Bè-wénia 13

Ɓa hueekaa o Baanabaasi là a Soole á tonkaa

1 Ho Ãntiosi kèrètĩ́ɛwa kuure yi á ɓa ɲi-cúa fɛɛrowà lè ɓa nì-kàránlowà hĩ́a wi yi. Ɓa lé o Baanabaasi là a Soole, là a Simiɔn na ɓa wee ve làa Nì-bírí, là a Sirɛɛna nìi Lisiyuusi, là a Manaɲɛɛ na páanía dɔ̃n là a bɛ́ɛ *Heroode.[a] 2 Wizonle ɓúi, ká ɓa wee ɓùaaní a Ɲúhṹso, á lù mí ɲiní, á le Dónbeenì Hácírí bía nɔn ɓa yi: «Mi lén o Baanabaasi là a Soole mí dòn à ɓa sá ho tonló na á ĩ von ɓa bìo yi.» 3 Á bìo ɓa lù mí ɲiní à ɓa fìora vó, á ɓa bò mí níní ɓa wán à ɓa nɔn ho wɔ̃hṹ ɓa yi á ɓa wà.

4 Bìo ó o Baanabaasi là a Soole á le Dónbeenì Hácírí wã́a von kà síi, á ɓa wà van ho Selesii lóhó. Lé bĩ́n á ɓa zon ho won-beenì yi vannáa ho Siipere kɔ̃hṹ na wi mu ɲumu tĩ́ahṹ. 5 Bìo ɓa vaá dɔ̃n ho Siipere kɔ̃hṹ lóhó na ɓa le Salamiina á ɓa wã́a wee bue le Dónbeenì bíonì ɓa *zúifùwa kàránló zĩní yi. Yìa kɛra bĩ́n làa ba á wee séení ɓa lé o Zãn Maaki. 6 Ho kɔ̃hṹ ɓúenɓúen ɓa tò yi yòó ló, á vaá ɓó ho Pafoosi lóhó yi. Lé bĩ́n á ɓa fò mín là a zúifù nìi ɓúi na wee wé mu nín-símú na ɓa le Bara-Yeesu yi. O lá wee lá míten lòn ɲi-cúa fɛɛro. 7 O hĩ́a wi ho kɔ̃hṹ mu ɲúhṹso na ɓa le Sɛɛziyuusi Poluusi cɔ̃́n. O nìi mu fù lée nùpue na hácírí wi. O wi ò o ɲí le Dónbeenì bíonì. Ó o von o Baanabaasi là a Soole le ɓa ɓuen mí cɔ̃́n. 8 Ká a nín-símú ɓànso Elimaasi á yí wi à ho kɔ̃hṹ mu ɲúhṹso à tà a *Krista bìo ó o wi ò o hè ɓa. (Ɓa *Kɛrɛɛsisa wee ve o Bara-Yeesu mu làa Elimaasi.) 9 Hón pã̀ahṹ so yi, ó o Soole na ɓa mún wee ve làa Poole[b] á le Dónbeenì Hácírí wã́a sú ó o fá mí yìo wo yi, 10 ò o bía: «Ũnɛ́n *Satãni za sabín-fũ̀aalo yɛ́n. Fo wee vĩ́iní ɓa nùpua. Mu bìo na se ɓúenɓúen fo wee firáa. O Ɲúhṹso sĩi bìo bṹn térénna, à ũnɛ́n wón wee báaráka làa bũ. Cén khí mu yi. 11 Àwa, wã́a loń mu. O Ɲúhṹso á à ɓóoní foǹ. Fo ò wé o muii, á à cãaka ká ũ máa mi le wii khoomu.» Mí lahó yi ó o Elimaasi yìo dɛ̀ɛnía coora, á wó mí tíbírí. Ó o wee hɛ́ɛ vĩ́ná, á wee cà yìa á à tè o níi yi ì lɛ́nnáa. 12 Bìo ho kɔ̃hṹ ɲúhṹso mɔn bìo wó, ó o tà dó mí sĩi o Krista yi. O Ɲúhṹso bìo na ó o wee ɲí á zon wo dà.

O Baanabaasi là a Poole van ho Ãntiosi

13 O Poole lè mí ninzàwa á zon ho won-beenì ho Pafoosi yi á van ho Pãnfilii kɔ̃hṹ lóhó na ɓa le Pɛɛze. Bìo ɓa vaá dɔ̃n bĩ́n, ó o Zãn Maaki día ɓa, ò o bĩnía van ho Zeruzalɛɛmu. 14 Ɓarɛ́n bán dĩ̀n ho Pɛɛze yi à ɓa lá ho won-beenì, á vaa dɔ̃n ho Pizidii kɔ̃hṹ lóhó na ɓa le Ãntiosi. Ho *Sabaa zoǹ, á ɓa zon ho kàránló zĩi yi á zoó kará. 15 Bìo ɓa kàránna ho làndá vũahṹ lè le *Dónbeenì ɲi-cúa fɛɛrowà vũahṹ vó, á ho kàránló zĩi ɲúhṹso le ɓa bío bìo kà na ɓa yi: «Wàn zàwa, hen ká bíonì wi mi cɔ̃́n á mi le mi ì hĩ̀í lè ɓa nùpua sĩa se mi wã́a dà à bío.»

16 Ó o Poole lií hĩ́nɔn yòó dĩ̀n ò o dá mí níi le ɓa wé tɛ́tɛ́, ò o bía: «Minɛ́n *Isirayɛɛlesa, lè minɛ́n na wee kɔ̃̀nbi le Dónbeenì ɓúenɓúen, mi ɲí bìo á ĩ ì bío: 17 O Isirayɛɛle nìpomu na kà ɓàn Dónbeenì lé dén hueekaa wàn ɓùaawa. Le wó á mu nìpomu na kà ɲina ho *Ezipite yi pã̀ahṹ na ɓa wi mu nì-hãmu yi bĩ́n. Bṹn mɔ́n á le léra ɓa bĩ́n lè mí pànká. 18 Le ɓuan ɓa hã mana tá henì yi á yú lòn lúlúio ɓúará-ɲun síi. 19 Ho Kanan kɔ̃hṹ yi á hã sìíwà bìo hèɲun nùpua á le ɓó ɲúhṹ, á fó táwá nɔn mí nìpomu yi, à hã bìo sĩ̀ ɓa yi. 20 Mu ɓúenɓúen wó á míana yú hã lúlúio khĩá-náa làa ɓúará-ɲun làa pírú síi.

«Bṹn mɔ́n á le Dónbeenì hueekaa ɓa ɓúi wàn ɓùaawa tĩ́ahṹ á wó lè ɓa ɲúnása, à bán wé fáa ɓa tũ̀iáwà. Á mu wó làa bṹn fɛ́ɛɛ á ɓueé ɓó a ɲi-cúa fɛɛro Samuwɛɛle pã̀ahṹ yi. 21 Bṹn mɔ́n á ɓa fìora a bɛ́ɛ le Dónbeenì cɔ̃́n á le nɔn o Kiisi za Sayuule ɓa yi. Wón na wee lé o Bɛ̃nzamɛɛ zĩ-ɲúhṹ yi. Á wón kɛra ɓa ɲúhṹ wán á dɔ̃n hã lúlúio ɓúará-ɲun. 22 Bìo le hĩ́a pã́ a Sayuule día á le nɔn o *Daviide ɓa yi á wó lè ɓa bɛ́ɛ. Wón Daviide so á le bía bìo kà dã́ní yi: ‹Ĩ sĩi nùpue á ĩ wã́a yú, o lé o Zesee za Daviide[c] wón lé yìa á à wé bìo ɓúenɓúen na á ĩ ì bío le o wé á à tií ɲii.› 23 O Daviide mɔ̀nmàníi nì-kéní ɓúi lé o Yeesu. Lé wón le Dónbeenì wó là a Isirayɛɛle nìpomu kã̀nílo, làa bìo á le hĩ́a dóráa mí ɲii le mí ì wé làa bũ. 24 Sã́ni ò o Yeesu ɓuen, à bṹn ó o Zãn buera nɔn o Isirayɛɛle nìpomu ɓúenɓúen yi le ɓa yèrèmá mi yilera lè mi wárá à ɓa bátízé ɓa. 25 Pã̀ahṹ na ó o Zãn mukãnì véró wà ɓueé dã, ó o wee bío: ‹Mi wee leéka le ĩ lée wée? Yìa mi wee lòoní wi mí dòn le ĩnɛ́n. Ɛ̀ɛ ká mi màhã́ loń, ɓànso wi ĩ mɔ́n lùa. Hàrí o nakãa tɛnló á ĩ pá yí koráa.›

26 «Wàn zàwa, minɛ́n na lé o *Abarahaamu mɔ̀nmànía làa bìa mi tĩ́ahṹ na wee kɔ̃̀nbi le Dónbeenì, lé warɛ́n á ho fenló bíonì na kà á buera nɔn yi. 27 Ho Zeruzalɛɛmusa lè mí ɲúnása á yí zũna a Yeesu bìo ɓàn ɲúhṹ á mún yí zũna ɓa ɲi-cúa fɛɛrowà bíoní na wee kàrán ho *Sabaa wizooní lè mí dà-kéní kéní yi kúará. O Yeesu mu á ɓa síinía ɲúhṹ á tiíraráa ɓa ɲi-cúa fɛɛrowà bíoní ɲii. 28 Bìo ɓa à dĩ̀n wán á à ɓúeráa wo á ɓa yí yú, á ɓa le o *Pilaate bío le ɓa ɓúe o. 29 Bìo á bìo ɓúenɓúen na le Dónbeenì bíonì vũahṹ bía a Yeesu dã́ní yi á ɓa wó á mu ɲii tun á ɓa liinía wo ho *kùrùwá wán á lií nùuna. 30 Ká le Dónbeenì màhã́ vèenía wo. 31 Hã wizooní cɛ̀rɛ̀ɛ yi ó o Yeesu zéenía míten làa bìa na hĩ́a lɛ̀ɛnía wo ho Kalilee yi fúaa ho Zeruzalɛɛmu. Lé bán wã́a wó a sɛɛ́ràsa á wee bío o bìo à na a Isirayɛɛle nìpomu yi.

32 «Warɛ́n lé bìa wee bue le Dónbeenì bín-tente à na mia: Le Dónbeenì ɲii na le dó nɔn wàn ɓùaawa yi 33 á bìo ɲii sú. Le vèenía o Yeesu á tiíraráa mu ɲii bìo kà wán á nɔn warɛ́n na lé ɓa mɔ̀nmànía yi, làa bìo mu túararáa hã Lení vũahṹ lení bìo ɲun níi yi: ‹Fo lé ĩ Za. Ho zuia ɲii wán á ĩ lé mìn Maá›.[d] 34 Le Dónbeenì hĩ́a bía mu le mí ì vèení a ó o máa bĩní máa hí. Bìo kà lé bìo le hĩ́a bía: ‹Ĩ ì dúɓua mia lè hã dúɓuaa na láayi wi. Hĩ̀a á ĩ dó ĩ ɲii nɔn o Daviide yi le ĩ na›.[e] 35 Lé bṹn nɔn ó o pá wíokaa bía mu le Dónbeenì bíonì vũahṹ lahó ɓúi yi: ‹Fo máa día á yìa bìo sã̀ foǹ máa soo le búure yi›.[f] 36 O Daviide pã̀ahṹ, ó o hĩ́a tà sá ho tonló na le Dónbeenì le o sá. Bṹn mɔ́n ó o húrun á ɓa nùuna a ɓàn ɓùaawa nìsã́ní ó o soora. 37 Ká yìa le Dónbeenì vèenía wón yí soora.

38-39 «Wàn zàwa, mi ko mi zũń mu le lé o Yeesu bìo yi á mu bè-kora sɛ́ndíaró bìo á bueraráa nɔn mia. Orɛ́n lé yìa á nùpue lée nùpue dó mí sĩi yi, ó o ò fen mí bè-kora ɓúenɓúen yi, bìo ó o *Mɔyiize làndá lá yí dà máa fení mia yi. 40 Á mi cén pa miten bìo, à bìo ɓa ɲi-cúa fɛɛrowà bía à yí yí mia, mu bía kà síi: 41 ‹Minɛ́n khònlowà, mi loń. Mi bìo á à vĩ̀níka mia. Mi ì hí á à lé bĩ́n. Bìo mi yìo wi lua, á ĩ ì wé yéréké bìo ɓúi na ɓa bía bìo nɔn mia, á mi máa dé mi sĩa mu yi.›[g]»

42 Bìo ó o bía bṹn vó, ó orɛ́n là a Baanabaasi ló ɓa *zúifùwa kàránló zĩi yi. Á bìa wi bĩ́n fìora ɓa le ɓa bĩní ɓuen ho *Sabaa wizonle na sã̀ yi, à wíoka ɓuee bío mu bìo dà-kéní mu dã́ní yi. 43 Ho kúeemínwánló mɔ́ndɛ́n á ɓa zúifùwa cɛ̀rɛ̀ɛ, lè ɓa nì-vio na yèrèmáa zon ɓa yi, á tà bò a Poole là a Baanabaasi yi. Á bán wee bío làa ba ká ɓa à hení ɓa sĩa à ɓa ca tĩn le Dónbeenì sãamu yi.

44 Ho Sabaa na sã̀ zoǹ, lée cĩ́inú ká, ká ho lóhó nùpua ɓúenɓúen á lá à lé è vé, á ɓueé ɲí a Ɲúhṹso bíonì. 45 Bìo ɓa zúifùwa mɔn ɓa zã̀amáa, á le yandee sú ɓa, á ɓa wee kán o Poole ká ɓa à là a. 46 Ó o Poole là a Baanabaasi wã́a wee bío bìo kà làa ba ká ɓa poní sɛ́ra: «Le Dónbeenì bíonì á lá ko à le bue na minɛ́n yi vé. Ká bìo mi pã́ le, á wee leéka le mi yí ko lè le mukãnì binbirì na máa vé, à wa wã́a a yèrèmá à va bìa yínɔń ɓa zúifùwa cɔ̃́n. 47 Bìo kà lé bìo le Dónbeenì bía nɔn wɛn: ‹Ĩ bàrá fo á wó lè hã kãna ɓúenɓúen nìpomu khoomu, bèra a na à ũ bue ho fenló bìo ho dĩ́míɲá kùaráa ɓúenɓúen yi.›» 48 Bìo á bìa yínɔń ɓa zúifùwa ɲá hɔ̃́n bíoní so, á ɓa wee zã̀maka ká ɓa à khòoní a Ɲúhṹso bíonì. Bìa ɓúenɓúen na bìo sã̀ le mukãnì binbirì na máa vé yi, á tà nɔn míten.

49 O Ɲúhṹso bíonì wee bɛn fè ho kɔ̃hṹ ɓúenɓúen nìpomu. 50 Ká ɓa zúifùwa màhã́ hĩ́nɔn sũ̀na ɓa hã́awa na níní se na wee kɔ̃̀nbi le Dónbeenì, lè ho lóhó ya-díwá, á wó le ɲii dà-kéní làa ba, à ɓa wee beé o Poole là a Baanabaasi lò, á ɲɔn ɓa léra mín kɔ̃hṹ yi. 51 Á ɓa báawa nùwã ɲun mu púaara mí zení khṹnkhũnì á kúaa ɓa wán,[h] à ɓa wà van ho Ikoniyuumu lóhó. 52 Ɓa nì-kenínia á sĩa wan làa sòobɛ́ɛ, á sú lè le Dónbeenì Hácírí.

<- Bè-wénia 12 Bè-wénia 14 ->