7 [b]Iliyo꞉ emo꞉wo꞉ o꞉dabu kedelabiki, e dasilia꞉ga꞉ kagatakiyo꞉ imo꞉wo꞉ a꞉la꞉sio꞉, “Kaluka꞉isale gi usamilo꞉ a꞉lab ko mogago꞉ imilig nowo꞉ mo꞉dimido꞉lalega, ga wenamio꞉ uwa꞉yo꞉ gi ko꞉le tamina o꞉ma.” 8 A꞉la꞉bo꞉ sa꞉la꞉sa꞉ga꞉yo꞉, e wa꞉sesefo꞉liki hen amio꞉ wa꞉ka sa꞉sa꞉lo꞉. 9 Ya꞉su elo꞉ to sa꞉lab a꞉no꞉ da꞉da꞉sa꞉ga꞉yo꞉, kaluka꞉isaleyo꞉ imilida꞉la꞉ ha꞉na꞉siakiyo꞉, ko꞉go꞉do꞉leyo꞉ tamin doba꞉da꞉ ha꞉nabiki, nolo꞉ tambo tifa ane. Iyo꞉ ha꞉na꞉sia꞉la꞉ga꞉ kedetabikiyo꞉, Ya꞉suwo꞉ ina꞉li dowo꞉ ko꞉lo꞉ ga a꞉no꞉ ene milifa kagayo꞉. 10 Ya꞉su e dasilia꞉ga꞉ kagayakiyo꞉, ga emo꞉wo꞉ a꞉la꞉sio꞉, “Kaluka꞉isale iyo꞉ o꞉ba ha꞉nabeyo꞉? Gelo꞉ mo꞉walilima꞉no꞉ kalu imilig nowo꞉ o꞉a꞉laba?” 11 [c]Ga a꞉ma꞉yo꞉ a꞉ma꞉la꞉bo꞉ a꞉la꞉sio꞉, “Kalu alan, kaluwo꞉ wiyo꞉ aundo꞉ma.” A꞉la꞉fo꞉ko꞉lo꞉ Ya꞉su eyo꞉ gamo꞉ sa꞉laki, “Niyo꞉lo꞉ ge mo꞉walilakiyo꞉, mo꞉falasila꞉ma꞉no꞉ ko꞉lo꞉, ge ha꞉na꞉sa꞉ga꞉yo꞉, mogago꞉wo꞉ wa꞉kabiyo꞉ a꞉dimida꞉so꞉bo” a꞉la꞉sio꞉.
21 [k]Ya꞉su eyo꞉ imo꞉wo꞉ wa꞉ka widakiyo꞉ a꞉la꞉sio꞉, “Ne gio꞉ ta꞉ta꞉ga꞉ ha꞉na꞉no꞉ ko꞉lo꞉ giliyo꞉ ne kelema꞉ib. A꞉la꞉ta꞉ga꞉ gio꞉ mogago꞉ dimida꞉li ha꞉na꞉la꞉ga꞉ soma꞉ib. Nelo꞉ ha꞉na꞉no꞉ a꞉namio꞉, gio꞉ mia꞉no꞉wo꞉ mo꞉lilo꞉.” 22 Yu misa꞉ kalu iliyo꞉ Ya꞉suwa꞉lo꞉ to sa꞉lab a꞉no꞉ da꞉da꞉sa꞉ga꞉ egelebo꞉ a꞉la꞉nenelo꞉, “Elo꞉ sa꞉lakilo꞉, ‘nelo꞉ ha꞉nab amio꞉ gio꞉ mia꞉no꞉wo꞉ mo꞉ililo꞉’ a꞉la꞉do꞉ sa꞉lab a꞉no꞉ waga sa꞉lakigaba꞉le? E enena꞉ma꞉la꞉ sana soma꞉no꞉ a꞉la꞉li sa꞉lakigaba?” 23 [l]Ya꞉su eyo꞉ towo꞉ kudu sa꞉lakiyo꞉ a꞉la꞉sio꞉, “Gio꞉ ha꞉g wema꞉no꞉. Ne iwalu haloma꞉no꞉. Gio꞉ henfelo꞉ wema꞉no꞉lo꞉b. Ne henfelo꞉ wema꞉no꞉maka꞉. 24 A꞉la꞉fo꞉ko꞉lo꞉ to we gimo꞉wo꞉ a꞉la꞉so꞉lo꞉l, ‘Gio꞉ mogago꞉ dimida꞉li ha꞉na꞉la꞉ga꞉ soma꞉ib.’ Kaluka꞉ a꞉la꞉do꞉ so꞉lo꞉l a꞉no꞉ no꞉no꞉n ne ko꞉lo꞉, giliyo꞉ a꞉no꞉ mo꞉tili da꞉dalega, gio꞉ mogago꞉ dimida꞉li ha꞉na꞉la꞉ga꞉ soma꞉ib.”
25 A꞉la꞉sa꞉labiki iliyo꞉ a꞉la꞉dabu ba꞉ba꞉, “Kalu ge o꞉ba?” Ya꞉su eyo꞉ a꞉ma꞉la꞉ sa꞉laki, “Gimo꞉lo꞉ nilo꞉ tamin amilo꞉ sa꞉la꞉i ya꞉len a꞉no꞉ neka꞉. 26 Niyo꞉ man gililo꞉ dimidab konamio꞉ aloba꞉ma꞉no꞉ towo꞉ modo꞉ da꞉lab. Ko꞉sega kalu nelo꞉ iliga꞉fo꞉ a꞉ma꞉yo꞉ to hendeleyo꞉ ko꞉lo꞉ sa꞉la꞉sen. A꞉la꞉ta꞉ga꞉ to nilo꞉ e amilo꞉ dabu a꞉no꞉ niyo꞉ henfelo꞉ kaluka꞉isalemo꞉wo꞉ a꞉no꞉leko꞉ wido꞉l.”
27-28 [m]Ya꞉su eyo꞉ ene Iya a꞉la꞉do꞉ sa꞉lab a꞉no꞉ iliyo꞉ mo꞉fanda asulabiki, eyo꞉ imo꞉wo꞉ a꞉la꞉sio꞉, “Giliyo꞉ Kalule Dowo꞉ e dulugu alitalikiyo꞉, nilo꞉ Kalu weka꞉ a꞉la꞉do꞉ so꞉lo꞉l a꞉no꞉ no꞉no꞉n ne a꞉la꞉bo꞉ giliyo꞉ a꞉na asuluma꞉ib. A꞉la꞉ta꞉ga꞉ niyo꞉ nanogo꞉ dimidakiyo꞉, no꞉no꞉ndo꞉ asulab aumbo꞉ mo꞉kudu ha꞉naki, Dowa꞉lo꞉ nemo꞉lo꞉ widab a꞉no꞉ ko꞉lo꞉ wida꞉seno꞉lo꞉b a꞉la꞉bo꞉ giliyo꞉ a꞉na asuluma꞉ib. 29 Nelo꞉ iliga꞉fo꞉ kalu a꞉no꞉ ne o꞉lia꞉ o꞉lo꞉l. Ho꞉leno꞉ tambo nilo꞉ nanog dimido꞉l we, elo꞉ asulab o꞉leau dimido꞉l ko꞉lo꞉, eyo꞉ ne nina꞉liyo꞉ mo꞉ta꞉fo꞉gane.” 30 Ya꞉su elo꞉ to widab we da꞉dakiyo꞉, kaluka꞉isale modo꞉wo꞉ e amio꞉ a꞉na tilidabu.
34 [o]A꞉la꞉dabu ba꞉dabiki, Ya꞉su eyo꞉ imo꞉wo꞉ a꞉la꞉sio꞉, “Niyo꞉ gimo꞉wo꞉ to hendele so꞉lo꞉l. Kaluka꞉isale mogago꞉lo꞉ dimida꞉lab i a꞉no꞉, mogago꞉wa꞉ madali nanog dian kalu dowab. 35 Madali nanog dian kalu a꞉no꞉ so꞉lo꞉ hendeleyo꞉ mo꞉dofo꞉mela꞉ib. Ko꞉sega kaluwa꞉ so꞉wa a꞉no꞉ iyaya꞉ ene so꞉lo꞉le dowa꞉mela꞉ib. 36 A꞉la꞉fo꞉ko꞉lo꞉ Kalule Dowo꞉ eyo꞉ gio꞉ ga꞉li mesea꞉ki sili alitalega, gio꞉ hendele ga꞉li mesa꞉ib. 37 Niyo꞉ gio꞉ Ablahama꞉ eso꞉lo꞉ a꞉la꞉asulo꞉l. Ko꞉sega to nilo꞉ ko꞉lo꞉ gi usamilo꞉ doma꞉no꞉wo꞉ giliyo꞉ fogo꞉ mo꞉dimi ko꞉lo꞉, giliyo꞉ ne sana sa꞉ma꞉no꞉ asulaki togo꞉ kedab. 38 Ne Do o꞉lia꞉ silikilo꞉ ba꞉ba꞉ a꞉no꞉ gimo꞉ wido꞉l. A꞉la꞉ta꞉ga꞉ giliyo꞉ go꞉la꞉lo꞉ gimo꞉lo꞉ wido꞉ o꞉leau dimida꞉lab.”
39 [p]A꞉la꞉sa꞉labiki, iliyo꞉ a꞉ma꞉la꞉ sa꞉laki, “Nili dowo꞉ Ablaham.” Ya꞉su eyo꞉ imo꞉wo꞉ a꞉la꞉sio꞉, “Gio꞉ hendele Ablahama꞉ so꞉wa kibo꞉bowo꞉, Ablaham elo꞉ man dimida꞉len o꞉leau giliyo꞉lo꞉ a꞉la꞉dimidamabe. 40 Niyo꞉ Godeya꞉ to hendele sa꞉labikilo꞉ dabu a꞉no꞉ gimo꞉lo꞉ wida꞉seno꞉ ne ko꞉sega, giliyo꞉ sana soma꞉no꞉ asulab. Ablaham eyo꞉ man o꞉leaumbo꞉ mo꞉dimida꞉sen. 41 [q]Giliyo꞉ go꞉la꞉lo꞉ dimida꞉sen man a꞉no꞉ko꞉ dimida꞉lab.” A꞉la꞉sa꞉labiki iliyo꞉ a꞉ma꞉la꞉ sa꞉laki, “Nili no꞉wo꞉ uwo꞉ dia꞉la꞉ga꞉ nio꞉ a꞉na sa꞉la꞉lima! Nili Dowo꞉ imilise, Gode eko꞉ a꞉lab.” 42 Ya꞉su eyo꞉ imo꞉wo꞉ a꞉la꞉sio꞉, “Godeyo꞉ gili go꞉l hendele kibo꞉bowo꞉, giliyo꞉ ne mada alan asulumabe. Mo꞉wo꞉ ne Godelo꞉wa a꞉la꞉ta꞉ga꞉ mio꞉ ko꞉lo꞉ so꞉l. Ne henfelo꞉ wiyo꞉ no꞉no꞉ndo꞉ asulab au mio꞉ma. Ne Dowa꞉ iliga꞉tabiki mio꞉.
43 “Gio꞉ to nilo꞉ sio꞉ a꞉no꞉ mo꞉dinafa fanda asululiabo꞉ mo꞉wo꞉ ha꞉? To nilo꞉ sa꞉lab we gio꞉ da꞉ba꞉no꞉wo꞉ mo꞉beakiyo꞉, mo꞉fanda asulab. 44 [r]Go꞉lo꞉ Sa꞉da꞉na꞉ ko꞉lo꞉ gio꞉ eno꞉. Gio꞉ go꞉la꞉lo꞉ asulab a꞉no꞉ ko꞉lo꞉ dimidama꞉no꞉ asulab. E taminde amilo꞉ kalulo꞉ sana sowa꞉i mio꞉wo꞉ e ko꞉lo꞉, to hendeleyo꞉ e amio꞉ aundo꞉ma dowaki, to hendele a꞉no꞉ eyo꞉ gola ba꞉ba꞉. Madali tolo꞉ sa꞉lano꞉ e a꞉la꞉ta꞉ga꞉ madali tolo꞉ sa꞉lana꞉ iyayo꞉lo꞉ e ko꞉lo꞉, eyo꞉ madali to sa꞉lakiyo꞉, to enedo꞉ma꞉ sio꞉. 45 Ko꞉sega niyo꞉ to hendeleyo꞉ sa꞉la꞉sen, a꞉la꞉ta꞉ga꞉ to a꞉namio꞉ giliyo꞉ mo꞉tili da꞉dan. 46 [s]Nilo꞉ mogago꞉ dimido꞉ nowo꞉ hendele ba꞉ba꞉lalega, kalu noma꞉yo꞉ kalaba sama. Ko꞉sega niyo꞉ to hendeleyo꞉ so꞉lo꞉loga, giliyo꞉ nelo꞉ mo꞉tilida꞉dab ko mo꞉wo꞉ ha꞉? 47 [t]Kaluka꞉isale abeyo꞉ Godeya꞉ eno꞉le dowab a꞉no꞉ Godeya꞉lo꞉ to sa꞉lab a꞉no꞉ da꞉da꞉sen. Gio꞉ Godeya꞉ eno꞉ma ko꞉lo꞉ elo꞉ to sa꞉lab a꞉no꞉ mo꞉da꞉da꞉sen.” Ya꞉su eyo꞉ a꞉la꞉sio꞉.
52 A꞉la꞉sa꞉labiki Yu kalu iliyo꞉ emo꞉ sa꞉laki, “Mama mogago꞉wo꞉ ge amio꞉ hendele dowo꞉lo꞉b a꞉la꞉bo꞉ o꞉go꞉ niliyo꞉ fanda bo꞉do꞉l. Mo꞉wo꞉ Ablaham o꞉lia꞉ dinali sa꞉lan kalu o꞉lia꞉yo꞉ tambo sowo꞉ ko꞉m. A꞉la꞉fo꞉ko꞉lo꞉ gi sa꞉lakilo꞉ kaluka꞉isale abeyo꞉ gi towo꞉ ko꞉lo꞉ kudu ha꞉nalega, kalu a꞉no꞉ mada mo꞉soma꞉ib a꞉la꞉do꞉ sa꞉lab a꞉no꞉ waga sa꞉laya? 53 Nili ma꞉mu Ablahamo꞉ gi tinio꞉ a꞉la꞉asulaya? E sowo꞉, a꞉la꞉ta꞉ga꞉ dinali sa꞉lan kaluwo꞉lo꞉ sowo꞉. Go꞉no꞉n ge o꞉bo꞉ngo꞉wa꞉le?” 54 Ya꞉su eyo꞉ a꞉ma꞉la꞉ sa꞉laki, “Niyo꞉ no꞉no꞉n wiyo꞉ ko꞉lo꞉ duludai kibo꞉bowo꞉, to a꞉no꞉ o꞉ngo꞉malo꞉ngo꞉ domabe. Do nilo꞉ a꞉no꞉ giliyo꞉lo꞉ ‘Nili Gode’ a꞉la꞉sa꞉la꞉sen ko꞉lo꞉, Gode wema꞉yo꞉ ni wiyo꞉ dulugu alita꞉sen. 55 Giliyo꞉ e mada mo꞉asulo꞉ ko꞉sega, niyo꞉ e asulo꞉l. Niyo꞉ e mo꞉asulo꞉ a꞉la꞉sio꞉ kibo꞉bowo꞉, ne madalilo꞉ dikili sa꞉lan kalu gi o꞉ngo꞉ domabe. Ko꞉sega niyo꞉ e hendele fanda asulo꞉ ko꞉lo꞉, to elo꞉ a꞉no꞉ kudu ha꞉na꞉lo꞉l. 56 Gili ma꞉mu Ablaham eyo꞉ nelo꞉ yab ho꞉len a꞉no꞉ ba꞉ba꞉no꞉wo꞉ mada bulu meselaki, asulo꞉wo꞉ alan dowo꞉. A꞉la꞉fo꞉ko꞉lo꞉ nelo꞉ yab ho꞉len a꞉no꞉ fa꞉la꞉dowab amio꞉, e ba꞉da꞉sa꞉ga꞉ sagalo꞉wo꞉ alan dowo꞉.” 57 A꞉la꞉sa꞉labiki ili sa꞉laki, “Ge dona do꞉la꞉fo꞉ bila꞉fo꞉wo꞉ semo꞉ ta꞉fo꞉ka, ge Ablaham e ba꞉ba꞉ a꞉la꞉sa꞉laya?” a꞉la꞉dabu ba꞉ba꞉. 58 [w]Ya꞉su eyo꞉ imo꞉wo꞉ a꞉la꞉sio꞉, “Niyo꞉ gimo꞉wo꞉ hendele so꞉lo꞉l. Ablaham e semo꞉sa꞉la꞉li amio꞉ Ne Elen.”[x] 59 To a꞉no꞉ da꞉dakiyo꞉, iliyo꞉ Ya꞉suwo꞉ sana soma꞉no꞉ a꞉la꞉liki, uwo꞉ dia꞉sa꞉ga꞉ agodoma꞉no꞉ dowo꞉ ko꞉sega, Ya꞉su e a꞉na wo꞉no꞉le a꞉la꞉ga꞉, Godeya꞉ Malilo꞉ ayo꞉ a꞉na ta꞉fo꞉gane.
<- Yo꞉n 7Yo꞉n 9 ->- a Wkp 20.10,Lo 22.22-24
- b Lo 17.7
- c Yo꞉n 5.14
- d Ais 49.6,Yo꞉n 1.4-9, 9.5, 12.46
- e Yo꞉n 5.31-32,7.28
- f Yo꞉n 12.47
- g Yo꞉n 5.30,8.29
- h Lo 19.15
- i 1Yo꞉n 5.9
- j Yo꞉n 7.30
- k Yo꞉n 7.34,13.33
- l Yo꞉n 3.31
- m Yo꞉n 3.14
- n Madi 3.9
- o Lom 6.16,20
- p Madi 3.9
- q Ais 63.16
- r 1Yo꞉n 3.8
- s 2Kol 5.21,1Bid 2.22
- t 1Yo꞉n 4.6
- u Mak 3.21-22
- v Yo꞉n 5.24
- w Yo꞉n 1.1
- x Ya꞉su eyo꞉ Gilig to amio꞉ a꞉la꞉sio꞉, “Ne O꞉lo꞉l.” Mo꞉sa꞉s e Godeyo꞉ ho꞉gi galilia꞉ga꞉yo꞉, eyo꞉ Godemo꞉ a꞉la꞉dabu ba꞉ba꞉, “Gi wiyo꞉ o꞉ba?” A꞉la꞉dabuba꞉dabiki, Gode eyo꞉ a꞉ma꞉la꞉yo꞉ a꞉la꞉sio꞉, “Ne O꞉lo꞉l.” Hibulu to a꞉namio꞉, Ne O꞉lo꞉l a꞉la꞉do꞉ sa꞉lab o꞉lia꞉ Yawe a꞉la꞉do꞉ sa꞉lab o꞉lia꞉yo꞉, to a꞉la꞉ a꞉no꞉ imilo꞉wo꞉ o꞉ngo꞉ dowo꞉.