɛ́n pànká yi. 8 Orɛ́n mí bɛɛre hĩ́a yínɔń yìa ka lòn khoomu, ká a ɓueé wó o sɛɛ́ràso, á mà ho tũ̀iá o ɲii. 9 Yìa lé mu khoomu binbirì á ɓuara ho dĩ́míɲá yi á ɓueé wee dé mu khoomu ɓa nùpua ɓúenɓúen wán.

10 Yìa lé le Bíonì á wi ho dĩ́míɲá yi, ho dĩ́míɲá na le Dónbeenì dĩ̀n orɛ́n wán á léra. Ɛ̀ɛ ká ho dĩ́míɲá mu nùpua màhã́ yí zũna a. 11 O ɓuara mín kùrú lùe yi, á bìa bìo sã̀ a yi pã́ a bìo. 12 Ká ɓa tĩ́ahṹ á ɓa ɓúi màhã́ tà a bìo, á dó mí sĩa wo yi. Bán ó o wó á ɓa wó le Dónbeenì zàwa. 13 Ɓa yí wó le Dónbeenì zàwa làa bìo ɓa nùpua wee teráa ɓa zàwa bìo. Ɓa mún yí wó le Dónbeenì zàwa làa bìo ó o báa là a hã́a wee páaní à yíráa ɓa zàwa bìo. Le Dónbeenì míten lé dìo wó á ɓa lé le zàwa.

14 Yìa lé le Bíonì á ɓueé wó a nùpue, á kará làa wɛn. O sãamu ɲii mía. Lé orɛ́n wee zéení ho tũ̀iá poni binbirì làa wɛn. Wa fá wa yìo o cùkú yi, hìa ó o Za kéní na ló mín Maá Dónbeenì cɔ̃́n wé yí.

15 O Zãn na lé o sɛɛ́ràso á bía bìo kà pɔ̃́npɔ̃́n o dã́ní yi: «Yìa kà lé yìa á ĩ fèra bía bìo nɔn mia. Ĩ bía le o wi ĩ mɔ́n bò o ɓuen, ká a màhã́ po mi lé bìo ó o wi ĩ yahó hàánì.»

16 Mu bè-tentewà lè mí sìíwà na lé o sãamu na ɲii mía á wa ɓúenɓúen yú ɲàmaa mín wán. 17 Ho làndá lé o *Mɔyiize á le Dónbeenì bò yi nɔnnáa ho wɛn. Ká mu sãamu lè ho tũ̀iá poni lé orɛ́n na lé o Yeesu *Krista á le Dónbeenì bò yi zéeníanáa mu làa wɛn. 18 Nùpue na dĩǹ mɔn le Dónbeenì wón mía. Ká arɛ́n na lé o Za kéní na lé le Dónbeenì, yìa páanía wi là a Maá Dónbeenì, lé wón nɔn ó o Maá bìo zũnáa.

Bìo ó o Zãn Batiisi bía míten dã́ní yi

(Matiye 3.1-12; Maaki 1.2-8; Luki 3.15-17)

19-20 Wizonle ɓúi á ɓa *zúifùwa ɲúnása na wi ho Zeruzalɛɛmu yi á tonkaa ɓa yankarowà là a Levii nùwã le ɓa ɓuee tùa o Zãn yi le o lé o nùpue yɛ́n sìí. Ó o yí sà mu, ò o mà ho tũ̀iá wéréwéré nɔn bìa ɓa tonkaa yi: «Ĩnɛ́n yínɔń o Krista, yìa le Dónbeenì mɔn léra.» 21 Á ɓa tùara a yi: «Á fo lé o nùpue yɛ́n síi? Fo lé le *Dónbeenì ɲi-cúa fɛɛro *Elii[c] le?» Ó o Zãn le mí yínɔń Elii. Á ɓa bĩnía tùara: «Á fo lé le *Dónbeenì ɲi-cúa fɛɛro na wa wee lòoní[d] le?» Ó o Zãn le ɓùeé. 22 Á ɓa wã́a bía nɔn wo yi: «Ũnɛ́n ɓɛ̀n lé o nùpue yɛ́n sìí? Wa ko wa vaa zéení bìo ɓúi à na bìa tonkaa wɛn yi. Fo lée wée?» 23 Ó o Zãn bía: «Ĩnɛ́n lé yìa le *Dónbeenì ɲi-cúa fɛɛro *Ezayii bía bìo:

‹Nìi ɓúi wee bío pɔ̃́npɔ̃́n le dùure yi kà síi:

Mi wíoka ho wɔ̃hṹ ká a Ɲúhṹso o ɓuen.›[e]»

24 Bìa ɓa tonkaa o Zãn cɔ̃́n ɓúi lé ɓa Farizĩɛwa. 25 Á bán tùara a Zãn mu yi: «Ká fo yínɔń yìa le Dónbeenì mɔn léra, á yínɔń o Elii, á mún yínɔń le Dónbeenì ɲi-cúa fɛɛro na wa wee lòoní, á lée webio nɔn fo wee bátízéráa ɓa nùpua?» 26 Ó o Zãn wã́a bía nɔn ɓa yi: «Ĩnɛ́n wee bátízé ɓa nùpua lè mu ɲumu. Ɛ̀ɛ ká a ɓúi wi mi tĩ́ahṹ á mi yí zũ bìo. 27 Ĩnɛ́n fèra dú wón yahó. O nakãa tɛnló á ĩnɛ́n yàá pá yí koráa.» 28 Bìo kà ɓúenɓúen wó ho Betanii[f] lóhó yi, ho muhṹ na ɓa le Zurudɛ̃n mɔ́n, hìa ó o Zãn hĩ́a wee bátízé ɓa nùpua yi.

O Yeesu ka lòn muinì pioza á le Dónbeenì nɔn

29 Mu tá na lée tɔ̃n, ó o Zãn mɔn ò o Yeesu mà a wee ɓuen, ó o bía: «Yìa kà ka lòn muinì pioza á le Dónbeenì nɔn à sɛ́nnáa ho dĩ́míɲá nùpua bè-kora día.[g] 30 Lé orɛ́n lé yìa á ĩ bía bìo kà síi: Nùpue ɓúi wi ĩ mɔ́n bò o ɓuen, ká a màhã́ po mi lé bìo ó o wi ĩ yahó hàánì. 31 Ĩ lá yí zũ yìa lé orɛ́n, ká ĩ màhã́ ɓueé wee bátízé ɓa nùpua lè mu ɲumu, bèra a na ò o *Isirayɛɛle nìpomu à zũń wo.» 32 O Zãn mu pá bĩnía bía bìo kà wéréwéré: «Ĩ mɔn le Dónbeenì Hácírí à le lion o wán lòn háponi, á lií wi làa wo. 33 Ĩ lá dĩǹ yí zũ yìa lé orɛ́n, ká le Dónbeenì na tonkaa mi le ĩ bátízé ɓa nùpua lè mu ɲumu màhã́ bía nɔn miì: ‹Fo ó mi le Dónbeenì Hácírí ká le yòó ló wee lii o nùpue ɓúi wán. Wón lé yìa á à bátízé ɓa nùpua lè le Dónbeenì Hácírí.› 34 Ĩ mɔn mu, á ĩ wee bío mu wéréwéré le o lé le Dónbeenì Za.»

O Yeesu lé yìa le Dónbeenì mɔn léra

35 Mu tá na lée tɔ̃n, ká a Zãn tĩ́n wi ho lahó dà-kéní mu yi lè mí nì-kenínia nùwã ɲun, 36 ó o mɔn o Yeesu ò o wee khĩí, ó o bía: «Yìa wee khĩí kà lé le *Dónbeenì Pioza.» 37 Ó o Zãn nì-kenínia nùwã ɲun mu ɲá bìo ó o bía, á ɓa dɛ̀ɛnía bò a Yeesu yi. 38 Ó o Yeesu yèrèmáa khíi lora á mɔn à ɓa bò a yi, ó o tùara ɓa yi: «Lée webio mi wee cà.» Á ɓa bía: «Arabii (bṹn kúará le: ‹nì-kàránlo›), lé wen fo wi yi?» 39 Ó o Yeesu bía nɔn ɓa yi: «Mi ɓuen, á mi vaa mi hen na á ĩ wi yi.» Á ɓa wã́a bò a yi á vaá zũna bĩ́n. Mu wó le wi-háarè. Á ɓa wã́a kará tò le wii bĩ́n làa wo.

40 O Zãn nì-kenínia nùwã ɲun na ɲá a bíoní á bò a Yeesu yi nì-kéní ɓa le Ãndere, o Simɔn Piɛre ɓàn za. 41 Yìa ó o Ãndere mu nín-yání van cɔ̃́n lé ɓàn za Simɔn mu á vaá bía nɔn wo yi: «Wa mɔn o Mɛsii.» (Mɛsii lé mu heberemu. Ká mu kúará lè mu kɛrɛɛkimu ɓa le Krista, bṹn kúará le yìa le Dónbeenì mɔn léra.) 42 Ò o fó a ɓuararáa o Yeesu cɔ̃́n. Ó o Yeesu lora a yi ò o bía: «Fo lé o Simɔn, o Zãn za. Àwa! Bìo kà wán á ɓa wé è ve fo làa Sefaasi.» (Sefaasi lé mu heberemu. Mu kɛrɛɛkimu yi ɓa le Piɛre, bṹn kúará le ɓúaahó.)

43 Mu tá na lée tɔ̃n, ó o Yeesu le mí ì va ho Kalilee kɔ̃hṹ, ó o fò mín là a nìi ɓúi na yèni ɓa le Filiipu, ó o bía nɔn wo yi: «Bè miì.» 44 O Filiipu mu wee lé ho Bɛtesayidaa lóhó yi, hen na ó o Ãndere là a Piɛre wee lé yi. 45 Bṹn mɔ́n ó o Filiipu ɓɛ̀n vaá fò mín là a Natanayɛɛle, ó o bía nɔn wón yi: «Yìa ó o *Mɔyiize bía bìo ho làndá vɔ̃nna yi, wón na ɓa ɲi-cúa fɛɛrowà mún bía bìo, á wa yú. O lé o Nazarɛɛte nìi Yeesu, o Zozɛɛfu za.» 46 Ó o Natanayɛɛle bía nɔn wo yi: «Bè-tente so dà a lé Nazarɛɛte yi le?» Ó o Filiipu bía nɔn wo yi: «Ɓuen á fo vaá mi a.» 47 Bìo ó o Yeesu mɔn o Natanayɛɛle ò o vará mà a, ó o bía bìo kà o dã́ní yi: «Yìa kà á kũaakṹaamu mía yi. O lé o *Isirayɛɛle nìi binbirì.» 48 Ó o Natanayɛɛle tùara a Yeesu yi: «Fo wó kaka zũnanáa mi?» Ó o Yeesu bía nɔn wo yi: «Ĩ fèra mɔn fo ká ũ kará le vĩ̀ndɛ̀ɛ na ɓa le fíkíyée tá, ká a Filiipu yàá dĩǹ yí von fo.» 49 Ó o Natanayɛɛle bía nɔn wo yi: «Nì-kàránlo, fo lé le Dónbeenì Za. Fo lé o Isirayɛɛle nìpomu bɛ́ɛ.» 50 Ó o Yeesu bía nɔn wo yi: «Fo dó ũ sĩi miì lé bìo á ĩ bía le ĩ mɔn fo ho *fíkíyée tá. Àwa! Bè-beera ɓúi yàá khíi wé fo ò mi ká mu po bìo kà.» 51 Ò o pá bĩnía bía: «Le ĩ mì ho tũ̀iá na mia: Mi khíi mi ho wáayi ká ho hɛ́ra, á le Dónbeenì wáayi tonkarowà wee bè o *Nùpue Za yi à liiráa à bĩní yòo.[h]»

Zãn 2 ->