Mateo 5

Yi toque'n Jesús tan chichusle'n wunak wi jun ju'wtz

1 Itzun bantz yi tilol Jesús yi jun c'oloj wunak yi xomche' nin te'j, nintzun c'ole'e'ntz wi jun tal ju'wtz. Ma yi e' ẍchusbe'tz, nin e' baj cu'n c'olchoktz xlaj i'. 2 Toque'n tzun Jesústz tan chichusle'n. Nin je tal scyetze'j:

3 “Ba'n cyeri e' yi na chinachon te quil, na ate' nin cyera'tz tk'ab Ryos.

4 “Ba'n cyeri e' yi na chibisun, na chimaysok cyera'tz tan Ryos.

5 “Ba'n cyeri e' yi na cyocsaj quib juy tu cyajtza'kl, na ẍchicambok cyera'tz te yi ac'aj ama'l yi suki'nt tan Kataj.

6 “Ba'n cyeri e' yi nter nin na el cyalma' tan cyoque'n tetz balaj, na tz'ocopon Ryos tan tak'le'n cyajbil.

7 “Ba'n cyeri e' yi na el chik'ajab scye'j wunak, na Ryos tz'elpon k'ajab scye'j cyetz.

8 “Ba'n cyeri e' yi skoj cu'n te cyalma', na squile' cyera'tz wutz Ryos.

9 “Ba'n cyeri e' yi na chixit cu'n yi e'chk oyintzi', na stale' Ryos scyetz: ‘Axwok inme'l incy'ajl.’

10 “Ba'n cyeri e' yi na chitzan tan muc'le'n q'uixc'uj tan yi e'chk takle'n balaj yi na chiban, na ate' nin cyera'tz tk'ab Ryos.

11 “Ba'n cyeru' yi na cho'c wunak tan chijisle'nu' nin tan chibuchle'nu', tan tu' yi na chixomu' swe'j. Ba'n cyeru' yi na cho'c wunak tan xtxumle'n e'chk yol yi nk'era'tz bintzi scye'ju'. 12 Chitzatzinku' yil bajij yi e'chk takle'na'se'j scye'ju', na yil choponu' jalen tzi'n tcya'j, ẍchicamboku' te jun balaj oy. Quil che'l yabu' te yi e'chk q'uixc'uj yi na chitzan cyeru' tan tijle'n, na ite'n nin q'uixc'uja'tz yi icy'nakpon cyak'un yi e' elsanl stzi' Ryos tentz.

Yi atz'um elsawutzil tetz jun creyent

(Mr 9.50; Lc 14.34-35)

13 “Yi ko ya'tz quitane'nu', ni'cu'n tzun quitane'nu' ẍchixo'l wunak chi tane'n atz'um. Poro elnakt chitxumu' te yi atz'um, yi ko elnakt yi pitz'pal qui'ct xac. Na el jo'li'n tbe', nin ba'n chixon wunak tibaj.

14 “Ncha'tz ni'cu'n quitane'nu' ẍchixo'l wunak chi tane'n jun k'ak' yi na txekun. Nin qui'c rmeril tan tewal tib jun tnum yi ko cho'n at wi ju'wtz, na lajluch cu'n. 15 Ncha'tz yi na oc k'a'kl jun cantil, quil sc'ul yi nink je' jokba'n jun cajon tibaj, ma na cho'n na je' ch'imba'n tcya'j tan xtxeke'n xe ca'l. 16 Ni'cu'n tzun quitane'n cyeru', tajwe'n tan lajluchaxe'n chibalajilu' ẍchiwutz wunak tan cyak'ol wunak k'ej Kataj yi at tcya'j.

Yi toque'n Jesús tan xtx'olche'n xo'l yi Ley Moisés

17 “I bin jalu', quil cho'cu' tan xtxumle'n yi jajk nu'l tan xite'n yi ley yi ak'ij cyen tan Moisés, mpe ik yi chichusu'n yi e' elsanl stzi' Ryos tentz. Nk'era'tz inmunl tan xite'n. Ma yi wetz inmunl i'tz tan tele'n cu'n te'j cyakil yi tz'iba'nt cyen. 18 Jun cu'n yol swale' cyen scyeru', yi ntaxk sotz yi tcya'j tu wuxtx'otx', qui'c rmeril tan stzajse'n jun tal yol te yi ca'wl yi tz'iba'nt cyen. Na yi e'chk ca'wla'tz ilenin xconk jalen cu'n yil tz'ul yi wi'tzbil k'ejlal. 19 Jun cu'n yol na walnin scyeru', alchok scyetz yil tz'oc tan telse'n k'ej jun tal ca'wl Kataj, ej nin kol tz'oc tan chisuble'n wunak tan chixome'n te yi tetz ẍchusu'n, quil jal k'ej yi juna'tz yil tz'opon tzi'n tcya'j. Poro alchok scyetz yi na tzan tan banle'n tane'n yi e'chk ca'wla'tz, sjalok k'ej i'. Ej nin ko na oc tan ẍchusle'n junt quib yi na tal yi mero ley, sjalok k'ej yil tz'opon jalen tzi'n tcya'j. 20 Poro yi wetz inchusu'n yi na chintzan tan xtxole'n i'tz yi je'j: Quil choponu' jalen tzi'n tcya'j yi ko quil jal junt ajtza'kl cyanu' yi ba'n tcu'n swutz cyajtza'kl yi e' parisey, scyuch' yi e' tx'olol xo'l yi ley Moisés.

21 “Bita'nt cya'nu' yi yol yi alijt cyen scyetz yi e' kamam kate': ‘Quil cxbiyolnakin, na alchok scyetz yil sbiy cu'n junt tuch', banijt tetz cawsa'tz.’ 22 Poro yi wetz inchusu'n yi swale' cyen scyeru' i'tz: Alchok scyetz yil chi'ch quen c'u'l te junt wunak, tz'ak'lok tetz cawsa'tz. Ej nin alchok scyetz yil tz'oc tan xbajtzi'i'n te junt, tajwe'n tan cyoque'n yi e' wi' banl wi' tan tak'le'n yi caws. Ej nin pyor ko at jun yi tz'a'lon yi qui'c xac junt wunak, na xiban te'tz tan tpone'n tq'uixc'uj tc'u'l jun chin wutzile'n k'ak'.

23 “Cha'stzun te kol choponu' wutz ca'l Ryos tan tak'le'n jun oy nka tan nachle'n i', nin kol tz'ul tx'akx chic'u'lu' yi na chi'ch chic'u'lu' te junt, 24 ba'n tcu'n tx'akek cyen tu' chimunlu'. Bajx chibenk tzaju' tan stzajse'n yi oyintzi' yi at chixo'lu'. Kalena's tzun chipakx tzaju'-tz tan wi'tze'n chimunlu' swutz Ryos.

25 “Ej nin ncha'tz, ko at jun yil chibensanu' swutz jun juez, ba'n tcu'n yil chibansaj quibu' te yi ntaxk choponu' swutz yi juez. Na yi ko quil cyocsaj quibu' juy, chocoponu' swutz yi juez, ej nin yi juez chijatxonk ninu' tk'ab polisiy tan cyoque'nu' xetze'. 26 Jun cu'n yol swale' nin scyeru', qui'c rmeril tan cyele'nu' liwr jalen cu'n yil chichoj quenu' cyakil chimultu'.

Yi xe' yi jopol wutzaji'n

27 “Ncha'tz bita'nt cya'nu' yi cyajnak alijt tentz: ‘Quil cẍjopon wutzaj.’ 28 Poro yi wetz inchusu'n yi swale' cyen scyeru' i'tz: Alchok scyetz yil xmaynin jun xna'n nin tz'el nin talma' te'j, jopol wutzaj i'.

29 “Cha'stzun te ko na chijuchu' quilu' tan chiwutzu', ba'nt cu'n yil tz'el yi jalaj chiwutzu', na mas ba'nt cu'n yil choponu' tcya'j tu jalaj chiwutzu', swutz yil chibenu' tq'uixc'uj tu cabil chiwutzu'. 30 Ej nin ko na chijuchu' quilu' tan chik'abu', ba'nt cu'n yil tz'el yi jalaj chik'abu'a'tz, na mas ba'nt cu'n yil choponu' tcya'j tu jalaj chik'abu', swutz yil chibenu' tq'uixc'uj tu cabil chik'abu'.*Yi na elepont yi cob elsawutzil i'tz yi ko na kajuch kil tan kawutz tajwe'n tan katamol yi jun ajtza'kla'tz, na chin xo'wbil nin yi kacaws yi tx'aklij yi ko quil kacyajscyen.

Qui'c cu paxe'n

(Mt 19.9; Mr 10.11-12; Lc 16.18)

31 “Ncha'tz bita'nt cya'nu': ‘Alchok scyetz yi na taj spax cyen yi txkel, at rmeril tan paxe'n, ntin na taj yil je' jun u'j tetz paxe'n.’ 32 Poro yi wetz inchusu'n yi swale' cyen scyeru' i'tz: Alchok scyetz yi na pax cyen yi txkel, na tzan tan pitle'n nin yi txkel tul il. Ncha'tz alchok scyetz yil tz'oc te jun xna'na'tz yi ja cyaj paxe'n, jopol wutzaj i'. Qui'c cu tan paxe'n, ntin yi kol lajluchax yi aj yajinl yi xna'n.

Tajwe'n tan kalol yi bintzi

33 “Ncha'tz, at jun xtxolbil alijt cyen scyetz e' kamam kate' yi na tal: ‘Tajwe'n cu'n tan awele'n cu'n te'j yi ko na xcon bi' Ryos awa'n tetz stiwil ayol.’† 34 Poro yi wetz inchusu'n i'tz: Tajwe'n tan cyele'n cu'nu' te chiyolu'. Quil cyak' quenu' yi tcya'j tetz stiwil chiyolu', na ya'stzun kale najle't Ryos. 35 Ncha'tz quil cyak' quenu' yi e'chk luwar tetz stiwil yi chiyolu', na tetz cu'n Ryos tircu'n. Ncha'tz quil cyak' quenu' Jerusalén tetz stiwil chiyolu', na ya'stzun tanum yi wi'tz Kajcawil. 36 Ncha'tz quil cyalu', ko quil ne'l cu'n te inyol, quil skojan cu'n inwi', na ntin Ryos na til yi mbi sbajok scye'ju' ek ca'p. 37 Cha'stzun te, ba'n tcu'n cyalu' yi mero bintzi. Na ko qui', e' cu'nu' la'j, nin cho'n na saj yi jun ajtza'kla'tz te Bayba'n.

Quil kaban kajbil te kacontr

(Lc 6.29-30)

38 “Ncha'tz bita'nt cya'nu' yi yol yi alijt cyen yi na tal: ‘Alchok scyetz yil scolpe'l tzaj wutz jun wunak, tz'elpon nin tetz wutza'tz. Ej nin ncha'tz, alchok scyetz yil tz'elsan te' jun wunak, tz'elpon nin tetz te'-tz.’ 39 Poro yi wetz inchusu'n yi swale' cyen scyeru' i'tz: Kol tz'oc jun yaj yi cachi' tajtza'kl tan chibiyle'nu', quil chiban cu'n quibu' swutz tan oyintzi'. Nin kol tz'oc tzek'l jun k'ab xak chitzi'u', ba'n tcu'n cyak' ninu' yi jalajt. 40 Ncha'tz ko at jun yaj yi na jumin tan xochle'nu' swutz alcal tan majle'n cmi'ẍu', ba'n tak' ninu' tuml yi cẍe'yu'. 41 Ncha'tz ko at jun yaj yil sc'uch jun pawor scyeru' tan ticy'le'n nin jun ujlub yi tektz, ba'n chich'eyninu' cob ujlub. 42 Ko al scyetz jun na ul tan jakle'n jun pawor scyeru', nk'e'tz yi ntink chiwutzu' tan xmaye'n nin, ma na cyak'ninu' yi tajwe'n tetz.

Tajwe'n kachaj lok' ib scyetz kacontr

(Lc 6.27-28, 32-36)

43 “Ncha'tz bita'nt cya'nu' yi yol yi alijt cyen yi na tal: ‘Pek'enwok scye'j e' itamiw, nin chi'chok ic'u'l scye'j e' icontr.’ 44 Poro yi wetz inchusu'n yi swale' cyen scyeru' i'tz: Chichaje'u' yi lok' ib scyetz yi e' chicontru'. Chijake'u' chibanl yi e' yi na chitzan tan jakle'n chicawsu'. Chibne'u' jun ba'n scyetz yi e' yi na chi'ch chic'u'l scye'ju'. Chinache'u' Kataj squibaj yi e' yi na chitzan tan chibuchle'nu'. 45 Ko ya'tz chibanu', chocpon tzunu'-tz tetz mero me'l cy'ajl Kataj yi cho'n najlij tcya'j, na tan Kataj Ryos na je'ule't k'ej squibaj balaj wunak nin squibaj mal wunak. Ej nin ncha'tz na tak' i' yi abal squibaj yi e' balaj nin squibaj yi e' mal nak. 46 Quil chicambaju' yi tcya'j ko ntin na chipek'u' scye'j yi e' yi ba'n na chipek' scye'ju', na ya'stzun cyajtza'kl yi e' mal wunak. 47 Cachi' na chibanu' ko ntin na chik'ajlanu' scyetz yi e' cyamiwu', na ite'n i'a's na chiban yi e' yi qui'c na cyocsaj. 48 Tajwe'n tan cyoque'nu' tetz jun balaj wunak chi tane'n yi balajil Kataj yi cho'n najlij tcya'j. Chin tz'aknak cu'n i'.

<- Mateo 4 Mateo 6 ->