Mateo A Nita Vakalohoka Mateo E Mateo a apostolo i herea a Velenga Kamumu iea. E Mateo a bakovi ni bole a takis na tahuna e Isu i galea ge ramaia (9:9-13). Muri e Isu i vulakia ge ia tara apostolo, ra ri ala ravulu a polona i rua. E Mateo a bakovi o Iuda. A rana tara e Levi (Markus 2:14-15). E Mateo i herea a raukea iea na parava ranga na nilobona senturi i taku (50-100 AD), i mata manga na kurukuruna e 60-70 AD. E Mateo i here lakea ne huriki a kabu vona, re huriki a Iuda. Na Velenga Kamumu iea e Mateo i taki ranga ngava i tabuli na Ngava Dagi hosi, ra i bele muholi ne Isu. Na Ngava Dagi karaba e Mateo i taki a maka ngava na ngava dagi hosi i kupo hateka na buk ranga. A ni tubu na Velenga Kamumu iea, e Mateo i vakasiri e Isu i valai na kabu ne Iuda. I here tabu maea, “E Isu ia e tune David.” E Mateo i ngaru ni vakasiri e huriki a Iuda ne Isu Kristo ia a Mesaia, ra viri a Vure i vulakia ge korimule e huriki a bakovi a ngatavine vona. E huriki a propet na Ngava Dagi hosi ri taki a Vure ge rudu vilia e Kristo, ge korimule e huriki a Israel. Na Ngava Dagi karaba, e Mesaia i manga “e Kristo.” E Mateo i here na Velenga Kamumu iea a nimadene Isu, a leho i rata, ra ri ta vona e huriki a propet na Ngava Dagi hosi i bele muholi.
1E Huriki a Vuhune Isu (Lukas 3:23-38)1 [a]E huriki a vuhune Isu Kristo, a hamone Davit, a hamone Abraham.
2 E Abraham e tamane Isak.
E Isak e tamane Iakop. E Iakop e tamane Iuda, turana e huriki e turana mai. 3 [b]E Iuda e tamane Peres rua e Sera, e kinane rua e Tamar. E Peres e tamane Hesron. E Hesron e tamane Ram. 4 E Ram e tamane Aminadab. E Aminadab e tamane Nason. E Nason e tamane Salmon. 5 [c]E Salmon e tamane Boas, e kinana e Rahap. E Boas e tamane Obed, e kinana e Rut. E Obed e tamane Iesi. 6 [d]E Iesi e tamane Davit, a hariki. E Davit e tamane Solomon, e kinana e girihine Uria. 7 E Solomon e tamane Rehoboam. E Rehoboam e tamane Abisa. E Abisa e tamane Asa. 8 E Asa e tamane Iehosapat. E Iehosapat e tamane Ioram. E Ioram e tamane Usia. 9 E Usia e tamane Iotam. E Iotam e tamane Ahas. E Ahas e tamane Hesekia. 10 E Hesekia e tamane Manase. E Manase e tamane Amos. E Amos e tamane Iosaia. 11 [e]E Iosaia e tamane Iekonaia turana e huriki e turana mai na tahuna e huriki a Babilon ri lakavu e huriki a Israel, ri turari ria lakea o Babilon.12 [f]Muri ne huriki a Israel ri made o Babilon:
E Iekonaia e tamane Siltel. E Siltel e tamane Serubabel. 13 E Serubabel e tamane Abiud. E Abiud e tamane Eliakim. E Eliakim e tamane Asor. 14 E Asor e tamane Sadok. E Sadok e tamane Akim. E Akim e tamane Eliud. 15 E Eliud e tamane Eleasar. E Eleasar e tamane Matan. E Matan e tamane Iakop. 16 E Iakop e tamane Iosep, e girihine Maria, ra i podea e Isu, ra ni gale e Kristo.17 E huriki e kabune Isu, i vakatubu ne Abraham i valai ne Davit, ri ala ravulu a polona i va.
Ne Davit i valai na tahuna ri dili o Babilon, ri ala ravulu a polona i va. Pali ne Babilon i valai na tahuna e Kristoa[g] ni poda, ri ala ravulu a polona i va. E Isu Ni Poda (Lukas 2:1-7)18 [h]A nipodane Isu Kristo i bele maea: E kinana, e Maria, ni habikari ne Iosep ge girihina. Pali i uka ma ru parangi ma, ni matakilaka vona i singou na Hanu Kiripiripi. 19 E girihina, e Iosep, a bakovi kiripiripi. I koi ni vakamaruhua na matane huriki, lakea i luhoi ni pile kapiloho kunanea. 20 I tabana ni luhoi ni rata mavonga, lakea a agelo ne Bakovi Dagi i bele vona na vurena, i ta maea, “Iosep, hamone Davit, naha ni mangenge ni bolena e Maria ge girihimu, a vuhuna a maki i bele vona, i valai na Hanu Kiripiripi. 21 [i] Bara i podea a koma bakovi. O vunua ge Isu,[j] a vuhuna bara i korimule e huriki a kabu vona na naro hale ne ria.”
22 A maki nga ri bele, ge bele muholi a ngavane Bakovi Dagi i taki e huriki a propet vona hosi, i ta maea, 23 [k] “A sirula bara i singou tavula, i podea a koma bakovi, bara ni gale e Emanuel.” A pelegona a ngava e Emanuel i maea, “A Vure i made turane hita.”
24 Na tahuna e Iosep i hadongo, i muri mai a ngavana agelo ne Bakovi Dagi. I tulia e Maria ge girihina, ru lakea na tanga. 25 [l]Pali i uka ma i mahita turana, i harena na tahuna e Maria i podea a koma bakovi vona. Lakea e Iosep i vunua a rana e Isu.
E Mateo 2 ->
- a Vuh 22:18; 1Sto 17:11
- b Vuh 38:29-30; Rut 4:18-22
- c Rut 4:13-17
- d 2Sam 12:24
- e 2Ki 22:1–24:20; 2Sto 36:10; Jer 27:20
- f Esr 3:2
- g E Kristo a nita Hibru i manga i maea, A Viri a Vure i vulakia ge korimule e huriki.
- h Luk 1:27,35
- i Luk 1:31; 2:21
- j E Isu, na nita Grik i manga e Iosua. A pelegona i manga i maea, E Bakovi Dagi i korimule hita.
- k Ais 7:14
- l Luk 2:21
1 [a]E huriki a vuhune Isu Kristo, a hamone Davit, a hamone Abraham.
2 E Abraham e tamane Isak.
12 [f]Muri ne huriki a Israel ri made o Babilon:
17 E huriki e kabune Isu, i vakatubu ne Abraham i valai ne Davit, ri ala ravulu a polona i va.
18 [h]A nipodane Isu Kristo i bele maea: E kinana, e Maria, ni habikari ne Iosep ge girihina. Pali i uka ma ru parangi ma, ni matakilaka vona i singou na Hanu Kiripiripi. 19 E girihina, e Iosep, a bakovi kiripiripi. I koi ni vakamaruhua na matane huriki, lakea i luhoi ni pile kapiloho kunanea. 20 I tabana ni luhoi ni rata mavonga, lakea a agelo ne Bakovi Dagi i bele vona na vurena, i ta maea, “Iosep, hamone Davit, naha ni mangenge ni bolena e Maria ge girihimu, a vuhuna a maki i bele vona, i valai na Hanu Kiripiripi. 21 [i] Bara i podea a koma bakovi. O vunua ge Isu,[j] a vuhuna bara i korimule e huriki a kabu vona na naro hale ne ria.”
22 A maki nga ri bele, ge bele muholi a ngavane Bakovi Dagi i taki e huriki a propet vona hosi, i ta maea, 23 [k] “A sirula bara i singou tavula, i podea a koma bakovi, bara ni gale e Emanuel.” A pelegona a ngava e Emanuel i maea, “A Vure i made turane hita.”
24 Na tahuna e Iosep i hadongo, i muri mai a ngavana agelo ne Bakovi Dagi. I tulia e Maria ge girihina, ru lakea na tanga. 25 [l]Pali i uka ma i mahita turana, i harena na tahuna e Maria i podea a koma bakovi vona. Lakea e Iosep i vunua a rana e Isu.
E Mateo 2 ->- a Vuh 22:18; 1Sto 17:11
- b Vuh 38:29-30; Rut 4:18-22
- c Rut 4:13-17
- d 2Sam 12:24
- e 2Ki 22:1–24:20; 2Sto 36:10; Jer 27:20
- f Esr 3:2
- g E Kristo a nita Hibru i manga i maea, A Viri a Vure i vulakia ge korimule e huriki.
- h Luk 1:27,35
- i Luk 1:31; 2:21
- j E Isu, na nita Grik i manga e Iosua. A pelegona i manga i maea, E Bakovi Dagi i korimule hita.
- k Ais 7:14
- l Luk 2:21