San Mateo 22

Jñꞌoon na tyiꞌquitso nquiiꞌhanꞌ ntyja ꞌnaanꞌ na toco tsꞌan

(Lc 14:15-24)

1 Cüiichen jon sinin nndaꞌ Jesús ndëë ntyee na conintque yo nnꞌan fariseos. Sinin jon jñꞌoon na tyiꞌquitso quiiꞌhanꞌ ndëëhan:

2 —Juu na ityentjon Tyoꞌtsꞌon nnꞌan ntyja ꞌnaanꞌ na cotsamꞌanhan, itsijonhanꞌ juuhanꞌ chaꞌvijon ncüii rey na sꞌaa jon nguee tꞌman na ngoco tsansꞌa jnda jon. 3 Tꞌua jon tsꞌian ndëë mosooꞌ jon na quitsaquitqueenꞌhan tsoñꞌen nnꞌan na jndë siquindyii jon na ncyohan nguee na itsꞌaa jon. Majoꞌ joo nanꞌñeen tajntꞌue nꞌonhan. 4 Ngꞌe joꞌ jñonchen jon moso, tso jon ndëëhan: Quinduehoꞌ ndëë nnꞌan na jndë siquindyi ja na ncyohan ngꞌe jndë min cje ꞌnan na nninjntꞌue na ngoco juu tsansꞌa jnda. Jndë iscüjë ndoro yo minndyechen quiooꞌ na jndë siquiꞌmën, jndë tijñꞌoonꞌ tsoñꞌen, mangꞌe joꞌ ncyohan nguee na ngoco juu tsansꞌa jnda. 5 Majoꞌ joo nanꞌñeen jeꞌ, tyiꞌquinanꞌjñꞌoonꞌhan juu jñꞌoon na tyeyꞌon mosooꞌ jon. Ncüii joohan tëquitsꞌaa juu tsꞌian tyuaa ꞌnaanꞌ juu. Ncüiichenhin tëquijndëë juu ꞌnan. 6 Ndoꞌ minndye nanꞌñeen tꞌuehin mosooꞌ jon, ji vaa jndyi tjaꞌ nanꞌñeen joohan ata jnanꞌcüjehanhin. 7 Ndoꞌ vi jndë taaꞌ tsꞌon juu reyꞌñeen na nndaꞌ tontꞌa nnꞌan mosooꞌ jon, sivꞌii jndyi jon. Joꞌ jñon jon sondaro ꞌnaanꞌ jon na quitsananꞌcüjehan nanꞌñeen. Ndoꞌ jñonhan chon tsjoon nanꞌñeen. 8 Jndë joꞌ tso jon ndëë minndye mosooꞌ jon: Tsoñꞌen jndë tijndaꞌ ya na nditꞌmaanꞌ na ngoco tsansꞌa jnda, majoꞌ nnꞌan na tquënꞌ jndyëë na ncyohin ngueeva, taviquinanꞌxuanhin na ntsꞌa na njonhan. 9 Nanein cꞌohoꞌ nquii nata tꞌman, joꞌ quiꞌmanhoꞌ ncüii cüii tsꞌan na ntjonhoꞌ joꞌ. Quinduehoꞌ ndëëhan na quindyontyjaaꞌhan na icoco juu jnda. 10 Ndoꞌ joo mosoꞌñeen, jnduiꞌhan, jndyiꞌhan nata quiiꞌ tsjoon. Jnanꞌncüihan tsoñꞌen nnꞌan na tjonhan. Ñꞌen nnꞌan na tyia nnꞌanhan ndoꞌ ñꞌen nnꞌan na ya nnꞌan. Veꞌ ndaꞌ ro sꞌaahanꞌ na tooꞌ vꞌaa yo nnꞌan na jnanꞌncüihan na toco jnda nquii reyꞌñeen.

11 “Majoꞌ nquii jon, xjen na tëqueeꞌ jon na nninncyaa jon tsꞌon nnꞌanꞌñeen, jndyiaaꞌ jon ncüii tsꞌan na tyiꞌcüe juu ndiaa chaꞌxjen juu ndiaa cocüe nnꞌan na conanꞌjonhan ya na ngoco tsꞌan. 12 Itso jon nnon juu: “ꞌUꞌ ntyjë, ¿Ndu na jndyoqueꞌ ntjoohin ndoꞌ min tyiꞌcüeꞌ ndiaa chaꞌxjen na cocüe nnꞌan ya na icoco tsꞌan?” Majoꞌ tsanꞌñeen, minꞌncüii jñꞌoon taꞌnan tꞌa. 13 Joꞌ juu reyꞌñeen tso jon ndëë nnꞌan na cotyeꞌntjon nnon jon: “Quinanꞌtyenhoꞌ ngꞌee tsanvaꞌ yo ntꞌö juu. Ndoꞌ quitjueꞌhoꞌhin chꞌen naijon najaan jndyi. Joꞌ yuu na cotyuee nnꞌan ndoꞌ cocüaꞌhin ndiꞌnꞌonhin na iquii jndyihanꞌhin.”

14 Ndoꞌ sintycüii Jesús jñꞌoonvaꞌ, itsontyichen jon:

—Jndye jndyi nnꞌan na iꞌman Tyoꞌtsꞌon na quintcüeꞌ nꞌonhin yo jnanhin, majoꞌ tyiꞌjndyehin icüji jon na nnanꞌxuanhan cüentaaꞌ jon.

Nanꞌxuan na quityiön sꞌon cüentaaꞌ gobiernon

(Mr 12:13-17; Lc 20:20-26)

15 Yajoꞌ jnduiꞌ nnꞌan fariseosꞌñeen, jnanꞌnein nquehan yo ntyjehan nchu vaa nquii nntꞌahan na quitꞌuiiviꞌhanꞌ Jesús tsojnaanꞌ joo jñꞌoon na itsinin jon. 16 Jndë joꞌ jñonhan vendye ntyjehan yo nnꞌan tmaanꞌ cüentaaꞌ Herodes na quitsataxeeꞌ nanꞌñeen nnon Jesús. Tyꞌehan, jnduehan nnon jon:

—Nndaꞌ ta, ꞌuꞌ na matsiꞌmanꞌ jñꞌoonꞌ Tyoꞌtsꞌon ndëë nnꞌan, mangiö́ na condui ꞌuꞌ tsꞌan na tyiꞌjeꞌquitsiviꞌnnꞌanꞌ. Jñꞌoon na mayuuꞌ na matsiꞌmanꞌ ndë́ nchu vaa na ntꞌue tsꞌon Tyoꞌtsꞌon yo nnꞌan. Min tamatyiꞌ cüenta nchu vaa na conanꞌtiu nnꞌan oo nchu vaa nanꞌxuanhan. 17 Quitsuꞌ nndyë́ nchu vaa matsitiuꞌ: ¿Aa chuhanꞌ na quityiön sꞌon nnon tsanmꞌaantsꞌian tꞌman tsjoon Roma, oo aa tyiꞌquichuhanꞌ?

18 Majoꞌ taaꞌ tsꞌon Jesús manyan na nanꞌxuanhan. Tso jon ndëëhan:

—ꞌOꞌ na ve vaa na conanꞌtiuhoꞌ, ¿Ndu na jen cojntꞌuehoꞌ nchu vaa nquii ntꞌahoꞌ chaꞌ quitꞌuiiviꞌhanꞌ ja? 19 Cüa, quinanꞌmanhoꞌ nnön cüii xoquituꞌ na cotyionhoꞌ sꞌon na ican gobiernon.

Yajoꞌ tjiꞌhan ncüii sꞌon denario, jnanꞌmanhinhanꞌ nnon jon. 20 Ndoꞌ taxeeꞌ jon ndëëhan:

—Juu xoquituꞌvahin, ¿Nin tsꞌan ꞌndyo nnon na chuuꞌhanꞌ? Ndoꞌ ntjimin, ¿Nin tsꞌan xueeꞌhanꞌ?

21 Tꞌa nanꞌñeen, jnduehan:

—Ndö ꞌndyo nnon nquii tsanmꞌaantsꞌian tꞌman yo xueeꞌ nquii jon.

Joꞌ sintcüeꞌ Jesús jñꞌoon ndëëhan:

—Joꞌ nquii tsanmꞌaantsꞌian tꞌman, quityionhoꞌ sꞌon nnon jon na tsixuan jon na ncyꞌoon jon cüentahanꞌ. Ndoꞌ mantyi tsoñꞌen na vacüjaꞌhanꞌ Tyoꞌtsꞌon, ncyahoꞌhanꞌ cüentaaꞌ nquii jon.

22 Ndoꞌ vi na jndë jndyehan na nndaꞌ, vacue mꞌaanꞌ nꞌonhan na nndaꞌ vaa na tso jon. Jntyꞌehin jon, tyꞌehin.

Cotaꞌxeeꞌhan ntyja ꞌnaanꞌ na ntaꞌndoꞌ xco nnꞌan

(Mr 12:18-27; Lc 20:27-40)

23 Maninjuuntyi xeeꞌñeen sque nnꞌan tmaanꞌ saduceos na mꞌaan Jesús. Quii jndyue nanꞌñeen na joo nnꞌan na jndë tjë, tyiꞌjeꞌquitaꞌndoꞌ xcohan. Ndö vaa jñꞌoon jnduehan nnon jon:

24 —Nndaꞌ ta, ꞌuꞌ na matsiꞌmanꞌ jñꞌoonꞌ Tyoꞌtsꞌon ndëë nnꞌan, juu jñꞌoon na tyꞌön cüenta na tquen Moisés icoxenhanꞌ na ncüii tsansꞌa, xe na aa tueꞌ juu ndoꞌ min taꞌnan ntsinda jon yo scuuꞌ jon, yajoꞌ ijndeiꞌhanꞌ na juu tyje tsꞌooꞌñeen ngoco juu yo scuuꞌ tsoxio juu. Ncꞌoon ntsinda juu yo juu tsanscuꞌñeen chaꞌ ntsinonhanꞌ na tantsinda xio juu na tui. 25 Ndö vaa ꞌnan na tui, cüii jon quiiꞌ ntꞌán tomꞌan ntyqueꞌ nannon na nincüii tsꞌan ntsindahan. Juu tsantque toco juu, majoꞌ tueꞌ juu. Tantsinda juu yo scuuꞌ juu. Joꞌ tyje juu tsꞌooꞌñeen, toco juu yo scuuꞌ tsoxio juu. 26 Ndoꞌ majoꞌntyi tsansꞌa na jndë ve, taꞌnan ntsinda juu yo tsanscuꞌñeen xjen na tueꞌ juu. Majoꞌntyi tjon tsan na jndë ndye, ndoꞌ manincüajon ata tsan na jndë ntyqueꞌ. 27 Ndoꞌ matsꞌiañꞌen mantyi nquii tsanscuꞌñeen, tueꞌ juu. 28 Ta, juu jñꞌoonva na ninꞌquitaꞌxꞌë́ nnonꞌ. Juu xjen na ntaꞌndoꞌ xco nnꞌan na jndë tjë, ¿Nin ncüii joo na ntyqueꞌhin na ndiscuhin juu tsanscuꞌñeen? Ngꞌe ninvaa na ntyqueꞌ nanꞌñeen tondiscuhin jon.

29 Tꞌa Jesús jndyuehan, tso jon:

—ꞌOꞌ cochueꞌ nꞌonhoꞌ ntyja ꞌnaanꞌ juu jñꞌoonvaꞌ, ngꞌe min na conanꞌjnꞌaanhoꞌ jñꞌoon na tquen Tyoꞌtsꞌon na vaa, majoꞌ tyiꞌcovaaꞌ nꞌonhoꞌ nin ꞌnan ninꞌquitsiquindyihanꞌ. Min ndicüaaꞌ nꞌonhoꞌ ntyja ꞌnaanꞌ juu najndei na condui jon. 30 Ee juu xjen na ntaꞌndoꞌ xco nnꞌan na jndë tjë, taxeꞌquitonco nndaꞌhan, min nannon, min nanntcu. Ee juu xjenꞌñeen nnanꞌxuanhan chaꞌna ángeles na mꞌan quiñoonꞌndue. 31 Ndoꞌ mantyi juu jñꞌoon na ntaꞌndoꞌ xco nnꞌan na jndë tjë, ¿Aa minꞌjon tyíꞌconanꞌjnꞌaanhoꞌ juu jñꞌoonꞌ Tyoꞌtsꞌon na jndë jndui na itso jon: 32 “Ja condui Tyoꞌtsꞌon na totsitꞌmaanꞌ Abraham, yo Isaac ndoꞌ yo ninꞌJacob.” Mangꞌe na tso jon na nndaꞌ, itsiquindyihanꞌ na conduihin Tyoꞌtsꞌon ntyja ꞌnaan nnꞌan na cotaꞌndoꞌ, chito ntyja ꞌnaan ntꞌoo.

33 Ndoꞌ nnꞌan na jndye jndyiꞌhin, xjen na jndyehan na sinin jon jñꞌoonminꞌ, vacue tomꞌaanꞌ nꞌonhan jñꞌoon na totsiꞌman jon.

Jñꞌoonꞌ Tyoꞌtsꞌon na icoꞌxenhanꞌ, jaaꞌntyi tsixuanhanꞌ

(Mr 12:28-34)

34 Joo nnꞌan tmaanꞌ fariseos jndyehan na juu jñꞌoon na sinin Jesús, sichenhanꞌ jndyue ntyjehan nnꞌan saduceosꞌñeen, ngꞌe joꞌ jnanꞌncüihan ntyjehan. 35 Ndoꞌ ncüii joohin, tsꞌan na tsiꞌman nchu vaa itsiquindyi jñꞌoon na icoꞌxenhanꞌ na tquen Moisés, taxeeꞌ jon ncüii jñꞌoon nnon Jesús na ntꞌue juu na juu jñꞌoon na ntsintcüeꞌ jon, ndëë nninjntꞌuehin juuhanꞌ na quitꞌuiihanꞌ jon. Tso juu:

36 —ꞌUꞌ ta na matsiꞌmanꞌ jñꞌoonꞌ Tyoꞌtsꞌon, quityquiiꞌ jñꞌoonꞌ jon na tquen Moisés, ¿Nin jñꞌoon na tꞌmanntyi na icoꞌxenhanꞌ?

37 Tꞌa Jesús ꞌndyo tsanꞌñeen, tso jon:

—“Juu jñꞌoon na njonntyichen tsixuanhanꞌ, ndoꞌ na tꞌmanntyichen icoꞌxenhanꞌ, ndö vaa na itsohanꞌ: Nquii Tyoꞌtsꞌon na conduihin na coꞌxen jon ꞌuꞌ, cüivintyjiꞌhin yo na manchaꞌchen tsonꞌ yo ninvaa ñuanꞌ, yo tsoñꞌen ꞌnan na matsitiuꞌ.” 38 Juu jñꞌoonvaꞌ na icoꞌxenhanꞌ, juuhanꞌ njonntyichenhanꞌ ndoꞌ juuhanꞌ navejndyee ngue quityquiiꞌ tsoñꞌen jñꞌoon na icoꞌxenhanꞌ. 39 Ndoꞌ jñꞌoon na jndë ve itsijonhanꞌ juuhanꞌ chaꞌna juu jñꞌoonꞌñeen. Ndö vaa na itsohanꞌ: “Cüiveꞌnchjiꞌ minninchen tsꞌan chaꞌxjen veꞌnchjii nquii ꞌuꞌ.” 40 Joo ve jñꞌoonminꞌ conduihanꞌ xꞌee tsoñꞌen jñꞌoonꞌ Tyoꞌtsꞌon na tquen Moisés yo jñꞌoonꞌ Tyoꞌtsꞌon na toninncya nnꞌan ndyu na toxenꞌchen na tonduehan nchu vaa ꞌnan na nguaa.

Cristo conduihin Jnda Tyoꞌtsꞌon

(Mr 12:35-37; Lc 20:41-44)

41 Viochen xjen na ninvaa mꞌan nnꞌan tmaanꞌ fariseos, taxeeꞌ Jesús cüii jñꞌoon ndëëhan. 42 Tso jon:

—¿Nchu vaa na cotjiꞌhoꞌ cüenta ntyja ꞌnaanꞌ nquii juu na conduihin Cristo? ¿Nin tsꞌan tsjan ꞌnaanꞌhin?

Tꞌahan, jnduehan nnon jon:

—Conduihin tsjan David na jndyocahanꞌ.

43 Ndoꞌ tso jon ndëëhan:

—Mayuuꞌ na nndaꞌ. Ndoꞌ nquii David yo na tyincyaa Espíritu Santo na jndaꞌ xquen jon, tji jon ncüii jñꞌoon ntyja ꞌnaanꞌ Cristo, tsjan ꞌnaanꞌ nquii jon na jndyocahanꞌ, na itso jon na ityentjon Cristo jon. Ndö juu jñꞌoon na tji David, ndö vaa na itsiquindyihanꞌ:

44 Nquii ta Tyoꞌtsꞌon icoꞌxen jon tsoñꞌen, tso jon nnon nquii jon na conduihin na ityentjon jon ja:

“Quijmanꞌ ncꞌia ntyjaya naijon na itsitꞌmaanꞌhanꞌ ꞌuꞌ ata xjen nque nnꞌan na jndohan ꞌuꞌ jndë tjuꞌcjëhan nacje ꞌnanꞌ.”

45 Ndoꞌ tsontyichen Jesús:

—Ndö vaa jñꞌoon mavaxꞌë ndëëhoꞌ: Juu David itso jon na nquii Cristo conduihin tsjan ꞌnaanꞌ nquii jon na jndyocahanꞌ, yajoꞌ ¿Nchu vaa na itso jon na nquii Cristo conduihin nquii ta na ityentjon jonhin?”

46 Majoꞌ minꞌncüii joo nanꞌñeen tyiꞌquindëë ntꞌahin yo jñꞌoon na taxeeꞌ jon. Ndoꞌ mantyi xuee na tacachenhanꞌ, tavi ꞌnan tsꞌan tyꞌoon na tꞌman tsꞌon na ngüaxeeꞌntyichen jñꞌoon nnon Jesús.

<- San Mateo 21 San Mateo 23 ->