Haef ein sin Retaꞌ 13

Apirsait ein Antiokia nreek haefan naiꞌ Barnabas nok naiꞌ Saulus

1 Anbi kota Antiokia, tuaf amfaun anpirsain anrarin neu Usif Yesus. Anmuiꞌ tuaf-tuaf reꞌ Uisneno anpaek sin he njarin In mafefa kninuꞌ. Ma bian anteniꞌ In npaek sin he nanoniꞌ too sraniꞌ. Sin esan reꞌ:

naiꞌ Barnabas,

naiꞌ Simeon, (sin biasa anteek nain je mnak, ‘naiꞌ Metan’),[a]

naiꞌ Lukius, naꞌko kota Kirene,

naiꞌ Menahem, (reꞌ sin npairoir je naꞌko aanꞌ-anaꞌ nok usif Herodes),†

ma nok naiꞌ Saulus.

2 Neot es, sin nanaah ok, ma sin nabuan ma naꞌbesan neun Uisneno. Rarit Asmaan Akninuꞌ natoon neu sin am nak, “Ampiir maan naiꞌ Barnabas nok naiꞌ Saulus. Fin Au meup gui mfaun. Onaim sin ro he nait mepu reꞌ Au he unaaꞌt ee neu sin.”

3 Oras sin nanaah anrair jok ma nꞌoen ein anrarin on naan ate, sin ntao sin aꞌniimk ein neu naiꞌ Barnabas ma naiꞌ Saulus, he ntabis sin. Onaim sin nreek haefan sin nua sin, he nanaobaꞌ Uisneno In mepu.

Naiꞌ Barnabas ma naiꞌ Saulus antean puru Siprus

4-5 Oras Uisneno In Asmaan Akninuꞌ naprenat naiꞌ Barnabas ma naiꞌ Saulus he nua sin nnaon natoon In Kabin ma Prenat neu bare-bare, sin nnao nahunun neun kota es et tais je ninin, kaan ee, Sereukia. Naiꞌ Yohanis (reꞌ sin nteek ee msaꞌ ate, naiꞌ Markus) nnao nabua nok sin. Antean bare naan ate, sin nsaen abnao oe he nnaon neun puru Siprus. Antean Siprus, sin nsanun anbin kota es, kaan ee, Saramis. Anbin kota naan, sin ntaman nbin atoin Yahudis sin uim onen fani-fani he nanoniꞌ Uisneno In Kabin ma Prenat neu abitan naan.

6-8 Rarit sin npoi-ntaman naꞌkon kuan es neu kuan es, tar sin neman ntean kota es et puru naan in tukan bian, reꞌ nteek ee te nak, Pafos. Gubernur ee natua et kota naan. In kaan ee, naiꞌ Sergius Paulus. In roen ii naꞌaik. Oras in nneen nak naiꞌ Barnabas sin neman anrarin etan kota naan, in nreek tuaf he noꞌen sin, natuin in nmariin he nneen fainekat naꞌko Uisneno.

Mes anbi naan, anmuiꞌ atoin Yahudis es, kaan ee naiꞌ Bar Yesus (in kanan es anteniꞌ reꞌ neik uab Yunani te nak, ‘Elimas’). In atoin araut. In biasa napoi atoniꞌ nak, in njair Uisneno In mafefaꞌ amsaꞌ. In nmapartei reko nok gubernur naan. Onaim oras naiꞌ Barnabas sin neman, in nkopoꞌ gubernur naan he kais antoup sin. In nsobaꞌ he nakekuꞌ gubernur naan, he kais anpirsai neu Naiꞌ Yesus.

9 Mes Uisneno In Asmaan Akninuꞌ nfee kuasat neu naiꞌ Saulus (reꞌ sin nteek ee msaꞌ ate naiꞌ Paulus). Es naan ate, in naꞌkeꞌen in matan fuan neu araut naan. Rarit in naꞌuab am nak, 10 “Hoe! Elimas! Ho on reꞌ niut reꞌuf! Ho poi moroꞌ ko! Ho he mupoi tar antea mee? Ho mraban areꞌ kanan rais reko. Es naan ate, hai mihini mrair, ho mutuin niut reꞌuf ein sin aꞌnakat. Kais ammoꞌe mteniꞌ nai! Kaisaꞌ muꞌekaꞌ ranan Uisneno reꞌ amneo tiro kuun naan! 11 Ho mneen, feꞌ! Uisneno of anhukun ko. Ho of amfoor, ma ho of ka miit fa saaꞌ-saaꞌ, tar neno fauk ankoon.”

Naiꞌ Paulus naꞌuab anrair on naan ate, atoniꞌ naan anfoor nain. Onaim in nabreo ranan he naim tuaf he nnaaꞌ in aꞌniman, he nheer neik je.

12 Oras gubernur naan niit nok in matan fuan, ma nneen nok in rukin, noniꞌ-taruꞌ naꞌko naiꞌ Barnabas sin anmatoom nok Naiꞌ Yesus, in nsanmaak, rarit in npirsai neu Usif Yesus.

Sin neik Rais Reko neu kota Antiokia es, et propinsi Pisidia

13 Naiꞌ Paulus sin nsaen abnao oe naꞌkon kota Pafos et puru Siprus, he nnaon neu kota es et propinsi Pamfilia, reꞌ nteek ee nak, Perga. Antean bare naan ate, sin nsanun naꞌko bnao oe, rarit naiꞌ Yohanis Markus anbaits on nok sin he in ntebi nfain neu Yerusalem. 14 Naꞌkon Perga, sin nnaon raan metoꞌ neu kota Antiokia et propinsi Pisidia.

Sin antean kota naan. Rarit, nateef nok atoin Yahudis sin neno snasat, sin nokan nꞌoen ein anbin atoin Yahudis sin uim onen. 15 Oras naan, sin nresan naꞌko kaꞌo Musa in surat, ma naꞌko Uisneno In mafefa kninuꞌ bian sin suurt ein. Rarit aꞌnaak uim onen sin antoit naiꞌ Paulus sin am nak, “Sin amaꞌ arki! Karu hi mmuiꞌ uab saaꞌ neu kai te, hai mtoit he miꞌuab meu kai, he mhaꞌtain hai neekm ein.”

Naiꞌ Paulus anmurai naꞌuab nok atoin Yahudis anbi Antiokia

16 Rarit naiꞌ Paulus anhake nbi sin maatk ein. In nait in aꞌniman ma ntoit sin he ntaꞌ-taꞌan. Rarit in naꞌuab am nak, “Aok-bian arki, too Israꞌel! Ma ainaꞌ-amaꞌ sin reꞌ ntaam meu rais pirsait Yahudi, natuin hi neekm ein naan namnau niis too Israelas sin Uisneno. Au ꞌtoit ki he mpasan hi ruikm ein ma mneen kau!

17 Uisneno npiir ma nbeit anrair hit beꞌi-naꞌi too Israꞌel naꞌko afi unuꞌ. Oras sin nnaon natuan anbin pah Masir, reꞌ ka sin pah aa fa, Uisneno nfeen sin tetus ma ao-minaꞌ, tar antea sin nasuufn am namsaꞌin. Rarit Uisneno npaek In kuasan ma neik sin npoin naꞌkon pah Masir.[c] 18 Rarit sin nnaon naꞌkon baer jes neun bare bian, tar antea toon boꞌ haa. Maski sin naꞌnaak-fatun, mes Uisneno natuuk sin nok neek sabaar.[d] 19 Rarit Uisneno nnoes naneuk nain too pah hiut anbi pah Kanaꞌan. Onaim In nbait afu pah naan neu hit beꞌi-naꞌi sin, he njair sin auf pusaak.[e] 20 Sin nmonin on naan, tar antea toon natun haa mboꞌ niim (450).

Rarit Uisneno naiti nfeen sin afeek rasi tuaf amfaun, he naꞌnaak sin, tar antea Uisneno npiri nfeen sin In mafefa kniun es, kaan ee naiꞌ Samuel.[f] 21 Oras naiꞌ Samuel anjair Uisneno In mafefa kninuꞌ, hit beꞌi-naꞌi sin anromin he nmuꞌin kuuk usif. Es naan ate, Uisneno nbeiti nfeen sin naiꞌ Kisi in anah, es reꞌ naiꞌ Saul, naꞌko uuf naiꞌ Benjamin. Naiꞌ Saul anjair usif ma naprenat tar toon boꞌ haa.[g] 22 Rarit Uisneno nasaunt ee. Ma In nait naiꞌ Isai in aanh es, kaan ee naiꞌ Daut, he njair uis feꞌu, ansekaꞌ naiꞌ Saul. Uisneno nahiin narek-rekoꞌ naiꞌ Daut in nekan, es naan ate, In naꞌuab am nak, ‘Naiꞌ Isai in anah naiꞌ Daut reꞌ ia, in neekn ii he noi natai nok Au nekak. In of anmoeꞌ natuin areꞌ Au roimk ein okeꞌ.’[h] 23 Oras naan, Uisneno nbaꞌan nak In of anfee tuaf es naꞌko naiꞌ Daut in sufan-kaꞌun, he nsoi nafetin too Israꞌel naꞌkon sin saant am penu sin. Au he utoon ki ꞌak, naiꞌ Daut in sufan reꞌ Uisneno nbaꞌan nain je naan, es reꞌ Naiꞌ Yesus.”

Naiꞌ Paulus naꞌuab nak Usif Yesus naan, Tuaf reꞌ Uisneno nbaꞌan he nreek Ee neem

24 Naiꞌ Paulus antuut antein in uaban am nak, “Oras Usif Yesus ka nait In meup goe fa feꞌ, tuaf es, kaan ee naiꞌ Yohanis, annao natoon neu too Israelas sin, nak sin ro he naꞌpisan naꞌko sin saant am penu sin, rarit sin ro he nasranin he njair tanar nak, sin nareko nfanin nok Uisneno.[i] 25 Oras naiꞌ Yohanis in meup gui he noi namsoup, in natoon am nak, ‘Hi kais mitenab mak, au reꞌ ia Tuaf reꞌ Uisneno anbaꞌan he nreek Ee neem. Mimnau mirek-rekoꞌ! Hi ro he mpao Tuaf es, reꞌ of In he neem. In maꞌtaniꞌ nneis naꞌko kau, tar antea au ka masoꞌik kau fa, maski bait au ꞌjari haa In aan rekaꞌ, fin au ka umnees ꞌok Ne fa.’[j] [k]

26 Aok-bian arki! Hi reꞌ kaꞌo Abraham in sufan, ma tuaf bian reꞌ hi neekm ein namnau Uisneno. Amneen kau feꞌ! Uisneno natoon rasi ia neu kit, he hit tahiin In Raan Aꞌhonis. In nsoi nafetin kit ma nsaok nain hit saant ein. 27 Naꞌko afi unuꞌ, Uisneno npaek In mafefa kniunꞌ ein, he ntui natoon rasi nmatoom nok Tuaf reꞌ Uisneno nbaꞌan he nreek Ee neem. Onaim hit aꞌnaak rais pirsait Yahudi sin aꞌnaakt ein, nok atoniꞌ bian anteniꞌ abitan Yerusalem, anrees nafan-fanik tuis ein naꞌkon mafefa kniunꞌ ein. Anbi neno snasat, sin ntaman neun uim onen, he sin nresan rasin naan nbin Uisneno In Suur Akninuꞌ. Mes sin ka nahinin fa nak Tuaf reꞌ Uisneno nbaꞌan he nreek Ee neem naan, es reꞌ Naiꞌ Yesus. Rarit sin namin ranan he nhukun naꞌmaet Je. Mes rasi naan, nanokab manbaꞌan reꞌ Uisneno In mafefa kniunꞌ ein antui nain sin. 28 Sin nmoꞌen rasi humaꞌ-humaꞌ neu Naiꞌ Yesus he nakreo namouf Goe, mes sin ka niit fa In sanat saaꞌ-saaꞌ. Maski on naan, mes sin nnaon neu gubernur Pilatus ma ntotin he nroor naꞌmaet Je.[l] 29 Gubernur naan anroim natuin sin. Onaim sin nkuus nakfirit Naiꞌ Yesus anbi hau nehe, tar In nmaet. Mes areꞌ rasin naan, ka nasuir fa nok areꞌ saaꞌ reꞌ mafefa kniunꞌ ein sin antui nain je. Rarit sin nasanut In aon naꞌko hau neeh je in tunan, sin naskau neik Je ma natuun Ee nbi noup fatu.[m] 30 Mes Uisneno npaek In kuasan, ma namonib nafaniꞌ Naiꞌ Yesus naꞌko In aꞌmaten.

31 Oras Naiꞌ Yesus anmoni nfain, In nakriir On fani-fani neu tuaf amfaun. Sin esan reꞌ neman buꞌ-buaꞌ nok Ne naꞌkon propinsi Galilea neun Yerusalem. Ma oras ia, sin es reꞌ ansaksii ma natoon neu too Israelas sin ok-okeꞌ.”[n]

Naiꞌ Paulus natoon nak Uisneno npake nrair In mafefa kniunꞌ ein he natoon nanin anmatoom nok Usif Yesus

32-33 Naiꞌ Paulus antuut in uaban naan am nak, “On nai! Hai nua kai reꞌ ia, au ꞌok naiꞌ Barnabas, iim miꞌko raan aꞌroo, he mitoon ki mak, saaꞌ reꞌ Uisneno nbaꞌan neu hit beꞌi-naꞌi sin, oras ia, nanookb on een. Uisneno namonib nafaniꞌ Naiꞌ Yesus naꞌko In aꞌmaten. Anbi Surat Pures-Boꞌis bataꞌ nua, Uisneno npaek tuaf he ntui rasin reꞌ anmatoom nok Naiꞌ Yesus, reꞌ Uisneno nbaꞌan he nreek Ee neem. In ntui mnak,

‘Ho reꞌ ia, Au Aanh aa ko.

Neno ia, Au ꞌait Ko mjair anaaꞌ aprenat.’[o]

34 Naꞌko un-unuꞌ Uisneno nbaꞌan nrair nak, In of namonib nafaniꞌ Tuaf reꞌ In nbaꞌan he nreek Ee neem naan, ma Tuaf naan of ka nmate nteniꞌ fa. Es naan ate, Uisneno npaek In mafefa kninuꞌ he ntui mnak,

‘Nahunu te, Au ꞌuhakeꞌ ꞌain rais manbaꞌan ꞌok usif naiꞌ Daut, he ꞌfee tetus-athoen neu ne.

Onaim oras ia, Au he uhakeꞌ ꞌteniꞌ rais manbaꞌan ꞌok ko, natuin naiꞌ Daut in sufan-kaꞌun es reꞌ ho.’[p]

35 Anmuꞌi nteniꞌ Surat Pures-Boꞌis bian reꞌ ntui mnak,

‘Uisneno ka nparakan fa Ho Tuaf Amneot In aon-taꞌun he npunu nbi In nopu.’[q]

36-37 Amneon ii, on nai: Surat Pures-Boꞌis reꞌ ia, ka nruur fa neu naiꞌ Daut kuun! Hit tahiin on naan, natuin usif naiꞌ Daut anmoeꞌ anrair rais reko mfaun neu in too, rarit in nmaet. Ma sin nsuub in aon-taꞌun naan. In aon naan, anpunu nrair. Onaim hit tahiin tak Surat Pures-Boꞌis naan ka nruur fa neu naiꞌ Daut, mes anruur atoin sonaꞌ. Karu Atoniꞌ reꞌ anruur goe naan anmaet, Uisneno namonib nafainꞌ Ee. Es naan ate, In aon-taꞌun naan, of ka npuun niit fa.

38-39 Onaim aok-bian arki, amneen mirek-rekoꞌ! Atoniꞌ naan, es reꞌ Naiꞌ Yesus! Karu hit tpirsai teu Ne, In of nasaah areꞌ sanat, reꞌ in amneon ii hit es reꞌ he tasaah kuuk sin. Nok ranan naan ate, Uisneno annoes nain areꞌ hit saant ein ok-okeꞌ. Mes hit tahini trari msaꞌ, tak maski hit tmoeꞌ tatuin kaꞌo Musa in atoran haart ein ok-okeꞌ on naan amsaꞌ, ka neu he namneobaꞌ kit fa nbi Uisneno In human ma In matan. 40-41 Etun hi ro he mitenab mirek-rekoꞌ. Kais-kaisaꞌ saaꞌ reꞌ Uisneno In mafefa kniunꞌ ein sin natoon nain je et afi unuꞌ naan, antoom anfain neu ki. Sin antuin am nak,

‘Ampaant om, areꞌ atoin amꞌakan sin, reꞌ ka nfairoir fa es-es!

Fin Au, Uisneno, aꞌmoeꞌ rais sanmakat humaꞌ-humaꞌ reꞌ namkakab tuaf amfaun;

mes hi of amtoup in seun-baran, he hi mmate mkoon.

Au ꞌmoeꞌ rais jes, oras hi mmoin feꞌ,

mes hi ka mroim fa he mtoup goe.

Maski atoniꞌ nanoniꞌ ki,

mes hi ka mroim fa he mihiin rasi naan.

Reko nneis, hi mitenab mifan-faniꞌ rasin naan, he hi msanmaak amsaꞌ.’[r]

Onaim aok-bian arki. Mitenab mirek-rekoꞌ saaꞌ reꞌ au utoon ki feꞌe na. Kais amporin main saaꞌ reꞌ hi mneen amrair je feꞌe na, on reꞌ tuaf-tuaf amꞌakan sin aꞌmoeꞌk ein. Au uabk ein naꞌtuuk ma naꞌpaar on reꞌ naan. Makasi, tua.”

42 Naꞌuab anrair on naan ate, naiꞌ Paulus ma naiꞌ Barnabas anfeen anhaken he nnaon nasaitan uim onen naan. Mes abitan naan antotin, he reko te, sin nfain neman anbi neno snasat amnemat, he naknutuꞌ nteniꞌ saaꞌ reꞌ sin naꞌuab anrair je feꞌe na. 43 Oras sin anpoin naꞌkon uim onen naan, anmuiꞌ tuaf amfaun anbi bare naan, reꞌ annaon natuin naiꞌ Paulus ma naiꞌ Barnabas. Ma sin nua sin anfaineek sin am nak, “Hit tahiin tak Uisneno In nekan reokn ii kah een neu kit. Es naan ate, hi ro he mnaaꞌ miheran Uisneno In manekan naan.”

Atoin Yahudis sin aꞌnaet ein ka ntoup fa naiꞌ Paulus sin

44 Nateef nok atoin Yahudis sin neno snasat amnemat, aar akreꞌo te abitan kota naan anpoin ok-okeꞌ he nneen Uisneno In Kabin ma Prenat. 45 Mes oras atoin Yahudis sin aꞌnaet ein niit too mfaun ein neman he nnenan naiꞌ Paulus sin uabk ein, sin neek ein namenan. Rarit oras naiꞌ Paulus naꞌuab, sin nraban foro-koos goah, ma sin naꞌuab ein he namouf sin.

46 Mes naiꞌ Paulus sin ka nteet ok fa, ma sin naꞌuab ein maat-maat. Sin naꞌuab ein am nak, “Batuur! Uisneno anfei ranan nahuun neu hit atoin Yahudis, ma nfee kit Rais Reko. Ma tebe ro he on reꞌ naan! Mes hi ka mtoup goe fa. Es naan ate, hi ka masoꞌik fa he mmoin piut mok Uisneno. Onaim oras ia, hai he meik Rais Reko naan meu uuf ma pah aꞌtetaꞌ antein, natuin hi mtorak main je. 47 Fin Uisneno anreek haefan kai, nahuum on reꞌ kaꞌo Yesaya antui nain je mnak,

‘Au ꞌait ki nahuum on reꞌ paku reꞌ ntanaꞌ neu atoniꞌ ꞌtetaꞌ nteniꞌ, reꞌ ka atoin Yahudis fa,

he hi mtanaꞌ ranan reꞌ neem neu Kau,

he Au ꞌsoi ufetin sin naꞌko sin sanat.

Rarit hi ro he miruruꞌ ranan naan amsaꞌ, anbi pah-pinan anfuun am nateef.’ ”[s]

48 Oras atoniꞌ ꞌtetaꞌ sin annenan on naan ate, sin nmariin anmaten. Ma sin boꞌis Uisneno mnak, “Hai mboꞌis Uisneno! Uisneno In Rais Reko naan, reokn ii kah een!” Anbi naan, anmuiꞌ tuaf-tuaf reꞌ Uisneno nafeek anrair et afi unuꞌ, he sin anmonin nabar-baran nok Uisneno. Ma sin ok-okeꞌ anpirsain neun Usif Yesus.

49 Uisneno In Kabin ma Prenat nabeon On, naꞌko tuaf neu tuaf anbi pah naan anfuun am nateef.

50 Anbi kota naan, anmuiꞌ atoin makanaꞌ, et bifee ma atoniꞌ. Bian sin anneek ma namnau Uisneno. Mes atoin Yahudis sin aꞌnaet ein neman ma ntaon sin uabaꞌ, tar antea atoin makaan ein naan nriuꞌ napoitan naiꞌ Paulus nok naiꞌ Barnabas naꞌko sin pah naan. 51 Oras sin npoin naꞌkon kota naan, sin nua sin nait naan ꞌmoꞌet es natuin harat. ꞌMoꞌet naan es reꞌ ntekar askukuꞌ naꞌko sin haek ein, anjari ꞌtakaf meseꞌ nak, abitan kota naan ka nromin fa he natniin Uisneno In Rais Reko reꞌ sin nua natoon ee naan. Rarit sin nnaon nasaitan kota naan. Onaim sin nnaon neun kota es anteniꞌ, kaan ee, Ikonium.[t]

52 Mes apirsait ein neun Usif Yesus abitan Antiokia, sin neek ein anmarinan, natuin Uisneno In Asmaan Akninuꞌ neiki ꞌbeꞌif ma maꞌtanif neu sin neek ein.

<- Haef ein sin Retaꞌ 12 Haef ein sin Retaꞌ 14 ->